Το Ladylike πάει θέατρο: Από τους 12 Ενόρκους του Rose μέχρι τον Αβελάρδο και την Ελοϊζα του Καλαβριανού

Οι ”12 Ένορκοι” του Reginald Rose στο θέατρο Αλκμήνη

 

Σε μια μεσοαστική γειτονιά λευκών με ρατσιστικές προκαταλήψεις, ένας έφηβος μιγάς σκοτώνει μ’ ένα στιλέτο τον πατέρα του. Το δικαστήριο τον καταδικάζει σε θάνατο κι’ η ζωή του εξαρτάται από την κρίση δώδεκα λευκών “θυμωμένων” ενόρκων. Με το που μπαίνουν στην αίθουσα οι πολυπληθείς θεατές ως “13ος ένορκος” ακούγεται η στεντόρεια φωνή της Νένας Μεντή.

Κάθε ένορκος καλείται να διαχωρίσει τα γεγονότα από τις  ενδείξεις και να αποφασίσει λαμβάνοντας υπ’ όψιν αποκλειστικά και μόνο τα στοιχεία της υπόθεσης. Εάν ο ένορκος έχει αιτιολογημένη αμφιβολία για την ενοχή του κατηγορουμένου, οφείλει να δώσει ψήφο αθώωσης, ακόμη κι’ αν δεν είναι σίγουρος για την αθωότητά του. Ωστόσο η απόφαση απαιτείται να είναι ομόφωνη”.

Ο Reginald Rose συμμετέχοντας ο ίδιος σ’ ένα σώμα ενόρκων, ευαισθητοποιήθηκε σχετικά με την θανατική ποινή, καθώς παραβιάζει το δικαίωμα στην ζωή. Ο κίνδυνος εκτέλεσης αθώων ανθρώπων σ’ ένα σύστημα που δεν είναι αλάθητο, τον ενέπνευσε να γράψει το εξαιρετικά διαχρονικό αυτό έργο, που πραγματεύεται τον ρατσισμό.

Η Κωνσταντίνα Νικολαΐδη, που εκτός από την σκηνοθεσία, μετέφρασε σε ζωντανή γλώσσα και επεξεργάστηκε δραματουργικά το κείμενο, έστησε μιαν άψογη παράσταση. Διατηρώντας θεατρικά την εποχή που γράφτηκε, κατορθώνει να κορυφώσει την ένταση και το ενδιαφέρον των θεατών, που παρακολουθούν σε απόσταση αναπνοής τους δώδεκα ηθοποιούς. Οι παλμοί ανεβαίνουν μέσα σε μια κλειστή αίθουσα, ένα δωμάτιο όπου ένα παράθυρο κι’ ένας μικρός ανεμιστήρας δροσίζει το έντονο συναίσθημα.

Ένα ξύλινο παλιό οβάλ τραπέζι και καρέκλες αντίστοιχης εποχής δεσπόζουν στον χώρο. Ένα ρολόι στον τοίχο μετρά τον εξαντλητικό χρόνο, ενώ ένα WC γίνεται τόπος ολιγόλεπτης διαφυγής για κάποιους από τους ήρωες. Ο φωτισμός ακολουθώντας τις ψυχολογικές τους διακυμάνσεις, ενισχύει κι’ ενδυναμώνει το αμφιλεγόμενο κλίμα. Οι ηθοποιοί με κοστούμια που εκφράζουν την ταυτότητα του κάθε ενόρκου, προσεγμένα ως την παραμικρή τους λεπτομέρεια, κινούνται περιορισμένα δίνοντας την αίσθηση ότι είναι παγιδευμένοι. Ωστόσο η ένταση εκδηλώνεται λεκτικά, παραβιάζονται οι αποφάσεις ασφαλείας, κι’ οι πιο θερμόαιμοι κοντεύουν να πιαστούν στα χέρια.

Οι ηθοποιοί ανεβάζουν ψηλά το πολυσήμαντο έργο με τις ερμηνευτικές τους προκλήσεις, αποτέλεσμα βέβαια συλλογικής ρωμαλέας δουλειάς. Δώδεκα άγνωστοι μεταξύ τους άνδρες – ένορκοι απεικονίζονται δραματουργικά από το χειμαρρώδες ταλέντο των ηθοποιών. Ο αθέατος κόσμος των χαρακτήρων τους και κάθε προσωπική  κατάσταση συγκρούονται με την μεγάλη ευθύνη της ετυμηγορίας. που θα αθωώσει ή θα καταδικάσει σε θάνατο ένα δεκαεξάχρονο  αγόρι.

Στην παράσταση η προκατάληψη, ο κυνισμός, η αναισθησία, παλεύουν με την ευαισθησία και τον πανανθρώπινο πόνο. Ο απόλυτος εγωισμός, η πρόκληση, η απονεκρωμένη συνείδηση, η αλλοτρίωση κι’ η παραπλάνηση με την με την ειλικρίνεια και την αντοχή, την ατομική ευθύνη και την ηθική ανάγκη  για δικαιοσύνη.Το γενικό με το προσωπικό. Η νομική αμφιβολία με το αδιέξοδο, που γίνεται αιτιολογημένη αμφιβολία.

Θέλω ν’ αναφερθώ ιδιαίτερα στις εξαίρετες ερμηνείες του Κ. Αρζόγλου, ένορκος Νο.9, του Γ. Γιαννόπουλου Νο.10, του Κ. Τριανταφυλλόπουλου Νο.3, του Β. Παλαιολόγου Νο.4, του Α. Πέρρου Νο.7 και του Χ. Στυλιανού Νο.8 που πρώτος έθεσε ψήφο αθώωσης. Ανοίγοντας έτσι μια κλίμακα διαδικασιών με γνώμονα τον στοχασμό, την παρατήρηση, την επιχειρηματολογία και την πειθώ. Η παράσταση αξίζει κάθε έπαινο.

Συντελεστές

Κείμενο: Reginald Rose

Μετάφραση / Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη

Δραματουργική Επεξεργασία: Κωνσταντίνα Νικολαΐδη & Νότης Παρασκευόπουλος

Α’ βοηθός σκηνοθέτη: Μαγδαληνή Παλιούρα

Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Κωνσταντέλλου

Σκηνικά: David Negrin

Κοστούμια: Κική Μήλιου

Βοηθός ενδυματολόγου: Δανάη Ανεζάκη

Φώτα: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου

Κίνηση: Χριστίνα Φωτεινάκη

Μουσική: Γιώργος Περού

Sound design: Νίκος Τσέκος

Video art: Λάμπης Ζαρουτιάδης

Φωτογραφία: Γιάννης Βελισσαρίδης

Γραφιστική επιμέλεια: Σπύρος Δαπέργολας

Σκίτσα: Απόλλων Μπόλλας

Τη φωνή της χαρίζει η Νένα Μεντή

Οι 12 ένορκοι είναι:

Χριστόδουλος Στυλιανού, Κώστας Αρζόγλου, Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, Γιώργος Γιαννόπουλος, Περικλής Λιανός, Βασίλης Παλαιολόγος, Χάρης Μαυρουδής, Μανώλης Ιωνάς, Απόλλων Μπόλλας, Αλέξανδρος Πέρρος, Νότης Παρασκευόπουλος, Κωνσταντίνος Μουταφτσής

Συμμετέχει: Αλέξης Σταυριανός

Εισιτήρια

€15, €10 (φοιτητικό, ευπαθείς ομάδες, άνω των 70)

Κρατήσεις: 210 3428650 (μετά τις 6:00 μ.μ.) & 6951001133

Πληροφορίες εκδήλωσης

Θέατρο Αλκμήνη

Αλκμήνης 8, Αθήνα, +302103428650, http://www.theatro.gr

Δευτέρα και Τρίτη στις 21:30

Διάρκεια: 80′

Είσοδος 10 – 15 ευρώ

”Ανεπίδεκτη διόρθωσης” του Στέφανο Μασίνι, Κέντρο Ελέγχου τηλεοράσεων

 

Μια θεατρική παράσταση αφιερωμένη στην μνήμη της δημοσιογράφου Άννας Πολιτκόφσκαγια που δολοφονήθηκε το 2005. Μια κατά παραγγελία δολοφονία επειδή ήταν “ανεπίδεκτη διόρθωσης”.

Η Τ. Παλαιολόγου στον ρόλο της Πολιτκόφσκαγια παίζει σε μια παράσταση με επίκαιρες αντιστοιχίες σ’ εμπόλεμη ζώνη, με ειρηνική πρόθεση και πεισματική διάθεση. Η αυθεντική της ερμηνεία αναπηδά από ένα εσωτερικό πεδίο, σκιαγραφώντας πολύχρονες αποστολές της ως ανταποκρίτρια στον “καταραμένο πόλεμο “στην Τσετσενία.

Επαγγελματική υπευθυνότητα και τιμιότητα, μια δύσκολη κι’ αφιερωμένη στο καθήκον ζωή μέσα από γραπτά και συνεντεύξεις, καταγράφονται στην μνήμη του θεατή. Καθώς και ο τρόμος που φωλιάζει στα μάτια της σαν αφηγείται τα γεγονότα, όπως συμβαίνουν και όπως τα βιώνει. Αφουγκραζόμαστε την λαχτάρα της σαν μάνα που συνομιλεί με τον γιο της, την αγωνία της ως όμηρος, την συντριβή της για “τ’ ανθρώπινα δεμάτια” που συλλέγει ο Ρώσος στρατιώτης, την φρίκη της όταν συναντιέται με τον αρχηγό των Τσετσένων ανταρτών.

Εκεί στο Κουρτσαλόι της Τσετσενίας, “δίχως σχόλια, ούτε γνώμες, ούτε προσωπικές απόψεις” απλά παρουσιάζοντας την βαρβαρότητα του Κρεμλίνου. προδιαγράφοντας τον θάνατό της.

Η στρωτή μετάφραση του Δ. Αλεξάκη σεβόμενη τον ελλειπτικό λόγο του κειμένου, κι’ η σκηνοθετική ανάγνωση του έργου από τον Μ. Κοιλάκο που υποδύεται παράλληλα και πολλά πρόσωπα, ανταποκρίνονται στην αισθητική του συγγραφέα ευαισθητοποιώντας τους θεατές. Έτσι οι όποιες δυσκολίες προκύπτουν από ένα τέτοιο έργο αφηγηματικό, ξεπερνιόνται με μια σύνθεση σκηνών σε γρήγορη διαδοχή, με εύστοχες κινησιολογικές ιδέες και τον φωτισμό που δημιουργεί κι’ επαυξάνει την ρεαλιστική τραγικότητα της ατμόσφαιρας.

Οι προσδοκίες των θεατών βρήκαν ανταπόκριση στην έντιμη δουλειά των ερμηνευτών, που φώτισαν με ανατριχιαστικές μαρτυρίες τα σκοτεινά πολιτικά παρασκήνια.

Συντελεστές

Μετάφραση: Δημήτρης Αλεξάκης

Σκηνοθεσία: Μιχάλης Κοιλάκος

Συνεργάτης Σκηνοθέτης: Μαρία Χανδρά

Σκηνικά-Κοστούμια: Μαρίζα Σουλιώτη

Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου

Φωτισμοί: Αλίκη Δανέζη – Knutsen

Βίντεο προβολές: Ειρήνη Στείρου

Κίνηση: Μαργαρίτα Τρίκκα

Ηχητικός Σχεδιασμός: Γιάννης Χρυσογόνου

Παίζουν: Τάνια Παλαιολόγου, Μιχάλης Κοιλάκος

Εισιτήρια

Ολόκληρο: 10€

Φοιτητικό: 8€

Άνεργοι, κάρτα ΣΕΗ: 5€

Πληροφορίες εκδήλωσης

Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων

Κύπρου 91Α & Σικίνου, Κυψέλη, +30213 0040496, www.polychorosket.gr

Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00

Διάρκεια παράστασης: 80′

Είσοδος 5 – 10 ευρώ

“Αβελάρδος και Ελοϊζα” του Γιάννη Καλαβριανού στο Θέατρο του Νέου Κόσμου

 

Ο Αβελάρδος και η Ελοίζα έζησαν στο Παρίσι του 12ου αιώνα, σ’ ένα μεσαιωνικό θεοκρατικό περιβάλλον. Ο σαραντάχρονος Πέτρος, θεολόγος και φιλόσοφος που διεκδικεί τον Παπικό θρόνο και η δεκαεξάχρονη με ευρεία μόρφωση μαθήτριά του Ελοίζα, ερωτεύονται παράφορα.

Καρπός του έρωτά τους είναι ένα παιδί που το εγκαταλείπουν  με ελαφριά καρδιά σε ξένους. Ο γάμος γίνεται σε στενό κύκλο για να μην σταθεί εμπόδιο στην εξέλιξη του άνδρα. Ο εφημέριος Φυλμπέρ, θείος της Ελοϊζας, πιστεύει ότι ο γάμος είναι εικονικός και προσβεβλημένος διατάζει την τιμωρία του Αβελάρδου. Κάποιοι πληρωμένοι δολοφόνοι τον ευνουχίζουν. Εκείνος τότε καταφεύγει σε μοναστήρι και κείνη φορά επίσης το καλογερικό σχήμα. Τα επόμενα είκοσι χρόνια  η μόνη τους επαφή είναι κάποιες επιστολές. Όταν εκείνος πεθαίνει η τελευταία της επιθυμία είναι να τοποθετηθούν κάποτε τα οστά τους  σε κοινό τάφο. Η Ιωσηφίνα Βοναπάρτη, πεντακόσια χρόνια αργότερα εκπληρώνει εκείνη την επιθυμία.

Ο Γιάννης Καλαβριανός περιδιαβαίνοντας το κοιμητήριο του Pere Lashaise εμπνέεται το νέο του έργο.

Κι’ επειδή “σκηνοθετεί ό,τι τον συγκινεί”, στήνει την πρώτη του παράσταση στο Φεστιβάλ Αθηνών, με αμφιλεγόμενο αποτέλεσμα. Ο ίδιος όμως έχει τα κότσια να ξαναδουλέψει το ποιητικό  του κείμενο, όπου “ο έρωτας κάνει τους ερωτευμένους ζώα και τους άλλους θηρία”.

Η Ε. Κοκκίδου με την πληθωρική της ερμηνεία ξαναζεί μια ιστορία που “προσομοιάζει” με κάτι δικό της σε τόπο άχρονο. Εκεί όπου αναστολές καταρρίπτονται  και οι ήρωες κοινωνικά αποκηρυγμένοι, δίνουν μάχη με την φύση τους που δεν παλεύεται. Σαρκικές επιθυμίες. ζωώδη ένστικτα, εγωισμός και εγωπάθεια συγκρούονται με κάθε πνευματικότητα σε μια επώδυνη σχέση,

Η Χ. Μαξούρη δίνει σάρκα και οστά στην Ελοϊζα, ενώ ο Γ. Γλάστρας στον Αβελάρδο. Κι’ οι δυο τους  ελπίζουν, επιθυμούν και χάνουν καθώς ελέγχουν ο ένας τον ψυχισμό του άλλου αψηφώντας και σκανδαλίζοντας μια συντηρητική κοινωνία. Εκείνη ασυγκράτητη και παθιασμένη έχοντας αποβάλει κάθε νεανική συστολή, εκείνος έχοντας το πλεονέκτημα μιας διπλής στάσης,  Υπεροπτικός και ελεγχόμενος στις κατά κόσμο εμφανίσεις του, κι’ αχαλίνωτος σαρκικά σε προσωπικές στιγμές. Ώσπου ταπεινωμένος, δίχως αξιοπρέπεια θ’ αποτραβηχτεί στην μονή.

Ο ατμοσφαιρικός φωτισμός, το σκηνικό όπου δεσπόζει ο φωτεινός σταυρός, κι’ η κατανυκτική μουσική φορτίζουν συναισθηματικά τον θεατή που έχει την αίσθηση πως βρίσκεται σε μοναστήρι, όπου αναπαύεται ένας πολύπαθος έρωτας.

ΘΕΑΤΡΟ TOY ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ,                                                                         

Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Νέος Κόσμος ,

Τηλ.: 210-9212900

Συντελεστές

Συγγραφέας: Γιάννης Καλαβριανός

Σκηνοθέτης: Γιάννης Καλαβριανός

Ηθοποιοί: Γιώργος Γλάστρας, Ελένη Κοκκίδου, Χριστίνα Μαξούρη

Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη

Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη

Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης

Μουσική: Άγγελος Τριανταφύλλου

Κίνηση: Χρήστος Παπαδόπουλος

Βοηθός σκηνοθέτη: Μαριέττα Σπηλιοπούλου

Από τις 8 Οκτωβρίου μέχρι τις 28 Δεκεμβρίου

Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο: 21.15. Κυριακή: 19.00

Διάρκεια: 90′

Εισιτήρια: Κανονικό 12€, Φοιτητικό, Άνω των 65 ετών 10€, Ανέργων 8€