Phubbing: Τι είναι και γιατί κάνει κακό στο παιδί σου

Το phubbing στο μικροσκόπιο

Το phubbing αναφέρεται όταν κάποιος σνομπάρει ένα άλλο άτομο, για να είναι στο τηλέφωνό του. Ο όρος, επινοήθηκε στην Αυστραλία ως μέρος μιας εκστρατείας του 2012 από το λεξικό Macquarie για να περιγράψει μια αυξανόμενη τάση κοινωνικής συμπεριφοράς, όπου οι άνθρωποι αγνοούν τους γύρω τους, ενώ κάνουν scroll στα smartphones τους.

Ερευνητές γνωστικών επιστημών, περιγράφουν το phubbing από τους γονείς, ως τη συνήθεια των γονιών να εστιάζουν περισσότερο στα κινητά τους τηλέφωνα, αντί να αλληλεπιδρούν ή να δίνουν προσοχή στα παιδιά τους. Μια μελέτη του 2022 έδειξε ότι το γονικό phubbing συσχετίστηκε σημαντικά με την προσκόλληση γονέα-παιδιού, την εξάντληση του εγώ και την μαθησιακή εξουθένωση.

Πώς επηρεάζει τα παιδιά η χρήση που κάνει στο κινητό τηλέφωνο ένας γονέας ή ένας φροντιστής;

Όπως μπορείς να φανταστείς, οι συνήθειες ενός φροντιστή έχουν σημαντικό αντίκτυπο στα παιδιά. Το ίδιο ισχύει και με τη χρήση κινητού τηλεφώνου.

Όταν οι φροντιστές δίνουν προτεραιότητα στα κινητά τους τηλέφωνα και όχι στην αλληλεπίδραση με το παιδί τους, το μήνυμα που επικοινωνείται στο παιδί – και μπορεί να εσωτερικεύεται από το ίδιο το παιδί- είναι ότι το κινητό τηλέφωνο είναι πιο πολύτιμο, ελκυστικό, ενδιαφέρον και σημαντικό από αυτό. 

Αυτό συσχετίζεται με τον όρο “still face” (ακίνητο πρόσωπο), ο οποίος προήλθε από ένα ψυχολογικό πείραμα, το οποίο διεξήχθη τη δεκαετία του 1970. Αυτό το πείραμα έδειξε τον αντίκτυπο που έχει σε ένα βρέφος μια διαταραγμένη αλληλεπίδραση γονέα-παιδιού ή μια ξαφνική έλλειψη κοινωνικής δέσμευσης από έναν φροντιστή. Ακριβώς δηλαδή ό,τι συμβαίνει όταν ένας γονέας κάνει ατέλειωτο scroll στο τηλέφωνό του, μπροστά σε ένα παιδί.

Στο πείραμα, όταν ένας γονέας δεν ανταποκρίθηκε άμεσα και υιοθέτησε μια ακίνητη έκφραση προσώπου και συμπεριφορά χωρίς συναισθήματα, τα βρέφη εμφάνιζαν σημάδια σύγχυσης και αγωνίας. Οι αλληλεπιδράσεις γονέα- παιδιού, παίζουν τεράστιο ρόλο στη διαμόρφωση της κοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης του παιδιού και αυτό το πείραμα υπογραμμίζει τη σημασία των κοινωνικών συνδέσεων και της συναισθηματικής ανταπόκρισης στις ανάγκες του παιδιού.

Επιπλέον, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το phubbing μπορεί επίσης να προκαλέσει κρίσιμες καθυστερήσεις στη γλωσσική ανάπτυξη και στην εκμάθηση κοινωνικών δεξιοτήτων και συμπεριφορών. Πιο συγκεκριμένα, το phubbing έχει επίσης συσχετιστεί σημαντικά με συναισθηματικά προβλήματα και προβλήματα συμπεριφοράς των παιδιών.

Πώς να περιορίσεις το phubbing

Αν και όλα τα δεδομένα μπορεί να ακούγονται τρομακτικά, είναι σημαντικό να ξέρεις ότι μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα μπορούν να περιορίσουν τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει η αλόγιστη χρήση του τηλεφώνου μπροστά στα παιδιά.

• Δημιούργησε χώρους χωρίς κινητό τηλέφωνο

Οι ειδικοί προτείνουν να ορίσεις συγκεκριμένες περιοχές στο σπίτι όπου δεν θα χρησιμοποιείς το κινητό σου τηλέφωνο, ώστε να μπορείς να δίνεις την πλήρη προσοχή στους αγαπημένους σου ανθρώπους. Όταν οι γονείς χρειάζεται να χρησιμοποιήσουν το τηλέφωνό τους, ενώ είναι με το παιδί τους σε αυτούς τους χώρους, μπορούν να εξηγήσουν για ποιο σκοπό τα χρησιμοποιούν.

Με αυτό τον τρόπο μπορείς να δείξεις στο παιδί σου ότι η χρήση του κινητού, γίνεται για συγκεκριμένο σκοπό παρά για άσκοπο scroll.

• Βάλε όρια στη δουλειά 

Για πολλούς γονείς, η χρήση τηλεφώνου μπορεί να σχετίζεται με την εργασία τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι ειδικοί συνιστούν τη δημιουργία αυστηρότερων ορίων σχετικά με την εργασία και τη χρήση του τηλεφώνου εκτός ωραρίου. Μόλις τεθούν αυτά τα όρια, μείνε σε αυτά και μην ελέγχεις email ή μηνύματα, μέχρι την επόμενη εργάσιμη ημέρα.

 

 

 

• Όρια και στα social media

Αν πιάνεις τον εαυτό σου να κάνεις ατελείωτο scroll σε social media, όταν είσαι μαζί με το παιδί σου, μπορείς να βάλεις στη σίγαση τις ειδοποιήσεις μετά από μια συγκεκριμένη ώρα της ημέρας. Μπορείς επίσης να βάλεις το τηλέφωνό σου σε «λειτουργία πτήσης» για να περιορίσεις τους ανεπιθύμητους περισπασμούς.

Επίσης, ακόμα κι αν το παιδί σου είναι τώρα πολύ μικρό για να έχει δικό του κινητό τηλέφωνο, πιθανότατα μια μέρα θα αποκτήσει. Έχε λοιπόν υπόψη ότι τα παιδιά σε παρατηρούν συχνά και σκέψου τι παράδειγμα θα ήθελες να τους δώσεις καθώς μεγαλώνουν.

Για τα μεγαλύτερα παιδιά, εάν έχεις ανησυχίες σχετικά με τη συναισθηματική ανάπτυξη ή συμπεριφορά που μπορεί να έχεις παρατηρήσει, είναι σημαντικό να απευθυνθείς σε ένα παιδίατρο ή έναν ειδικό σε θέματα παιδικής ανάπτυξης. Τελικά, τα smartphones είναι μέρος της ζωής μας και θα είναι μέρος της ζωής των παιδιών. Αλλά με λίγη προσοχή, καθορισμό ορίων, γονείς και φροντιστές μπορούν να είναι σίγουροι ότι η χρήση του τηλεφώνου δεν επηρεάζει τα παιδιά και τη σχέση τους με αυτά.