Σύνδρομο ξεχασμένου μωρού: Πώς μπορεί ένας γονιός να ξεχάσει το παιδί του στο αυτοκίνητο; Η ειδικός απαντά
- 11 ΜΑΙ 2023
Εάν είσαι γονιός και πιστεύεις ότι δεν θα ξεχνούσες ποτέ το παιδί σου στο αυτοκίνητο, θα πρέπει να το ξανασκεφτείς. Στην πραγματικότητα, το σύνδρομο ξεχασμένου μωρού, μπορεί να συμβεί στον καθένα.
Τραγωδίες όπως αυτή στην Άρτα με τον πατέρα που ξέχασε το μωρό του στο αυτοκίνητο για πέντε ώρες, με αποτέλεσμα εκείνο να πεθάνει, μπορούν να συμβούν σε οποιονδήποτε γονιό. Ενώ το σύνδρομο ξεχασμένου μωρού μπορεί να εμφανιστεί οποιαδήποτε εποχή του χρόνου, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο κατά τους θερμότερους μήνες. Μια ζεστή ανοιξιάτικη ή καλοκαιρινή μέρα, ένα αυτοκίνητο μπορεί να ζεσταθεί σε επικίνδυνες θερμοκρασίες σε λίγα μόλις λεπτά. Τα μικρά παιδιά που μένουν μόνα τους σε ένα όχημα, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να υποστούν θερμοπληξία σε σταθμευμένα οχήματα.
Σύμφωνα με την MSc Κλινική Ψυχολόγο-Ψυχοθεραπεύτρια, Φραντζέσκα Καραγιάννη, το σύνδρομο ξεχασμένου μωρού, ουσιαστικά συμβαίνει όταν το σύστημα συνήθειας του εγκεφάλου υπερνικά το σύστημα της μελλοντικής μνήμης.
«Η πιο κοινή απάντηση είναι ότι μόνο κακοί ή αμελείς γονείς ξεχνούν τα παιδιά στα αυτοκίνητα. Ωστόσο στην πραγματικότητα, είναι θέμα συνθηκών. Μπορεί να συμβεί σε όλους», λέει χαρακτηριστικά η Φραντζέσκα Καραγιάννη.
Τι ακριβώς είναι το σύνδρομο ξεχασμένου μωρού;
Το σύνδρομο ξεχασμένου μωρού αναφέρεται στο τι συμβαίνει, όταν οι γονείς αφήνουν κατά λάθος ένα μωρό ή μικρό παιδί, σε ένα αυτοκίνητο με συχνά τραγικά αποτελέσματα. Είναι o ιατρικός ορισμός, που περιγράφει πώς ένας γονέας μπορεί να φύγει από το αυτοκίνητο, χωρίς να σκέφτεται το παιδί του στο πίσω κάθισμα. «Το σύνδρομο ξεχασμένου μωρού, εμφανίζεται συχνά όταν οι γονείς εστιάζουν στις υποχρεώσεις και στα προβλήματά τους, αντί να απολαμβάνουν το ρόλο τους ως γονείς. Αυτός ο τρόπος σκέψης, μπορεί να γίνει εξαιρετικά επικίνδυνος ιδιαίτερα για ένα ήσυχο παιδί ή μωρό, ή για παιδιά που ακόμα δεν έχουν αναπτύξει ακόμα ομιλία. Ο γονιός αποσύρεται στις σκέψεις του και λείπει η διάδραση εκείνη που θα του επιτρέψει να είναι ουσιαστικά παρών στην στιγμή», σύμφωνα με την Φραντζέσκα Καραγιάννη.
Η ίδια επίσης, τονίζει ότι δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο προφίλ γονέα, που μπορεί να ξεχάσει το παιδί του στο αυτοκίνητο. Το σύνδρομο του ξεχασμένου μωρού μπορεί να επηρεάσει τους γονείς ανεξαρτήτως φύλου, κουλτούρας, κοινωνικού και μορφωτικού επιπέδου και ανεξάρτητα από την ιδιοσυγκρασία του. Το να ξεχαστεί ένα παιδί στο αυτοκίνητο, συμβαίνει πιο συχνά όταν ένας γονέας έχει μια αλλαγή στη ρουτίνα του.
«Το χειρότερο πράγμα που μπορεί να κάνει οποιοσδήποτε γονιός ή φροντιστής, είναι να πιστεύει ότι κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε ποτέ να συμβεί σε αυτούς ή σε κάποιον στην οικογένειά του», υπογραμμίζει η Φραντζέσκα Καραγιάννη και προσθέτει: «Πρέπει να αποφεύγουμε την στιγματοποίηση και να μην χαρακτηρίζουμε κάποιον «κακό γονιό». Μιλάμε ουσιαστικά για μια συνθήκη που μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε γονιό. Ιδιαίτερα σε εκείνους με έντονη καθημερινότητα. Αν κάποιος όντως φταίει, είναι οι έντονοι ρυθμοί της ζωής».
Πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος;
Το ζήτημα περιλαμβάνει δύο μέρη της μνήμης εργασίας ενός ατόμου. Η μελλοντική μνήμη μάς βοηθά να θυμόμαστε να κάνουμε κάτι στο μέλλον, ενώ η σημασιολογική, επιτρέπει στους οδηγούς να κάνουν τη διαδρομή από τη δουλειά στο σπίτι στον «αυτόματο πιλότο», όπου φτάνουν χωρίς να θυμούνται σαφείς λεπτομέρειες για το πώς έφτασαν εκεί.
Οι μελλοντικές και σημασιολογικές μνήμες, συνεργάζονται για να μας βοηθήσουν να κάνουμε αλλαγές στη ρουτίνα μας. Αυτές οι αλλαγές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν πράγματα όπως να αφήσεις το παιδί στον παιδικό σταθμό ή να κάνεις μια στάση για σούπερ μάρκετ στον δρόμο για το σπίτι. Όταν η σημασιολογική μνήμη αποτυγχάνει, όταν δηλαδή είμαστε αφηρημένοι ή αγχωμένοι, μπορεί να υπάρξουν καταστροφικές συνέπειες. Μπορεί να παραβλέψουμε κρίσιμα βήματα ασφαλείας, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με έναν χειρουργό που αφήνει εργαλεία σε έναν ασθενή και έναν γονιό που θα ξεχάσει ότι υπάρχει ένα μωρό στο αυτοκίνητό του.
Η Φραντζέσκα Καραγιάννη, επισημαίνει ότι ακόμα και οι πιο στοργικοί και προσεκτικοί γονείς, μπορεί να αντιμετωπίσουν συγκρούσεις μεταξύ της σημασιολογικής και της μελλοντικής μνήμης. Η έρευνά έχει δείξει ότι συμβαίνουν σε όλους και όχι μόνο στους γονείς και στους φροντιστές, σχεδόν σε καθημερινή βάση. Το πρόσθετο άγχος, η απόσπαση της προσοχής και η στέρηση ύπνου, που αντιμετωπίζουν συχνά οι γονείς, μπορεί να συμβάλει σε αντίστοιχες τραγικές καταστάσεις.
