Πόσο τοξική είναι η κυριαρχία του #selflove στα social media; Η απάντηση στην επική σκηνή του Euphoria

Άσχετα με το αν παρακολουθείς ή όχι το Euphoria (ξεκίνα το χτες), η Kat πρωταγωνιστεί σε μια δίλεπτη σκηνή που πρέπει να δεις και δεν θα σου κάνει και κανένα spoiler για τη σειρά φαινόμενο του HBO. Στο 2ο επεισόδιο της 2ης σεζόν, η έφηβη μαθήτρια έχει πέσει σε βαθιά κατάθλιψη, όταν συνειδητοποιεί ότι δεν αγαπά τον εαυτό της κι ότι βασικά – τον σιχαίνεται.

Τότε είναι που σε κάθε γωνιά του δωματίου της, εμφανίζονται influencers και body positive insta celebrities, χορεύτριες, αθλήτριες και μοντέλα, οι οποίες της φωνάζουν να αγαπήσει τον εαυτό της. Στον αντίλογό της, στον οποίο συνεχίζει να είναι ειλικρινής για το πόσο άσχημα νιώθει, ακούει όλα αυτά τα τσιτάτα που διαβάζουμε στα social media «Δεν το πιστεύεις στ’ αλήθεια, η πατριαρχεία τα λέει αυτά! Η κοινωνία σού έχει κάνει πλύση εγκεφάλου», της λένε όλα αυτά τα κορίτσια που δήθεν αγκαλιάζουν το body positivity, αλλά και πάλι υπό το πρίσμα των σοσιαλμιντιακών φίλτρων, των επιλεγμένων φωτογραφιών και των επεξεργασμένων εικόνων.

Οι influencers στοιχειώνουν την Kat και τη συνείδησή της και κάπως έτσι, το positivity, γίνεται απόλυτα παρεμβατικό και τοξικό. Αυτή η ιδιοφυής σκηνή, αποτυπώνει ακριβώς το πώς μας κάνει να νιώθουμε όλος αυτός ο καταιγισμός θετικότητας και αγάπης του εαυτού μας από παντού. Μπορεί το κίνητρο να είναι καλό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι λειτουργεί πάντα.

Δυστυχώς, όσο κι αν προτιμώ αυτή την εκδοχή του internet, που όλοι και όλες χωράμε σε έναν αλγόριθμο που αγκαλιάζει τη συμπερίληψη, δεν μπορώ να παραβλέψω την υποκρισία και την καταπίεση που κρύβεται πίσω από τα αντίστοιχα hashtags τύπου #selflove. Όπου υποκρισία, σκέψου κάθε influencer που έχεις δει να «αγαπά το σώμα του ακόμα και στις πιο δύσκολες μέρες», ενώ εσύ σκέφτεσαι «πώς μπορεί να έχει δύσκολες μέρες με αυτή τη μούρη/αυτό το κορμί;». Τέτοιες σκέψεις κάνει και η Kat και παρόλο που αν το πεις δυνατά, το cancel culture είναι έτοιμο να σε κατασπαράξει, είναι μια πραγματικότητα: η κοινότητα της αισιοδοξίας και της θετικότητας, δεν έχει μόνο καλές πλευρές. Ο ψυχαναγκασμός εντοπίζεται ακριβώς σε αυτή σου την ανάγκη να μην μπορείς να μιλήσεις ανοιχτά για το ότι δεν αγαπάς τον εαυτό σου.

Η κοινωνική καταπίεση του «όλοι είμαστε διαφορετικοί, αλλά όλοι είμαστε όμορφοι», κάπως σε εμποδίζει από το να τολμήσεις να μην βρίσκεις χαριτωμένη την κυτταρίτιδά σου.

Ή ερωτεύσιμα τα love handles σου. Ή να μην μπορείς να αγκαλιάσεις την ακμή σου. Να θες να βάλεις σιδεράκια για τα στραβά σου δόντια. Να μην αντέχεις να βλέπεις τον εαυτό σου με γκρίζα μαλλιά.

Το να δηλώνεις ευθαρσώς ότι σιχαίνεσαι κάτι στον εαυτό σου και να παίρνεις την απάντηση «μα γιατί; Αγάπα τα ελαττώματά σου! Αλλά βασικά, τι λέω, κανείς δεν έχει ελαττώματα, είναι απλά φυσιολογικό. Δεν υπάρχει τίποτα κακό σε αυτό. ΑΓΑΠΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ», απλά δεν λειτουργεί. Είναι σαν να σου λένε «μην έχεις άγχος», όταν είσαι στρεσαρισμένη. Αν κάτι κάνει, είναι να σε κάνει να νιώθεις ακόμα χειρότερα που όλοι λατρεύουν το ποιοι και πώς είναι κι εσύ δεν μπορείς να το πετύχεις. Δεν μπορούμε όλες να αγαπήσουμε τους εαυτούς μας. Τουλάχιστον όχι τώρα, όχι σήμερα, όχι επειδή μάς «διατάζουν» τα σόσιαλ.

Τα social media μάς κάνουν να νιώθουμε χειρότερα με τον εαυτό μας, ακόμα κι αν προσποιούνται το αντίθετο.

Η τραγική ειρωνεία είναι πως όλες οι influencers, beauty gurus, body positive insta celebrities, χορεύτριες, αθλήτριες και μοντέλα που συμμετείχαν στο γύρισμα, έχουν ακριβώς αυτά τα accounts που «διακωμωδεί» η σκηνή του Euphoria: instagram feeds γεμάτα με εικόνες με τέλειο φως, σωστές γωνίες και πόζες και φυσικά μόνο υγιεινές συνήθειες και gluten free snacks. Εννοείται πως έβγαλαν selfies στο σετ της σειράς και ανέβασαν τις εικόνες, χρησιμοποιώντας λεζάντες όπως «το όνειρό μου έγινε πραγματικότητα» – ενώ πρωταγωνιστούν στη σκηνή που ουσιαστικά ξεγυμνώνει το industry που τις πληρώνει. Αυτό ακριβώς είναι και το περιεχόμενο που παράγουν online: θεωρητικά ενθαρρυντικό, που όμως στην πράξη προωθεί και πάλι μη ρεαλιστικά standards.

Θυμάμαι στην καραντίνα, να κάθομαι στο κρεβάτι και να τρώω πατατάκια, τα οποία έπεφταν στο πάπλωμά μου. Κοιμόμουν με ένα πλαστικό μπουκάλι κρασί πλάι στο κρεβάτι και έβλεπα βιντεάκια στο youtube και stories στο instagram, με όλες αυτές που «δεν το έβαζαν κάτω και συνέχιζαν ακάθεκτες». Τις κοιτούσα να γυμνάζονται στο σπίτι τους, ενώ η ζωή μας κατέρρεε. Να φτιάχνουν υγιεινά smoothies με σπανάκι, ενώ αυξάνονταν τα κρούσματα και οι νεκροί. Να διατηρούν την αισιοδοξία τους και να χτενίζονται μόνες τους παρόλο που ήταν κλειστά τα κομμωτήρια και η οικονομία διαλυόταν. Να βάφονται για να κάνουν «έξοδο με τις κολλητές μέσω zoom», ενώ εγώ με τις φίλες μου μιλούσαμε ένα τέταρτο και το πιο αισιόδοξο νέο που ακουγόταν ήταν για μια νέα σειρά που βγαίνει στο Netflix.

Πόσο βαρύ να ‘ναι αλήθεια το φορτίο του να είσαι συνεχώς θετικός με τα πάντα, ενώ το σύμπαν σού λέει 24/7 το αντίθετο;

Η αντίδραση της Kat σε όλη αυτή την inspirational παρόλα των social media, είναι -αν μη τι άλλο- ανακουφιστική.