Η Φαίη Σκορδά έκανε το πιο σωστό σχόλιο για την επιστροφή του Γιώργου Κιμούλη στο θέατρο και τις διαμαρτυρίες
- 9 ΔΕΚ 2022
Πρεμιέρα υπό τη σκιά διαμαρτυριών, έκανε στο θέατρο Αμαλία στη Θεσσαλονίκη ο Γιώργος Κιμούλης με την παράσταση Η Συνάντηση. Πολίτες συγκεντρώθηκαν έξω από το θέατρο για να φωνάξουν συνθήματα κατά του ηθοποιού και σκηνοθέτη, τον οποίο είχε καταγγείλει δημόσια για άσκηση σωματικής και λεκτικής βίας η Ζέτα Δούκα τον Ιανουάριο του 2021. Το θέμα σχολιάστηκε την Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου από τηλεοπτικές εκπομπές και ήταν το Πρωινό μας και η Φαίη Σκορδά, κατά τη γνώμη μου, που έβαλε σε λέξεις τις σκέψεις όλων όσοι πιστεύουμε σε μία καλύτερη, λιγότερο κακοποιητική πραγματικότητα στον εργασιακό μας χώρο, στην κοινωνία γύρω μας, στη ζωή τη δική μας και των επόμενων από εμάς.
Έχει περάσει αρκετός καιρός από τη στιγμή που η Ζέτα Δούκα με την εξομολόγησή της στην εκπομπή Πάμε Δανάη άνοιξε τον δρόμο για να περάσει το ελληνικό #MeToo στον χώρο του θεάτρου. Κατονόμασε τον άνθρωπο που της άσκησε λεκτική και ψυχολογική βία και το όνομά του, παρότι η φωνή της έτρεμε από τη συναισθηματική φόρτιση, ακούστηκε δυνατά: Γιώργος Κιμούλης. Το κύμα ξέσπασε και ηθοποιοί όπως η Ευδοκία Ρουμελιώτη, η Κατερίνα Γερονικολού, η Αλεξάνδρα Ταβουλάρη, η Τζένη Ιωακειμίδου, η Κατερίνα Λέχου, η Αιμιλία Υψηλάντη μίλησαν για τις δύσκολες στιγμές που έζησαν στη συνεργασία τους μαζί του. Μπορεί όλα αυτά να μην αναφέρθηκαν στην εκπομπή Πρωινό μας, που παρουσιάζει στον ΣΚΑΪ η Φαίη Σκορδά, αλλά καλό είναι να τα θυμηθούμε.
Οι συνάδελφοί της Ζέτας Δούκα, στην παράσταση Πιο Κοντά, Δώρα Χρυσικού και Νίκος Ψαρράς είχαν από την πρώτη στιγμή πάρει θέση υπέρ της, ενώ ο Γιώργος Κιμούλης είχε προαναγγείλει ότι θα κινηθεί νομικά εναντίον της συναδέλφου του, όπως και έκανε έναν χρόνο μετά από εκείνη την πρώτη τηλεοπτική εξομολόγηση. Έναν χρόνο μετά ο Γιώργος Κιμούλης αποφάσισε να διεκδικήσει αποζημίωση ύψους 730.000 ευρώ από τη Ζέτα Δούκα, τη Δώρα Χρυσικού και τον Νίκο Ψαρρά και η υπόθεση ξεκίνησε να εκδικάζεται τον περασμένο Νοέμβριο.
«Όλα έχουν πάρει τον δρόμο τους. Θα αποφανθεί η δικαιοσύνη το συντομότερο δυνατό. Η ψυχολογία μου είναι ανεβασμένη. Από τη δική μας πλευρά δεν υπάρχει πρόθεση να τα βρούμε εξωδικαστικά», είχε πει τότε η Ζέτα Δούκα.
Έχει περάσει αρκετός καιρός και μπορεί για κάποιους όλα αυτά να ανήκουν στο παρελθόν. Ο Γιώργος Κιμούλης επέστρεψε στο θέατρο και πρωταγωνιστεί στην παράσταση Η συνάντηση την οποία επίσης σκηνοθετεί. Η Ζέτα Δούκα στις πρώτες της δηλώσεις στο Πταισματοδικείο Αθηνών τον Νοέμβριο του είχε ευχηθεί «Καλή επιτυχία». Είχε προηγηθεί η δια βίου διαγραφή του από το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών γι’ αυτές τις καταγγελίες. Το ΣΕΗ όμως δεν έχει δικαίωμα όπως και κανείς από εμάς να επιβάλλει σε οποιονδήποτε το επάγγελμα που θα κάνει.
Ζούμε σε μία νέα εποχή κι αυτή η νέα εποχή σημαίνει ότι θα μιλάμε και θα κατονομάζουμε τη βία και δεν θα την ξεχνάμε. Σημαίνει ότι δεν θα φοβόμαστε πλέον να τα βάλουμε με τον ισχυρό. Σημαίνει ότι δεν θα σιωπούμε πια, δεν θα δεχόμαστε ότι «έτσι έχουν τα πράγματα» και θα προσπερνάμε.
«Επειδή ένας άνθρωπος είναι πολύ ταλαντούχος, σημαίνει ότι μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια σε μία συμπεριφορά βίαιη; Όπως έχουμε ακούσει από την Ζέτα Δούκα ότι αυτό έζησε», αναρωτήθηκε η Φαίη Σκορδά σχολιάζοντας το θέμα στην εκπομπή της, με αφορμή τα λόγια του συναδέλφου του Γιώργου Κιμούλη, Σπύρου Σαραφιανού, ο οποίος είπε για όσους διαμαρτύρονταν πώς «Τα παιδιά δεν ξέρουν». Ο ίδιος είχε πει ότι ο Γιώργος Κιμούλης είναι μεγάλο κεφάλαιο στο θέατρο. «Το αν επάνω στη δουλειά μπορεί να είναι απόλυτος και να είναι και πολλές φορές αυστηρός, νομίζω θα είχαμε καταδικάσει όλους τους δασκάλους του ελληνικού θεάτρου», είχε προσθέσει ο ηθοποιός.
Τα λόγια του ηθοποιού γύρισαν κι εμάς και τη Φαίη Σκορδά και τους συνεργάτες της, πολύ καιρό πίσω. Τότε που ακόμα στην έναρξη του ελληνικού #MeToo προσπαθούσαμε να κάνουμε ευδιάκριτα τα όρια μεταξύ αυστηρότητας και κακοποιητικής συμπεριφοράς. Τα όρια παραμένουν μάλλον δυσδιάκριτα, όσο και το πεδίο της συζήτησης σχετικά με την επιστροφή προσώπων που τα ονόματά τους απλώθηκαν φαρδιά πλατιά σε καταγγελίες στο επάγγελμα στο οποίο επέδειξαν αυτές τις συμπεριφορές.
«Σαφώς και έχει το δικαίωμα ο κάθε άνθρωπος να εργάζεται. Από τη στιγμή που δεν υπάρχουν νομικές εκκρεμότητες, δικαίωμα του είναι και να εργαστεί και να πρωταγωνιστήσει, σαφώς. Από εκεί και πέρα όμως και κάποιοι άλλοι άνθρωποι συμβολικά έστω έχουν το δικαίωμα να διαδηλώνουν», σημείωσε η Φαίη Σκορδά μάλλον κι έβαλε τις σκέψεις μου σε λόγια.
Τα δικαιώματα υπάρχουν, όπως υπάρχει κι η ελεύθερη επιλογή του καθενός να στηρίξει ή μη εμπράκτως την όποια επιστροφή. Αυτό το «θα φανεί στο χειροκρότημα», που έλεγε και η Άλκηστις Πρωτοψάλτη.
Στο πλαίσιο της συζήτησης που πραγματοποιήθηε στην εκπομπή Πρωινό μας, οι συνεργάτες της Φαίης Σκορδά, διαφώνησαν για το αν επιτρέπεται ή όχι να διαδηλώνει κανείς έξω από το θέατρο. «Δεν είναι παιδιά, είναι μία ομάδα ανθρώπων που συμβολικά εγώ αισθάνομαι μέσα από αυτή την παράσταση και όχι επί προσωπικού συγκεκριμένα για τον Γιώργο Κιμούλη, ήθελαν να τοποθετηθούν για να μην ξεχαστούν όλα αυτά που το τελευταίο διάστημα βγήκαν στο φως της δημοσιότητας», είπε η Φαίη Σκορδά και οι συνεργάτες της διαφώνησαν.
«Το θέατρο είναι τέχνη, στην τέχνη υπάρχει ελευθερία. Αν θες να διαμαρτυρηθείς και να “μαυρίσεις” την παράσταση του Γιώργου Κιμούλη, δεν πας. Δεν πας να χαλάσεις την παράσταση», διαφώνησε η Αφροδίτη Γραμμέλη. Κι αυτή είναι επίσης μία άποψη σεβαστή κι ίσως να περιγράφει και τον πιο αποδοτικό τρόπο διαμαρτυρίας. Η Φαίη Σκορδά όμως στάθηκε στον συμβολισμό που είχε η συγκέντρωση διαδηλωτών έξω από το θέατρο, η οποία σύμφωνα με το ρεπορτάζ περιορίστηκε στη διαμαρτυρία και δεν δημιούργησε πρόβλημα στην παράσταση παρά ένα διάστημα αμηχανίας πριν την έναρξή της.
«Η παράσταση δεν χάλασε», μετέδωσε η ρεπόρτερ της εκπομπής Πρωινό μας από τη Θεσσαλονίκη. «Μας εξήγησαν επειδή μιλήσαμε μαζί τους ότι το αποφάσισαν πριν 10 μέρες όταν έμαθαν ότι θα έρθει ο κος Κιμούλης πριν και η αντίδραση ήταν στοχευμένη γιατί πιστεύουν ότι δεν πρέπει να επιστρέψει στο θέατρο», πρόσθεσε. Και οι συνεργάτες της τόνισαν ότι αυτοί οι άνθρωποι θεωρούν ότι δεν έχει δικαίωμα ο Γιώργος Κιμούλης να εργαστεί. Η Φαίη Σκορδά, εξερράγη.
«Με αυτή τη λογική, ενάμιση χρόνο στις εκπομπές που ρωτάμε όλους τους ηθοποιούς “Πιστεύτε ότι πρέπει να επιστρέψει ο Γιώργος Κιμούλης στο θέατρο;”, να λέγατε όλοι εσείς ότι δεν πρέπει να γίνεται αυτή η ερώτηση. Δεν μπορεί ενάμιση χρόνο να συζητιέται στις εκπομπές. Γιατί; Για να γεμίσουμε τις σκαλέτες; Εγώ δεν το έκανα για να γεμίσω την σκαλέτα», είπε.
«Η παράσταση ολοκληρώθηκε. Είναι δυνατόν να μην υπήρχε καμία αντίδραση; Πιστεύετε ότι ο ίδιος ο Γιώργος Κιμούλης περίμενε να μην υπάρξει καμία αντίδραση; Εδώ ολόκληρο ΚΘΒΕ είχε πάψει την εργασία του, πήγαν στα δικαστήρια και εν γνώσει τους οι άνθρωποι ότι θα τον πλήρωναν και θα τον χάνανε μόνο για το πρέπον και το σωστό πήραν αυτή την απόφαση. Αυτό, λοιπόν, να ξεχαστεί;», σημείωσε η Φαίη Σκορδά.
Η Φαίη Σκορδά με λίγες κουβέντες ανέδειξε ένα ουσιώδες πρόβλημα, στον τρόπο που καλύφθηκε με «πάθος» συχνά το ελληνικό #MeToo από τις τηλεοπτικές εκπομπές. Ήταν τελικά όλος αυτός ο καταγγελτικός τους λόγους μόνο για τις «σκαλέτες»; Για εκείνη όχι, ήταν μπας και αλλάξει κάτι επιτέλους. Και για να αλλάξει κάτι επιτέλους η μνήμη πρέπει να λειτουργεί και οι συμβολικές διαμαρτυρίες αυτό ακριβώς κάνουν. Όπως δεν χάλασε καμία παράσταση η ανάρτηση ενός πανό, έτσι δεν χάλασε και η πρεμιέρα του Γιώργου Κιμούλη στη Θεσσαλονίκη από μερικά συνθήματα. Κι εκείνος θα συνεχίζει να ανεβαίνει στη σκηνή και να κρίνεται από το χειροκρότημα.
«Τον κόσμο τον είδατε πώς αντέδρασε στο τέλος, το χειροκρότημα. Χαρούμενος είμαι. Είναι απελευθερωτικό το χειροκρότημα και τα μπράβο που ακούστηκαν σε ένα γεμάτο θέατρο», είπε ο ίδιος στην κάμερα της εκπομπής.
Όλα είναι θέμα επιλογής, όλα είναι θέμα μνήμης. Κάποιοι θα χειροκροτούν. Η Φαίη Σκορδά δεν θα το κάνει. Ούτε εμείς.
