Κεφάλαιο «Διαπραγμάτευση με το παιδί σου»: Αν δεν, δεν θα, και αν, τότε θα!
- 4 ΔΕΚ 2024
Με αυτόν τον σύνδεσμο, άκλιτο μέρος του λόγου όπως μαθαίναμε στο σχολείο, ξεκινούν οι περισσότεροι διάλογοι με το παιδί σου. Και αυτό είναι κάτι που καθόλου δεν μου αρέσει. Η διαπραγμάτευση με το παιδί μοιάζει με εκβιασμό – ίσως και να είναι – και θυμάμαι ότι η γιαγιά μου, μου έλεγε πάντα «μην υποκύψεις ποτέ σε εκβιασμό. Αν το κάνεις μια φορά, θα το κάνεις πάντα». Φυσικά μιλούσε για άλλου είδους εκβιασμούς, ωστόσο σε κάθε περίπτωση, η απειλή δεν είναι και ο καλύτερος τρόπος για να επικοινωνείς με το παιδί σου.
Απειλή και διαπραγμάτευση με το παιδί σου: μια μόνιμη συνθήκη για να γίνει αυτό που πρέπει
Τι ακούγεται συχνότερα:
«Αν δεν κλείσεις την τηλεόραση, δεν θα φας σοκολατάκι» (τόσο πεζά και γελοία είναι τα δύο μέρη της πρότασης)
«Αν δεν ντυθείς τώρα, δεν θα πάμε στον φίλο σου»
«Αν δεν κλείσεις το νερό στο μπάνιο, δεν θα δεις τηλεόραση το ΣΚ» (βλέπεις, η τηλεόραση παίζει και με τους δύο τρόπους)
«Αν δεν ξαπλώσεις, δεν θα πάμε στους δεινόσαυρους» (που δεν υπάρχουν κάπου εδώ κοντά, αλλά θα ξεστομίσεις και ένα ό,τι να ‘ναι)
Μας αρέσει, δεν μας αρέσει, η ανταπόκριση στα διλήμματα είναι άμεση. Ο Αρης αντιδρά τόσο αυτοματοποιημένα πια και σε κλάσμα δευτερολέπτου που φθάνω να ενοχλούμαι. «Αλήθεια τώρα, πρέπει να σε απειλώ για να κάνεις αυτό που πρέπει;» λέω και μετά σκέφτομαι…
Γιατί να θέλει να κάνει αυτό που πρέπει; Πραγματικά όμως! Γιατί δηλαδή…
• Γιατί να μην θέλει να ανάψει το κερί, να σβήσει το κερί, να ανάψει το κερί, να σβήσει το κερί
• Γιατί να μην θέλει να ζωγραφίσει τοίχους, πατώματα, καναπέδες, ρούχα;
• Γιατί να μην θέλει να καθίσει μέσα στην μπανιέρα μισή ώρα να παίζει με τα παιχνίδια του;
• Γιατί να μην θέλει να φάει γλυκό αντί φακές;
• Γιατί να μην θέλει να φύγει τρέχοντας χωρίς μπουφάν από το σπίτι για να παίξει με τους φίλους του;
• Γιατί να μην θέλει να είναι όλα του τα παιχνίδια στο πάτωμα για να παίξει ανά πάσα στιγμή;
• Γιατί να μην θέλει να λιώσει μπροστά στο χαζοκούτι ακούγοντας σπαστικές φωνές και βλέποντας διάφορα κινούμενα να τσακώνονται;
Όταν γνωρίζεις τον κόσμο, όταν όλα είναι καινούργια και δεν έχεις καμία ευθύνη αλλά απλώς υπάρχεις για να παίρνεις αγάπη και χαρά, τότε ναι, απαιτείς σχεδόν να πειραματιστείς με ό,τι υπάρχει και δεν υπάρχει. Όταν όλα έρχονται μέσα στα χέρια σου γιατί δεν μπορείς εσύ ή γιατί είναι πιο ασφαλές να μην τολμήσεις, τότε όλα σου φαίνεται ότι μπορεί να συμβούν. Και είναι πολύ δύσκολο να σε πείσουμε για το αντίθετο, διότι το μυαλό ακόμη δεν κάνει τέτοιου είδους συνδέσεις – όπως μου είπε και μια πολύ καλή ψυχολόγος:
«Τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν από λόγια, αλλά μόνο από πράξεις. Μην τους παραναλύετε τα πάντα – δεν περνά αυτό».
Οπότε καταφεύγουμε στη διαπραγμάτευση. Ομολογώ βεβαίως πως τον πατέρα του τον ακούει πολύ περισσότερο χωρίς τη δευτερεύουσα πρόταση. Εκείνος δεν απειλεί με στέρηση ενός πράγματος για χάρη της επίτευξης του στόχου. Ο Δημήτρης δηλώνει και ο Αρης, συνήθως, ανταποκρίνεται.
Και πάλι, οι ψυχολόγοι λένε πως σε ένα σπίτι δεν γίνεται να είναι και οι δύο κακοί μπάτσοι. (αν ρωτήσεις βεβαίως τον πατέρα του, καθόλου δεν ευχαριστιέται να κάνω εγώ τον καλό μπάτσο, αλλά κάπως μοιράστηκαν οι ρόλοι). Και να σας πω κάτι… όχι μόνο ακούει περισσότερο τον μπαμπά του, αλλά τον σέβεται και περισσότερο και τον αποζητά με την ίδια χαρά.
Θέλω να πω πως η αυστηρότητα, ποτέ δεν «χάλασε» τη σχέση αγάπης με τα παιδιά. Ισα ίσα που τα ισορροπεί και τους δίνει ασφάλεια γιατί η αυστηρότητα θέτει τα όρια. Τα απαραίτητα όρια της ζωής και τα παιδιά, ενστικτωδώς, αυτό το αντιλαμβάνονται.
Αρκεί η αυστηρότητα να αφορά τα σοβαρά. Διότι τα πολλά «όχι» ακούγονται σαν ένα τραγούδι που δεν λέει τίποτα. Το ένα «όχι» βροντοφωνάζει.
Αρα, είτε με διαπραγμάτευσημε το παιδί είτε χωρίς, πρέπει ένα πράγμα να θυμόμαστε: τα παιδιά είναι παιδιά και σημασία έχει να τους αρνείσαι και να τα παρατηρείς στα κρίσιμα και επικίνδυνα. Και όχι όλη την ώρα για το καθετί. Διότι μετά δεν ακούν τίποτα, παρά μόνο έναν θόρυβο που βγαίνει από το στόμα σου.
