Όταν οι πασαρέλες αποτέλεσαν μέσο (αποτυχημένης) διαμαρτυρίας
- 9 ΟΚΤ 2019
Πριν λίγες ημέρες, σε show του οίκου Chanel, η κωμικός και YouTuber, Marie S'Infiltre εισέβαλε (απρόσκλητη) στην πασαρέλα, περπάτησε με τα υπόλοιπα μοντέλα, μέχρι και τη στιγμή που η Gigi Hadid μπήκε μπροστά (κυριολεκτικά) και την σταμάτησε από το να συνεχίσει την φάρσα της. Αν και ο σκοπός της YouTuber δεν ήταν να διαμαρτυρηθεί για κάτι -γιατί, ας πούμε, ο γαλλικός οίκος χρησιμοποιεί πραγματική γούνα στις συλλογές του και ήταν εναντίον αυτού-, αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που ένα show διακόπηκε από ανεπιθύμητο εισβολέα.
Διάβασε ακόμη: H Greta Thunberg έβγαλε (πάλι) τον χειρότερο εαυτό μας
Το σενάριο το έχουμε δει ξανά και ξανά και η αλήθεια είναι ότι ούτε τις παλαιότερες φορές, είχε περισσότερο νόημα. Όχι πώς δεν υπήρχε λόγος διαμαρτυρίας (9 στα 10 brands χρησιμοποιούν ακόμα και σήμερα υλικά από δέρμα ζώων για να την δημιουργία ρούχων), αλλά ίσως όπως και στην περίπτωση της YouTuber που απλά ήθελε να κάνει το κομμάτι της, οι διαδηλωτές αυτοί να αποτελούσαν τελικά, επαναστάτες με αιτία, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Η μόδα σαν ένας χώρος που έχει προσφέρει πολλά καλά (γυναίκες όπως η Coco Chanel ή ο Άγγλος Alexander McQueen έχουν σπάσει τα στερεότυπα και έχουν ενισχύσει στην ανεξαρτησία της γυναίκας μέσα από τα σχέδιά τους), αλλά και πολλά «κακά» που περιλαμβάνουν την λανθασμένη παρουσίαση του γυναικείου φύλου ή την ενίσχυση του καταναλωτισμού ή απλά την χρήση αληθινής γούνας. Όλοι αυτοί είναι σημαντικοί λόγοι για να βγει κανείς στους δρόμους, αλλά μήπως πρέπει να το κάνει βγαίνοντας στους δρόμους; Μήπως διακόπτοντας μια πασαρέλα, τόπλες γράφοντας στο στήθος «Τα μοντέλα δεν πάνε σε οίκους ανοχής», όπως έγινε στο Spring 2014 show της Nina Ricci να μην άλλαξε τον τρόπο που η βιομηχανία λειτουργεί απέναντι στο επάγγελμα αυτό; Ίσως να υπάρχει ο κατάλληλος χρόνος και χώρος για τέτοιου είδους πράξεις, που οι «χώροι» αυτοί να μην περιλαμβάνουν την πασαρέλα του Dior;
Γιατί και ιστορικά να το πάρουμε, μερικά απ’ αυτά τα συμβάντα που πραγματοποιήθηκαν χρόνια πριν, δεν βοήθησαν ώστε ν’ αλλάξει κάτι. Το ότι ένα γκρουπ γυναικών της PETA «παρενόχλησε» τη Gisele σε show της Victoria’s Secret το 2002, κατηγορώντας της για την χρήση γούνας, αποκαλώντας την «απόβρασμα», δεν σταμάτησε το μοντέλο από το να φοράει πραγματική γούνα. Ναι, τώρα τα πράγματα έχουν δεν έχουν έτσι, το δέρμα κροκόδειλου για να φτιαχτεί μια πανάκριβη designer τσάντα μπορεί να μην χρησιμοποιείται τόσο συχνά, αλλά αυτό δεν έχει καθόλου να κάνει τη διαμαρτυρία του 2002 στην πασαρέλα της VS. Έχει να κάνει με μια σημαντικότατη φράση και λέξη: “trending now” και «χρήμα».
To γεγονός ότι είναι «της μόδας» ο βιγκανισμός, η χρήση αληθινής γούνας στην πασαρέλα, η ανούσια χρήση πλαστικών σακουλών στο σουπερμάρκετ έχει να κάνει αρκετά με το ότι ζούμε σε μια κοινωνία και «μεγαλώνουμε» μια γενιά ανθρώπων που έχεο μάθει να διαμαρτύρεται για όλα. Σαφώς και υπάρχει λόγος. Σαφώς και έφτασε η στιγμή να αρχίσουμε να ξεσηκωνόμαστε για σκοπούς σαν αυτούς που έχουν πραγματικό νόημα, αλλά αυτό δεν παύει να σημαίνει ότι υπάρχουν και οι οικονομικοί λόγοι που τα fashion brands λειτουργούν κατ’ αυτόν τον τρόπο, κάνοντάς μας τελικά να πιστεύουμε, ότι αν αγοράσουμε ένα ρούχο από ανακυκλώσιμα υλικά, δεν είναι μέρος ενός καλού και οργανωμένου marketing.
Όσο κυνικό κι αν ακούγεται, κάπως έτσι λειτουργεί ο κόσμος που ζούμε και, ας είμαστε ειλικρινείς, οι διαμαρτυρίες αυτές στην πασαρέλα δεν έπεισαν κανένα τη δεδομένη στιγμή για τον σκοπό που έθεσαν να μιλήσουν. Ο κόσμος μας τότε, δεν ήταν προετοιμασμένος για κάτι τέτοιο με αποτέλεσμα όλο αυτό απλά να προκάλεσε μερικές στιγμές γέλιου και πολλή μεγαλύτερη προβολή στα εκάστοτε brands.
Christian Dior Fall 2003
Mια γυναίκα που κρατούσε ένα πανό που ανέγραψε “Fur Shame”, γρήγορα κατέβηκε από την πασαρέλα του οίκου Christian Dior, όταν ένας security φύλακας την τράβηξε βίαια από το πόδι. Ίσα-ίσα που προλάβαμε να δούμε τον λόγο που διαμαρτύρονταν. Ο οίκος Dior ακόμα χρησιμοποιεί γούνα.
Victoria’s Secret show 2002
Μερικές διαδηλώτριες ανέβηκαν στο runway της Victoria’s Secret to 2002 την ώρα που περπατούσε η Gisele στην πασαρέλα. Την αποκάλεσαν «απόβρασμα» που φοράει γούνα και πέρασαν αρκετά λεπτά μέχρι οι φύλακες να καταφέρουν να τις ακινητοποιήσουν. Εν τω μεταξύ, η Gisele συνέχισε ανενόχλητη να περπατάει στην πασαρέλα, περνώντας μάλιστα ανάμεσα τους. Ο οίκος εσωρούχων όχι απλά δεν έχει σταματήσει την χρήση γούνας, αλλά έχει κατηγορηθεί για την έλλειψη ποικιλομορφίας στην πασαρέλα. Φέτος, παρουσίασε το μοντέλο Barbara Palvin ως ένα από τα πρώτα plus-size «Αγγελάκια» που συμμετέχουν στο show.
Αυτή είναι η Palvin.
Nina Ricci Spring 2014
Πριν μερικά χρόνια, show της Nina Ricci διέκοψαν Ουκρανές ακτιβίστριες, οι οποίες εμφανίστηκαν τόπλες στην πασαρέλα, ενώ στο στέρνο τους είχαν γράψει με μαύρα γράμματα «Τα μοντέλα δεν πάνε σε οίκους ανοχής», θέλοντας να τονίσουν το γεγονός ότι η μόδα τείνει να σεξουαλικοποιεί τις γυναίκες μοντέλα. Ίσως το show της Nina Ricci να μην ήταν το πιο αντιπροσωπευτικό για αυτή την περίσταση, αλλά η προσπάθεια μετράει, μιας και σε αυτό το κομμάτι οι γυναίκες ακόμα πασχίζουν ν’ αλλάξουν τον τρόπο που αντιμετωπίζονται τα μοντέλα στην βιομηχανία αυτή.
Πιστεύουμε, λοιπόν, στις πιο οργανωμένες, μελετημένες και στοχευμένες διαμαρτυρίες που σαφώς βοηθούν στο να αλλάξει έστω και λίγο η κοινωνία μας, καταρρίπτοντας τελικά, βαρετά κλισέ από τον τρόπο που «πρέπει» να ντυνόμαστε, μέχρι και την λογική του ότι «έλα μωρέ μια τσάντα κροκό είναι δεν έγινε και κάτι». Μπορούν τα πράγματα να αλλάξουν, αρκεί ο σκοπός να είναι αγνός. Να μην γίνεται για το θεαθήναι, ούτε για τα 15 λεπτά φήμης που μπορεί να προσφέρουν σε ανθρώπους όπως την Marie S’Infiltre που ήθελε να εξετάσει τα επίπεδα της προβολής που θα λάμβανε αυτή της η πράξη. Αν κάτι μας συγκινεί, τουλάχιστον όσον αφορά τη μόδα, είναι όταν υπάρχουν ολόκληρα concepts βασισμένα σε τέτοιους σκοπούς και που αποτελούν έμπνευση για τους σχεδιαστές και τις κολεξιόν τους.* Αυτό και μόνο αρκεί για να νιώθουμε ότι τίποτα δεν είναι μάταιο. Ακόμη κι αν αυτές οι διαμαρτυρίες ήταν αποτυχημένες.
*Όπως συνέβη στην περίπτωση της Sarah Burton για τη Spring 2020 συλλογή του οίκου Alexander McQueen.
Κεντρική φωτογραφία: AP Photo/Jacques Brinon