Μια κριτική, αλλά όχι ακριβώς για το “Μεγαλώνοντας”

“Ξέρεις  -του λέει αυτή- πως ο κόσμος λέει συνήθως ‘άδραξε τη στιγμή’; Δεν ξέρω, αλλά νομίζω πως στ’αλήθεια συμβαίνει το αντίθετο, ξέρεις, μάλλον η στιγμή μας ‘πιάνει’. ‘Ναι’, απαντάει ο Mason ‘ξέρω τι εννοείς, οι στιγμές… είναι διαρκώς… είναι σαν… είναι σαν να είναι πάντα αυτή η στιγμή, τώρα, έτσι δεν είναι;”

Μετά ο μικρός γυρίζει και κοιτάει τριγύρω και κατευθείαν μες την κάμερα με ένα μισό χαμόγελο κι ένα ύφος ανεξιχνίαστο, λίγο απορημένο, λίγο αποκαλυπτικό ή φιλοσοφημένο. Και ξαφνικά, η αλήθεια σε χτυπάει καταπρόσωπο και το δέρμα σου μυρμηγκιάζει, λες κι έχει υποστεί ένα μικρό ηλεκτροσόκ.  Boyhood 1  Ή μάλλον, για να το πιάσω από την αρχή, -τυπικά- είναι μια ταινία για την ωρίμανση ενός αγοριού, που εκτυλίσσεται μέσα σε μια δωδεκάδα χρόνια, από τα 6 ως τα 18 του. Eίναι επίσης,το magnus opus του σκηνοθέτη Richard Linklater, ο οποίος – όπως, πιθανόν, ξέρετε κιόλας –  διάλεξε έναν άσημο πιτσιρικά, τον Ellar Coltrane και τον “παρακολούθησε” να μεγαλώνει οn camera, σε πραγματικό χρόνο, γυρίζοντας λίγες σκηνές του φιλμ κάθε καλοκαίρι. Αυτό,επί 12 χρόνια. (σ.σ. Ωραίο είναι να μιλάνε σήμερα για το “gimmick” που – από μόνο του- κάνει την ταινία ένα αξιοπερίεργο”, αλλά προσπάθησε για λίγο να φανταστείς, τι επιμονή, όραμα και “άλμα πίστης” χρειάζεται για να φέρεις εις πέρας κάτι τέτοιο μες στην “κοιλιά του κτήνους” που λέγεται Xόλιγουντ,  που καταπίνει και ξερνάει ταινίες, εφέ, παραγωγές με budget εκατομμυρίων, νέους σταρ, κ.λπ. στο δευτερόλεπτο. Πράγμα που μάλλον εξηγεί γιατί εκτός από τους –θεότρελους και υπέροχους, Εthan Hawke και Patricia Αrquette – όλοι οι άλλοι ηθοποιοί είναι άγνωστοι ή δεν είναι – κανονικοί – ηθοποιοί…).

Boyhood 2 Η Αμερική αλλάζει. Εκλογές έρχονται και φεύγουν, ο Μπους, ο Κέρι, ο Ομπάμα,  βγαίνει το καινούργιο βιβλίο του Harry Potter, soundtracks εναλλάσσονται- ακούς για πρώτη φορά το “Yellow” των Coldplay και προς το τέλος το “Hero” των Family of the Year – οι υπολογιστές μικραίνουν, τα αυτοκίνητα γίνονται υβριδικά, τα τηλέφωνα αποκτούν βιντεοκλήσεις. Με άλλα λόγια, η ζωή απλώς συμβαίνει, έτσι απλά, σχεδόν χωρίς να την προσέχεις.

Προσέξτε: σχεδόν. Λίγο πριν το τέλος του φιλμ – την ημέρα της αναχώρησης του Mason για το κολλέγιο – η Arquette, που υποδύεται την μητέρα του, στέκεται έντρομη μπροστά στην άβυσσο της “άδειας φωλιάς” και ξεστομίζει ίσως την πιο σπαρακτική ατάκα  του φιλμ: “Αυτό είναι μόνο; Νόμιζα πως θα είχε και κάτι άλλο!”. Μετά από 12 χρόνια – στη διάρκεια των οποίων έχει ζήσει έρωτες, δυό γάμους με βίαιους,  αλκοολικούς συζύγους, δυό διαζύγια, δυό εφηβείες των παιδιών της, ένα πτυχίο, μια σημαντική αλλαγή επαγγελματικής πορείας κ.λπ, λάθη, κλάματα, ξεσπιτώματα – λέει αυτό που σκέφτεται σχεδόν κάθε μεσήλικας: αυτό δεν είναι αρκετό, η ζωή δεν μπορεί να τελειώνει εδώ, ΠΡΕΠΕΙ να υπάρχει και κάτι άλλο. Και τώρα τι;

Κάτι άλλο προφανώς – η ζωή δεν τελειώνει τόσο εύκολα όσο οι ταινίες. Αν και αυτή η ταινία δεν “τελειώνει” μάλλον ποτέ. Κυλάει γρήγορα και μαλακά σαν δροσερό νεράκι, χωρίς φουρτούνες και δραματικά ναυάγια, σε αφήνει ελαφρώς εβρόντητο – και τώρα τι; – αλλά βγαίνοντας από την αίθουσα ξέρεις πως έχει ποτίσει το δέρμα σου, στο εξής θα την κουβαλάς πάντα μαζί σου. Αν μεγαλώνετε παιδιά, θα με καταλάβετε.

ΥΓ. Την προηγούμενη βδομάδα, το αγόρι μου πήγε στο γυμνάσιο – ένα μικρό αντράκι, στο κατώφλι της εφηβείας πια. Τον ξεπροβόδισα, γύρισα σπίτι, είδα παλιά οικογενειακά home movies. Τον είδα μωρό 2 μηνών, λίγο μεγαλύτερο, στο καρότσι, τα πρώτα του  βήματα, καλοκαίρι, στο Γύθειο, το πρώτο μπάνιο, στη θάλασσα, τα πρώτα Χριστούγεννα, γιορτές και γενέθλια. Συγχωρέστε με, αλλά έκλαψα πολύ. Για τον χρόνο που περνάει και “μας αδράχνει”, για την αστραφτερή νιότη, για όλες εκείνες τις “πρωτιές” που δεν ξανάρχονται, για τη “δόξα του λουλουδιού” και το ανεπανάληπτο, θριαμβευτικό “splendour in the grass”. Να θυμάστε: “όλα είναι σαν τώρα”. Μόνο που δεν είναι. Να ζούμε.