OPINIONS

Λίνα Κλείτου τι προβλέπεις στο μέλλον για όποιον λέει ρατσιστικές χοντράδες σαν εσένα;

Papadakis Press Δημήτρης Πελέκης

«Το ηθικό δίδαγμα και το ρητό αυτής της ιστορίας είναι ότι όποιος κλέβει για λίγα στα 16, στα 20 μπορεί να σκοτώσει για λιγότερα». Τάδε έφη, όχι κάποιος σύγχρονος Αίσωπος που θέλησε να βγάλει ένα δίδαγμα από έναν μύθο, αλλά η δημοσιογράφος Λίνα Κλείτου. Αφορμή ένα 16χρονο παιδί που νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση στη ΜΕΘ του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, αφού δέχθηκε σφαίρα στο κεφάλι από αστυνομικό.

Η Λίνα Κλείτου θέλησε να βγάλει ηθικό δίδαγμα από τον πυροβολισμό που διέλυσε τη ζωή ενός ανηλίκου από ένα όργανο της τάξης κι έβγαλε το παραπάνω. Βέβαια ήταν ένας ανήλικος Ρομα κι η διηγήση που οδήγησε στο συμπέρασμα της δημοσιογράφου, είχε ξεκινήσει από κάποια φρικτή ανθρωποκτονία που είχαν κάνει δύο Ρομά πριν από κάποια χρόνια εις βάρος μίας γυναίκας προκειμένου να της αποσπάσουν 50 ευρώ.

Στο μυαλό κάθε ρατσιστή, όλη η φυλή έχει τα ίδια χαρακτηριστικά. Αν ένας σκοτώνει, όλοι έχουν προδιάθεση να σκοτώσουν. Αν ένας κλέβει, αργότερα θα σκοτώσει όπως κάνουν οι ομόφυλοι του. Το «ρητό» που ήθελε να μοιραστεί με το κοινό της τηλεοπτικής εκπομπής που τη φιλοξένησε, καθορίζεται από τον ρατσισμό. Όποιος Ρομά κλέβει για λίγα, θα σκοτώσει για λιγότερα, ήταν η πίσω γραμμή των λεγομένων της.

Κάπως έτσι επιχείρησε η Λίνα Κλείτου να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα που συμβαίνουν ξανά και ξανά στην ελληνική κοινωνία. Δεν πειράζει αν σε πυροβολεί ένας αστυνομικός στο κεφάλι. Μπορεί τελικά να είναι και η καλύτερη πρόληψη.

Δεν ξέρω αν η Λίνα Κλείτου έχει διαβάσει ποτέ το Minority Report του Philip K. Dick ή αν έχει δει έστω την ταινία με πρωταγωνιστή τον Tom Cruise, αλλά θα ήθελα να την ενημερώσω ότι γενικά αυτό δεν πάει καλά στο τέλος.

Η Λίνα Κλείτου προέβλεψε ότι ο 16χρονος Ρομά που έβαλε βενζίνη 20 ευρώ κι έφυγε χωρίς να πληρώσει, στα 20 θα σκότωνε μάλλον τον βενζινά ή όποιον άλλο τέλος πάντων βρισκόταν στον δρόμο του. Νομοτελειακά, χωρίς καμία ενδιάμεση σκέψη για σωφρονισμό, για μεταμέλεια, για αλλαγή, για εξέλιξη στη ζωή των ανθρώπων. Κι εμείς μάλλον έπρεπε να προβλέψουμε ότι οι δηλώσεις της Λίνας Κλείτου θα γίνονταν όλο και πιο ακραίες όσο περνούσαν τα χρόνια.

Το 2020 είχε κάνει ένα δημόσιο σχόλιο στο Facebook στο οποίο αποκάλεσε «καταθλιπτική» την Έλενα Ακρίτα και το είχε κάνει χρησιμοποιώντας μία ψυχική διαταραχή σαν βρισιά, διαιωνίζοντας τα ταμπού που για χρόνια προσπαθούν οι ψυχικά ασθενείς να πολεμήσουν και να ζητήσουν θεραπεία.

Το 2022 είχε αποφασίσει να διδάξει σε μία μητέρα πώς να θρηνεί το παιδί της και πιο συγκεκριμένα στη Μάγδα Φύσσα με μία ανάρτησή της στο Twitter. «Υπάρχει η μάνα Αξαρλιάν. Υπάρχει και η μάνα Φύσσα. Υπάρχει ο βουβός θρήνος, της πρώτης. Υπάρχει και ο παρεμβατικός πόνος της δεύτερης, που καταλήγει ανερμάτιστη πολιτική πλατφόρμα. Κάπου εκεί, τον σεβασμό που κερδίζει η πρώτη, τον χάνει η δεύτερη. Μαθήματα ζωής…», είχε γράψει.

Αν δεν ντρέπεσαι να ειρωνεύεσαι μία ψυχική ασθένεια που ταλαιπωρεί ένα μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων γύρω σου, αν δεν ντρέπεσαι να λες σε μία μητέρα που βιώνει ασύλληπτο πόνο πώς πρέπει να φέρεται για να κερδίσει τον δικό σου σεβασμό (λες και είσαι κάποια της οποίας ο σεβασμός μέσα στην απώλεια που βιώνει, τη νοιάζει), δεν θα ντραπείς να προβλέψεις και το μέλλον ενός παιδιού που χαροπαλεύει ως παραβατικό, προσπαθώντας να δικαιολογήσεις το χέρι που το πυροβόλησε. Ένα χέρι που όφειλε να είναι εκπαιδευμένο να προστατεύεται και να προστατεύει, χωρίς να σκοτώνει.

Το σχόλιο της Λίνας Κλείτου, όσο ακραίο και χυδαίο κι αν ακούγεται, ήταν μάλλον προβλέψιμο. Γιατί η δημοσιογράφος που είπε ότι έχει νομική παιδεία, μάλλον στερείται κάποιας άλλης παιδείας, αυτής που έχει να κάνει με την ενσυναίσθηση. Όταν είπε πριν ακριβώς από το «ρητό» της, «Εύχομαι και το παιδί το συγκεκριμένο να γίνει καλά και να επανέλθει. Αλλά να επανέλθει σε μια κανονική και όχι σε μια παραβατική ζωή», είχε φανεί αυτή η έλλειψη.

Μία ζωή στα μάτια της Λίνας Κλείτου αξίζει μόνο αν είναι κανονική, όχι αν είναι παραβατική. Αλλιώς τελικά στα μάτια της δεν χάθηκε και τίποτα. Μόνο ίσως η λογική και η ανθρωπιά μας χάνεται, γενικώς.

Είναι πιο εύκολο αντί να εξετάζεις τις συνθήκες που γεννούν το έγκλημα σε μία κοινωνία, να τσουβαλιάζεις ανθρώπους και να τους κατηγοριοποιείς ανάλογα με τη φυλή τους φερ’ ειπείν σε «φύσει εγκληματίες» ή «φύσει νομοταγείς» πολίτες. Είναι εύκολο γιατί είναι λάθος συμπέρασμα. Είναι εύκολο γιατί είναι προκατάληψη. Και σε αυτήν, δεν χρειάζεται καθόλου σκέψη, μόνο πίστη στην δική σου ανωτερότητα, μόνο πίστη σε ένα λανθασμένο σύστημα αξιών, χρειάζεται μόνο ο ρατσισμός.