Οι συμβουλές που μεγαλώνουν παιδιά με ανοιχτά μυαλά
- 4 ΜΑΙ 2022
Το μυαλό ενός παιδιού δεν είναι ένας μικροσκοπικός εγκέφαλος ενηλίκου. Είναι ένας υπό κατασκευή εγκέφαλος, που αρχίζει να συνδέεται με τον κόσμο. Και είναι οι γονείς που αναλαμβάνουν να δημιουργήσουν έναν πλούσιο σε ερεθίσματα κόσμο, τόσο φυσικά, όσο και κοινωνικά.
Βασισμένοι σε χρόνια έρευνας στη νευροεπιστήμη και την ψυχολογία, οι επιστήμονες του πανεπιστημίου του Harvard, δίνουν 7 πολύτιμους κανόνες γονικής μέριμνας, που θα βοηθήσουν τα παιδιά να μεγαλώσουν με ανοιχτά μυαλά.
Pexels
1. Μεγαλώνοντας παιδιά με ανοιχτά μυαλά – Η μέθοδος του επίμονου κηπουρού
Οι ξυλουργοί χαράζουν το ξύλο στο σχήμα που θέλουν. Οι κηπουροί βοηθούν τα πράγματα να αναπτυχθούν από μόνα τους καλλιεργώντας ένα εύφορο τοπίο. Ομοίως, οι γονείς μπορούν να σμιλεύσουν το παιδί τους σε κάτι συγκεκριμένο. Ή μπορούν να παρέχουν ένα περιβάλλον που ενθαρρύνει την υγιή ανάπτυξη προς οποιαδήποτε κατεύθυνση πάρει το παιδί. Μπορεί να θέλεις να δεις το παιδί σου να παίζει πρώτο βιολί στην Εθνική Λυρική Σκηνή κάποια μέρα, αλλά το να το αναγκάζεις να κάνει μαθήματα μπορεί να δημιουργήσει είτε έναν βιρτουόζο είτε ένα παιδί που βλέπει τη μουσική ως μια δυσάρεστη αγγαρεία.
Η προσέγγιση του κηπουρού θα ήταν να εκτεθεί το παιδί σε μια ποικιλία μουσικών επιλογών στο σπίτι και να δεις ποιες από αυτές προκαλούν το ενδιαφέρον του. Του αρέσει να χτυπά κατσαρόλες και τηγάνια; Ίσως το παιδί σου να είναι ένας εκκολαπτόμενος ντράμερ. Μόλις καταλάβεις τι είδους «φυτό» μεγαλώνεις, μπορείς να «προσαρμόσεις το έδαφος» ώστε να ριζώσει και να ανθίσει.
2. Να του μιλάς και να του διαβάζεις. Πολύ
Η έρευνα δείχνει ότι, ακόμη και όταν τα παιδιά είναι μόλις λίγων μηνών και δεν καταλαβαίνουν τη σημασία των λέξεων, ο εγκέφαλός τους εξακολουθεί να τις χρησιμοποιεί. Αυτό χτίζει ένα σημαντικό θεμέλιο για μετέπειτα μάθηση. Έτσι, όσο περισσότερες λέξεις ακούν, τόσο καλύτερο θα είναι το αποτέλεσμα. Θα έχουν επίσης καλύτερο λεξιλόγιο και κατανόηση ανάγνωσης. Το να τους διδάσκεις «λέξεις συγκίνησης» είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο. Όσο περισσότερα γνωρίζουν, τόσο πιο ευέλικτα μπορούν να ενεργήσουν.
Μιλήστε για το τι τους προκαλεί συναισθήματα και πώς μπορεί αυτά να επηρεάσουν κάποιον: «Βλέπεις αυτό το αγόρι που κλαίει; Είναι λυπημένος και μάλλον θέλει μια αγκαλιά από τους γονείς του». Σκέψου τον εαυτό σου ως τον προσωπικό ξεναγό του παιδιού σου, στον μυστηριώδη κόσμο των ανθρώπων.
3. Μεγαλώνοντας παιδιά με ανοιχτά μυαλά – Τα γιατί και τα διότι
Μπορεί να είναι εξουθενωτικό όταν το παιδί ρωτά συνεχώς «γιατί;». Αλλά όταν του εξηγείς κάτι, έχεις πάρει κάτι νέο από τον κόσμο και το έχεις κάνει προβλέψιμο. Και ο εγκέφαλός μας λειτουργεί πιο αποτελεσματικά όταν μπορεί να προβλέψει καταστάσεις. Μην απαντάς στα «γιατί» με εκφράσεις όπως «γιατί το λέω εγώ». Τα παιδιά που αντιλαμβάνονται τους λόγους για τους οποίους συμπεριφέρονται με έναν συγκεκριμένο τρόπο, μπορούν να ρυθμίσουν πιο αποτελεσματικά τις πράξεις τους. Αυτός ο συλλογισμός τους βοηθά να κατανοήσουν τις συνέπειες των πράξεών τους και καλλιεργεί την ενσυναίσθηση.
4. Mίλα για την πράξη, όχι το άτομο
Όταν το παιδί σου χτυπάει ένα άλλο παιδάκι, μην το αποκαλείς «κακό παιδί». Γίνε συγκεκριμένη: «Σταμάτα να χτυπάς το παιδάκι. Το πληγώνεις και το ενοχλείς. Πες του ότι λυπάσαι». Ο ίδιος κανόνας ισχύει για τον έπαινο: Μην αποκαλείς το παιδί σου «καλό». Αντίθετα, σχολίασε τις ενέργειές του: «Έκανες μια καλή επιλογή που δεν τσακώθηκες». Αυτό το είδος διατύπωσης θα βοηθήσει τον εγκέφαλό του να δημιουργήσει πιο χρήσιμες ιδέες για τις πράξεις και τον εαυτό του.
5. Οι συμβουλές που μεγαλώνουν παιδιά με ανοιχτά μυαλά – Το παιχνίδι της μίμησης
Έχεις προσέξει ότι δουλειές που μπορεί να μοιάζουν σε εσένα αγγαρείες, για τα παιδιά μπορεί να είναι παιχνίδι; Τα παιδιά μαθαίνουν φυσικά παρακολουθώντας, παίζοντας και κυρίως αντιγράφοντας τους ενήλικες. Είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος μάθησης και τους δίνει μια αίσθηση κυριαρχίας. Δώσε λοιπόν μια σκούπα μινιατούρα ή ένα παιχνίδι φτυάρι κήπου και άφησε τη δύναμη της μίμησης να κάνει τα υπόλοιπα.
6. Η σημασία της έκθεσης σε ανθρώπους και ερεθίσματα
Μαζί με άτομα που συνήθως συναντούν τα παιδιά – παππούδες και γιαγιάδες, θείες και θείοι, φίλοι, άλλα παιδιά – προσπάθησε να τα εκθέσεις σε όσο περισσότερη διαφορετικότητα μπορείς, ειδικά όταν είναι βρέφη. Σύμφωνα με έρευνα, τα μωρά που αλληλεπιδρούν τακτικά με ομιλητές διαφορετικών γλωσσών, μπορούν να μάθουν άλλες γλώσσες πιο εύκολα στο μέλλον. Παρομοίως, τα μωρά που βλέπουν πολλά διαφορετικά πρόσωπα, μπορεί να διακρίνουν και να θυμούνται μεγαλύτερη ποικιλία προσώπων στη μετέπειτα ζωή τους. Αυτό μπορεί να είναι το απλούστερο βήμα κατά του ρατσισμού που μπορείτε να κάνεις ως γονιός.
7. Μεγαλώνοντας παιδιά με «ανοιχτά» μυαλά – Τα παθήματα μαθήματα
Τα παιδιά λατρεύουν να δοκιμάζουν πράγματα μόνα τους, όπως να ντύνονται ή να συναρμολογούν παζλ. Αυτό είναι καλό. Ακόμη και ενέργειες που μοιάζουν με κακή συμπεριφορά μπορεί να είναι προσπάθειες του παιδιού να κατανοήσουν την επίδρασή τους στον κόσμο. Όταν ένα παιδί πετάει το φαγητό του στο πάτωμα και περιμένει να τα σηκώσεις, δεν σε «χειραγωγεί». Πιθανότατα, μαθαίνει κάτι για τη φυσική της βαρύτητας. Μαθαίνει επίσης ότι οι πράξεις, έχουν επίδραση στον κόσμο γύρω του.
Βοήθησε το σε αυτή του την προσπάθεια, ακόμα και αν δυσκολεύεσαι να καταλάβεις πότε πρέπει να παρέμβεις. Όμως αν είσαι πάντα εκεί, καθοδηγώντας το παιδί και φροντίζοντας κάθε του ανάγκη, δεν μαθαίνει να κάνει πράγματα μόνο του. Μερικές φορές, το να το αφήνεις να αγωνιστεί με τις δικές του δυνάμεις, δημιουργεί ανθεκτικότητα και το βοηθά να κατανοήσει τις συνέπειες των πράξεών του.
