«Είμαι κακός γονιός;»: Τι ισχύει και τι πρέπει όντως να προσέξεις
- 29 ΜΑΡ 2023
Είναι μια ερώτηση που πιθανώς όλοι οι γονείς έχουν κάνει στον εαυτό τους: «Είμαι κακός γονιός;» Ειδικά μετά από μια δύσκολη και απαιτητική μέρα, όπου νιώθεις ότι δεν έχεις ούτε το κουράγιο, ούτε την υπομονή για αυτό το ρόλο της ζωής, είναι εύκολο να αμφισβητήσεις τις γονικές σου δεξιότητες.
Αλλά το γεγονός και μόνο ότι ανησυχείς για το αν κάνεις τις σωστές γονικές επιλογές, είναι ένα καλό σημάδι ότι στην πραγματικότητα δεν είσαι κακός γονιός.
Στην πραγματικότητα, κάθε γονιός έχει τις κακές του στιγμές, χωρίς αυτό όμως να σημαίνει ότι είναι συνολικά κακός γονιός. Η ανατροφή των παιδιών δεν είναι εύκολη υπόθεση και ενώ είναι πολύ εύκολο να σταθούμε στα αρνητικά, το πιο σημαντικό είναι να υπογραμμίζουμε τα θετικά του χαρακτήρα και της συμπεριφοράς μας.
Τι ακριβώς εννοούμε «κακή ανατροφή»;
Pexels
Υπάρχουν κάποια πράγματα που γενικά θεωρούνται «κακά» σε ό,τι έχει να κάνει με την ανατροφή των παιδιών.
Η σωματική κακοποίηση, η παραμέληση, η συναισθηματική και η σεξουαλική κακοποίηση είναι τα πιο σοβαρά και επιβλαβή χαρακτηριστικά συμπεριφοράς που οι περισσότεροι από εμάς ταυτίζουμε με κακή ανατροφή των παιδιών. Και είναι πράγματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα με επαγγελματική βοήθεια.
Αλλά πέρα από αυτά, υπάρχουν επίσης πράγματα που οι γονείς μπορεί να κάνουν ή να πουν και που μπορεί, έστω και ακούσια, να επηρεάσουν ένα παιδί.
Είναι επίσης σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο να έχεις μια κακή στιγμή και να είσαι κακός γονιός.
Το να χάνεις την ψυχραιμία σου μία στο τόσο, δεν είναι το ίδιο με το να λες στο παιδί σου «Είμαι έξυπνος και εσύ χαζός» ή «Έχω δίκιο, έχεις άδικο και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα γι’ αυτό».
Αν και συχνά διαφωνούμε σχετικά με το τι είναι «καλή» ή «κακή» ανατροφή, οι περισσότεροι γονείς έχουν τόσο θετικά, όσο και αρνητικά χαρακτηριστικά ανατροφής.
Οι συμπεριφορές που μπορεί να έχει ένας κακός γονιός
Είναι εύκολο να παρατηρήσεις μια κακή γονική συμπεριφορά, καθώς συχνά αυτές κινούνται στα άκρα. Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως ένας κακός γονιός μπορεί:
- Να έχει υπερβολική ή ελλιπή γονική εμπλοκή
- Να δείχνει λίγη ή καθόλου πειθαρχία στο παιδί του
- Να ακολουθεί μια υπερβολικά αυστηρή ή άκαμπτη πειθαρχία στο παιδί του
- Να μην είναι στοργικός
- Να μην δείχνει προσοχή
Ποιες είναι οι επιπτώσεις της κακής ανατροφής των παιδιών;
Τα παιδιά που μεγαλώνουν δίπλα σε γονείς με συνεχιζόμενα μοτίβα αρνητικής συμπεριφοράς, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν μεταξύ άλλων προβλήματα στις σχέσεις τους, κατάθλιψη, άγχος και επιθετικότητα.
Αρνητική αυτοαντίληψη και χαμηλή αυτοεκτίμηση
Ένα γονικό λάθος που μπορεί να έχει μόνιμες συνέπειες, είναι η υπερβολική χρήση αρνητικών επιθέτων και η ντροπή.
Η συνεπής χρήση αρνητικών επιθέτων, επηρεάζει βαθιά την αίσθηση του εαυτού του παιδιού και συμβάλλει σε μακροχρόνιες αρνητικές αυτο-αφηγήσεις και αυτοεκπληρούμενες προφητείες.
Προβλήματα με τον έλεγχο και αντιδραστική συμπεριφορά
Τα παιδιά που βιώνουν υπερβολικά άκαμπτη ή αυστηρή πειθαρχία, μπορεί να έχουν προβλήματα με τον έλεγχο, να παρουσιάζουν ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και άλλες αγχώδεις συμπεριφορές, μαζί με τη νοοτροπία ότι ο κόσμος είναι επικίνδυνος.
Στην άλλη άκρη του φάσματος, βρίσκεται ένα επαναστατικό παιδί που τσακώνεται με τους γονείς του, παραβιάζει τους κανόνες και τείνει να έχει αρνητικές συμπεριφορές.
Συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα
Η σκληρή ανατροφή των παιδιών, με λεκτικές ή σωματικές απειλές, συχνές φωνές και χτυπήματα, μπορεί σύμφωνα με σχετική μελέτη, να οδηγήσει σε συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα, όπως είναι η επιθετικότητα.
Τι μπορείς να κάνεις
Αν και οι αρνητικές γονικές συμπεριφορές μπορούν να θέσουν τα παιδιά σε κίνδυνο, δεν είναι ο μόνος παράγοντας που καθορίζει τα αποτελέσματα της ανατροφής τους.
Ακόμη και γονείς με θετικό στιλ πειθαρχίας και αλληλεπίδρασης, μπορούν να έχουν παιδιά που παλεύουν με προβλήματα συμπεριφοράς ή συναισθηματικά προβλήματα. Και αυτό είναι εντάξει.
Η γονική μέριμνα είναι μια συνεχής διαδικασία και παρουσιάζει συνεχώς προκλήσεις. Ακολουθούν μερικές συμβουλές που θα σε βοηθήσουν να εστιάσεις στα θετικά.
Άκου τις σκέψεις και τα συναισθήματα του παιδιού σου
Όλοι θέλουμε να ακουστούμε. Και παρόλο που δεν συμφωνούμε πάντα με αυτά που λένε οι άλλοι, όλοι χρειαζόμαστε κάποιον να μας ακούσει.
Προσπάθησε λοιπόν να ακούς τις ανησυχίες και τις απογοητεύσεις του παιδιού, να επικυρώνεις ακόμα και τα αρνητικά του συναισθήματα, εξηγώντας ωστόσο, τις συνέπειες μη αποδεκτών συμπεριφορών.
Επίλεξε το σωστό μάθημα
Όταν στρέφεσαι στην πειθαρχία, οι ειδικοί υπογραμμίζουν πως είναι σημαντικό να φροντίζεις για ένα «πάθημα που γίνεται μάθημα». Οι τιμωρίες είναι χρήσιμες, μόνο αν το παιδί μπορεί όντως να μάθει κάτι μέσα από αυτές και όχι όταν χρησιμοποιούνται ως μέσο περιορισμού ή εκτόνωσης μιας κατάστασης. Βεβαιώσου λοιπόν πως η τιμωρία που εφαρμόζεις, είναι κατάλληλη για τη συμπεριφορά που θέλεις να διορθώσει το παιδί.
Μην κρατάς μούτρα
Όλοι οι γονείς θυμώνουν κάποια στιγμή με τα παιδιά τους, αλλά όταν τα αγνοούν, δεν καταφέρνουν τίποτα περισσότερο από το να μπερδέψουν.
Εξήγησε λοιπόν γιατί έχεις θυμώσεις και ότι παρόλο που είσαι θυμωμένη μαζί του, εξακολουθείς να το αγαπάς.
Δείξτε αγάπη και στοργή
Το να δείχνεις αγάπη και στοργή στο παιδί, σημαίνει πολλά περισσότερα από το να λες απλώς ότι το αγαπάς.
Σημαίνει υποστήριξη και αποδοχή, σωματική τρυφερότητα και ποιοτικός χρόνος μαζί του.
Άφησέ το να κάνει λάθη
Η ζωή είναι δύσκολη και δεν υπάρχει shortcut προς την ευτυχία και την επιτυχία.
Γι’ αυτό άφησε το παιδί σου να εξερευνήσουν τον κόσμο, να είναι δημιουργικό και να κάνει λάθη, χωρίς να ντρέπεται ή να το επικρίνεις. Όταν κάνει κάποιο λάθος, μπορείτε μαζί να συζητήσετε, τι θα μπορούσε να είχε κάνει διαφορετικά.
Χρησιμοποίησε επίσης τα δικά σου λάθη ως ευκαιρία για να του δείξεις ότι η μάθηση δεν σταματά ποτέ και ότι όλοι μπορούμε να έχουμε τις κακές μας μέρες.
Το να παραδέχεσαι ένα λάθος, να ζητάς συγγνώμη και να προσπαθείς να βελτιωθείς είναι καλό και για εσένα και για το παιδί σου.
