Οι στάχτες στο Μάτι συνεχίζουν να καπνίζουν μέσα μας
- 23 ΙΟΥΛ 2019
Αλλαγμένοι πια. Πώς έγραφε κάποτε η Sarah Kane «Καθαροί πια»; Έτσι κι εμείς, απλά όπου «καθαροί» βάλε το «αλλαγμένοι». Μας άλλαξε μια ασύλληπτη τραγωδία, που άφησε πίσω της κάρβουνο, πενθούντες και τραύματα ανοιχτά σε όλους μας. Η φονική πυρκαγιά στο Μάτι ξέσπασε μια Δευτέρα, όσο όλοι ζούσαμε στην κανονικότητά κάθε Ιουλίου. Άλλοι στα γραφεία τους, άλλοι στο σπίτι στη θερινή ραστώνη της άδειας, κάποιοι άλλοι βρίσκονταν στην παραλία στο Κόκκινο Λιμανάκι, στο σπίτι τους στο Μάτι, στο δρόμο, στο μπαλκόνι να βλέπουν τις φλόγες να κατεβαίνουν την πλαγιά της Πεντέλης. Από αυτούς 102 δε θα τους ξαναβλέπαμε ποτέ.
EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ
Διάβασε κι αυτό: Μία τελευταία αγκαλιά. Μία ακόμα αγκαλιά
Έναν χρόνο μετά, εγώ δε θα σου κάνω εδώ το χρονικό της καταστροφής. Θα σου πω μόνο πόσο αδιάφορα και αποστασιοποιημένα βλέπαμε κάθε φυσική καταστροφή που συνέβαινε μακριά από τη δική μας γειτονίτσα. Πόσο ψύχραιμα (ή μάλλον ψυχρά) αντιμετωπίζαμε τις πυρκαγιές ως τότε, γιατί έτσι είχαμε συνηθίσει. Ελλάδα ειναι, οικοπεδοφάγοι υπάρχουν, εμπρηστές επίσης, από απαγορεύσεις δεν ξέραμε και «άντε μωρέ αν κάψω εδώ λίγα ξερόχορτα εγώ που ξέρω, τι θα γίνει;». Όλα αυτά μέχρι την Δευτέρα 23 Ιουλίου 2018. Το τέλος της αθωότητάς μας.
Το τέλος της αθωότητας, μέσα στην συνειδητοποίηση ότι οι άνθρωποι έφυγαν αγκαλιά, άνθρωποι που προσπαθούσαν να προστατεύσουν ο ένας τον άλλο, να βρουν διαφυγή, να οδηγήσουν άλλους στη σωτηρία τους, να σωθούν αφήνοντας πίσω τα απομεινάρια της ζωής τους, της ευτυχίας τους, της ανεμελιάς τους και τελικά του κορμιού τους.
Καμένα σπίτια, ζωές που σημαδευτηκαν για πάντα, εκτάσεις δάσους νεκρές, στάχτη (όχι πια στο Μάτι, εκεί η μαυρίλα έχει σε μεγάλο βαθμό εξαφανιστεί) αλλά μέσα μας. Στάχτη που καπνίζει ακόμα. Τα μαθήματα εκείνων των ημερών ήταν πολλά και πολύτιμα. Πέρα από την αναζήτηση ευθυνών, την ανάγκη για σχεδιασμό αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών πιο αποτελεσματικά, που τόσο έντονα αναδείχθηκε μέσα από αυτή την τραγική ημέρα και τις όσες ακολούθησαν, αυτό που πάνω από όλα μάθαμε με τον σκληρό τρόπο του αυστηρού δασκάλου, του τιμωρού, ήταν ένα μάθημα ανθρώπινης αλληλεγγύης. Άνθρωποι έφευγαν αγκαλιά, κι εμείς δεν μπορούσαμε να διανοηθούμε πώς γίνεται να συμβαίνει αυτό σε εμάς, δίπλα μας. Άνθρωποι μπροστά στον όλεθρο έδιναν μόνο μια αγκαλιά, μια αγάπη χωρίς να ζητούν κανένα αντάλλαγμα, ένα μαζί μπροστά στο τέλος. Ένα μαζί πιο μεγάλο, πιο δυνατό από κάθε φλόγα, κάθε καταστροφή, κάθε δάκρυ, ήταν αυτό το μαζί που έγινε προσταγή μέσα σε ένα δευτερόλεπτο. Αυτό το «μαζί», αυτή η άνευ προηγουμένου τραγωδία, ήταν η αφορμή να βγούμε από τον μικρόκοσμό μας, κι αν ήταν ένα σύντομο μάθημα για κάποιους, κάποιους άλλους αρκετούς τους επέβαλε μια μεταστροφή της αντίληψής τους, μία τάση να απλώνουν το χέρι πιο εύκολα, να πιάσουν ένα άλλο που έχει ανάγκη και μία άλλη του να ζητούν βοήθεια όταν πραγματικά την χρειάζονται. Γιατί έτσι λειτουργεί το να είσαι αλληλέγγυος.
EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ
Πρώτη φορά, για τις εμπειρίες της δικής μας γενιάς των 30 και κάτι, είδαμε όλο τον κόσμο αυθόρμητα να ψάχνει πως να βοηθήσει, να παίρνει πρωτοβουλίες, να μην περιμένει κάτι από τους επίσημους μηχανισμούς αλλά να έρχεται σε συνεννόηση μαζί τους, να αυτοοργανώνεται και να δρα μόνο και μόνο για να δώσει βοήθεια. Πρώτη φορά που σχεδόν αυτόματα έπαψε ξαφνικά να μας νοιάζει οτιδήποτε μικρό και ανούσιο, μπροστά στο μέγεθος της καταστροφής. Κι αντί να αρχίσουμε τις αλληλοκατηγορίες, όλοι μαζί, πρώτη φορά βρεθήκαμε λιγότερο ή περισσότερο να βοηθάμε όπως μπορούμε. Τρόφιμα, είδη πρώτης ανάγκης, μεταφορικά μέσα, αίμα, οτιδήποτε νομίζαμε πως θα χρειαστεί. Και δεν σταματήσαμε γρήγορα να το κάνουμε, δεν ήταν μια αντίδραση της στιγμής. Ήταν μια συλλογική απόφαση αλληλεγγύης, ή τουλάχιστον εγώ έτσι τη βίωσα, ως μία στροφή στον τρόπο που ως τότε βολευόμασταν στον καναπέ και παρακολουθούσαμε τα γεγονότα να συμβαίνουν κάπου μακριά ή πιο κοντά μας. Τώρα προτιμήσαμε να δράσουμε.
EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ
Αυτή την στάση τήρησαν με γενναιότητα και οι κάτοικοι στο Μάτι, με τον εξωραϊστικό τους σύλλογο που εκτός από το να ασχολείται ακόμα και σήμερα με την αποκατάσταση του οικισμού, με τις ανάγκες των πυρόπληκτων και των εγκαυματιών, με οτιδήποτε μπορεί να αφορά τη ζωή μετά την πυρκαγιά στο Μάτι. Η δράση, η ανάγκη για κίνηση, για βήματα μπροστά, βήματα μακριά από την τραγωδία φάνηκε να επικρατεί του μουδιάσματος μπροστά στην καταστροφή.
Όχι, ότι όλα λύθηκαν, όχι ότι ο πόνος ξεχάστηκε, μα να, η αντίδραση απέναντι στα γεγονότα της ζωής είναι το μόνο πράγμα που ελέγχουμε. Η ζωή δεν βρίσκεται υπό τον έλεγχό μας. Χωρίς να ξεχνούν, οι άνθρωποι προχωρούν. Οι άνθρωποι επιμένουν να βρίσκονται εκεί, επιμένουν να βοηθούν τη φύση να θεραπευτεί, όπως εκείνη έκανε γι’ αυτούς τόσα χρόνια.
EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ
Μάτι ένας χρόνος μετά. Στις 23 Ιουλίου του 2019, η ταβέρνα στο Μάτι που γινόταν διανομή τροφίμων τότε, λειτουργεί και πάλι. Οι ντόπιοι εξακολουθούν να πηγαίνουν στην παραλία. Οι υλικές ζημιές είναι ακόμα τόσο τεράστιες, ο πόνος για τους ανθρώπους που χάθηκαν τόσο νωπός και μεγάλος, αλλά το Μάτι συνεχίζει να προσπαθεί να ντυθεί με χρώματα, να επιβιώσει, να μην εγκαταλειφθεί μέσα στον πόνο, να μη μείνει απλά μια θύμηση πόνου, αλλά να γίνει ένα παράδειγμα ελπίδας, ένα παράδειγμα που θα μας θυμίζει να μη σταματάμε να προσπαθούμε, να μη σταματάμε να βοηθάμε, να μη σταματάμε να βοηθάμε. Χωρίς να ξεχνάμε, αγκαλιάζουμε έναν έναν τους ανθρώπους του, τους σφίγγουμε τα χέρια, τους ευγνωμονούμε για το σπουδαίο μάθημα. Δράση, αλληλεγγύη, ανθρωπιά κι αγάπη. Ζωή.