Μητρικός θηλασμός, το μεγάλο αφιέρωμα: 5 ειδικοί αναλύουν τα οφέλη του, τόσο για τη μητέρα, όσο και για το παιδί
- 7 ΝΟΕ 2021
Μητρικός θηλασμός. Τεράστιο κεφάλαιο για τις περισσότερες μαμάδες εκεί έξω. Για άλλες υπέροχο. Για άλλες ανυπόφορο. Για άλλες γλυκόπικρο. Το σίγουρο είναι πως κάθε μητέρα εκεί έξω έχει να σου πει μία, δυο, τρεις ιστορίες για τον θηλασμό. Μπορείς να ακούσεις αρκετές και ενδιαφέρουσες στο «Άκου Μάνα» podcast στο οποίο η Εύα που θήλασε 3,5 χρόνια, συζητά με τη Μανίνα που θήλασε 5 μέρες. Το δικό μου κεφάλαιο δεν έχει κλείσει, μιας και θηλάζω ακόμη την ενάμιση έτους κόρη μου. Ναι, ΑΚΟΜΗ. Νομίζω πως αυτούς τους 18 μήνες έχω ακούσει τη λέξη «ακόμα» περισσότερες φορές απ’ότι σε όλη μου τη ζωή μου. Δεν υπερβάλλω. Από τον γνωστό μου που θα με ρωτήσει στο Instagram για τη Λυδία (την κόρη μου), μέχρι την πωλήτρια που θα της ζητήσω σουτιέν θηλασμού, όλοι αναρωτιούνται «ΑΚΟΜΗ ΘΗΛΑΖΕΙΣ;». Την ατάκα αυτή την έχω ακούσει στους 7 μήνες, στους 12 μήνες, στους 15 μήνες, στους 18 μήνες και θα συνεχίσω να την ακούω μέχρι να αποθηλάσω.
Γιατί δυστυχώς στην Ελλάδα ο μητρικός θηλασμός αποτελεί ακόμη ταμπού. Γιατί στην Ελλάδα ο μητρικός θηλασμός στα μάτια των περισσοτερων είναι «αποδεκτός» για περίπου έξι μήνες και όσο το παιδί σου είναι ακόμη βρέφος. Γιατί ακόμη κι αν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει τον μητρικό θηλασμό έως τα 2 έτη κι έπειτα όσο επιθυμεί η δυάδα, εδώ αυτό δεν λέμε με τίποτα να το δεχτούμε.
Η αλήθεια είναι πως εμένα προσωπικά δεν με επηρεάζει καθόλου αυτό το «ακόμη» που ακούω όλο αυτό το διάστημα . Άλλες όμως γυναίκες όχι μόνο τις επηρεάζει, αλλά τους δημιουργεί περίεργες σκέψεις, τους χαλάει την ψυχολογία και τους δυσκολεύει τη ζωή.
Είναι πολύ σημαντικό να αφήσουμε τις γυναίκες και δη τις νέες μαμάδες που ήδη έχουν αρκετά ζόρια στο κεφάλι τους να κάνουν αυτό που θεωρούν καλύτερο για το παιδί τους και τον εαυτό τους. Ας τις αφήσουμε να θηλάσουν για όσο το επιθυμούν ή να μην θηλάσουν αν το επιθυμούν.
Η κριτική σίγουρα δεν βοηθάει πουθενά. Για αυτό ας δώσουμε τον λόγο στους ειδικούς, τους οποίους και κάλεσα να μιλήσουν για τον θηλασμό ο καθένας από τη δική του σκοπιά.
Τελικά ποια είναι τα οφέλη του μητρικού θηλασμού για τη μαμά αλλά και το παιδί; 5 ειδικοί αναλύουν:
Από την οπτική της παιδιάτρου, νεογνολόγου, πιστοποιημένης συμβούλου θηλασμού Γιάννας Γιαλελή
-
Πώς βοηθά ο μητρικός θηλασμός να χτιστεί δυνατό ανοσοποιητικό στο μωρό
«Το ανοσοποιητικό σύστημα του νεογνού δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένο κατά τη γέννησή του. Το νεογνό αποικίζεται με μικρόβια από το γαστρεντερικό μικροβίωμα της μητέρας του κατά τη διάρκεια αλλά και μετά τον τοκετό.
Το μητρικό γάλα περιέχει πληθώρα αμυντικών παραγόντων, όπως εκκριτική IgA ανοσοσφαιρίνη, η οποία παράγεται από λεμφοκύτταρα που έχουν μεταναστεύσει από το πεπτικό σύστημα της μητέρας στους μαστικούς αδένες.
Οι αντιμικροβιακές ουσίες που περιέχονται στο μητρικό γάλα, όπως η λακτοφερρίνη και η λυσοζύμη, εμποδίζουν την προσκόλληση παθογόνων μικροβίων, τόσο στο πεπτικό, όσο και στο ουροποιητικό σύστημα του παιδιού.
Πολύ σημαντικό είναι ότι η μητέρα που εμφανίζει κάποια κοινή λοίμωξη θα μεταφέρει τα αντισώματα που θα δημιουργηθούν στο μωρό της, μέσω του μητρικού γάλακτος. Έτσι, ακόμα και αν το παιδί αρρωστήσει, θα αντιμετωπίσει γρηγορότερα τη λοίμωξη, εκδηλώνοντας ηπιότερα συμπτώματα.
Ενώ υπάρχουν πολλές έρευνες για τα οφέλη του μητρικού γάλατος μερικές διαστάσεις αυτού του θέματος δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητές. Έρευνα που έγινε για το TEDDY study group αποκάλυψε ότι ο μητρικός θηλασμός μπορεί να είναι προστατευτικός έναντι λοιμώξεων του αναπνευστικού και του γαστρεντερικού, τουλάχιστον μέχρι την ηλικία των 6 μηνών, με τη διάρκεια του μητρικού θηλασμού να είναι προστατευτική έναντι της μέσης ωτίτιδας ακόμα και μετά τη διακοπή του μητρικού θηλασμού.
Εξαιτίας της προστατευτικής δράσης του μητρικού θηλασμού έρευνες έγιναν για να διαπιστώσουν την αποτελεσματικότητά του έναντι των λοιμώξεων μετά την ηλικία των 6 μηνών. Σε μία από αυτές διαπιστώθηκε ότι ο μητρικός θηλασμός μπορεί να είναι προστατευτικός για λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού μέχρι και την ηλικία των 4 ετών. Τα αποτελέσματα στην παραπάνω έρευνα παρόλο που ήταν προς την ίδια κατεύθυνση και για τις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού δεν ήταν στατιστικά σημαντικά.
Προσπαθώντας να διαπιστώσουν μέχρι ποια ηλικία μπορεί να είναι προστατευτικός ο μητρικός θηλασμός έναντι των λοιμώξεων διεξήχθη έρευνα με σκοπό την παρακολούθηση των παιδιών μέχρι την ηλικία των 6 ετών. Από την έρευνα αυτή προέκυψε ότι τα παιδιά μπορούν να προστατευτούν έναντι λοιμώξεων των αυτιών, του φάρυγγα και των ρινικών και παραρρίνιων κόλπων πέρα από τη βρεφική ηλικία.
Η προστασία των παιδιών έναντι των λοιμώξεων ήταν ανάλογη με τη διάρκεια του μητρικού θηλασμού και με το ποσοστό του (αποκλειστικός μητρικός θηλασμός ή μεικτή διατροφή).
-
Θηλασμός και κορονοϊός
Όσο για τον κορονοϊό η σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) για τις μητέρες που είτε είναι ύποπτα κρούσματα είτε νοσούν από κορονοϊό είναι να ενθαρρύνονται να συνεχίζουν τον μητρικό θηλασμό, καθώς τα οφέλη του μητρικού θηλασμού ουσιαστικά υπερέχουν του πιθανού κινδύνου μετάδοσης.
Με τα επιστημονικά δεδομένα που είναι στη διάθεσή μας μέχρι σήμερα, ο κορονοϊός δεν μεταδίδεται μέσω του μητρικού γάλακτος, αλλά μέσω των εκκρίσεων του αναπνευστικού συστήματος. Συστήνεται, λοιπόν, η μητέρα που νοσεί να φορά μάσκα, να πλένει τα χέρια της πριν τη φροντίδα του μωρού της και να απολυμαίνει συχνά τις χρησιμοποιούμενες επιφάνειες. Αν η μητέρα δεν είναι σε θέση να θηλάσει, λόγω σοβαρής νόσου ή νοσηλείας και το επιθυμεί, μπορεί να αντλεί το γάλα της, το οποίο θα χορηγείται στο μωρό της από κάποιον υγιή φροντιστή».
Ευχαριστούμε πολύ τη Δρ.Γιάννα Γιαλελή παιδίατρο, νεογνολόγο, πιστοποιημένη σύμβουλο γαλουχίας (IBCLC) τηλ. 6979778535, giannoula.g@gmail.com
Από την οπτική του Μαιευτήρα – Χειρουργού Γυναικολόγου Παναγιώτη Σκλαβούνου
-
Ο μητρικός θηλασμός ασπίδα ενάντια στις γυναικολογικές παθήσεις
«Η ενημέρωση των γυναικών για τα οφέλη του μητρικού θηλασμού και η ενθάρρυνσή τους προς αυτή την κατεύθυνση αποτελεί χρέος κάθε γυναικολόγου. Συχνά καλούμαστε να εξηγήσουμε με πραγματικά δεδομένα τα πλεονεκτήματα του μητρικού θηλασμού, τόσο για το μωρό, όσο και για την ίδια τη μητέρα. Μια σειρά από γυναικολογικές παθήσεις μπορούν να προληφθούν ή να αποφευχθούν μέσω του μητρικού θηλασμού.
-
Μητρικός θηλασμός και Ενδομητρίωση
Η ενδομητρίωση, μια χρόνια γυναικολογική νόσος, που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση ενδομητρικού ιστού εκτός της μήτρας, ευθύνεται συχνά για έντονους κοιλιακούς πόνους και πόνο κατά την έμμηνο ρύση (δυσμηνόρροια). Η ασθένεια αυτή εμφανίζεται σπανιότερα σε γυναίκες που θήλασαν. Συγκεκριμένα, σε μια μεγάλη αμερικανική έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε περισσότερες από 72.000 νοσοκόμες σε βάθος χρόνου περίπου 20 χρόνια, φάνηκε πως ο κίνδυνος εμφάνισης της ενδομητρίωσης ήταν έως και 40% μειωμένος στις γυναίκες που θήλασαν.
Επίσης όσο μεγαλύτερο είναι το χρονικό διάστημα του θηλασμού, τόσο μικρότερος και ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου.
Για κάθε επιπλέον τρίμηνο μητρικού θηλασμού, μειώνεται και ο κίνδυνος ενδομητρίωσης κατά 8% και με τον αποκλειστικό θηλασμό μειώνεται ο κίνδυνος κατά 14%.
Η ακριβής αιτιολογία αυτού του φαινομένου δεν είναι γνωστή. Η μακροχρόνια αμμηνόρροια κατά τη διάρκεια του θηλασμού καθώς και οι ορμονικές μεταβολές που παρατηρούνται, είναι πιθανές εξηγήσεις.
-
Προστατεύει ο θηλασμός τη μητέρα από την εμφάνιση καρκίνου του μαστού;
Η συσχέτιση του μητρικού θηλασμού με τον καρκίνο του μαστού, έχει αποτελέσει θέμα πολυάριθμων μελετών.
Είναι πλέον γνωστό, ότι ο μητρικός θηλασμός προστατεύει τη μητέρα από την εμφάνιση καρκίνου του μαστού. Σε μια μεταανάλυση Νορβηγών μελετητών έγινε προσπάθεια ποσοτικοποίησης αυτής της προστατευτικής δράσης του θηλασμού.
Έτσι αναφέρεται ότι οι γυναίκες που θήλασαν περισσότερο από 12 μήνες, παρουσιάζουν 26% χαμηλότερο κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου του μαστού, σε σχέση με αυτές που δεν θήλασαν.
Για κάθε 12 μήνες θηλασμού (αθροιστικά για όλα τα παιδιά, που θήλασε η μητέρα) μειώνεται ο κίνδυνος για καρκίνο του μαστού 4% επιπλέον από τη ήδη μείωσή του, λόγω της κύησης. Μια εξήγηση για το πώς δρα τόσο ευεργετικά ο θηλασμός είναι, ότι κατά τη διάρκεια του θηλασμού μετακινούνται προκαρκινικές ουσίες από του ιστούς του μαστού και καταπολεμούνται ευκολότερα από τη φυσική άμυνα του οργανισμού».
-
Είναι εξίσου προστατευτικός και με τον καρκίνο των ωοθηκών και του ενδομητρίου;
Ο καρκίνος των ωοθηκών είναι ένας από τους συχνότερους γυναικολογικούς καρκίνους. Στην εμφάνισή του παίζουν συχνά ρόλο ορισμένοι αναπαραγωγικοί παράγοντες, όπως ο αριθμός των κυήσεων και τοκετών, η ηλικία εμμηναρχής και εμμηνόπαυσης καθώς και το ιστορικό μητρικού θηλασμού. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται μια μείωση κατά 37% του κινδύνου για καρκίνο των ωοθηκών σε γυναίκες που θήλασαν περισσότερο από 12 μήνες.
Ακόμη και η διάρκεια του μητρικού θηλασμού παίζει σημαντικό ρόλο, μιας και όσο περισσότερο διαρκεί ο θηλασμός, τόσο περισσότερο μειώνεται και ο κίνδυνος να νοσήσει η μητέρα από καρκίνο των ωοθηκών.
Παρομοίως ευεργετική είναι σύμφωνα με έρευνες η δράση του μητρικού θηλασμού και σχετικά με την εμφάνιση καρκίνου του ενδομητρίου, μιας επίσης συχνής μορφής καρκίνου, που συναντάμε στη γυναικολογία.
Έχει διαπιστωθεί πως κάθε 6 επιπλέον μήνες θηλασμού, προστατεύουν τη μητέρα κατά 7% από την εμφάνιση καρκίνου του ενδομητρίου.
Ο ακριβής μηχανισμός κατά τον οποίο ασκεί ο μητρικός θηλασμός την ευεργετική του δράση απέναντι στις γυναικολογικές παθήσεις και στον καρκίνο δεν είναι ακόμη γνωστός και απαιτεί περαιτέρω έρευνα. Σε εργαστηριακό επίπεδο φαίνεται το μητρικό γάλα να επεμβαίνει και να προγραμματίζει την κυτταρική απόπτωση, δηλαδή την αυτοκαταστροφή των καρκινικών κυττάρων. Αν όντως αυτός είναι ο μηχανισμός, ή αν υπάρχουν και άλλοι, είναι άγνωστο.
Θηλάζοντας, λοιπόν, μια γυναίκα δεν δίνει μόνο στο μωρό της ό,τι πολυτιμότερο προσφέρει η φύση, αλλά προστατεύει και τον ίδιο της τον οργανισμό από μελλοντικές δυσάρεστες διαγνώσεις».
Ευχαριστούμε πολύ τον Δρ. Παναγιώτη Σκλαβούνο, Μαιευτήρα – Χειρουργό Γυναικολόγο, Διευθυντή Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής Idar-Oberstein Γερμανίας, Ειδικό στη Γυναικολογική Ογκολογία, Ειδικό στη Γυναικολογική Ενδοκρινολογία και την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή. Τηλ.: 6988-636932
Από την οπτική της ψυχολόγου, Μαρίας Κωνσταντοπούλου
«Ο μητρικός θηλασμός ανέκαθεν ήταν μια φυσική βιολογική διαδικασία, η οποία παρείχε και εξακολουθεί να παρέχει σημαντικά οφέλη για τη σωματική και ψυχική υγεία τόσο του βρέφους, όσο και της μητέρας.
Επιγραμματικά μπορούμε να αναφέρουμε ότι ο θηλασμός επιδρά σημαντικά στην κοινωνικοσυναισθηματική αλλά και τη γνωστική ανάπτυξη του βρέφους. Πιο συγκεκριμένα έχει παρατηρηθεί ότι τα βρέφη που θήλασαν ανέπτυξαν ασφαλή δεσμό με τη μητέρα τους, κοινωνικοποιήθηκαν πιο εύκολα, ήταν λιγότερο πιθανό να εσωτερικεύσουν προβλήματα, αλλά και ως ενήλικες παρουσίασαν αυξημένη κοινωνική προσαρμογή.
Ο θηλασμός είναι μια διαδικασία που βασίζεται κατ’ εξοχήν στο συναίσθημα. Τα συναισθήματα που αναπτύσσονται όταν η μητέρα θηλάζει το μωρό της δεν αφορούν στην παροχή γάλακτος καθεαυτή, αλλά στη σωματική και βλεμματική επαφή μεταξύ μητέρας και βρέφους. Εξάλλου η ανάπτυξη ασφαλούς δεσμού μεταξύ τους σχετίζεται κυρίως με τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση και όχι με τον τρόπο σίτισης.
Ο θηλασμός ενισχύει σημαντικά το δέσιμο του βρέφους με τη μητέρα. Οι γυναίκες που θηλάζουν τείνουν να βρίσκονται σε υψηλότερα σημεία στην κλίμακα ποιοτικής σχέσης μητέρας-βρέφους.
-
Οι επιδράσεις του μητρικού θηλασμού στην ψυχική υγεία των βρεφών
Ο μητρικός θηλασμός προσφέρει συναισθηματική ασφάλεια στο παιδί, βοηθά στην ψυχοκινητική του ανάπτυξη, ενώ δημιουργεί παιδιά περισσότερο ασφαλή και ανεξάρτητα σε βάθος χρόνου.
Η σωματική επαφή μέσω του θηλασμού βοηθά το βρέφος να εμφανίζει λιγότερο άγχος τόσο κατά τη διάρκεια του θηλασμού, αλλά και στη μετέπειτα ζωή του. Επιπλέον, οι έρευνες έχουν καταλήξει ότι τα μωρά που θηλάζουν εμφανίζουν καλύτερο ποιοτικά, όσο και ποσοτικά ύπνο. Ακόμη, γνωρίζουμε ότι το μητρικό γάλα περιέχει ωκυτοκίνη, μια ορμόνη που ενισχύει τα συναισθήματα ηρεμίας και παρηγοριάς στο βρέφος.
Ο θηλασμός επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη της συναισθηματικής σχέσης ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί της, σχέση πάνω στην οποία οικοδομείται και διαμορφώνεται όλη η συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού και μελλοντικού ενήλικα.
Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που έχουν θηλάσει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, έχουν στενότερες οικογενειακές σχέσεις, σε σύγκριση με εκείνα που δεν έχουν θηλάσει καθόλου.
-
Μητρικός θηλασμός: η επίδρασή του στην ψυχική υγεία των μητέρων
Ο μητρικός θηλασμός προσφέρει στη μητέρα ηρεμία, ολοκλήρωση, καλύτερη διάθεση και υψηλή αυτοεκτίμηση.
Οι μητέρες που θηλάζουν εμφανίζουν μειωμένα επίπεδα στρες, μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και αισθάνονται πληρότητα στη σχέση με το βρέφος, η οποία πηγάζει από τη σιγουριά και την ασφάλεια ότι είναι οι αποκλειστικές τροφοί των βρεφών τους.
Έχει βρεθεί ότι οι μητέρες που θηλάζουν εμφανίζουν μειωμένα ποσοστά κατάθλιψης.
Ακόμη και οι μητέρες που έπασχαν από κατάθλιψη μπορούσαν να τη διαχειριστούν καλύτερα εφ’ όσον θήλαζαν και υποτροπίασαν όταν αναγκάστηκαν να αποθηλάσουν απότομα ή πρόωρα. Επιπλέον, ο θηλασμός βοηθά στη γρηγορότερη απώλεια των κιλών της εγκυμοσύνης και βοηθά τις μητέρες να διατηρήσουν ένα υγιές σωματικό βάρος, κάτι που ενισχύει ακόμα περισσότερο την αυτοπεποίθησή τους».
*Ευχαριστούμε τη Μαρία Κωνσταντοπούλου, Ψυχολόγο, Σύμβουλο, Ψυχοθεραπεύτρια. Επικοινωνία: konstantopouloum@yahoo.com , 6946567674
Από την οπτική της ενδοκρινολόγου-διαβητολόγου Ιφιγένειας Παπαποστόλη-Σκλαβούνου
-
Διαβήτης και Μεταβολισμός, τα οφέλη του μητρικού θηλασμού
«Είναι πολυάριθμα τα οφέλη του μητρικού θηλασμού, τόσο για το βρέφος όσο και για τη μητέρα. Τα βρέφη, τα οποία θηλάζουν, προστατεύονται από την εμφάνιση του Διαβήτη Τύπου 1, μια αυτοάνοση νόσο, η οποία χαρακτηρίζεται από πλήρη έλλειψη ινσουλίνης και πρωτοεμφανίζεται συχνά στην παιδική ηλικία.
Τα παιδιά τα οποία δεν θήλασαν εμφανίζουν διπλάσιο κίνδυνο να νοσήσουν από Διαβήτη Τύπου 1, σε σχέση με αυτά που θήλασαν έστω και λίγο, σύμφωνα με έρευνα.
Μέσα από έρευνες έχει αποδειχτεί η ευεργετική δράση του θηλασμού στον μεταβολισμό της μητέρας, την ομοιόσταση της γλυκόζης, την ευαισθησία στην ινσουλίνη και τον μεταβολισμό των λιπιδίων. Ο μαζικός αδένας είναι πολύ ευαίσθητος στη δράση της ινσουλίνης. Τα κύτταρα του μαζικού αδένα απορροφούν μεγάλες ποσότητες γλυκόζης. Συνεπώς κυκλοφορεί λιγότερη γλυκόζη στο αίμα, γεγονός που μειώνει την παραγωγή ινσουλίνης και ξεκουράζει τα κύτταρα του παγκρέατος. Επιπλέον ανακατανέμεται το λίπος στον οργανισμό. Τα λιπίδια που θα αποθηκεύονταν στους μυς και το ήπαρ περνούν κατά τον θηλασμό στο μητρικό γάλα και αυτό μειώνει με τη σειρά του την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Επιπλέον, τα αυξημένα επίπεδα προλακτίνης, που παρατηρούνται στις θηλάζουσες γυναίκες, ενεργοποιούν τον πολλαπλασιασμό των β-κυττάρων του παγκρέατος και ελαχιστοποιούν την κυτταρική απόπτωση (δηλαδή τον «θάνατο») των παγκρεατικών κυττάρων. Εκτός αυτού, φαίνεται, πως οι υποδοχείς της προλακτίνης στον υποθάλαμο του εγκεφάλου, παίζουν ρόλο στην ευαισθησία στην ινσουλίνη.
Ενδιαφέρον προκαλεί η διαπίστωση έρευνας ότι ο μητρικός θηλασμός προστατεύει από την εμφάνιση Διαβήτη Τύπου 2 στη μητέρα, μιας νόσου, η οποία χαρακτηρίζεται αρχικά από μερική έλλειψη ινσουλίνης και σχετίζεται συνήθως με την παχυσαρκία και την αντίσταση στην ινσουλίνη. Μάλιστα η συσχέτιση αυτή είναι δοσοερξατώμενη: όσο περισσότερο θηλάζει μια γυναίκα, τόσο περισσότερο μειώνεται ο κίνδυνος εμφάνισης Διαβήτη Τύπου 2.
Όχι μόνο από τον Διαβήτη Τύπου 2, αλλά και από την παχυσαρκία προστατεύει ο μητρικός θηλασμός τις γυναίκες.
Παρατηρείται στη βιβλιογραφία μείωση του κινδύνου ανάπτυξης Διαβήτη Τύπου 2 στις γυναίκες που θήλασαν.
Είναι γνωστό, ότι οι γυναίκες, στις οποίες διαγνώστηκε διαβήτης της κύησης, παρουσιάζουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο για την εμφάνιση Διαβήτη Τύπου 2 στην πορεία των χρόνων. Στις γυναίκες, οι οποίες θήλασαν για τουλάχιστον τρεις μήνες καθυστερεί αυτή η διαδικασία έως και 15 χρόνια, γεγονός που αποδεικνύει το ιδιαίτερο όφελος του μητρικού θηλασμού και οφείλεται στη βελτίωση του μεταβολισμού που επιτυγχάνεται μέσω του θηλασμού.
Τέλος είναι γνωστό, ότι ο μητρικός θηλασμός δεν αντενδείκνυται στις γυναίκες, οι οποίες ακολουθούν θεραπεία με ινσουλίνη, μιας και δεν παρατηρείται αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης υπογλυκαιμίας κατά την περίοδο του μητρικού θηλασμού. Συνεπώς, ο μητρικός θηλασμός, αυτή η απολύτως φυσική διαδικασία, πέρα από τα συναισθηματικά της οφέλη, δρα ευεργετικά και προστατευτικά απέναντι στο διαβήτη και τις μεταβολικές νόσους.
-
Μητρικός θηλασμός: πώς προστατεύει από την οστεοπόρωση
Η επίδραση του μητρικού θηλασμού στα οστά της μητέρας είναι γεγονός και η ανησυχία για τυχόν διαταραχή της σύστασης και της δομής τους κατά τη διάρκεια του θηλασμού, αποτελεί συχνό θέμα συζήτησης στο ενδοκρινολογικό ιατρείο.
Κατά τη διάρκεια του θηλασμού διεγείρεται ο μεταβολισμός των οστών με στόχο να αυξηθεί η συγκέντρωση ασβεστίου στο αίμα της μητέρας, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες του βρέφους. Η ποσότητα ασβεστίου που απαιτείται, εξαρτάται από την ποσότητα του μητρικού γάλακτος που παράγεται καθώς και από τη διάρκεια του θηλασμού.
Όταν τα αποθέματα και η πρόσληψη ασβεστίου (και βιταμίνης D) της μητέρας δεν είναι επαρκή, τότε μπορεί να παρατηρηθεί μείωση της οστικής πυκνότητας της μητέρας. Έρευνες έχουν δείξει, πως κατά τη διάρκεια του θηλασμού μπορεί να παρατηρηθεί μείωση της οστικής πυκνότητας της μητέρας της τάξεως του 3 -5%. Στο φαινόμενο αυτό συμβάλλει και η μειωμένη συγκέντρωση των οιστρογόνων, τα οποία εκτός των άλλων, δρουν οστεοπροστατευτικά.
Το ευχάριστο νέο, ωστόσο, είναι ότι η οστική πυκνότητα επανέρχεται σε φυσιολογικά επίπεδα πολύ σύντομα μετά τον απογαλακτισμό. Οι παραπάνω μεταβολές της οστικής πυκνότητας είναι ακίνδυνες, όπως έδειξε η ανάλυση ενός μεγάλου αριθμού ερευνών (μεταανάλυση), η οποία δημοσιεύτηκε σε σουηδικό ιατρικό περιοδικό. Σύμφωνα μ’ αυτή:
Oι γυναίκες που θήλασαν τα παιδιά τους, δεν έχουν υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν οστεοπόρωση, σε σχέση με αυτές που δεν τα θήλασαν.
Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε και μια παλαιότερη μεταανάλυση, τονίζοντας το γεγονός, ότι ο μητρικός θηλασμός δεν αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση οστεοπόρωσης στη μητέρα. Φαίνεται μάλιστα ο θηλασμός να προστατεύει τα οστά της μητέρας.
Σύμφωνα με έρευνα, παρατηρείται συχνά αύξηση της οστικής πυκνότητας των γυναικών που θήλασαν, σε σχέση με αυτές που δεν θήλασαν, αρκετά χρόνια μετά τον απογαλακτισμό.
Όχι μόνο τη μητέρα, αλλά και το βρέφος, που θηλάζει προστατεύει ο μητρικός θηλασμός από κατάγματα. Ερευνητές από την Αυστραλία διαπίστωσαν, πως στα παιδιά που ως βρέφη θήλασαν, παρατηρήθηκαν σπανιότερα κατάγματα έως την ηλικία των 25 ετών, σε σχέση με τα παιδιά που δεν θήλασαν.
Ο μητρικός θηλασμός, λοιπόν, αποτελεί ένα πολύτιμο δώρο της φύσης και αξίζει να το βιώσουν οι μαμάδες, χωρίς αμφιβολία και ανησυχία για την υγεία των οστών αυτών και των μωρών τους.
*Ευχαριστούμε τη Δρ. Ιφιγένεια Παπαποστόλη-Σκλαβούνου, Ενδοκρινολόγο-Διαβητολόγο, απόφοιτο της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ειδικευθείσα στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Χόμπουργκ Γερμανίας. τηλ: 6988640184
Από την οπτική της αλλεργιολόγου Ειρήνης Ρουμπεδάκη
-
Μητρικός θηλασμός και αλλεργίες. Τι ισχύει τελικά;
«Είναι γνωστή η εξαιρετικά υψηλή αξία του μητρικού γάλακτος σε θρεπτικές ουσίες. Το μητρικό γάλα περιέχει επίσης ουσίες με πολύ σημαντικό ανοσοτροποποιητικό ρόλο όπως αντισώματα, κυτταροκίνες, πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (PUFA), ολιγοσακχαρίτες, και πολλά άλλα.
Αυτό το θαυμαστό μείγμα παίζει βασικότατο ρόλο στην ανάπτυξη της υγιούς άμυνας του οργανισμού και προάγει ενεργά την ανάπτυξη υγιούς μικροβιακής χλωρίδας ή μικροβιώματος στο έντερο του βρέφους.
Όσον αφορά ειδικότερα στις αλλεργίες, δεν υπάρχει σαφής συσχέτιση μεταξύ θηλασμού και πρόληψης αλλεργιών.
Πρόσφατη ανασκόπηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο θηλασμός έχει πολλά οφέλη για τα βρέφη και τις μητέρες, αλλά μπορεί να μην μειώνει τον κίνδυνο τροφικής αλλεργίας ή αλλεργίας στο αγελαδινό γάλα, ενώ ανάλογα αποτελέσματα έχουμε και για το άσθμα και την ατοπική δερματίτιδα. Αντιθέτως, παλαιότερες δημοσιεύσεις έπαιρναν σαφώς θετική θέση υπέρ του θηλασμού και σε αυτόν τον τομέα.
Στις τελευταίες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Αλλεργιολογίας Κλινικής ανοσολογίας (EAACI) συστήνεται η αυστηρή αποφυγή συμπληρώματος γάλακτος την πρώτη εβδομάδα ζωής, καθώς αυτή η χρήση έχει συσχετιστεί με την ανάπτυξη αλλεργίας στο γάλα.
Πολύ σημαντική είναι και η διατροφή της θηλάζουσα μητέρας. Έχει απορριφθεί πλήρως η αποφυγή τροφών για την πρόληψη αλλεργιών, καθώς είναι πια γνωστό ότι, όχι απλώς δεν βοηθά, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης ειδικά τροφικών αλλεργιών. Είναι πολλές, δε, οι μελέτες που υπογραμμίζουν τον ρόλο της μεσογειακής και ισορροπημένης διατροφής στη θηλάζουσα μητέρα για την πρόληψη αλλεργιών, ενώ η χρήση συμπληρωμάτων δεν φαίνεται προς το παρόν να βοηθά με σαφήνεια.
Η εισαγωγή τροφών για τα βρέφη με υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης αλλεργιών δεν πρέπει να καθυστερείται, καθώς αυτή η καθυστέρηση αποτελεί παράγοντα κίνδυνου για την ανάπτυξη τροφικής αλλεργίας. Είναι τέλος σημαντικό η εισαγωγή των θεωρούμενων ως αλλεργιογονικών τροφών να γίνεται υπό μητρικό θηλασμό, καθώς αυτός προωθεί την ανοχή.
Η αξία του μητρικού θηλασμού, λοιπόν, είναι αδιαμφισβήτητη».
* Ευχαριστούμε τη Δρ. Ειρήνη Ρουμπεδάκη, αλλεργιολόγο, κλινικό ανοσολόγο. Επικοινωνία: 210 8945095