Οι γυναίκες πρώτα θα σώσουν την εταιρεία σου κι ύστερα τον κόσμο

Η επιφυλακτικότητα καλά κρατεί, έχει ειπωθεί πλέον σε όλους τους τόνους. Πεδία όπως η πολιτική και η επιχειρηματικότητα, κλάδοι που έχουν ταυτιστεί με κατεξοχήν δυναμικές συμπεριφορές, έμφυτα ταλέντα επικράτησης και όλα αυτά τα πολύ ηγετικά προσόντα, εξακολουθούν να υπολογίζουν μειωμένο χώρο για τις γυναίκες. Το gender gap με μικρές αυξομειώσεις συνεχίζει να τρέφεται και να βγάζει κεφάλια. Η αναφορά για το πόσο επιτακτική, κρίσιμη και επείγουσα είναι η γεφύρωσή του για τις ίδιες τις γυναίκες ακουμπάει πια τα όρια της γραφικότητας και κάθε φορά που πρέπει να το επισημαίνουμε, μας πονάει πλέον. Αλλά τα επιχειρήματα, ευτυχώς, δεν εξαντλούνται ποτέ. Ίσα ίσα γίνονται ακόμα πιο δελεαστικά, πειστικά, εξώφθαλμα. Ως πότε θα τα επικαλούμαστε όμως;

Σύμφωνα με απογραφή της Deloitte (2018) αναφορικά με την Πολυμορφία των Συμβουλιών και τη Στελέχωσή τους με Γυναίκες και Μειονότητες, με βάση τη λίστα του Fortune με τις 500 πιο ισχυρές εταιρείες, στις οποίες απασχολούνται 67.7 εκατομμύρια άτομα σε συνολικά 33 χώρες, καταγράφεται αύξηση της ποικιλομορφίας στα διοικητικά κλιμάκια. Σε σχέση μάλιστα με το 2012, η άνοδος είναι στο 40% και αφορά στη διεύρυνση της διαφορετικότητας ως προς το φύλο, τη φυλή, την ηλικία και τις ειδικές ικανότητες.

Το μοτίβο του τυπικού λευκού, μεσήλικα άντρα που έχει κυριεύσει τις νευραλγικές θέσεις του ιδιωτικού τομέα δέχεται ισχυρό πλήγμα. Υπάρχουν κι άλλοι ικανοί να διοικήσουν. Ας εστιάσουμε στις ικανές

Τα ανομοιογενή διοικητικά συμβούλια είναι καλύτερα και οι εταιρείες που εμπιστεύονται έμπρακτα τις γυναίκες είναι πιο αποδοτικές σε σχέση με τις αντίστοιχες που επιμένουν τυφλά στην υπεροχή των αρσενικών. Όσο ευρύτερο, ανοιχτό και ακομπλεξάριστο είναι το διοικητικό team μιας επιχείρησης, τόσο πιο θετικό είναι το πρόσημο στη συνολική της επίδοση. Μια διαπίστωση που επιβεβαιώνει σε πρόσφατη αντίστοιχη μελέτη του και το Παγκόσμιο Οικονομικό Forum και πάνω στην οποία εφαρμόζουν τη νέα προοδευτική τους woman-friendly στρατηγική διάφορες επιχειρήσεις. Όπως επισημαίνει το Fortune, το Κοινό Ταμείο Συντάξεων της Νέας Υόρκης σε ανακοίνωσή του μέσα στο 2018 ξεκαθάρισε πως θα ψήφιζε ενάντια σε όλους τους επανεκλεγέντες διευθυντικούς συμβούλους στις αμερικανικές εταιρείες που δεν έχουν γυναίκες στα συμβούλιά τους. Αντίστοιχες δηλώσεις έχουν γίνει και από το μεγαλύτερο ιδιωτικό συνταξιοδοτικό οργανισμό της Μεγάλης Βρετανίας και σίγουρα θα ακολουθήσουν κι άλλες τέτοιες δεσμευτικές τοποθετήσεις. Ακούγεται σαν εκβιασμός, αλλά, ως φαίνεται πρόκειται για μία περίπτωση στην οποία επιβεβαιώνεται το περίφημο «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».

Σο προηγμένο ευρωπαϊκό έδαφος τα δεδομένα είναι κάπως πιο υποσχόμενα. Στη Γερμανία του 2017 οι νέες ανεξάρτητες διοικητικές θέσεις καλύφθηκαν από γυναίκες κατά 41%. Κατά 42% στη Γαλλία και κατά 39% στη Μεγάλη Βρετανία, ποσοστό αντίστοιχο με της μακρινής Αυστραλίας. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του 2017 (πηγή ΑΠΕ), το ποσοστό των γυναικών που κατέχουν διοικητικές θέσεις ήταν 26% και κατέγραψε αύξηση 6% σε σχέση με το 2016. Το 4% καλύπτεται από γυναίκες κάτω των 25 ετών και το 12% από γυναίκες ηλικίας 25-29 ετών. Αλλά και πάλι ο ρυθμός δεν είναι ενθαρρυντικός. Ποιος είναι ο λόγος που οι ίδιοι επιχειρηματίες στηρίζουν ως εμπόδιο στο να εμπιστευτούν υψηλές αρμοδιότητες και θέσεις σε θηλυκά χωρίς ταβάνι και δεύτερη σκέψη; τα στερεότυπα, τα οποία συνεχίζουν να κατέχουν ισχυρή θέση στην αντίληψη των Ελλήνων. 

Η ταχύτητα της μετάβασης από το φαλλοκρατικό σ’ ένα πιο πολυμορφικό διοικητικό μοτίβο που δίνει (και) στις γυναίκες ισότιμα την ευκαιρία να αποδείξουν την ηγετική τους αξία, όπως αυτή προκύπτει μέσα από τις γνώσεις, την εμπειρία, την ικανότητα, την αξιοκρατία και τη θέληση, όπως πρέπει άλλωστε, επιταχύνει μεν αλλά βραδέως.

Με τον σημερινό ρυθμό, η πολυπόθητη ισοτιμία δε θα έχει επιτευχθεί πριν το 2025, παρά τις επίμονες εγγυήσεις ότι η τοποθέτηση γυναικών σε διοικητικά πόστα, ευνοούν την ίδια την επιχείρηση. Όσο κι αν μετρήσεις, μελέτες κι άλλες τέτοιες αντικειμενικές τεχνοκρατικές μέθοδοι προσπαθούν να πείσουν πως η ικανότητα δεν έχει φύλο, όσα βιβλία κι αν διαβάσουν οι γκουρού των επιχειρήσεων, αν, με απλά λόγια δεν ξεκολλήσει το μυαλό μας από τη ρετσινιά, μια ζωή τα ίδια θα λέμε, πείθοντας ξανά και ξανά ένα κοινωνικό bubble μέσα στο οποίο θα εντοπίζουμε μόνο τους ήδη πεπεισμένους.

Οι χώροι εργασίας αποτελούν μια μικρογραφία της κοινωνίας, του ίδιου μας του σπιιτιού. Όπως κινούμαστε μέσα σ’ αυτά, μ’ έναν παρόμοιο τρόπο είμαστε προγραμματισμένοι να διαχειριζόμαστε τόσο την καθημερινότητα της δουλειάς όσο και τις προκλήσεις της . Πώς είναι δυνατόν λοιπόν να αποκλείονται τα θηλυκά από τα κέντρα των λήψεων αποφάσεων; Τα θηλυκά δεν έχουν ν’ αποδείξουν τίποτα πια, κανονικά δε θα ‘πρεπε ποτέ να λειτουργούν υπό το βάρος της μειονεξίας στην οποία την έκαναν να πιστέψει οι θρησκείες, η πατριαρχία και τα κοινωνικοπολιτικά συστήματα. Αιώνες τώρα κρατάνε σπίτια, σχέσεις, ισορροπίες, δουλειές, ανθρώπους όρθιους. Έτσι κι αλλιώς, μόνο ένα πειραγμένο μυαλό εύχεται έναν «κόσμο» χωρίς γυναίκες. Από ένα σημείο και μετά η μη προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα πρέπει να ερμηνεύεται ξεκάθαρα ως εμπάθεια.