Μια κόκκινη κάρτα για τις γυναίκες που δεν θα πάνε ποτέ γήπεδο

Το μουντιάλ που πραγματοποιείται αυτή την εποχή στα γήπεδα της Ρωσίας, άθελά του έφερε στο φως ένα ζήτημα που έρχεται με φόρα και πονάει πιο πολύ κι από βαθιά μπαλιά του Μέσι. Το ότι οι γυναίκες σε χώρες όπως το Ιράν δεν έχουν καμία ατομική ελευθερία είναι μία διαπίστωση που γίνεται συχνά στο Δυτικό Κόσμο, με απέραντη στωικότητα. Όταν όμως φτάνεις στο σημείο να μην φρικάρεις στο άκουσμα του αποτρόπαιου γιατί το συνήθισες, τότε οι λεπτομέρειες έρχονται ως η τελευταία ευκαιρία για ξεβόλεμα. Το αμέσως επόμενο στάδιο που θα σε κάνει να ευαισθητοποιηθείς επιτέλους είναι να μπεις εσύ στη θέση του θύματος, αφού μόνο έτσι καταλαβαίνουμε τελικά. Φαντάσου λοιπόν να θες να πας στο γήπεδο αλλά να μην έχεις το δικαίωμα. Η αντρική ατμόσφαιρα που επικρατεί εκεί, να σου λένε πως δεν είναι η κατάλληλη για μια γυναίκα. Κι όταν τελικά πηγαίνεις, να αντιμετωπίζεις ποινή φυλάκισης.

 Αυτό που στα δικά μας μέρη ακούγεται λίγο- πολύ σαν αστείο (με σεξιστική χροιά, αλλά πάντα στο πλαίσιο ενός χιούμορ επιπέδου καφενείου), στην Τεχεράνη και σε αντίστοιχες κοινωνίες έμφυλης ανισότητας επικρατεί σαν τη μία και μοναδική πραγματικότητα. Οι γυναίκες δεν χρειάζεται να βλέπουν ποδόσφαιρο. Κι ακριβώς επειδή για κάποιες γυναίκες εκεί έξω δεν είναι αστείο, αλλά η ζωή τους, λογικό είναι τη στιγμή που διαβάζεις αυτές τις γραμμές να νιώθεις εκείνο το γνωστό αίσθημα εκνευρισμού και αδικίας.

Oι θρησκευτικές Αρχές της Ισλαμικής Δημοκρατίας έχουν απαγορεύσει στις γυναίκες εδώ και 37 χρόνια να πηγαίνουν στο γήπεδο. Είναι γνωστό πως στο Ιράν, όπως και στην κοινωνία του Αφγανιστάν, τα πράγματα έχουν συμβεί εντελώς ανάποδα. Πριν την Ισλαμική Επανάσταση και την επιβολή του θεοκρατικού συντάγματος της χώρας, το 1979, στα χρόνια του Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί, οι εικόνες που μας έρχονται από εκεί δείχνουν γυναίκες με κοντές φούστες, με το δέρμα τους γυμνό και τα μαλλιά τους ακάλυπτα κι όσο επιφανειακές κι αν είναι αυτές οι περιγραφές, μόνο τέτοιες δεν είναι, γιατί υποδηλώνουν ατομική ελευθερία. Δικαιώματα.

«Στις 5 Οκτωβρίου 1981, οι Ιρανές είδαν για τελευταία φορά ποδοσφαιρικό αγώνα. Επρόκειτο για το παραδοσιακό ντέρμπι Περσέπολις- Εστεγκλάλ. Έκτοτε, τους απαγορεύεται η είσοδος στα γήπεδα» αναφέρει το tweet του κινήματος OpenStadiums, το οποίο μάχεται για το δικαίωμα των γυναικών στο Ιράν να παρακολουθούν ποδόσφαιρο, βόλεϋ και όποιο άλλο άθλημα  θέλουν. Ένα μέλος του εν λόγω κινήματος βρέθηκε στον αγώνα του Ιράν με το Μαρόκο και κρέμασε στο προστατευτικό τζάμι της κερκίδας ένα πανό που έλεγε «Στηρίξτε τις Ιρανές γυναίκες για να έχουν πρόσβαση στα γήπεδα, καμία απαγόρευση για τις γυναίκες».

H FiFA από πλευράς της καταδικάζει την κατάσταση και σύμφωνα με τον πρόεδρό της έχουν γίνει συζητήσεις με τον πρόεδρο της χώρας, Hassan Rouhani αλλά όπως είπε, «το ζήτημα αφορά στις θρησκευτικές Αρχές του Ιράν».

Τον αγώνα του Ιράν στη Ρωσία παρακολούθησαν αρκετές γυναίκες. Μεταξύ αυτών και αυτή η νεαρή Ιρανή που γράφει: «Πόσταρα μία φωτογραφία μου στα social media με τη διαπίστευση κρεμασμένη στο λαιμό μου και άρχισαν να έρχονται σχόλια από φίλες μου πίσω στο Ιράν. ”Υπέροχο. Μακάρι να ήμουν κι εγώ εκεί. Να με σκέφτεσαι όταν θα είσαι εκεί”. Πώς θα μπορούσα να μην το κάνω;». 

Η νίκη του Ιράν απέναντι στο Μαρόκο πήρε έναν ακόμα συμβολισμό όπως η κάθε μικρή και μεγάλη νίκη ενός λαού. «Το αποτέλεσμα μου έδωσε ελπίδα», είπε μία από τις Ιρανές που βρέθηκαν στο γήπεδο. Ελπίδα ότι κάποια μέρα το Παγκόσμιο Κύπελλο θα γίνει στο Ιράν. Και ότι όλοι θα μπορούν να το δουν από κοντά, ακόμα και οι γυναίκες».

Οι Ιρανές που βρέθηκαν στις κερκίδες του σταδίου στην Αγία Πετρούπολη έσπασαν κάθε κανόνα. Μπήκαν μόνες τους στο μετρό, κοίταξαν στα μάτια άγνωστους άντρες που βρίσκονταν στον ίδιο συρμό. Γέλασαν δυνατά. Σιχτίρισαν για το γκολ που δεν μπήκε ποτέ. Άναψαν τσιγάρο, ήπιαν μπίρα. Απαθανάτισαν τις στιγμές αυτές στα κινητά τους σαν κάτι μοναδικό, σαν μια εμπειρία που μπορεί να μην ζήσουν ποτέ ξανά γυρνώντας στην πατρίδα. Και δεν αναφέρομαι στο μουντιάλ, αλλά στην ίδια την ελευθερία.

Κεντρική φωτογραφία: AP Photo/Osama Faisal