Εκεί που σιδερώνουν το στήθος των κοριτσιών, για το καλό τους

Ποιος ξέρει τελικά ποιο είναι το δικό σου καλό; Η μάνα είναι η ασφάλειά σου. Η οικογένειά σου. Οι άνθρωποί σου. Εκείνοι το ξέρουν. Το ξέρουν ή εικάζουν πως το ξέρουν; Εγκληματικές υποθέσεις και παντοδύναμη άγνοια. «Θυμάμαι να ουρλιάζω από τον πόνο και να προσπαθώ να τρέξω μακριά της. Όταν το θυμάμαι μπορώ να νιώσω ακόμη και τώρα τον σωματικό πόνο. Ήταν πραγματικά θυμωμένη μαζί μου και δεν μπορούσα να καταλάβω το γιατί. Απλώς συνέχιζε να με τραβάει και να μου λέει ότι δεν θα έπρεπε να έχει μεγαλώσει τόσο το στήθος μου σε αυτή την ηλικία. Ήμουν τόσο μικρή για κάτι τέτοιο». Η Κόμφορτ ήταν 9 ετών όταν η αδερφή της την έριξε στο πάτωμα, της έβγαλε την μπλούζα και με μία καυτή πέτρα προσπάθησε να της ισιώσει το στήθος. Για το καλό της.

Η Κόμφορτ σήμερα φορά μακριά μαντήλια και τυλίγει καλά το παλτό της πάνω στο σώμα της για να μη φανεί το πληγωμένο σώμα της. Η Κόμφορτ είναι πια μία μεγάλη γυναίκα με αναμνήσεις που στοιχειώνουν το παρόν και το μέλλον της. Είναι ένα από τα (πολλά) θύματα της καλής πρόθεσης. Ένα από τα θύματα μίας παράδοσης που διαιωνίζεται, πάντα για το καλό των κοριτσιών. Στον αντίποδα της δικής σου ζακέτας, τα κορίτσια σε πολλές χώρες της Αφρικής βιώνουν τη βάρβαρη πρακτική του σιδερώματος του στήθους τους. Η πρακτική θεωρείται ότι προστατεύει κορίτσια παιδικής και προεφηβικής ηλικίας από τη σεξουαλική παρενόχληση και τους βιασμούς, καθώς το στήθος τους προσελκύει τα αντρικά βλέμματα. Πυρωμένες πέτρες, ξύλα ακόμα και ηλεκτρικά σίδερα επιστρατεύονται για να «προστατεύσουν» τα νεαρά κορίτσια. Καμερούν, Ζιμπάμπουε, Νέα Γουϊνέα. Μακριά από εμάς. Λονδίνο. Έτος; 2019.

Η παράδοση συνεχίζεται ακόμα και σήμερα υποβάλλοντας νεαρά κορίτσια σε ανείπωτα βασανιστήρια. Ωμή βία που καθαγιάζεται. Ένα έγκλημα κατ’ εξακολούθηση που βαφτίζεται παράδοση. Καλές προθέσεις. Ανεκπαίδευτα μυαλά. Ιστορίες που παραμένουν μυστικές. Η Margaret Nyuydzewira υπήρξε θύμα αυτής της βάρβαρης πρακτικής. Σπάει τον κύκλο της σιωπής, θέλοντας να βοηθήσει όσα πιο πολλά κορίτσια μπορεί. Έχει ιδρύσει το Came Women and Girls Development Organisation και δίνει αγώνα ενημέρωσης. «Έχουμε δει γυναίκες που δεν είδαν ποτέ το στήθος τους να μεγαλώσει, που δεν κατάφεραν να θηλάσουν τα μωρά τους, επειδή οι μαστοί είχαν καταστραφεί, κορίτσια και γυναίκες που εμφάνισαν καρκίνο του μαστού, γυναίκες που ήρθαν αντιμέτωπες την κατάθλιψη, που βίωσαν μετατραυματικό στρες εξαιτίας αυτού που τους έκαναν.» Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών χαρακτηρίζει το σιδέρωμα του στήθους ως ένα από τα πέντε παγκοσμίου εμβέλειας εγκλήματα που σχετίζονται με τη βία λόγω φύλου.

Πληγωμένα κοριτσίστικα κορμιά. Πληγωμένες κοριτσίστικες ψυχές. Μικρά παιδιά που βλέπουν τη μάνα ή την αδερφή τους, τους ανθρώπους που θα έπρεπε να είναι εκεί για να ορθώσουν ανάστημα, να υποκύπτουν σε αναχρονιστικές πρακτικές που και οι ίδιοι έχουν υπάρξει θύματά τους. Να καταστρέψουν τη θηλυκότητά τους για να μη βρεθούν αντιμέτωπες με τη σεξουαλική βία. Βία στη βία. Το έγκλημα ως μέτρο πρόληψης. Δύο στήθη που γίνονται εφιάλτης σε μία κοινωνία άλογη για τις γυναίκες. Η Karyne Tazi, διευθύντρια του Women & Families Resource Centre στο Wolverhampton (12η μεγαλύτερη πόλη της Αγγλίας), συνομιλεί καθημερινά με γυναίκες για τη συγκεκριμένη πρακτική προσπαθώντας να τις αφυπνίσει για τη σοβαρότητά της. «Το βλέπουν ως ”εμβόλιο”. Θα είναι επώδυνο αλλά θα βοηθήσει» θα της αναφέρουν χωρίς να συνειδητοποιούν τις σωματικές και ψυχολογικές προεκτάσεις της «ιατρικής συνταγής» τους.

Ανεξίτηλα σημάδια στο σώμα, στην ψυχή, στο μυαλό, στην κοινωνία. Η βία είναι βία. Η βία δεν μπορεί να είναι τίποτα άλλο, όσο κι αν ψάξεις αναγνώσεις που βολεύουν και κουμπώνουν σε κάθε περίπτωση. Η βία δεν προλαμβάνει τίποτα απολύτως. Οι πυρακτωμένες πέτρες πάνω στο στήθος παιδιών δεν μπορούν να είναι ασπίδες προστασίας απέναντι σε κανένα αντρικό βλέμμα, σε καμία αντρική σκέψη.

Η Κόμφορτ μαζεύει για ακόμα μία φορά το παλτό της κοντά στο σώμα της, ενώ ένα μαύρο μαντήλι καλύπτει κάθε σπιθαμή του στέρνου της. «Μεγαλώνοντας κατάλαβα ότι τέτοια φρικτά πράγματα δεν πρέπει να παραμένουν το μυστικό της οικογένειας σου, όπως μου έλεγαν μικρή, επιμένοντας ότι όλο αυτό συμβαίνει για τη δική μου προστασία. Δεν υπάρχει καμία προστασία σε κάτι που κρύβει τόση βία».

Ο καιρός χαλάει, να πάρεις ζακέτα. Οι καιροί αγριεύουν να πάρεις όση δύναμη έχεις και να πολεμήσεις μέχρι η ζακέτα να είναι το μοναδικό πράγμα που θα χρειάζεται κάθε κορίτσι εκεί έξω για να προστατευθεί από τα «παραδοσιακά» βοριαδάκια.

Κεντρική Φωτογραφία: AP Photo/Tsvangirayi Mukwazhi