Στο μεταξύ στην Ισπανία οι single μητέρες παίρνουν διπλάσια γονική άδεια
- 23 ΙΑΝ 2025
Η Ισπανία πιστεύει στην ισότητα και το αποδεικνύει ξανά και ξανά. Εκτός από τις νομοθετικές κινήσεις της που έχουν πυξίδα την έμφυλη ισότητα (από την ισότιμη κατανομή σε πολιτική και θέσεις εξουσίας μέχρι την άδεια περιόδου), η Ισπανία δείχνει να αντιμετωπίζει με ισότιμο τρόπο τις μονογονεϊκές οικογένειες με τις οικογένειες που έχουν και τους 2 γονείς. Οι single γονείς στην Ισπανία μπορούν πλέον να ζητούν την γονική άδεια μετ’ αποδοχών που δικαιούνται τα ζευγάρια που έχουν αποκτήσει παιδιά. Και το χρωστούν σε μία 44χρονη single μαμά.
Την απόφαση που δίνει στους single γονείς στην Ισπανία το δικαίωμα να λαμβάνουν όση γονική άδεια παίρνουν ένας πατέρας και μία μητέρα μαζί, εξέδωσε (δημιουργώντας δεδικασμένο) ένα περιφερειακό δικαστήριο. Η απόφαση του δικαστηρίου είναι το πρώτο αποτέλεσμα μίας προηγούμενης απόφασης του συνταγματικού δικαστηρίου της Ισπανίας, σύμφωνα με την οποία απαγορεύονται οι διακρίσεις κατά των παιδιών που γεννήθηκαν σε μονογονεϊκή οικογένεια.
«Η διάρκεια και η ένταση της ανάγκης για φροντίδα και προσοχή που έχει ένα νεογέννητο είναι η ίδια ανεξάρτητα από το οικογενειακό μοντέλο στο οποίο γεννήθηκαν», ανέφερε η απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου, που επικαλέστηκε για την απόφασή του και το περιφερειακό δικαστήριο.
Πρακτικά σημαίνει ότι ένας single γονέας μπορεί να αιτηθεί όλη τη γονική άδεια που δικαιούνται τα ζευγάρια στην Ισπανία (6 εβδομάδες υποχρεωτικής άδειας που πρέπει να πάρουν μαζί και επιπλέον 10 εβδομάδες ο καθένας, συνολικά 16 εβδομάδες άδειας μετ’ αποδοχών για κάθε γονιό). Για έναν μονογονέα η μετ’ αποδοχών γονική άδεια θα φτάνει τις 32 εβδομάδες, σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου.
Η Carla Vall, δικηγόρος από τη Βαρκελώνη και ειδικός σε θέματα φύλου, είπε στους The New York Times, επισημαίνει ότι σε κάθε γωνιά της Ισπανίας πλέον οι single γονείς θα μπορούν να επικαλούνται την απόφαση του δικαστηρίου της περιοχής Murcia και αυτό «θα υιοθετείται και από τα άλλα δικαστήρια». O υπουργός κοινωνικών δικαιωμάτων, Pablo Bustinduy, χαρακτήρισε την απόφαση «εξαιρετικά νέα και μία νίκη για την κοινωνία πρόνοιας μετά από χρόνια αγώνων και διεκδικήσεων».
Η Ισπανία είναι η επόμενη χώρα που μπαίνει στη διαδικασία να εξισορροπήσει την ποσότητα της άδειας που δίνεται στους single γονείς και τα ζευγάρια, μετά τη Φιλανδία, τη Γερμανία, την Σουηδία και την Αυστραλία. Η χώρα έχει έναν από τους μικρότερους δείκτες γονιμότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ποσοστό των μονογονεϊκών οικογενειών είναι μία στις 10 οικογένειες στην Ισπανία, σύμφωνα με τα στατιστικά της κυβέρνησης της χώρας. Το 2020 υπήρχαν 1,9 εκατομμύρια νοικοκυριά με single γονείς, το 81% εκ των οποίων ήταν σπίτια όπου η γυναίκα ήταν ο μόνος γονέας.
Η Ισπανία είναι προσανατολισμένη στην έμφυλη ισότητα, αλλά και στην ενίσχυση των οικογενειών, δίνοντας κίνητρα για την απόκτηση παιδιών, όπως φοροαπαλλαγές και επιδόματα τέκνων. Επιπλέον έχει πρόσφατα αυξήσει τη γονική άδεια για τους άντρες.
«Αυτό που έχει κάνει η Ισπανία είναι να εξισώσει την γονική άδεια της μητέρας και του πατέρα. Εξίσωσαν τους 2 ρόλους», είπε καθηγητής του University College London στους The New York Times.
Όπως καταλαβαίνεις η απόφαση του δικαστηρίου αντιμετωπίστηκε με ενθουσιασμό κυρίως από τις single μητέρες, δεδομένου ότι αυτές αποτελούν στη συντριπτική τους πλειοψηφία τους γονείς των μονογονεϊκών οικογενειών και έχουν χαμηλότερο εισόδημα από τους άντρες, κατά περίπου 4,5 χιλιάδες ευρώ ετησίως σύμφωνα με τα στοιχεία του κράτους. Το 53% των μονογονεϊκών οικογενειών στην Ισπανία διατρέχουν τον κίνδυνο της φτώχειας ή της κοινωνικής απομόνωσης, ποσοστό που για τις υπόλοιπες οικογένειες, πέφτει στο 27%.
Η 44χρονη Silvia Pardo Moreno ήταν που έφερε την υπόθεση της γονικής άδειας στο δικαστήριο. Απέκτησε ως single μαμά την κόρη της τον Ιανουάριο του 2022 και ενώ δούλευε part time, ζήτησε άδεια 32 εβδομάδων, επισημαίνοντας ότι η κόρη της θα έπρεπε να έχει την ίδια φροντίδα με τους συνομίληκούς της. Της αρνήθηκαν την άδεια και βρέθηκε να πηγαίνει την κόρη της στον βρεφικό σταθμό σε ηλικία 4 μηνών, όταν έπρεπε να επιστρέψει στη δουλειά στις 16 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Σε πρώτο βαθμό έχασε τη δίκη, αλλά στο εφετείο δικαιώθηκε.
«Δεν υπήρχαν παιδιά στον παιδικό σταθμό στην ηλικία της επειδή τα άλλα παιδιά είχαν το δικαίωμα να έχουν τους γονείς τους να τους φροντίζουν για περισσότερο χρόνο. Αυτό που έχασα κατά κύριο λόγο είναι χρόνος. Όταν η κόρη μου με χρειαζόταν περισσότερο, δεν μπορούσε να με έχει», δήλωσε στους The New York Times. Ο αγώνας της ωστόσο σημαίνει ότι κανένα παιδί από εδώ και πέρα, στην ηλικία της κόρης της, δεν πρόκειται να στερηθεί τον μοναδικό γονιό του.
Στην Ισπανία το «και μάνα και πατέρας μαζί» δεν είναι απλά μία φράση που λέμε για να κάνουμε πατ- πατ στην πλάτη των single γονέων. Είναι ο τρόπος που η δικαιοσύνη τους βλέπει. Ευτυχώς.
