Η Unbreakable Kimmy Schmidt, ο βιασμός και η αντιμετώπιση του τραύματος

Η ιστορία

Η Kimmy Schmidt βρίσκεται φυλακισμένη μαζί με άλλες τρεις γυναίκες σε ένα καταφύγιο κάτω από τη γη. Κάθε μία από αυτές έχει απαχθεί πριν δεκαπέντε χρόνια από τον Αιδεσιμότατο Richard Wayne Gary Wayne, ο οποίος έχει καταφέρει να πείσει τις ομήρους του ότι έχει έρθει το τέλος του κόσμου και ότι αυτοί είναι οι τελευταίοι επιζώντες.

Η Kimmy, η Cyndee, η Gretchen και η Donna Maria σώζονται χάρη σε έναν παρατηρητικό γείτονα και είναι πλέον ελεύθερες να φτιάξουν τη ζωή τους από την αρχή. Η Kimmy αποφασίζει να μετακομίσει στη Νέα Υόρκη, καθώς στην πατρίδα της, την Indiana, θα είναι πάντα μια από τις ομήρους του καταφυγίου. Εκεί γνωρίζει τον Titus Andromedon, ο οποίος συστήνεται ως “ανερχόμενο αστέρι” της show biz, και συγκατοικεί μαζί του κάτω από την εκκεντρική Lilian, ενώ η πρώτη δουλειά της Kimmy είναι baby sitter του γιου της Jacqueline, μιας πλούσιας κυρίας του Upper East Side.

Οι δημιουργοί της σειράς βάζουν στην καρδιά της ιστορίας το φριχτό γεγονός της φυλάκισης κάτω από τη γη και χτίζουν γύρω του σε πολλαπλές στρώσεις την αντιμετώπιση των συνεπειών του, οι οποίες επισημαίνονται με χιούμορ μαύρο και goofy, σάτιρα και κοινωνική κριτική της σύγχρονης Αμερικής.

Η εξέλιξη

Φέτος την άνοιξη, δυο σεζόν μετά την πρώτη μας γνωριμία με τον κόσμο της Kimmy, περιμέναμε με μεγάλη αγωνία τα νέα επεισόδια, τόσο για να απολαύσουμε τις περιπέτειες του Titus (ο οποίος με απαράμιλλο ντιβισμό κλέβει συνήθως την παράσταση από την ίδια την πρωταγωνίστρια), όσο και για να παρακολουθήσουμε τη σταδιακή εξέλιξη της Kimmy, όπως έχει ενταχθεί στον έξω κόσμο. Ενώ, λοιπόν, στην πρώτη σεζόν η Kimmy προσπαθεί να κατανοήσει τι είναι αυτό που της συνέβη και στη δεύτερη αποφασίζει να ζητήσει επαγγελματική βοήθεια για να το διαχειριστεί, στην τρίτη είναι έτοιμη να συνεχίσει μόνη της τη διαδικασία ίασης (κοινωνικής και ψυχολογικής), αποδεχόμενη όλα όσα συνέβησαν μέσα στο καταφύγιο κατά τη διάρκεια της μισής, μέχρι στιγμής, ζωής της.

Οι διάλογοι είναι ασταμάτητοι – το ίδιο οι χαρακτήρες και οι καταστάσεις στις οποίες μπλέκονται. Μέσα στον ορυμαγδό των ποπ αναφορών, της σάτιρας και των καυστικών αστείων, ο τηλεθεατής ξεχνάει την τραγικότητα που περιβάλλει την καρδιά της αφήγησης. Η Kimmy είναι εκ φύσεως αισιόδοξη – ακόμα και η naivete της παρουσιάζεται πρωτίστως έτσι – και λόγω του μαχητικού χαρακτήρα της το κοινό λησμονεί διαρκώς το μέγεθος του τραύματος που φέρει και προσπαθεί να αντιμετωπίσει. Φυσικά και πρόκειται για sitcom κι έτσι δεν περιμέναμε κάτι διαφορετικό στη γραφή και εκτέλεση της ιδέας των συντελεστών. Η μικρή αλλαγή στη νόρμα (με τη μορφή λόξιγκα) ήρθε με το τρίτο επεισόδιο της φετινής σεζόν. 

Η σκληρή αλήθεια

H Kimmy γνωρίζει τη Wendy, μια γυναίκα που είναι ερωτευμένη με τον – φυλακισμένο πλέον – Αιδεσιμότατο και πρόκειται να τον παντρευτεί. Σε ένα παλιότερο επεισόδιο, η Kimmy είχε αναφέρει τη φράση “φυσικά και συνέβαιναν περίεργα σεξουαλικά πράγματα μέσα στο καταφύγιο”, ωστόσο αυτή είχε ειπωθεί σε ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο όπου είχε ακουστεί αστεία, χωρίς, για τους πιο πάνω λόγους, να έχεις περιθώριο να τη σκεφτείς σε ένα δεύτερο επίπεδο εκείνη τη στιγμή. Πλέον, η Kimmy επιβεβαίωσε ότι, μεταξύ άλλων, μέσα στο καταφύγιο ο Αιδεσιμότατος βίαζε τις ομήρους του.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, η πρώτη μου σκέψη ήταν ότι επί δυο σεζόν – και κάτι – οι τηλεθεατές ήμασταν αποπροσανατολισμένοι σε σχέση με το επίκεντρο της ιστορίας. Οι συντελεστές της σειράς πάντα αναδεικνύουν το μαύρο στοιχείο στις καταστάσεις που παρουσιάζουν – από το σκορβούτο του Titus λόγω της έλλειψης λαχανικών στη φτωχική γειτονιά του, ως τον πυροβολισμό της Lilian στον μαύρο σύζυγό της (“ήταν τα 70s”) – κανένα κοινωνικό, πολιτικό ή άλλο επίκαιρο σχόλιο δεν εξωραΐζεται. Γιατί εδώ αισθανθήκαμε ότι όλη η ομηρία έμοιαζε με έναν άσχημο εφιάλτη που ανήκε στο παρελθόν;

Η ιδιοφυής γραφή των συντελεστών είναι το στοιχείο που αναδεικνύει την καρδιά του συγκεκριμένου ζητήματος. Με απλά λόγια, ο βιασμός υπήρχε, ήταν εκεί, ήταν επαναλαμβανόμενος και θα συνεχιζόταν αν κάποιος δεν παρατηρούσε ότι υπήρχε περίεργη δραστηριότητα κάτω από τη γη. Το “τέλος καλό, όλα καλά” ελάφρυνε το κλίμα κι ακόμα και τα flash-backs της σειράς ήταν (και είναι) καλοδεχούμενα από τον τηλεθεατή, λόγω του αστείου weirdness από το οποίο ξεχειλίζουν. Αυτό, όμως, συμβαίνει πολλές φορές και στην πραγματική ζωή.

Μόνο έτσι γίνεσαι στ’ αλήθεια Unbreakable, όταν επιλέγεις να θυμάσαι καθώς προχωράς μπροστά.

Μετά το τέλος μιας άσχημης κατάστασης, πολλές φορές τείνουμε να την ξεχνάμε, ιδίως αν αυτή έχει συμβεί σε κάποιον τρίτο. Κι αν αυτός ο τρίτος πραγματοποιεί σοβαρή προσπάθεια αντιμετώπισης του τραύματος, τότε ακόμα περισσότερο επιλέγουμε (έστω και υποσυνείδητα) να σφραγίζουμε τη γενεσιουργό της αιτία σε ένα συρτάρι του μυαλού μας και να πετάμε το κλειδί στα αζήτητα. Ειδικά στην περίπτωση της Kimmy, οι αναλογίες και οι συμβολισμοί είναι συγκλονιστικοί. Μόλις δεις πρώτη φορά τον Αιδεσιμότατο, η παρόρμηση να τον αποκαλέσεις “ανθρωπόμορφο τέρας” σβήνει γρήγορα, καθώς τον υποδύεται ο Jon Hamm. Ο “κακός λύκος με το αγγελικό πρόσωπο” παρουσιάζεται στο πρόσωπο του Αιδεσιμότατου κι έτσι όλα τα κλισέ μαζεύονται στο κέντρο της οθόνης, υπενθυμίζοντάς μας όμως ότι και έτσι μπορούν να μοιάζουν οι βιαστές και εν γένει όσοι άνθρωποι μπορούν να προκαλέσουν τέτοιου είδους τραύματα, όπως αυτό που διαχειρίζεται γενναία η Kimmy.

Φυσικά ο έρωτας της Wendy είναι το επιστέγασμα της ιστορίας της Kimmy και του Αιδεσιμότατου, καθώς μια γυναίκα χωρίς αυτοεκτίμηση και με ψυχολογία θύματος αποφασίζει να παντρευτεί έναν άντρα ο οποίος έχει καταδικαστεί για μια σειρά ανατριχιαστικών εγκλημάτων. Η Kimmy προσπαθεί αρχικά να την βοηθήσει, όμως στην πορεία αντιλαμβάνεται ότι αν η ίδια δεν θέλει να βοηθήσει τον εαυτό της, κανείς δεν θα μπορέσει να το κάνει. “Με εμένα είναι διαφορετικός”, λέει η Wendy, επιβεβαιώνοντας το μοτίβο ότι το παρελθόν ενός θύτη μιας κακοποίησης μπορεί και να παραγκωνιστεί αν επιδράσουν στο κοινό παράγοντες όπως η ομορφιά του. Φυσικά και με όλους και όλες είναι ο ίδιος και η Kimmy, παρότι στο σώμα μιας τριαντάχρονης κρύβει μια ψυχή στη μετεφηβεία, μπορεί πλέον να το αντιληφθεί πλήρως.

Η Kimmy Schmidt είναι Unbreakable, όχι απλά γιατί επέζησε του καταφυγίου, αλλά γιατί επιζεί καθημερινά του πραγματικού κόσμου, μέσα στον οποίο μαθαίνει διαρκώς να προσαρμόζεται, να διεκδικεί, να διαμορφώνει τον εαυτό της όπως τον θέλει. Πέρασαν πολλά επεισόδια μετά τον πιλότο ώστε να ακουστεί καθαρά η λέξη “βιασμός”. Η σειρά δεν σκοτείνιασε συνολικά, όμως θυμηθήκαμε με τον πιο έντονο τρόπο, μέσα από στρώματα χιούμορ και συμπεριφορές πολυεπίπεδων ηρώων, ότι το τραύμα συχνά υποβιβάζεται στην πορεία της διαχείρισής του, ενώ καμιά φορά πρέπει να σε ρίχνει από τον καναπέ, γιατί οφείλεις να το θυμάσαι.

Μόνο έτσι γίνεσαι στ’ αλήθεια Unbreakable, όταν επιλέγεις να θυμάσαι καθώς προχωράς μπροστά. “But I already did something today”, θα γκρίνιαζε ο Titus, ωστόσο θα συμφωνούσε μαζί μας.