OPINIONS

Γυναικοκτόνος μόλις γλίτωσε τα ισόβια γιατί είχε «στρες της καραντίνας». Δεν είναι τα lockdown, είναι η πατριαρχία ηλίθιε

Διαμαρτυρία κατά των γυναικοκτονιών στην Ιταλία το 2023. Luca Bruno, File/AP Images

Η Lorena Quaranta ήταν 27 ετών και σπούδαζε Ιατρική τον Μάρτιο του 2020, όταν το πρώτο κύμα του Covid- 19 παρέλυσε τον κόσμο. Ο χρόνος σταμάτησε τότε για εκείνη, αφού ο 28χρονος νοσηλευτής σύντροφός της, την έπνιξε. Το ομολόγησε ο ίδιος και καταδικάστηκε σε ισόβια από ιταλικό δικαστήριο. Τώρα ανώτερο δικαστήριο της Ιταλίας, ανέτρεψε τα ισόβια που είχαν επιβληθεί στον γυναικοκτόνο Antonio De Pace με την πιο παράξενη δικαιολογία που θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς.

Σύμφωνα με το ακυρωτικό δικαστήριο, δεν λήφθηκε υπόψη για την απόφαση επί της γυναικοκτονίας που διέπραξε ο δράστης κατά τη διάρκεια του lockdown στο σπίτι του ζευγαριού στη Messina, «ο αντίκτυπος του Covid ή η επίδρασή του στην κατάσταση άγχους της οποίας ήταν θήραμα». Μιλάμε για θηράματα και για θηρευτές σε μία απόφαση για την ποινή μίας εξομολογημένης γυναικοκτονίας, δηλαδή. Άκρη δεν νομίζω να βγάλουμε εύκολα.

Οι δικαστές αποφάσισαν ότι το κατώτερο δικαστήριο «απέτυχε να εξετάσει αν η συγκεκριμένη φύση της κατάστασης, η περίοδος του Covid και η δυσκολία αντιμετώπισής του, συνιστούσαν παράγοντες που επηρεάζουν την έκταση της ποινικής ευθύνης». Αν και η καταδίκη του γυναικοκτόνου παραμένει, διατάχθηκε η επανεξέταση της απόφασης επί της ποινής από ένα περιφερειακό εφετείο στην Καλαβρία. Η απόφαση αντιμετωπίστηκε με γενική κατακραυγή.

Ο πατέρας του θύματος, Vincenzo Quaranta δεν έκρυψε την οργή του μιλώντας στην εφημερίδα Il Messaggero. Για εκείνον (και την οικογένεια της Lorena που θα συνεχίσει να αναζητά δικαιοσύνη) ήταν σαν το δικαστήριο να σκότωσε ξανά από την αρχή την κόρη του.

«Είναι άδικο. Το lockdown δεν έχει σε τίποτα να κάνει με αυτό. Η αλήθεια είναι ότι ο De Pace είχε σύμπλεγμα κατωτερότητας απέναντι στην κόρη μου. Δεν ξέραμε ότι ήταν ένα τέρας», είπε χαρακτηριστικά. Σαν να λέει τα αυτονόητα δηλαδή, δεν φταίνε τα lockdown για τις γυναικοκτονίες στην Ιταλία, στην Ελλάδα, πουθενά. Φταίει η πατριαρχία.

Πολιτικοί και ακτιβιστές για τα δικαιώματα υπέρ των γυναικών, ακόμα και από το ακροδεξιό κόμα της Giorgia Meloni, εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για την απόφαση. Η βουλεύτρια του κυβερνώντος κόμματος φερ’ ειπείν, Elisabetta Lancellota, είπε «Ο Covid δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι ελαφρυντικός παράγοντας, ειδικά σε υποθέσεις γυναικοκτονίας. Στη διάρκεια της πανδημίας είδαμε μια αξιοσημείωτη αύξηση στην ενδοοικογενειακή βία που είχε αποτέλεσμα τραγωδίες και η σημερινή βία κινδυνεύει να καταστεί επικίνδυνο προηγούμενο. Η βία κατά των γυναικών δεν μπορεί να έχει ελαφρυντικά, από σεβασμό προς τα θύματα και τους αγαπημένους τους».

Η Mara Cafgana από την κεντρώα συνεργασία Azione σημείωσε: «Αν δεχτούμε την ιδέα ότι η ευθύνη είναι λιγότερο σοβαρή υπό το άγχος, αυτό είναι ακόμη πιο ενοχλητικό σε μια περίπτωση γυναικοκτονίας». Εξάλλου το στρες της πανδημίας δεν μπορεί να επηρεάζει μόνο τους θύτες και όχι τα θύματα, έτσι δεν είναι;

Το στρες δεν οπλίζει τα χέρια όλων. Η πεποίθηση ότι οι γυναίκες είναι γεννημένες για να υπακούν τις επιθυμίες των αντρών, να συμβιβάζονται με τις μονομερείς αποφάσεις τους και να λένε και ευχαριστώ όμως, οπλίζει τα χέρια κάποιων αντρών.

Στην περίπτωση της Lorena, εκείνη τέλειωνε την Ιατρική τη χρονιά που πέθανε. Είχε σχέση με τον σύντροφό της, 3 χρόνια πριν συγκατοικήσουν και ήταν αρραβωνιασμένοι. Είχε συμπτώματα πονόλαιμου για μία εβδομάδα και ο De Pace ήταν πεπεισμένος ότι είχε συμπτώματα Covid. Ήθελε να γυρίσει στους δικούς του στην Καλαβρία, εκείνη του ζήτησε να μείνει κοντά της και να της φέρει φάρμακα κι αυτό το αίτημα οδήγησε σε έναν έντονο καυγά, στο τέλος του οποίου ο σύντροφός της τη στραγγάλισε. Έκοψε τις φλέβες του κι ύστερα παραδόθηκε στις Αρχές όπου ομολόγησε τη γυναικοκτονία.

Οι συνήγοροί του μίλησαν για δυσφορία που έπειτα έγινε στρες και επηρέασε την κρίση του. Παρόλο που ψυχιάτρος κατέθεσε ότι δεν βρήκε σημάδια ψύχωσης, αλλά μία προσωπικότητα με ροπή προς τη βία, σύμφωνα με τα ιταλικά Μέσα, το δικαστήριο αποφάσισε υπέρ της ακύρωσης των ισοβίων.

Η πρόεδρος της Ιταλικής Ένωσης Δικαστικών Ψυχολόγων, Liliana Lorretu, μίλησε στη βρετανική ιστοσελίδα telegraph και σημείωσε ότι οι γυναίκες έχουν πληρώσει βαρύ τίμημα βίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ως εκ τούτο η απόφαση του ακυρωτικού δικαστηρίου, θέτει ένα «επικίνδυνο δεδικασμένο» μειώνοντας την ευθύνη των δραστών. «Μία τέτοια πρόταση μοιάζει να επιβεβαιώνει ότι η βία εκείνη την περίοδο ήταν “φυσιολογική” και επομένως θα παραμείνει ατιμώρητη», είπε. Και είναι αυτό το πιο επικίνδυνο σημείο αυτής της απόφασης.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας η βία κατά των γυναικών αυξήθηκε τρομακτικά και δεν το λέω έτσι αυθαίρετα. Ο ΟΗΕ, ήδη από τον Ιούνιο του 2020, προειδοποίησε για μια ακόμη πανδημία, εκτός από αυτή του κορονοϊού: την παγκόσμια αύξηση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας. Από το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού οι τηλεφωνικές γραμμές στήριξης και οι ξενώνες φιλοξενίας σε όλη την Ευρώπη ανέφεραν μια ανησυχητική αύξηση στις κλήσεις από γυναίκες που βρίσκονται σε κίνδυνο λόγω της καραντίνας και των άλλων περιοριστικών μέτρων.

Όλες αυτές οι υποθέσεις κάποια στιγμή φτάνουν στα δικαστήρια. Και στην Ιταλία αυτά τα δικαστήρια δεν θα εξετάσουν την έμφυλη διάσταση των εγκλημάτων, αλλά μάλλον το στρες των θυτών. Στην ίδια χώρα που τα δικαστήρια αποφασίζουν ότι αν κάποιος σε χουφτώνει κάτω από 10” δεν έχεις υποστεί σεξουαλική παρενόχληση. Η δικαιοσύνη στην Ιταλία δεν είναι τυφλή, αλλά κοιτάει μόνο προς το μέρος των θυτών που θέλει να προστατεύσει.

Πανευρωπαϊκά μιλάμε και ξαναμιλάμε για τη βία κατά των γυναικών, αλλά όπως φαίνεται μόλις κάναμε άλλη μια τρύπα στο νερό για τα δικαιώματα τους. Ευρώπη, 2024.