OPINIONS

Ελισάβετ Κωνσταντινίδου, πόσο κρίμα

Papadakis Press / Unsplash

Εξαρτάται μου λες, εξαρτάται. Εξαρτάται να πω κι εγώ για να βρούμε κοινό τόπο μήπως και βγάλουμε συμπέρασμα, μήπως και κουνήσουμε ένα χιλιάρικο να διαλυθεί το σύννεφο και δούμε τα μελλούμενα. Εξαρτάται, λοιπόν, από τη στιγμή που άνοιξες την τηλεόραση για να παρακολουθήσεις την Ελισάβετ Κωνσταντινίδου στη συνέντευξη που παραχώρησε στη Σίσσυ Χρηστίδου. Άλλοτε σε τρικυμία κι άλλοτε σε μπουνάτσα, μα είναι κι αυτές οι κρίσιμες στιγμές που οφείλεις να επιλέξεις πλευρά. 

Η Ελισάβετ Κωνσταντινίδου μίλησε για τον Πέτρο Φιλιππίδη. Για έναν σπουδαίο ηθοποιό και σκηνοθέτη που αγαπάει σφόδρα τους ηθοποιούς του. Λόγια δικά της, λόγια ειπωμένα, ούτε μονταζιέρες, ούτε παραποίηση. 

Στις 27 Ιουλίου 2021 ο Πέτρος Φιλιππίδης κλήθηκε και απολογήθηκε ενώπιον της δικαστικής λειτουργού, για τις τρεις καταγγελίες που έχουν υποβληθεί σε βάρος του, που οδήγησαν στην άσκηση ποινικής δίωξης για τρεις κακουργηματικές πράξεις, αυτή του βιασμού και δύο απόπειρες βιασμού. Με τη σύμφωνη γνώμη εισαγγελέα και ανακριτή κρίθηκε προσωρινά κρατούμενος, παρά το ότι ο ίδιος αρνήθηκε τα αδικήματα που του αποδίδονται.

Πράξεις που τελέστηκαν με «ιδιαίτερη σκληρότητα» από έναν άνθρωπο που κατείχε «θέση εξουσίας» διέγνωσαν εισαγγελέας και ανακρίτρια, καταλήγοντας πως ο Πέτρος Φιλιππίδης έπρεπε να προφυλακιστεί. Οι γυναίκες που τον κατήγγειλαν είχαν το σθένος να ορθώσουν το ανάστημά τους και να μιλήσουν με κάθε λεπτομέρεια για τις εφιαλτικές στιγμές που έζησαν.

Δεν μπορεί κανένας πια να πει πως δεν ήξερε. Δεν μπορεί κανένας πια ποιητικά να τοποθετηθεί μιλώντας για σκοτάδια δημιουργίας και καλλιτεχνικής έκφρασης. Εκείνες υπέφεραν. Θλιβερό κι επικίνδυνο να ακούμε πως ο Πέτρος Φιλιππίδης είναι ένας σπουδαίος σκηνοθέτης που αγάπησε πολύ τους ηθοποιούς.

Δεν μπορείς αγαπητή μου Ελισάβετ Κωνσταντινίδου στην ίδια πρόταση να χωράς το «είμαι κατά όλων αυτών και της λεκτικής και της σωματικής κακοποίησης» και να συνεχίζεις με το «δεν είναι άνθρωποι οι ηθοποιοί; Δεν έχουν αδυναμίες; Δεν ήταν πάντα έτσι; Η δικαιοσύνη είναι εδώ και αν πρέπει να τιμωρηθεί, θα τιμωρηθεί. Πόσο αθώοι είμαστε όλοι μας; Δεν έχουμε κάνει τίποτα; Δεν έχει κάνει κανείς πράγματα για τα οποία ντρέπεται; Γιατί εγώ έχω κάνει πράγματα που ντρέπομαι». 

Δεν μπορούμε να βαφτίζουμε τα ποινικά αδικήματα αδυναμίες. Είναι αισχρό, είναι ιταμό. Δεν μπορείς να βαδίζεις πάνω στη διαχωριστική γραμμή και να πατάς πότε από τη μία και πότε από την άλλη ανάλογα με το πού πέφτει το βάρος σου και θες να ισορροπήσεις. Οι μέρες μας απαιτούν ξεκάθαρες θέσεις. 

Η Ελισάβετ Κωνσταντινίδου συνεχίζει: «Προσπαθώ να καταλάβω πώς ένας άνθρωπος μπορεί να έχει κι αυτή την πλευρά και την άλλη και πώς φτάνει να υπερβεί και να κάνει κακό, είτε λεκτικά, είτε σωματικά, σε έναν άλλον άνθρωπο. Και είναι η εξουσία.

Η εξουσία ότι είσαι παντοδύναμος, ότι όλα μπορείς να τα κάνεις εσύ. Καταρχάς δεν μπορείς να κάνεις κάτι αν σέβεσαι τον εαυτό σου. Δηλαδή ξεκινάει με το ότι οι άνθρωποι που τα κάνουν αυτά δεν αγαπάνε τον εαυτό τους, γιατί αν αγαπάς τον εαυτό σου και τον σέβεσαι δεν μπορείς να μπεις στον χώρο του άλλου, δεν επιτρέπεται. Είναι απαγορευμένο».

Από το στόμα του ίδιου ανθρώπου βγήκαν κι αυτά. Στο μυαλό της Ελισάβετ Κωνσταντινίδου μία τρικυμία θολώνει τον πάτο της θάλασσας και μπερδεύει κοχύλια και πέτρες. 

«Να καταπιώ μισό λεπτό. Θα σταθώ στη φράση της ότι “είμαστε μια ευρύτερη οικογένεια” και αυτό θα το κατανοήσω ότι όντως υπάρχει η οικογένεια του θεάτρου. Στην οικογένεια του θεάτρου, λοιπόν, κάποιοι νιώθουν την ανάγκη να προστατέψουν τους “συγγενείς” τους ηθοποιούς, κάποιοι άλλοι ένιωσαν μέσα από το κίνημα του #metoo την ανάγκη να τους τιμωρήσουν. Να πάρουν το μέρος των θυμάτων, που είναι κατ’ εμέ και το λογικό.

Ανάμεσα στους ανθρώπους αυτούς, οι οποίοι αυτή τη στιγμή είτε βρίσκονται στη φυλακή είτε το όνομά τους είναι στον εισαγγελέα και πρόκειται να εκδικαστούν οι υποθέσεις τους, ναι, υπάρχουν και ονόματα ανθρώπων οι οποίοι υπήρξαν πολύ καλοί ηθοποιοί. Συγχωρείστε μου που χρησιμοποιώ χρόνο παρελθοντικό. (…) Αυτή τη στιγμή λίγοι θα σταθούν στο πόσο ωραία έπαιξε στην παράσταση. Δεν το θυμάται πια κανείς, γιατί δεν είναι της παρούσης.

Είπε η Ελισάβετ “όλοι μας δεν έχουμε αδυναμίες”; Μα, όλοι έχουμε αδυναμίες, αρκεί οι αδυναμίες μας να μην είναι ποινικά αδικήματα. Αδυναμίες έχουν όλοι οι άνθρωποι, αρκεί να μην μας οδηγούν στο να βλάπτουμε τόσο τραυματικά άλλους ανθρώπους και να μην μας οδηγούν στη Δικαιοσύνη οι αδυναμίες μας», θα πει η Ναταλία Γερμανού.

«Πιστεύω ότι ήταν άστοχο. Ο τρόπος που το είπε δεν ξέρω αν αντικατοπτρίζει κανονικά τη σκέψη της ή αν έχει μπερδευτεί και η ίδια στον τρόπο με τον οποίο μίλησε και πώς τοποθετήθηκε. Έτσι νομίζω απ’ όσο ξέρω την Ελισάβετ. Πιστεύω ότι αν είχε συμβεί στην κόρη της δεν θα μιλούσε με τον ίδιο τρόπο» θα σχολιάσει ο Σπύρος Μπιμπίλας.

«Μια σκέψη: Αντί τα κανάλια να “κόβουν” τις επαναλήψεις εκπομπών με πρωταγωνιστές κατηγορούμενους για βιασμούς – κακοποιήσεις (αδικώντας έτσι κ συναδέλφους που πραγματικά δεν είχαν ιδέα), δεν θα ήταν προτιμότερο να εξαιρούν από τις νέες παραγωγές τους πρωταγωνιστές που υποστηρίζουν δημοσίως τους κατηγορούμενους βιαστές – κακοποιητές; Πιο τίμιο μου φαίνεται» θα προσθέσει ο Πασχάλης Τσαρούχας.

«Είναι αδυναμία, μα δεν είναι κακούργημα; Φταίνε τα σκοτάδια του μα δεν είναι το σκοτάδι το ίδιο; Δεν κάνουμε τόσο παρέα πλέον μα δεν ήσαστε στενοί φίλοι; Λυπάμαι για τους θύτες, δεν τους καταδικάζω τους θύτες; Καθίστε καλά… Οχι, εσείς καθίστε καλά» θα γράψει ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης.

Αναλυτικά όσα είπε η Ελισάβετ Κωνσταντινίδου

«Δεν έχω δει άλλο σκηνοθέτη, θα πω ένα όνομα γιατί τον τιμά, ίσως μόνο τον Πέτρο Φιλιππίδη να αγαπάει τόσο πολύ τους ηθοποιούς την ώρα που κάνει τη σκηνοθεσία, έχει πολλή σημασία αυτό που λέω. 

Να τον νοιάζει να είναι καλός ο ηθοποιός, γιατί δεν τους νοιάζει […] Διαχωρίζω τελείως τη σκηνοθετική του ιδιότητα. Μιλάμε για έναν σπουδαίο ηθοποιό, σπουδαίο… Και όταν έβλεπε ότι ο ηθοποιός ”αρπάζει”, ”καιγόταν” από κάτω.

Δεν μπορώ να πω τίποτα. Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικό του σχέδιο ζωής, για κάποιο λόγο συνέβησαν αυτά και βλέπουμε ότι όλοι ερχόμαστε προ των ευθυνών μας. Ήρθε. Τι θέλουμε άλλο; Να τον κρεμάσουμε κιόλας;

Εντελώς διαφωνώ (με τη διαγραφή των παραγωγών στις οποίες έχει ο Πέτρος Φιλιππίδης συμμετάσχει από την ταινιοθήκη των καναλιών). 

Δεν είναι άνθρωποι οι ηθοποιοί; Δεν έχουν αδυναμίες; Δεν ήταν πάντα έτσι; Η δικαιοσύνη είναι εδώ και αν πρέπει να τιμωρηθεί, θα τιμωρηθεί. Πόσο αθώοι είμαστε όλοι μας; Δεν έχουμε κάνει τίποτα; Έχει πάρει η μπάλα πολλούς ανθρώπους. Μίλησα με τον Πέτρο. Φυσικά, τον πήρα τηλέφωνο.

Μιλήσαμε 1-2 φορές. Είναι μία πολύ ευρύτερη οικογένεια. Δεν είναι ωραία αυτά, δεν είναι ωραία όμως κι αυτά να γίνονται. Βεβαίως, συμφωνώ που βγήκαν αυτά. Εννοείται, από τότε έπρεπε να βγουν, από τη στιγμή που συνέβησαν. Θα μου πεις ο καθένας θέλει τον χρόνο του και βρίσκει το θάρρος να το πει, η αλήθεια είναι. Εννοείται, ότι είμαι κατά. Ούτε λεκτικά, ούτε σωματικά. Εγώ δεν γνώριζα. 

Αυτά γίνονται μέσα σε κλειστές πόρτες. Αν μου είχε συμβεί κάτι αντίστοιχο εγώ δεν θα μπορούσα να μην αντιδράσω. Αλλά μπορώ να καταλάβω τους ανθρώπους που παγώνουν, το αίμα τους παγώνει από τέτοια βιαιότητα. Δεν είμαστε μόνο ένα πράγμα. Ο κάθε άνθρωπος είναι πολλά πράγματα. Κι έχουμε κάνει πράγματα. Δεν έχει κάνει κανείς πράγματα για τα οποία ντρέπεται;

Γιατί εγώ έχω κάνει πράγματα που ντρέπομαι. Εσείς δεν έχετε κάνει πράγματα που ντρέπεστε;

Δεν ξέρεις τι έχει προκαλέσει στον άλλο το σημείο που είχες φτάσει. Τέτοιες μεσημεριανές εκπομπές έχουν κάνει τέρατα. Να πας να ψάχνεις στα σκουπίδια ανθρώπου δεν είναι τέρας; (Παύλος Σταματόπουλος: εδώ μιλάμε για ποινικά αδικήματα). Κι αυτό αδίκημα είναι. (…) Όλα είναι εξουσία. Όπου υπάρχει εξουσία, υπάρχουν και παρατράγουδα, που βεβαίως κανείς δεν τα επικροτεί.

Προσπαθώ να καταλάβω πώς ένας άνθρωπος μπορεί να έχει κι αυτή την πλευρά και την άλλη και πώς φτάνει να υπερβεί και να κάνει κακό, είτε λεκτικά, είτε σωματικά, σε έναν άλλον άνθρωπο. Και είναι η εξουσία. 

Η εξουσία ότι είσαι παντοδύναμος, ότι όλα μπορείς να τα κάνεις εσύ. Καταρχάς δεν μπορείς να κάνεις κάτι αν σέβεσαι τον εαυτό σου. Δηλαδή ξεκινάει με το ότι οι άνθρωποι που τα κάνουν αυτά δεν αγαπάνε τον εαυτό τους, γιατί αν αγαπάς τον εαυτό σου και τον σέβεσαι δεν μπορείς να μπεις στον χώρο του άλλου, δεν επιτρέπεται. Είναι απαγορευμένο.

Όταν έχεις θέατρο, θίασο, είσαι πρωταγωνιστής, όταν έχεις οτιδήποτε παρακαλάνε οι άνθρωποι να μπουν, λίγο χάνεις το θέμα σου (σσ να συμπεριφερθείς αλαζονικά). Χωρίς αυτό να δικαιολογεί τίποτα. Μετά θα πρέπει να βρεθείς αντιμέτωπος με τις πράξεις σου. Αυτό δεν αλλάζει. Αλλά είναι τρομακτικό το πώς μπορείς να γλιστρήσεις, ακόμα κι όταν από άγνωστος γίνεσαι γνωστός». 

Κι αναρωτιέμαι αν η Ελισάβετ Κωνσταντινίδου στη λίστα με τα πράγματα που έχει κάνει για τα οποία ντρέπεται έκανε μία νέα προσθήκη; Αναρωτιέμαι.