Eκλογές 2019: Μια καθόλου γυναικεία υπόθεση

Το πρόβλημα δεν εντοπίζεται μόνο στο αποτέλεσμα. Είναι γεγονός πώς μόλις 128 γυναίκες μπήκαν στην εκλογική μάχη ως επικεφαλής συνδυασμών και αν μη τι άλλο στις φετινές αυτοδιοικητικές εκλογές υπήρχαν πολλοί συνδυασμοί για να διαλέξεις. Οι πιθανότητες, λοιπόν, δεν ήταν με το μέρος τους. Οι δήμοι 331 και κάποιες από αυτές τις επικεφαλής επιβίωσαν στον Α’ γύρο, πέρασαν στον Β’ γύρω και 16 τα κατάφεραν να εκλεγούν. Γιατί όμως δεν νιώθουμε την ορμή κάποιας μεγάλης επιτυχίας; Γιατί οι γυναίκες εξακολουθούν να μην έχουν εκπροσώπηση αντίστοιχη του πληθυσμού τους στα υψηλά αξιώματα; Τι είναι αυτό που μας κρατάει πίσω;

Διάβασε ακόμα: 7 τρόποι να είσαι γυναίκα, σύμφωνα με το Hollywood

Από τη μια σίγουρα διαπιστώνεις ότι ακόμα και σήμερα ζούμε σε έναν κόσμο όχι ίσο για τα δύο φύλα, αλλά εμφανώς ανδροκρατούμενο. Σε μία εποχή όπου ακόμα και σήμερα η πολιτική στερεοτυπικά θεωρείται μια δουλειά για σπουδαίους άνδρες, για ηγέτες και όχι για ηγέτιδες. Ακόμα και σήμερα οι προηγμένες χώρες, αυτές που θεωρούμε πολιτισμένες, του δυτικού κόσμου, σπανίως έχουν γυναίκες προέδρους και πρωθυπουργούς, ενώ ακόμα περιμένουμε ποια θα είναι η γυναίκα που θα καταφέρει να γίνει πλανητάρχης.

Οι γυναίκες που ασχολούνται με την πολιτική είναι ακόμα λίγες και μοιραία αυτό το ποσοστό θα μένει χαμηλό και στην Ελλάδα και στον κόσμο. Αλλά εδώ προκύπτει το δίλημμα: Είναι λίγες γιατί σε λίγες επιτρέπει ο ανδροκρατούμενος κόσμος να προχωρήσουν ή είναι λίγες γιατί λίγες γυναίκες το επιθυμούν;

Όποια κι αν είναι η απάντηση και δεν μπορούμε φυσικά να γνωρίζουμε τις βαθύτερες επιθυμίες όλων των γυναικών του κόσμου, σίγουρα τα στερεότυπα των φύλων παίζουν το ρόλο τους. Οι γυναίκες είναι φτιαγμένες για να είναι οι «στυλοβάτες» της οικογένειας, να «κρατούν το σπίτι», να «μεγαλώνουν τα παιδιά». Όπως είχε συμπεράνει σχετική έρευνα του Geena Davis Institute on Gender in Media «Οι γυναίκες απαντώνται πιο σπάνια  στα προγράμματα της υψηλής τηλεθέασης και στις ταινίες για την οικογένεια, όπου παρουσιάζονται λιγότερες γυναίκες σε επαγγελματικές θέσεις κύρους. Οι γυναίκες όχι μόνο απουσιάζουν από τα δημοφιλή μέσα, αλλά και όταν βρίσκονται στην οθόνη φαίνεται πως παίζουν διακοσμητικό ρόλο». Όπως είχα συμπεράνει κι εγώ ανατρέχοντας στις παλιές ελληνικές ταινίες για τα μαθήματα που πήραμε από αυτές για τις εκλογές, η ταινία «Η κυρία Δήμαρχος» μας μάθαινε αυτό ακριβώς: Ότι είναι καλύτερα οι έξυπνες γυναίκες να ασχολούνται με πράγματα πρακτικά και ωφέλιμα για μια μικρή ομάδα, αυτή της οικογένειας, όχι για το σύνολο. Για εκεί υπάρχουν οι άνδρες.

Διάβασε κι αυτό: Εκλογές 2019: Όσα μας έμαθαν για την πολιτική οι ελληνικές ταινίες

Και μη νομίζεις ότι παραέξω τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση συμβαίνει κάτι αντίστοιχο σε εθνικό επίπεδο, με μόνο λίγες φωτεινές εξαιρέσεις.  Οι γυναίκες κατείχαν τα έδρανα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε ποσοστό 36,1% με τη Φινλανδία να κατέχει το ρεκόρ των περισσότερων γυναικών Ευρωβουλευτών (61,5%) πριν τις τελευταίες εκλογές, ενώ στα εθνικά κοινοβούλια η τελευταία μέτρηση για την παρουσία γυναικών σε αυτά ήταν κατά μέσο όρο στο 29,3%. Ακόμα μικρότερο ήταν το ποσοστό γυναικών που κατέχουν κυβερνητικό χαρτοφυλάκιο (27,7%) και που είναι αρχηγοί πολιτικών κομμάτων (16,9%), σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση για την Ισότητα μεταξύ των δύο φύλων στην Ε.Ε. του 2018.

Θα σου θυμίσω ότι το δικαίωμα ψήφου δόθηκε στις γυναίκες στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο του 1930 (χωρίς φυσικά να δικαιούνται και να εκλέγονται, αυτό ήρθε πολύ αργότερα). Το άσκησαν πρώτη φορά 4 χρόνια αργότερα και ελάχιστες από αυτές καθώς πολλές δυσκολεύτηκαν να εγγραφούν στους εκλογικούς κατάλογους, ενώ οι αναλφάβητες ήταν επίσης πολλές και απαγορευόταν να ψηφίσουν. Ήταν αυτοδιοικητικές εκλογές, καλή ώρα.

Η πρώτη γυναίκα δήμαρχος εκλέχθηκε το 1944 μέσα από μία 15μελή επιτροπή. Η Μαρίκα Μπότση-Τσαπαλίρα στο δήμο Αμαλιάδας άντεξε 101 ημέρες να ασκήσει τα καθήκοντά της κι έπειτα έφυγε και επέστρεψε στο φαρμακείο της.

Η πρώτη γυναίκα βουλευτής δε, η Ελένη Σκούρα εκλέχθηκε το 1953. Από τότε μέχρι σήμερα έχουμε δει προόδους, έχουμε δει βουλευτίνες, υπουργούς και αρχηγούς κομμάτων. Αλλά ακόμα και τώρα είναι λίγες, πολύ λίγες, μπροστά στο πόσες χρειάζονται για να είναι δυνατή και η γυναικεία φωνή στα κέντρα εξουσίας. Χρειάζεται χρόνος όπως καταλαβαίνεις για να προχωράμε. Από το πρώτο βήμα ως το δεύτερο περνούν χρόνια κι από εκεί ως την αληθινή ισότητα δεκαετίες (ελπίζουμε μόνο δεκαετίες).

Εθνικές εκλογές έρχονται και δε θέλουμε οι γυναίκες να χρησιμοποιούνται ως απλές μονάδες που εξασφαλίζουν τη σωστή ποσόστωση στα ψηφοδέλτια, θέλουμε να είναι ενεργές, να λαμβάνουν ευκαιρίες, να μπαίνουν σε θέσεις εκλόγιμες, να τις εμπιστεύονται, να τις αφήνουν να αναπτυχθούν και να ανοίξουν τα φτερά τους. Μόνο έτσι θα περάσουμε κάποια στιγμή σε μια άλλη κανονικότητα, πιο ψηλά από 4,83% που αποτελεί το σημερινό μας ποσοστό στις κορυφαίες θέσεις στην τοπική αυτοδιοίκηση. Πιο κοντά στο αληθινό 50%, αυτό του ίσου, αυτό της ισότητας.

Ως τότε θα σε αφήσω με κάποια συγχαρητήρια στις 16 κυρίες Δημάρχους της Ελλάδας. Γυναίκες που θέλησαν, που προχώρησαν, που αναμετρήθηκαν με αντιπάλους είτε του δικού τους φύλου είτε του αντίθετου και κέρδισαν τη μάχη. Μπράβο σας: Αναστασία Χαλκιά – Δημητροπούλου, Κατερίνα Ιγνατιάδου, Μερόπη Υδραίου, Ροζίνα Βαβέτση, Έλενα Βάκα, Βιργινία Στεργίου, Βούλα Καράλη, Μανωλία Στεφανάκη, Ευθαλία Παπαδοπούλου, Μαρία Ναδάλη, Ειρήνη Βελισσαροπούλου, Μαρία Κακαλή, Μαρία Ανδρούτσου και Δέσποινα Θωμαΐδου.

Κεντρική φωτογραφία: Eurokinisi