“Δεν έχω πρόβλημα με τους γκέι, έχω φίλους γκέι”. Και μου έμαθαν πόσο σημαντική είναι η αποδοχή
- 12 ΙΟΥΝ 2020
Δεκαετία του ’90. Το να είσαι γκέι στην Ελλάδα είναι σαν να είσαι εξωτικό πουλί. Κάνεις μπαμ, όλοι σε κοιτάζουν περίεργα, μιλούν για σένα, μπορεί και να αντιγράφουν το πώς περπατάς και μιλάς. Το έχω κάνει; Ναι. Ντρέπομαι; Αφάνταστα. Μεγαλώνεις σε μία οικογένεια που ακόμα και αν δεν ακούς αρνητικά σχόλια για τη διαφορετικότητα (τότε δεν το λέγαμε έτσι), δεν αποκτάς εξοικείωση με αυτή. Οι γκέι είναι σαν τον Γιάννη στους «Απαράδεκτους». Χαριτωμένοι, προκαλούν γέλιο και δεν ξέρουμε ποτέ αν έχουν σχέση και τι κάνουν στο κρεβάτι τους. Αφού δεν προκαλούν, κάνουμε όλοι μαζί παρέα.
Μπαίνουμε στο 2000 και το millennium μας κάνει μοντέρνους. Όχι, ούτε κατά διάνοια. Μπαίνω στο Πανεπιστήμιο και εκεί γνωρίζω λογιών λογιών ανθρώπους. Γινόμαστε μεγάλες παρέες που, μοιραία, σπάνε σε μικρές. Ξεκινάει το ταξίδι της ενηλικίωσης (που συνεχίζεται ακόμα) και οι άνθρωποι μπαινοβγαίνουν στη ζωή μου. Αν δηλώνεις bisexual, είσαι «γκέι σε άρνηση». Αν είσαι λεσβία αλλά δεν παραμένεις κοριτσάκι εξωτερικά, έχεις πρόβλημα. Μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις, σου το επιτρέπουμε, αλλά μην μας προκαλείς. Έχουμε δρόμο μπροστά μας για την αποδοχή.
Ο καλύτερός μου φίλος
Στα 16-17, γνωρίζω τον άνθρωπο που έμελλε να γίνει ο καλύτερός μου φίλος. Ήξερα από την αρχή για την ταυτότητά του. Νομίζω κι εκείνος αλλά χρειάστηκε λίγο χρόνο μέχρι τη σίγουρη διαπίστωση. Έπρεπε να μαζέψει όλο το κουράγιο που έχει για να μιλήσει στους γονείς του. Να τους πει ότι δεν θα τον δουν ποτέ με γυναίκα. Ότι ερωτεύεται αγόρια και ότι αυτή θα είναι η ζωή του. Εγώ του είπα να το κάνει τότε, ενώ ήμασταν ακόμα φοιτητές, κι ακόμα μετανιώνω γιατί δεν ξέρω αν ήταν όντως έτοιμος ή αν απλά τον έπεισαν τα λόγια μου.
Το πρώτο διάστημα ήταν δύσκολο. Η αποδοχή δεν ήρθε αμέσως. «Είσαι σίγουρος; Μήπως να μιλήσουμε σε κάποιον ειδικό; Μήπως να μην κάνεις ανακοινώσεις στους φίλους σου μέχρι να σιγουρευτείς»; Το ήξερε από τα 5 του.
Όποια και αν ήταν η πορεία του, ξέρω πόσο δύσκολο ήταν αυτό που έκανε (αν και δεν θα έπρεπε) και πόσο απαραίτητο του ήταν για να ξεκινήσει την ενήλικη ζωή του. «Νιώθεις να φεύγει από πάνω σου ένα τεράστιο βάρος» μου είχε πει τότε. Παρ’όλη την εξομολόγηση, αρκετά από τα επόμενα χρόνια ήταν «στην ντουλάπα». Χρειάστηκε αρκετός καιρός για να μπορεί να λέει περήφανα ότι έχει αγόρι. Ούτε κοπέλα, ούτε σχέση, ούτε να προσέχει μην τυχόν και χρησιμοποιήσει αρσενική αντωνυμία. Σε μερικούς μήνες, θα κάνει σύμφωνο συμβίωσης με την αρσενική του αντωνυμία. Θα παντρευτεί δηλαδή. Και εγώ θα είμαι εκεί για να μην ξεχνάει ότι έχουμε κι άλλο δρόμο να διανύσουμε παρέα. Ελπίζω και οι γονείς του(ς).
Τι γίνεται στη δική μου οικογένεια;
Μας χτύπησε κι εμάς το χτικιό. Όσο καιρό είσαι απασχολημένος με το να ασχολείσαι με το ποιος είναι γκέι γύρω σου, υπάρχει κάποια μέσα στο σπίτι σου που προσπαθεί να βρει τη δύναμη να σου πει ότι της αρέσουν τα κορίτσια. Να το πει στις αδερφές της και στους γονείς της. Προετοιμάζει διαφορετικά πράγματα να πει σε κάθε μέλος ξεχωριστά και η μόνη της ανησυχία είναι μήπως κάποιος αποσύρει την αγάπη του μετά την εξομολόγηση. Μήπως θεωρηθεί προβληματική. Μήπως πάμε διακοπές και την σπρώξουμε από γκρεμό, ξέρω ‘γω. Τη θυμάμαι εκείνη τη μέρα γιατί είναι η μέρα που άρχισα να τριπλοφιλτράρω αυτά που λέω. Να τρέμω μήπως την πληγώσω άθελά μου με μία μπαρούφα που θα πω.
Προετοίμασα κάπως το έδαφος με τους γονείς μου μιλώντας για γάμο και υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια. Τους βάλαμε να δουν το “The Kids are Alright” μήπως τους το πει η Julianne Moore. Δεν το έκανα για την αδερφή μου νομίζω. Το έκανα γιατί ήθελα να έχω γονείς για τους οποίους θα είμαι περήφανη. Που θα είναι υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θα είναι οκ να είσαι ο εαυτός τους μπροστά τους. Και έτσι έγινε.
Η σημασία της αποδοχής
Δεν χρειάζομαι καμία έρευνα να μου το εξηγήσει. Το είδα στα μάτια των ανθρώπων μου όταν μίλησαν στις οικογένειές του. Όλοι μίλησαν για ένα βάρος που σου φεύγει. Δεν χρειάζεται να υποδύεσαι έναν ρόλο. Οι άνθρωποι που σου έδωσαν ζωή σε αγαπούν άνευ όρων και σου το αποδεικνύουν με αυτόν τον τρόπο. Δεν είσαι ανώμαλος, δεν χρειάζεται να κρύβεσαι, δεν κάνεις τίποτα άσχημο. Είσαι καλοδεχούμενος στο σπίτι κι εσύ και η αρσενική σου αντωνυμία.
Προφανώς και έχω φίλους που δεν μίλησαν ποτέ ανοιχτά στους γονείς τους. Είναι κοινό μυστικό; Εννοείται. Το ξέρουμε αλλά δεν το συζητάμε. Το αποδεχόμαστε αλλά σιωπηλά. Παλιότερα θα το έκρινα γιατί έτσι γίνεσαι συνεργός στην απουσία αποδοχής και στο να μιλάς ανοιχτά για αυτό που είσαι. Δεν το κάνω πια, γιατί ο καθένας ξέρει πολύ καλύτερα από μένα πώς να προστατεύσει τον εαυτό του. Μέχρι πού θέλει να φτάσει η σχέση του με τον γονιό του. Πόσα αντέχει η ψυχοσύνθεσή του. Μου αρκεί που είναι καλά και ζει τη ζωή του. Χωρίς μυστικά και βιτρίνες.
Μικρά βήματα (ενός γίγαντα)
Δεν είναι μία σπουδαία εποχή για να είσαι ζωντανός και να λες ότι ανήκεις στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Είναι όμως σπουδαίο να αναγνωρίζεις την κοινωνική εξέλιξη, τα βήματα προς την αλλαγή και το ότι ο καθένας από εμάς είναι το λιθαράκι που θα μπει στο τείχος προστασίας.
Το σύμφωνο συμβίωσης, οι ελπίδες για υιοθεσία, τα δικαιώματα των transgender που γίνονται σιγά σιγά ορατά, το τεράστιο φάσμα της διαφορετικότητας που δεν σε αναγκάζει να διαλέξεις το τι είσαι. Μικρή σημασία έχει εξάλλου. Το μόνο που μετράει είναι η αγάπη και η αποδοχή. Αυτά που ακούς στο σπίτι σου μεγαλώνοντας. Η σιωπή σου (για να μην δημιουργήσεις εντάσεις). Ο τρόπος που μεγαλώνεις το δικό σου παιδί. Χωρίς στερεότυπα, όπως μας μεγάλωσε η προηγούμενη γενιά. Η εξέλιξη επιτάσσει να κάνεις τα πράγματα αλλιώς. Να μην λιμνάζεις σε αυτά που ξέρεις, αλλά να πηγαίνεις με τη ροή των πραγμάτων.
Να μην σκέφτεσαι «τι θα κάνω αν το παιδί μου είναι γκέι, bisexual, transgender, intersex ή δεν θέλει να φοράει τα ρούχα του φύλου του»; Να σκέφτεσαι ότι το παιδί σου θα είναι χαρούμενο με αυτό που είναι όταν βλέπει στα μάτια σου ότι τίποτα από αυτά δεν επηρεάζει την αγάπη σου για εκείνο. Και αυτό είναι όλο το κουράγιο που χρειάζεται για να βγει εκεί έξω. Επειδή ξέρει ότι θα το στηρίξεις σε κάθε δυσκολία. Σε κάθε πιθανό bullying. Να είσαι ο γονιός που του αξίζει.