Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας: Το δυστοπικό τοπίο για το μέλλον του κόσμου

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 12 Ιουνίου. Καθιερώθηκε από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, με στόχο την καταπολέμηση της και πιο συγκεκριμένα τον περιορισμό της παράνομης διακίνησης παιδιών. Στις αρχές του 2020, 1 στα 10 παιδιά ηλικίας 5 ετών και άνω ασχολούνταν με παιδική εργασία παγκοσμίως. Ποσοστό που ισοδυναμεί με 160 εκατομμύρια παιδιά, 69 εκατομμύρια από τα οποία ήταν κορίτσια και 97 εκατομμύρια αγόρια. Το 2022, υπολογίζεται ότι 79 εκατομμύρια από αυτά τα παιδιά συνέχισαν να εργάζονται.

Η Αφρική βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των περιοχών με τον υψηλότερο επιπολασμό της παιδικής εργασίας, αντιπροσωπεύοντας τα 72 εκατομμύρια όλων των παιδιών εργαζομένων παγκοσμίως. Από το 2012, η Υποσαχάρια Αφρική έχει δει τη μεγαλύτερη αύξηση στον αριθμό των παιδιών που εμπλέκονται στην παιδική εργασία. Η Ασία και ο Ειρηνικός κατατάσσονται στη δεύτερη θέση με 62 εκατομμύρια παιδιά εργαζόμενους. Οι δύο περιοχές αντιπροσωπεύουν σχεδόν 9 στα 10 παιδιά που εμπλέκονται σε παιδική εργασία παγκοσμίως.

Παρά τη σημαντική πρόοδο στη μείωση της παιδικής εργασίας τα τελευταία 20 χρόνια, τα νούμερα. Επιπλέον, στον απόηχο της πανδημίας COVID-19, η αυξανόμενη φτώχεια είχε προβλεφθεί, ότι θα ωθήσει περίπου 9 εκατομμύρια επιπλέον παιδιά στην παιδική εργασία μέχρι το τέλος του 2022.

Η παιδική εργασία με μια ματιά

• Παγκοσμίως 160 εκατομμύρια ωθούνται σε εργασία 
• 79 εκατομμύρια παιδιά θύματα εργασίας εργάζονται κάτω από ανθυγιεινές, επικίνδυνες και εξευτελιστικές συνθήκες.
• Σχεδόν το ήμισυ όλων των παιδιών που εργάζονται είναι μεταξύ 5 και 11 ετών.
• Περίπου 4,3 εκατομμύρια παιδιά ωθούνται σε καταναγκαστική εργασία.
• Το 71% των θυμάτων εργάζεται στην αλιεία, τη γεωργία, τη δασοκομία και την κτηνοτροφία.
• Το 17% των θυμάτων απασχολείται σε οικιακές υπηρεσίες, υπηρεσίες τροφίμων, σε πόστα καθαριότητας και σεξεργασίας.
• Το 12% των θυμάτων σε βιομηχανίες, εργοστάσια, ορυχεία και λατομεία.
• Έως το 2025, τα κράτη μέλη του ΟΗΕ, δεσμεύονται να τερματίσουν κάθε μορφή καταναγκαστικής εργασίας, σύγχρονης δουλείας και παιδικής εργασίας.

Οι πραγματικές αιτίες ενός φαύλου κύκλου

• Φτώχεια

Όπως πολλά άλλα ζητήματα στον κόσμο, η βασική αιτία που εξωθεί τα παιδιά να εργαστούν, είναι η φτώχεια. Η ανεργία και η ανάγκη επιβίωσης, συχνά οδηγούν τις οικογένειες σε απελπισμένες αποφάσεις. Η έλλειψη εκπαίδευσης μπορεί επίσης να επηρεάσει τα παιδιά, αφού οι γονείς τους μπορεί να μην κατανοούν ή να μην βλέπουν τη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη αξία του να λαμβάνει το παιδί τους εκπαίδευση, αντί να εργάζεται.

• Κρίσεις

​Οι φυσικές καταστροφές ή ο θάνατος ενός από τους δύο γονείς μπορεί να ωθήσουν τα παιδιά στο να δουλέψουν, προκειμένου να βοηθήσουν την οικογένειά τους να επιβιώσει.

• Χρόνιες επείγουσες καταστάσεις

Καταστάσεις όπως η επαναλαμβανόμενη ξηρασία ή η πείνα, μπορεί να οδηγήσουν οικογένειες σε άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Η εργασία των παιδιών έτσι, γίνεται μία από τις λίγες επιλογές για επιβίωση. Οι συνεχείς πολεμικές συγκρούσεις επίσης, μπορεί να ανατρέψουν τη ζωή των παιδιών, αναγκάζοντάς τα να εγκαταλείψουν το σχολείο για να κερδίσουν τα προς το ζην.

• Ζήτηση

​Η ζήτηση για χαμηλές τιμές σε προϊόντα ή υπηρεσίας και φθηνά εργατικά χέρια, μπορεί να παγιδεύσει τα παιδιά σε επικίνδυνες εργασίες.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις της παιδικής εργασίας;

Οι τρόποι με τους οποίους τα παιδιά που εξαναγκάζονται να εργαστούν απειλούνται, είναι πολλοί και ποικίλλουν ανάλογα με τον κλάδο στον οποίο απασχολούνται. Γενικά, τα παιδιά μπορεί να υποφέρουν από μακροχρόνια προβλήματα υγείας λόγω υποσιτισμού, έκθεσης σε χημικές ουσίες, κακοποίησης, τραυματισμών, εξάντλησης και ψυχολογικές βλάβες.

Στη γεωργία, τα παιδιά μπορεί να εκτεθούν σε τοξικά φυτοφάρμακα ή λιπάσματα, επικίνδυνα εργαλεία και να μεταφέρουν βαριά φορτία. Στην εξόρυξη, μπορεί να χρησιμοποιούν δηλητηριώδη χημικά, να αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο κατάρρευσης ορυχείου και μερικές φορές να εργάζονται με εκρηκτικά. Στον κατασκευαστικό τομές, μπορεί να μεταφέρουν βαριά φορτία, να εργάζονται σε ύψη χωρίς εξοπλισμό ασφαλείας και να κινδυνεύουν να τραυματιστούν από επικίνδυνα μηχανήματα. Παιδιά που δουλεύουν σε εργοστάσια, μπορεί να χρησιμοποιούν τοξικές ουσίες, να εκτελούν επαναλαμβανόμενες εργασίες σε επικίνδυνες θέσεις και να κινδυνεύουν από τραυματισμούς.

Στην οικιακή εργασία, τα παιδιά κινδυνεύουν με κακοποίηση, εργάζονται πολλές ώρες και συχνά ζουν απομονωμένα από τις οικογένειες και τους φίλους τους. Είναι επίσης αλήθεια ότι τα παιδιά που εργάζονται, συχνά δεν λαμβάνουν σωστή εκπαίδευση. Οι μεγάλες, επίπονες ημέρες εργασίας, μπορεί να τα εξουθενώσουν, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να παρακολουθήσουν ή να κάνουν τα μαθήματά τους. Για τους γονείς που αγωνίζονται να κρατήσουν τις οικογένειές τους όρθιες, το σχολείο γίνεται μια πολυτέλεια που δεν μπορούν να υποστηρίξουν οικονομικά.

Όποια και αν είναι η αιτία, η παιδική εργασία επιδεινώνει την κοινωνική ανισότητα και τις διακρίσεις. Σε αντίθεση με δραστηριότητες που βοηθούν τα παιδιά να αναπτυχθούν, περιορίζει την πρόσβαση στην εκπαίδευση και βλάπτει τη σωματική, πνευματική και κοινωνική ανάπτυξή τους. Ειδικά για τα κορίτσια, το «τριπλό βάρος» του σχολείου, της εργασίας και της φροντίδας του σπιτιού, αυξάνει τον κίνδυνο να μείνουν πίσω, καθιστώντας τα ακόμη πιο ευάλωτα στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό.