40 γυναίκες στο εξώφυλλο της βρετανικής Vogue και 1 ερώτηση: Είναι αυτό μόδα;
- 9 ΦΕΒ 2024
«Η δική μου Vogue είναι η συμπερίληψη. Είναι η πολυπολιτισμικότητα. Είναι το να δείχνεις διαφορετικές γυναίκες, διαφορετικά σώματα, διαφορετικές εθνικότητες και τάσεις. Είναι να ξεκινάς τον διάλογο για το φύλο». Τα λόγια του Edward Enninful, του editor-in-chief της βρετανικής Vogue τα τελευταία 7 χρόνια, λένε πολλά για τον τρόπο που αντιμετώπισε το περιεχόμενο ενός από τα επιδραστικότερα περιοδικά μόδας στον κόσμο. Ο Enninful δικαίως έλαβε τον ρόλο αυτό το 2017, μετά από μια ήδη σημαντική καριέρα στον χώρο της μόδας, ως style director αλλά και στιλίστας, μεταξύ άλλων, και τώρα το κεφάλαιο αυτό κλείνει. Ο Enninful έκανε ό,τι μπορούσε για να γίνουν τα λόγια του πραγματικότητα και θα ήταν άδικο να πούμε ότι δεν τα κατάφερε. Προσπάθησε αρκετά να διατηρήσει τα επίπεδα του diversity υψηλά και σίγουρα κατόρθωσε πράγματα που προηγουμένως δεν είχαμε δει στις σελίδες της βρετανικής Vogue.
Σίγουρα δεν θα είχαμε δει το blackness να γιορτάζεται με τον τρόπο που παρουσιάστηκε μέσα από το πιο εμβληματικό εξώφυλλο στην ιστορία της βρετανικής Vogue, για το τεύχος Φεβρουαρίου 2020, όπου φιλοξένησε 9 μαύρα μοντέλα (μια φωτογράφιση που επιμελήθηκε ο υπερταλαντούχος Rafael Pavarotti) και γι’ αυτό και μόνο ο Edward Enninful αξίζει όλα τα εύσημα για την τεράστια κληρονομιά που αφήνει «πίσω» του σε ένα περιοδικό μόδας, που έχει κριθεί ουκ ολίγες φορές για την έλλειψη συμπερίληψης όλων των μορφών.
Το κεφάλαιο του Edward Enninful «κλείνει» και το κύκνειο άσμα του, έρχεται με ένα μεγάλο «μπαμ» το οποίο σίγουρα εντυπωσιάζει, αλλά δεν προσφέρει όλα όσα πρέπει να προσφέρει ένα τόσο επιδραστικό περιοδικό μόδας.
Γιατί στο τέλος της ημέρας, ξεφυλλίζουμε τις σελίδες της βρετανικής Vogue για τη μ-ό-δ-α. Για τη δημιουργικότητα και τη διερεύνηση των ορίζοντών μας μέσα από μια, συχνά μορφή τέχνης, που έχει αντίκτυπο πάνω μας.
Ο Enninful όμως, επικεντρώνεται σε κάτι τελείως διαφορετικό για το τελευταίο του τεύχος ως editor-in-chief της Vogue (μην ανησυχείς το επόμενο βήμα του είναι πολύ πιο δυνατό απ’ αυτό). Μιας και είναι ένας άνθρωπος με τόσες «πρωτιές» στον χώρο της μόδας και μια προσωπικότητα την οποία θαυμάζω από τα ξεκινήματά του, το τεύχος Μαρτίου 2024, το τελευταίο του εξώφυλλο για το εμβληματικό περιοδικό, μού δημιουργεί ερωτηματικά.
40 γυναίκες στο εξώφυλλο της βρετανικής Vogue, σε ένα από τα λιγότερα fashion εξώφυλλα στην καριέρα του Edward Enninful
Όλοι χρειαζόμαστε λίγη παραπάνω αισιοδοξία στη ζωή μας, ειδικά με το τρέχον κοινωνικό κλίμα που σε παγκόσμιο επίπεδο δεν μπορεί παρά να ταράζει την καθημερινότητά μας. Με την ίδια ευκολία που το ανθρώπινο είδος καταφέρνει να χτίσει κάτι (κυριολεκτικά και μεταφορικά), το ίδιο εύκολα, τα καταστρέφει όλα στον διάβα του. Αλλά αυτό που από πάντα αποτελούσε ένα μέσο διαφυγής, ήταν οι τέχνες, η δημιουργικότητα, αλλά και η αίσθηση του togetherness. Όταν δηλαδή, ενωνόμαστε για ένα μεγαλύτερο σκοπό.
Αυτή την αίσθηση απέδωσε και το τεύχος Μαρτίου της βρετανικής Vogue ή αλλιώς το τελευταίο εξώφυλλο του Edward Enninful ως editor-in-chief, μέσω του οποίου κατάφερε να φέρει μαζί, στον ίδιο χώρο, in real time, 40 γυναίκες. 40 προσωπικότητες που έχουν φιλοξενηθεί σε παλαιότερα εξώφυλλα της βρετανικής Vogue, στα 7 χρόνια του Enninful και που, για τον ίδιο τουλάχιστον, θεωρούνται «είδωλα».
Με τον εμβληματικό Steven Meisel να φωτογραφίζει 40 από τις πιο επιδραστικές γυναίκες της γενιάς τους -και πάλι σύμφωνα με τον Enninful, γιατί προσωπικά διαφωνώ με αυτό-, το τεύχος Μαρτίου 2024 της βρετανικής Vogue, κατορθώνει το ακατόρθωτο: να φέρει στον ίδιο χώρο και να φωτογραφίσει την ίδια στιγμή 40 διάσημες γυναίκες.
Να πω σε αυτό το σημείο ότι η οργάνωση αυτού του εξωφύλλου πρέπει να απαίτησε πάρα πολύ χρόνο, να είχε τρομερές δυσκολίες (πρέπει να συνεννοηθείς με 40 διαφορετικούς ατζέντηδες μεταξύ άλλων) και γενικά, δεν μπορώ να φανταστώ πόσο χρόνο μπορεί να χρειάστηκε για να πραγματοποιηθεί αυτό το project. Γι’ αυτό και μόνο, αξίζουν έπαινοι σε όσους δούλεψαν σκληρά σε αυτό το εξώφυλλο.
Κάπως έτσι, σε μια μόλις φωτογραφία, βλέπεις 40 από τα μεγαλύτερα ονόματα της μόδας, της μουσικής σκηνής, της υποκριτικής, ακτιβίστριες, influencers κ.ο.κ. να ποζάρουν ΌΛΕΣ μαζί. Επαναλαμβάνω, δεν είναι εύκολη υπόθεση να το οργανώσεις αυτό.
Οι 40 γυναίκες που θα δεις στο εξώφυλλο; Η Adwoa Aboah (που φωτογραφήθηκε στο πρώτο εξώφυλλο του Enninful ως editor-in-chief της βρετανικής Vogue), η Oprah Winfrey, Naomi Campbell, Linda Evangelista, Kate Moss, Anok Yai, Paloma Elsesser, Precious Lee, Adut Akech, Simone Ashley, Victoria Beckham, Selma Blair, Vittoria Ceretti, Jodie Comer, Laverne Cox, Cindy Crawford, Ariana Debose, Cara Delevingne, Jourdan Dunn, Karen Elson, Cynthia Erivo, Jane Fonda, Kaia Gerber, Karlie Kloss, Gigi Hadid, Salma Hayek, Iman, Maya Jama, Jameela Jamil, Gugu Mbatha-Raw, Rina Sawayama, Irina Shayk, Christy Turlington, Amber Valletta, Serena Williams, Lila Moss, Anya Taylor Joy, Gemma Chan, Rina Sawayama, Dua Lipa και Miley Cyrus.
Ντυμένες όλες σε άσπρα και μαύρα ρούχα, κάνουν το τεύχος του περιοδικού να εκπέμπει star power, χωρίς αμφιβολία. Παρ’ όλα αυτά, σαν ένας άνθρωπος που γνωρίζει πολύ καλά από μόδα, αναρωτιέμαι αν αυτό το project ήταν το κατάλληλο για αυτό το σημαντικό κλείσιμο του Enninful. Μια είναι η βασική μου απορία: Είναι αυτό ένα εξώφυλλο ενός περιοδικού μόδας; Αν ναι, πού είναι η μόδα;
Η μόδα σε έλλειψη και ο όρος “legend” να χρησιμοποιείται επιπόλαια
Δεν θα ξεχάσω ποτέ την έμπνευση και τη σημασία ενός από τα πιο αξιοσημείωτα projects του Edward Enninful στην καριέρα του, λίγο πριν αναλάβει τον ρόλο του editor-in-chief της βρετανικής Vogue. Ήταν μια καμπάνια της Gap, από το 2017, την οποία σκηνοθέτησε και έκανε το styling, με τον τίτλο Bridging the Gap (γεφυρώνοντας το χάσμα). Στην καμπάνια πόζαραν μοντέλα, ακτιβιστές, αθλητές, μουσικοί, ηθοποιοί, τους οποίους έβλεπες να χορεύουν στo ντίσκο άσμα από τα 70s, Sunny.
Θυμάμαι να βλέπω την καμπάνια και να εντυπωσιάζομαι με την ικανότητα του Enninful να δημιουργεί αυτή την αίσθηση της ενότητας και της αισιοδοξίας, που «πάντρευε» άψογα με τη μόδα. Η μόδα είχε πάντα πρωταγωνιστικό ρόλο στα περισσότερα -αν όχι όλα- projects του και αυτό ήταν ένα βασικό πράγμα που έλειπε από το τελευταίο του εξώφυλλο.
Όσο κι αν εκτιμώ την αίσθηση του togetherness που υπάρχει και στο τεύχος Μαρτίου 2024 της βρετανικής Vogue, στο τέλος της ημέρας, διαβάζουμε το περιοδικό αυτό για τη μόδα. Όταν, λοιπόν, επικεντρώνεσαι στο να φιλοξενήσεις 40 διαφορετικά πρόσωπα σε ένα εξώφυλλο, αυτόματα αυτό θα είναι το κεντρικό θέμα της φωτογράφισης. Δεν υπήρχε παρουσία της μόδας σε αυτό το άκρως ανθρωποκεντρικό εξώφυλλο και, στις δουλειές του Enninful ποτέ δεν έλειπε η μόδα.
Αυτό, κάποια σαν εμένα, που παρακολουθεί τη δουλειά του εδώ και χρόνια, με αφήνει αδιάφορη, με αφήνει να θέλω κάτι ακόμα και σίγουρα δεν με εμπνέει. Η προσοχή στρέφεται στο να «βρεις τον Waldo» και όχι στο αν αυτές οι προσωπικότητες παρουσιάζουν με κάποιον τρόπο τη μόδα του σήμερα ή αν είναι πραγματικά είδωλα ή όχι -όπως ισχυρίζεται ο τίτλος του τεύχους.
Πράγμα που με φέρνει στην επόμενη απορία μου. Είναι και οι 40 γυναίκες που φωτογραφίζονται στο τεύχος Μαρτίου 2024 της βρετανικής Vogue, “legends”; Είναι θρύλοι ή είδωλα ΚΑΙ οι 40; Μπορώ απόλυτα να καταλάβω γιατί στην κατηγορία αυτή βρίσκονται γυναίκες όπως η Naomi Campbell, η Linda Evangelista, η Cindy Crawford, η Amber Valetta, αλλά και πιο νεαρά μοντέλα που έχουν προσφέρει στην εξέλιξη της μόδας πιο πρόσφατα, όπως η Anok Yai, η Adut Akech, η Paloma Elsesser ή η Precious Lee. Και μπορώ να δικαιολογήσω και άλλες παρουσίες που βρίσκονται εκτός του χώρου της μόδας, όπως αυτή της Oprah Winfrey και της Jane Fonda, ακόμα και της Miley Cyrus. Αλλά δεν είναι όλες οι γυναίκες που βρίσκονται στο εξώφυλλο της βρετανικής Vogue “legends”.
Πότε προλάβαμε να «χρίσουμε» την Kaia Gerber και την Lila Moss ή την Anya Taylor Joy ή ακόμα και την Ariana Debose, ως θρύλους; Μήπως χρησιμοποιούμε κάπως ελαφρά τη καρδιά τον όρο “icon”; Ο όρος «είδωλο» είναι ένας που χρειάζεται να δουλέψεις σκληρά και να αποδείξεις με διάφορους τρόπους και μέσω της δουλειάς σου, ότι αξίζεις να τον φέρεις.
Στην ανάγκη μας να παραμείνουμε «επίκαιροι» με το τι συμβαίνει -στη συγκεκριμένη περίπτωση- στη μόδα, μας οδηγεί στο να ακολουθούμε μια αναμασημένη άποψη, χωρίς να αναρωτιόμαστε αν αυτό που βλέπουμε είναι πραγματικά αξιόλογο.
Και πάλι θα πω. Το εξώφυλλο αυτό είναι αξιόλογο. Αλλά δεν είναι το πιο εμβληματικό project μόδας που έχει υπάρξει ποτέ και σίγουρα δεν είναι όλα τα πρόσωπα σε αυτό, “legends”. Και ακόμη πιο σίγουρα, δεν θυμίζει το τυπικό εξώφυλλο περιοδικού μόδας που παρουσιάζει με επαναστατικό τρόπο (όπως θα έπρεπε να κάνει πάντα) τη μόδα του σήμερα. Στην ανάγκη να «ρίξουν» το Internet, κάποια fashion projects χάνουν την ουσία τους. Το τελευταίο εξώφυλλο του Edward Enninful για τη βρετανική Vogue σίγουρα, «έριξε» το Internet, αλλά δεν έχει ουσία.
«Μπορώ να πω, ότι χωρίς ποικιλομορφία, η δημιουργικότητα παραμένει στάσιμη». Θα κλείσω με τα σοφά λόγια του Edward Enninful που κάποτε με ενέπνευσαν τόσο ώστε να απαιτώ περισσότερη συμπερίληψη, έμπνευση και δημιουργικότητα από τη μόδα. Σε ευχαριστούμε για όσα μάς έδωσες αυτά τα 7 χρόνια.
Για εμένα, το καλύτερο πράγμα που μας πρόσφερε ποτέ, είναι το παρακάτω εξώφυλλο.
