Το έπος του ’40 και οι ηρωίδες που αγαπήσαμε

ΑΛΙΚΗ ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΗ

Υπολοχαγός Νατάσσα

Η υπόθεση: Η Αλίκη και ο Δημήτρης, αγαπημένο ντουέτο του ελληνικού κοινού ερμηνεύουν την Νατάσα Αρσένη και τον Ορέστη, αξιωματικό του ελληνικού στρατού, που ερωτεύονται, πυροβολούνται, αιχμαλωτίζονται, βασανίζονται και εν γένει τραβολογιούνται  Καισαριανή μέχρι Κάιρο και από Κωπαϊδα μέχρι Νταχάου, στην πιο –αληθινά- epic ταινία του είδους. 

Η κριτική: Όπως λέγεται, με βάση τα τεχνικά και οικονομικά δεδομένα της εποχής – η «Yπολοχαγός Νατάσσα» ήταν μια υπερπαραγωγή – πολλά εξωτερικά γυρίσματα,  πολλά κοστούμια, χιλιάδες κομπάρσοι, άλογα, νυφικά, καμπάνες, τρένα και βέβαια, έξαρση του δραματικού κρεσέντο και της φωσκολικής, σεναριακής απιθανότητας. (Εγώ πάντως, στο φινάλε κλαίω… )

Αγαπημένη ατάκα: «Τσακιστείτε από μπροστά μου, σταματήστε να με βασανίζετε, έξω, έξωωωωω» (σ.σ. η στιγμή που η Αλίκη, αρνείται μάνα και παιδί, στα υπόγεια της Κομαντατούρ, ένα κουρέλι από τα βασανιστήρια, πλην με ωραιότατη, ελαφρά περλέ σκιά και μια στρώση μάσκαρα, έτσι, για το γούστο…)

Trivia: Η ηρωίδα της ταινίας, στην πρώτη εκδοχή του σεναρίου λεγόταν «Ναυσικά» και όχι «Νατάσσα», αλλά δεν άρεσε στην Αλίκη και το άλλαξε. Το φιλμ έκανε πρεμιέρα στις 12 Δεκεμβρίου του 1970 και σημείωσε τεράστια επιτυχία. Βγήκε πρώτη ανάμεσα σε 87 ταινίες της ίδιας σεζόν και μέχρι το 1999, (οπότε προβλήθηκε η ταινία Safe Sex,) κατείχε το ρεκόρ εισιτηρίων : 751.117 σε πρώτη προβολή! Επίσης, προβλήθηκε και στο εξωτερικό. Λέγεται πως έπαιξε και στο αγγλικό BBC2, και εκεί την είδαν και οι παραγωγοί του μιούζικαλ «Εβίτα» και πείστηκαν να δώσουν στην Αλίκη τα δικαιώματα για να το ανεβάσει στην Αθήνα….

Η δασκάλα με τα χρυσά μαλλιά

Η υπόθεση: Η Μυρτώ Θεοδώρου- Αλίκη, μια όμορφη δασκάλα με ξανθά μαλλιά και πορτοκαλί κραγιόν, διορίζεται σε ένα απομακρυσμένο χωριό, την Κρυόβρυση, λίγο πριν ξεσπάσει ο ελληνοϊταλικός πόλεμος. Εκεί τα παιδάκια τις βάζουν σκαντζόχοιρους στην καρέκλα, μετά όμως την αγαπάνε και εκείνη τα μπλέκει με τον γιό του προέδρου, τον Στέφανο (Δημήτρης Παπαμιχαήλ).Το ζευγάρι αποφασίζει να παντρευτεί στις 27 Οκτωβρίου του ’40, (μιλάμε για perfect timing…), πάνω στο γλέντι χτυπάνε οι καμπάνες, «χωριανοί έχουμε πόλεμο», ο Στέφανος φεύγει για το μέτωπο, μετά μαθαίνουμε πως σκοτώθηκε και η Αλίκη φοράει ένα μαύρο ντεπιεσεδάκι χάλια – αλλά το κραγιόν, κραγιόν.

Τα χρόνια της Κατοχής είναι μαύρα, πέφτει πείνα, πέφτει μια βόμβα, ο Καλογήρου γίνεται μαυραγορίτης,  αλλά η Μυρτώ τα αντέχει όλα, έχοντας στο πλευρό της φύλακα – άγγελο τον συνάδελφό της Άγγελο (Αντωνόπουλο). Μετά την απελευθέρωση η νεαρή δασκάλα δέχεται την πρόταση του Άγγελου να παντρευτούν, διότι όλα καλά, αλλά μοναξά- μοναξά, δεν αντέχεται. ¨Όμως, κάπου εκεί, λίγο πριν το «Ησαϊα χόρευε» γυρίζει ο Στέφανος ο οποίος δεν είχε πεθάνει, αλλά ήταν  άρρωστος, δίνονται οι απαραίτητες εξηγήσεις (δεν μπορεί ένας άνθρωπος να λείψει από το σπίτι του τέσσερα χρόνια, αμάν δηλαδή, αμέσως να το κάνετε θέμα …) το ζευγάρι ξανασμίγει και όλοι είναι χαρούμενοι, εκτός από τον Αντωνόπουλο που μένει μπουκάλα.

Κριτική: Με το παρντόν κυρά δασκάλα μου αλλά κι εμάς  στο χωριό, αν μας ερχόντανε μια,με τέτοιο μαλλί και το μίνι ως το βρακί, θα της είχαμε κρεμάσει κουδούνια, α, να τα λέμε αυτά…

Αγαπημένη ατάκα: «Θα μπορούσα χρόνια να σε περιμένω. Είσαι ο άντρας μου Στέφανε. Μπορώ να σε περιμένω μια ολόκληρη ζωή…» (Ναι καλά, ναι καλά…. )

Trivia: «Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά» ήταν -την εποχή που προβλήθηκε -η τρίτη πιο εμπορική ταινία στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, μετά την «Υπολοχαγό Νατάσσα» και την «Αρχόντισσα και τον αλήτη». Έκοψε 739.001 εισιτήρια. Γυρίστηκε στη Μακρινίτσα, στο Πήλιο και υπήρξε μια ταινία σημαντική για το ζευγάρι Βουγιουκλάκη-Παπαμιχαήλ, αφού κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της, η Αλίκη έμαθε πως ήταν έγκυος – μάλιστα, επειδή είχε δύσκολη εγκυμοσύνη κι ένα επεισόδιο αιμορραγίας χρειάστηκε να μείνει στο κρεβάτι για 7 μήνες. Τα γυρίσματα ξεκίνησαν το φθινόπωρο του  ’68 και ολοκληρώθηκαν τον Ιούνιο του ’69 μετά τη γέννηση του μωρού, γι’αυτό και τα ρακόρ  στις σκηνές της πρωταγωνίστριας κάνουν πάρτι – στην μια είναι αδύνατη, στην άλλη έχει ακόμα τα κιλά της εγκυμοσύνης, πότε το μαλλί αφέλειες, πότε χωρίς, πότε τρέσα και πάει λέγοντας….

Κατάσκοπος Νέλλη

Η υπόθεση: Ουσιαστικά βασίστηκε στο σενάριο του θεατρικού «Καμπαρέ», το οποίο η Βουγιουκλάκη είχε ανεβάσει το 1978. Με δυό λόγια, γενναία Ελληνίδα, σπουδάζει κλασικό τραγούδι στο Βερολίνο, παρατάει τις σπουδές της, γίνεται αστέρι του μιούζικ χολ, μετά ξεσπάει ο πόλεμος, αλλάζει πάλι project και γίνεται κατάσκοπος – μάθε τέχνη και άστηνε, σου λέει. Εν τω μεταξύ, όλο αυτό σε flash back, σαν ιστορία που διηγείται η γιαγιά Νέλλη στην εγγονή της – η αθεόφοβη Αλίκη, στα 50 της, έπαιξε και τους δύο ρόλους ! 

Κριτική: Σας παρακαλώ, δεν θα θα ΄θελα…

Αγαπημένη ατάκα: «Νέλλη σ’αγαπάω!» «Εγώ να δεις….» (ακολουθεί  γάζωμα με οπλοπολυβόλο, ενώ το δάκρυ για τους χαμένους έρωτες που μας στέλνουν στην Κόλαση, πάει κορόμηλο…)

Trivia: Η ταινία προβλήθηκε τη σαιζόν 1981-1982 και έκοψε 138.371 εισιτήρια. Ήρθε στην 9η θέση σε 45 ταινίες. Πρόκειται για την 42η και τελευταία ταινία που γύρισε η Αλίκη Βουγιουκλάκη – και την μοναδική όπου έχει μια σκηνή στην οποία εμφανίζεται γυμνόστηθη !

ΤΖΕΝΗ ΚΑΡΕΖΗ

Κοντσέρτο για πολυβόλα

Η υπόθεση: Η Καρέζη υποδύεται μια υπάλληλο στο ΓΕΣ, που παραμονές του πολέμου του ’40, παραδίδει στρατιωτικά μυστικά στους Ιταλούς, οι οποίοι την εκβιάζουν με τη ζωή του αδελφού της. Η πράξη της αποκαλύπτεται και κινδυνεύει να καταδικαστεί σε θάνατο, αλλά ένας Έλληνας στρατηγός (Μάνος Κατράκης) της προτείνει να συνεχίσει το espionage με πλαστά έγγραφα αυτή τη φορά. Μέσα σε όλα μπλέκει και με έναν ωραίο λοχαγό (σ.σ. ο Κώστας Καζάκος, «τούμπανο» με τη στολή), που είναι ερωτευμένος μαζί της, ο οποίος επίσης κατηγορείται για κατασκοπεία και εκτελείται –εικονικά, όπως θα αποδειχτεί αργότερα…

Κριτική: Ο σπεσιαλίστας Φώσκολος, «πασάρει» στον σκηνοθέτη Ντίνο Δημόπουλο, και το αποτέλεσμα είναι ένα σούπερ δραματικό πολεμικό ρομάντζο και μια iconic ηρωίδα.

Αγαπημένη ατάκα: «Δώστε μου τον στρατηγό Δαρείο!» (Seriously τώρα, κοπελιά…)

Trivia: Η ταινία κόβει 427.000 εισιτήρια, και οδηγεί στο γάμο τη Τζένη Καρέζη και τον Κώστα Καζάκο, που ερωτεύτηκαν στο πλατό. Λίγα χρόνια αργότερα, η ιστορία θα χρησιμοποιηθεί από το Νίκο Φώσκολο στον περίφημο «Άγνωστο Πόλεμο», ενώ πολλά χρόνια αργότερα, στο  «Το κλάμα βγήκε από τον Παράδεισο», οι Ρέππας – Παπαθανασίου, θα βάλουν το ίδιο στόρι στο μίξερ και θα κάνουν πάρτι.

Μια γυναίκα στην αντίσταση

Η υπόθεση: Την 27η Οκτωβρίου 1940, η Άννα Κωλέττη (Τζένη Καρέζη) γιορτάζει με τον αρραβωνιαστικό της Δημήτρη, (Κώστα Καζάκο) τους γονείς και συγγενείς της στο εξοχικό τους έξω από την Καστοριά. (Πάντα αυτό το perfect timing, για να παντρευτείς, να αρραβωνιαστείς, να κάνεις παιδί κ.λπ που λέγαμε και πιο πάνω…) Την επόμενη μέρα, θα κηρυχτεί ο πόλεμος, ο Δημήτρης, ο αδελφός της και ο πατέρας της θα βρεθούν στην πρώτη γραμμή για τον πόλεμο με τους Ιταλούς. Ο Δημήτρης, μην αντέχοντας μακριά από την Άννα, πετάει με το αεροπλάνο του για να τη δει για λίγες ώρες (νταξ, σωραίος…), αλλά, στην επιστροφή καταρρίπτεται από τους Ιταλούς. Η Άννα τριγυρνάει στους αγρούς παραλοϊσμένη, Όταν συνέρχεται μπαίνει ενεργά στην αντίσταση, αφενός για να εκδικηθεί τον θάνατο του αρραβωνιαστικού της, αφετέρου για να δικαιολογηθεί και ο τίτλος της ταινίας. Επίσης, φοράει ένα έξοχο γαλλικό μπερέ – έτσι, χωρίς λόγο. 

Κριτική: Τρία χρόνια μετά το «Κοντσέρτο», το ίδιο ζευγάρι, με τον ίδιο σκηνοθέτη, επιστρέφει στα χαρακώματα, για να γυρίσει άλλη μια «ηρωϊκή» ταινία με εντυπωσιακές σκηνές μάχης, όμως το αποτέλεσμα είναι πιο αδύναμο. (Για να μην μιλήσουμε και για τα ψυχεδελικά 70’s μοβ-πορτοκαλιά outfits της Τζένης…).

Αγαπημένη ατάκα: «Ντρέπομαι που το λέω, αλλά αυτό το ξύλινο πόδι του με ανατριχιάζει…» (Το λες και spoiler alert για το φινάλε…)

Trivia: H ταινία έκοψε 455.385 εισιτήρια και ήταν 5η θέση σε 87 ταινίες της σεζόν

ΒΕΡΑ ΚΡΟΥΣΚΑ

28η Οκτωβρίου, ώρα 5.30

Η υπόθεση: Μετά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο, ο Κυριάκος Πλατανιάς (Γιάννης Κατράνης) ξαναγυρίζει στο χωριό του, τη Μικρή Λεύκα  έχοντας χάσει και τα δυό του πόδια στο αλβανικό μέτωπο. Ο πατέρας του Τρύφωνας (Φερνάντο Σάντσο) που ήταν πάντα περήφανος για το γιο του δεν αντέχει αυτή την κατάσταση και το ρίχνει στο πιοτό. Σύντομα,στο χωριό μπαίνουν οι Γερμανοί με επικεφαλής τον Βίλι Κνουτ (Λάκης Κομνηνός),  ο οποίος μετατρέπει το τοπικό εργοστάσιο ξυλείας σε εργοστάσιο κατασκευής πολεμοφοδίων και υποχρεώνει τους κατοίκους να δουλεύουν σ’ αυτό. Ο Κυριάκος δολοφονείται από τον Κνουτ, ο Τρύφωνας θέλει να πάρει εκδίκηση και η Βέρα Κρούσκα – Ελένη Πλατανιά, κυκλοφορεί άξαφνα στο σετ, με μαλλί καροτοπορτοκαλί, σαν Σκωτσέζα – στη Μικρή Λεύκα ; Wtf;

Κριτική: Εντάξει, η γνώμη μου είναι πως δεν πρέπει να προχωρήσουμε βιαστικά σε κάτι τέτοιο, πριν λυθούν άλλα κολοσσιαία ερωτήματα της  ταινίας. Π.χ. γιατί ο Λάκης Κομηνός που είναι Έλληνας παίζει το Γερμανό και τον Πλατανιά τον έπαιξε ο Σάντσο, που ήταν Ισπανός ; Ε; Επίσης, όλοι αυτοί οι νοματαίοι, τι λένε στα γερμανικά και γιατί δεν υποτιτλίζονται;

Αγαπημένη ατάκα: «Με λένε Κυριάκο Πλατανιά! Το όνομά μου δεν θα το ξεχάσεις ποτε! Παλιογουρούνι!»

Trivia: Η ταινία προβλήθηκε τη σαιζόν 1970-1971 και έκοψε 321.543 εισιτήρια. (σ.σ. Ήρθε 10η σε 87 ταινίες). Ο αριθμός χρωμοσαμπουάν της Βέρας μπλέχτηκε στα αρχεία των SS και δεν αποκαλύφθηκε ποτέ.

ΜΑΙΡΗ ΒΙΔΑΛΗ

17 σφαίρες για έναν άγγελο

Η υπόθεση: Μοναδική κινηματογραφική εμφάνιση της Μαίρης Βιδάλη σε πρωταγωνιστικό ρόλο, στο ρόλο της ανήλικης ηρωίδας της Αντίστασης Ηρούς Κωνσταντοπούλου, που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου.Το σενάριο – και κατά το ήμισυ – η σκηνοθεσία είναι του Νίκου Φώσκολου, ο οποίος αποφάσισε, σε κάπως άσχετο timing, να κάνει μια «ηρωική» επιστροφή στις αίθουσες,…

Κριτική: Νίκος Φώσκολος – need I say more ; Από κει και πέρα, είναι δύσκολο να διαλέξεις τι είναι πιο παράξενο : η 26χρονη Μαίρη Βιδάλη, να παίζει την παιδούλα με σχολική ποδιά και κοτσιδάκια (μμμ, kinky…), η σκηνή που μιλάει στις κούκλες της σαν την Αστέρω που λέει τον πόνο της στα δέντρα  ή το στραβό περουκίνι του Γιώργου Φούντα.

Aγαπημένη ατάκα: «Δολοφόνοι! Δεν σας φοβάμαι. Χτυπάτε! Τι περιμένετε ; ΧΤΥΠΑΤΕ!» (σ.σ. Ό,τι και να λέμε τώρα, στο γκραν φινάλε της ταινίας, όπου η Βιδάλη, με το φλοράλ φόρεμα και το σοσόνι προκαλεί τους κατακτητές, έκλαψαν μανούλες – κυρίως για το φλοράλ που έγινε χάλια από την κέτσαπ, άντε τώρα να το βγει αυτός  ο λεκές στο καθαριστήριο… )

Trivia: Η ταινία προβλήθηκε τη σαιζόν 1980-1981, έκοψε 135.336 εισιτήρια και ήρθε 9η ανάμεσα 25 ταινίες. Ήταν η πρώτη κινηματογραφική εμφάνιση του Παύλου Χαϊκάλη (!). ο οποίος εμφανίζεται στο 31.05, αγκαλιά με ένα ακορντέον να κρατάει τσίλιες για τους κακούς Ναζί, όσο η ατίθαση  νεολαία, περνάει τον τοίχο, μια στρώση αστάρι και «δεν θα περάσει ο φασισμός»….

*Σημείωση: Εννοείται πως το πνεύμα του κομματιού είναι σατιρικό – ουδόλως έχει σκοπό να θίξει, όλες εκείνες τις υπέροχες γυναίκες, τις αληθινές ηρωίδες του 40, που ζώστηκαν τα άρματα, έκαναν αντίσταση, βγήκαν στα βουνά, μετέφεραν πυρομαχικά με τα μουλάρια, που βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν σε υπόγεια  ή στήριξαν, αφανώς και σιωπηλά χιλιάδες άντρες στα μέτωπα του πολέμου. Ασφαλώς με περισσότερο πόνο και λιγότερο σινέ-ρομάντζο…