Πρώτη φορά μαμά: 40 μέρες παράξενες, θαυμάσιες μέρες
- 24 ΙΟΥΝ 2019
Δεν ξέρω αν σ' αρέσει, δεν ξέρω αν θα σ' αρέσει αυτό που θα διαβάσεις, αλλά είναι πέρα για πέρα αληθινό. Και συμβαίνει τώρα. Για κάποιο ανεξήγητο λόγο, ο τοκετός δε με είχε αγχώσει ποτέ, σε αντίθεση με πολλές προσεχώς μανούλες, για τις οποίες η κορύφωση της εγκυμοσύνης, η ολοκλήρωση όλου αυτού του μαγικού αλλά ανεξήγητου που συμβαίνει στα εντός, εκτός κι επί τ' αυτά τους είναι το πιο δύσκολο κομμάτι της νέας τους ζωής. Μιας ζωής που αλλάζει μ' έναν σαρωτικό, πρωτόγνωρο τρόπο.
Έγινες μαμά λοιπόν. Έγινα μαμά. Είτε το ήθελες, είτε προέκυψε, στους 9 μήνες που προηγούνται έχεις ολο το χρόνο να διαβάσεις, να σκεφτείς και κυρίως να ονειρευτείς γι’ αυτό που έρχεται, κι αναπόφευκτα να αγχωθείς λιγάκι. Εδώ γατί φέρνεις στο σπίτι και δεν ξέρεις πώς να το βαστήξεις καλά καλά. Φαντάσου παιδί, ένα ομολογουμένως, πιο κομπλικέ είδος.
Το κουτάβι σου θα έχει αισθητά λιγότερες τρίχες, πιο τσιριχτή φωνή και θα είναι αισθητά λιγότερο αυτοεξυπηρετούμενο. Άσε που θα σας φέρνει και λίγο, οπότε, καταλαβαίνεις, σκλάβος σου για πάντα μωρό μου.
Προσωπικά, η γέννα ως διαδικασία κύλησε εύκολα, γι΄αυτό- εντελώς υποκειμενικά- θα σου πω, μην τη φοβάσαι. Είτε με καισαρική, είτε φυσιολογικά ξεπετάξεις το/τη διάδοχο, είναι κάτι με αρχή, μέση και οπωσδήποτε τέλος. Peanuts, που λένε και οι Άγγλοι. Και αναπόφευκτον.
Μία από τις σκέψεις που έρχονται ξανά και ξανά στο μυαλό μου αυτές τις 40 και κάτι πρώτες μέρες της μητρότητας, με μένα στο ρόλο της λεχώνας (αλήθεια, πόσο αντιαισθητική λέξη και πόσο όχι τυχαίο το γεγονός ότι πρόκειται για αναγραμματισμό της “χελώνας”, μιας που πολλές διαδικασίες, δραστηριότητες και ό,τι άλλο σε αφορά γίνονται πλέον με τόσο άλλους ρυθμούς, βραδύκαυστους κατά κύριο λόγο) είναι το πόσο ανόητα- ναι εντελώς- είναι εκείνα τα ζευγάρια που αποφασίζουν- λένε- να κάνουν παιδί για να σώσουν τη σχέση τους, αφού θεωρούν πως κάτι τέτοιο θα τους φέρει πιο κοντά και θα τους λύσει ως δια μαγείας όλα τα προβλήματα, αφού θα μπαζώσει αυτό το ρέμα της ασυμβατότητας που έχει ανοίξει ανάμεσά τους. Μωρέ μεγαλύτερη δοκιμασία από τον ερχομό ενός παιδιού σ’ ένα ζευγάρι δεν, ΔΕΝ υπάρχει. Οπότε μην το επιχειρήσετε προτού λύσετε τα θέματά σας. Ειδάλλως δοκιμάστε με κάποιο άλλο πρόσωπο.
Τι θα πει ο κόσμος #1
Θ’ ακούσεις πολλά στον χρόνο που προηγείται. «Κοιμήσου τώρα που μπορείς», ο ένας, «η ζωή εδώ τελειώνει» ο άλλος, «με το που αντικρύσεις το παιδί σου, δε θα σε νοιάζει τίποτα άλλο. Ούτε ο άντρας σου, ούτε ο εαυτός σου» είναι μερικές από τις θεωρίες που διατυπώνονται συμβουλευτικά και όπως σε όλες, έτσι και σε μένα ειπώθηκαν πότε χαιρέκακα και πότε ολίγον απελπιστικά από παθόντες και μαθόντες. Ωτοασπίδες να κεράσω;
Θα επηρεαστείς; σαφώς. Ισχύουν; λίγο ναι, αλλά στο πολύ τους, μόνο αν το θελήσεις. Το παιδί δεν έχει τη δύναμη να απαξιώσει κανέναν και τίποτα, παρά μόνο αν το αξίζει.
Καλώς όρισες, έρωτα
Στο μαιευτήριο λοιπόν, μετά την έλευση του/της διαδόχου όλα κυλούν κάπως πλασματικά, κόσμος πάει κι έρχεται, μπαλόνια έξω από την πόρτα, δώρα, εσύ το τιμώμενο πρόσωπο, καμαρωτή και πονεμένη μέσα στο ανοιχτόχρωμο νυχτικάκι. Φαγητό 5 πιάτων έτοιμο στον δίσκο σου, το τρως, σου τον παίρνουν, ούτε να τον σηκώσεις να τον πας στην κουζίνα να τον πλύνεις για να μην πιάσετε μύγες, ούτε τίποτα. Το μπεμπέ πάντα πλυμμένο, αλλαγμένο, το κουμπάκι του κοντρόλ που φέρνει τη μαία στο δωμάτιο στο πατ κιούτ να ΄ναι καλά. Όλα ξεκινούν με το που μπαίνεις στο σπίτι. Όταν το μικράκι, το βλαστάρι σου, τυλιγμένο τρυφερά στο καρεκλάκι του (παρένθεση, για το καρεκλάκι, που κάποιος πρέπει να δείξει στον νεόκοπο πατέρα πώς δένει στο κάθισμα, άλλο ένα μικρό άγχος ανάμεσα σε μερικά ακόμα χιλιάδες) ο καλός σου και με σημαιοφόρο το ταλαιπωρημένο σου κορμάκι επιστρέφουν στον χώρο που για ένα μεγάλο, μεγάααααλο διάστημα θα φιλοξενήσει νον στοπ μια κατάσταση πρωτόγνωρη. Εσένα ως πρώτη φορά μαμά.
Εσύ
Το σώμα σου. Σοκαρισμένο από το μεγαλείο της δημιουργίας και της εξώθησης ενός παιδιού. Με τα ράμματά του, με το αίμα που θα τρέχει πρώτα ενοχλητικά κι ύστερα διακριτικά αλλά για μέρες, το στήθος σου πιο μεγάλο από ποτέ, μια λεκάνη ορθάνοιχτη και την κοιλιά σαν μπαλόνι που ξεφούσκωσε άτσαλα. Εκεί καταλαβαίνεις λοιπόν τη δύναμή σου. Παρά τις ανοιχτές πληγές και την παραμόρφωση, το σώμα σου το νιώθεις πιο ισχυρό από ποτέ.
Και κάπως έτσι φτάνω στη 2η σκέψη που περισσότερο από την πρώτη έχει παίξει σε λούπα όλες αυτές τις μέρες στο μυαλό μου. Ότι η πιο εξοργιστική αδικία που γυρνάει αυτόν τον κόσμο γύρω από τον εαυτό του, το πρώτο λάθος που σαν προπατορικό αμάρτημα πληρώνουμε ξανά και ξανά σαν είδος είναι ότι η γυναίκα έχει προσδιοριστεί ως «αδύναμο φύλο».
Ποιο αδύναμο βρε πανάθεμά σε; Είναι δυνατόν να ζήσεις μια γυναίκα σ’ αυτή την κατάσταση και να μη σαστίσεις; Να μη τη θαυμάσεις για όλο αυτό που είτε από ένστικτο είτε από δεν ξέρω ‘γω τι άλλο καλείται να φέρει εις πέρας;
Και για να ανοίξω κι εδώ την απαραίτητη παρένθεση, δε σημαίνει πως η γυναίκα που γίνεται μάνα υπερτερεί σε σχέση με εκείνη που δε θέλει ή δεν μπορεί. Και τα δύο τελευταία, θέλουν εξίσου απίστευτη δύναμη για να τα υπερασπιστείς.
Το παιδί
«Μηχανάκι είναι το βρέφος Μαριλέλλα μου, μη μου πεις ότι πιστεύεις αυτά που λένε. Κανένας συναισθηματισμός από πλευράς του στις αρχές, θέλει μόνο να φάει» είπε χαμογελαστά- και κυνικά- ο γυναικολόγος κλείνοντας την πόρτα του δωματίου την τελευταία μέρα στο μαιευτήριο. Θυμάμαι να μας πέφτουν τ’ αυτιά. Ότι τι; δε μας αναγνωρίζει; δηλαδή τι τον ταχταρίζω εγώ τι η γειτόνισσα, το ίδιο του κάνει γιατρέ μου;
Η αλήθεια είναι πως δια όψεως, το μπεμπέκι τον πρώτο ένα μήνα δεν έβλεπε την τύφλα του. Μια θολούρα, ένα βλέμμα απλανές, ό, τι έπιανε με την κεραία ήταν από μυρωδιά. Σιγά σιγά, αρχίζει και συνηθίζει τις φωνές, τα χάδια, ώσπου κάποια στιγμή αρχίζει και βλέπει. Σήμερα, 40κάτι ημερών πια, γελάει κιόλας, αυτός ο άνθρωπος χωρίς δόντια, το παιδί- ούλο που ζητάει τα πάντα κλαίγοντας.
Σιγά το νέο: Το πιο φυσιολογικό πράγμα που θα κάνει το βλαστάρι σου είναι να κλάψει, μην το πάρεις προσωπικά, μην απελπιστείς, απλά κατάλαβε το λόγο που συμβαίνει αυτό και θα ‘σαι εντάξει. Εγώ ακόμα μπερδεύω την πείνα με τα τσίσα ας πούμε.
Ο θηλασμός
Θα πάρω μια βαθιά ανάσα πριν ξεκινήσω. Την πήρα. Ξεροκαταπίνω. Άλλη μία ανάσα και πάμε ψύχραιμα.
Θηλάζω. Όχι αποκλειστικά, αλλά θηλάζω πολύ πλέον. Το ήθελα σε σημείο που το δήλωνα πριν καν μάθω ποια είναι η στάση που βάζεις το παιδί σαν μπάλα του ράγκμπι στο στήθος, σε τι χρησιμεύει το θήλαστρο, τι είναι τα κοχύλια ή τι σχήμα έχουν οι ψευδοθηλές. Έκανα προετοιμασία από μήνες πριν, παρακολούθησα σεμινάρια, κατέβαζα τη μία κούπα γλυκάνισο μετά την άλλη, είχα γεμίσει το ψυγείο με λαχανόφυλλα (τα οποία παγωμένα τα βάζεις πάνω στο στήθος για να το ηρεμήσεις τις πρώτες μέρες ειδικά), μη σου πω πως ήμουν και κάπως συγκρατημένα μεν αλλά επικριτική με τις γυναίκες που επέλεξαν να μη θηλάσουν, αφού σύμφωνα με τις ειδικούς επί του θέματος, όλες μπορούν αρκεί να το θέλουν. Καθ’ όλα έτοιμη λοιπόν, στη θεωρία πάντα. Τύπος και υπογραμμός. Καμάρι της πιο σκληροπυρηνικής θηλάστριας. Στην πράξη όμως, ήταν αλλιώς και σίγουρα όχι τόσο εξιδανικευμένα ή απλά όσο απεικονίζονται σ’ εκείνη την αρχετυπική εικόνα της χαμογελαστής μαμάς από το στήθος της οποίας κρέμεται ένα ροδαλό, μπουκωμένο με γάλα βρεφάκι.
Θηλασμός και ψυχολογία: Μιλήσαμε με τους ειδικούς και σου έχουμε όλες τις απαντήσεις
Υπάρχουν φαντάζομαι γυναίκες που τους βγαίνει πιο εύκολα. Εμένα μου πήρε μέρες, βδομάδες, ίσως και μήνα. Ο θηλασμός τον πρώτο καιρό ήταν απλά πόνος. Τραυματισμένες θηλές, πυρετός, φλεγμονή, ένα παιδί να κλαίει γιατί δε χόρταινε και η δικιά σου στα όρια της εμμονής με το βάρος που δεν ανέβαινε, με την πιπίλα που «απαπαπα δεν πρέπει να μπει στο στόμα από τόσο νωρίς», με τον απορροφητήρα που «οκ, τον ηρεμεί αλλά μήπως του κάνει κακό; μήπως κουφαθεί;» με το γάλα σε σκόνη aka συμπλήρωμα που σύμφωνα με τις γκουρού του θηλασμού είναι κάτι σαν απαγορευμένος καρπός και μακριά από μας. Ακόμα τα θυμάμαι, ακόμα να συνέλθω.
Μετά έγινε προσωπικό στοίχημα. Μια μέρα θήλασα συνολικά 14 ώρες. Πείσμωσα, τα γνωστά μου. Μπορεί να το δεις κι εσύ έτσι, μπορεί όχι και να τα παρατήσεις από την αρχή. Δικαίωμά σου.
Αυτό να σκέφτεσαι, να πιστεύεις και να το πεις χαιρετίσματα σε όποιον χρειαστεί. Δικαίωμά σου να θηλάσεις ή να μη θηλάσεις. Τελεία και παύλα. Ναι, το μητρικό γάλα είναι πολύτιμο, σπουδαίο, αξίζει να το προσπαθήσεις αλλά και η ψυχική σου υγεία είναι εξίσου σημαντική για να είστε όλοι καλά.
Τι θα πει ο κόσμος #2
Το τι θ’ ακούσεις και θα διαβάσεις δε λέγεται. Επιμένω σ’ αυτό, έχω τους λόγους μου. Θα επηρεαστείς, στ’ ορκίζομαι στα πτυχία και τη λογική για την οποία καμαρώνεις. Θα νιώσεις λίγο ή πολύ ευάλωτη, ανάλογα με την κατάσταση που θα προκύψει. Ένας κολικός που δεν υποχωρεί, ένα στήθος που δεν γεμίζει το στόμα του παιδιού με το επαρκές γάλα, θα σε κάνουν να νιώσεις αδύναμη, περίεργη, ανίκανη. Τίποτα απ’ ολα αυτά δεν ισχύει και θα το ξέρεις, βαθιά μέσα σου. Άσε το μικρό σε κάποιον για μία ώρα και βγες μια βόλτα να πάρεις ανάσες.
Από την υπερπληροφόρηση δύσκολα γλιτώνεις. Ο γιατρός, η μαία, η σύμβουλος, το ίντερνετ (αχ αυτό το ίντερνετ), όλες οι αμέτρητες ιστορίες που θα φτάσουν στ’ αυτάκια σου από φίλους και συγγενείς, κι εσύ στη μέση πιο ευάλωτη απ’ ό,τι συνήθως να προσπαθείς να ξεσκονίσεις ένα σωρό αντιφατικές πληροφορίες. «Θα ακούς έναν, αλλιώς θα χάσεις τη μπάλα» μου είπε ένα απόγευμα η παιδίατρος όταν την πήρα για να της πω ότι «κάποιος, μου είπε αυτό κι εκείνο, οπότε μήπως να το δοκιμάζαμε μωρέ, μπας και φύγει ο ρημαδιασμένος ο κολικός;».
Πάνω απ΄ όλα, μην παρακούσεις ποτέ το ένστικτό σου. Και μακριά από τις ακρότητες, εκτός αν είναι μία στάση ζωής που σ’ εκφράζει, οπότε γίνε από τώρα μέλος σ’ όλα αυτά τα fora μαμάδων και καλό binge reading. Με όλο το σεβασμό προς τις άδολες προθέσεις των σκληροπυρηνικών μαμάδων που λύνουν και δένουν εκεί μέσα, κάποιες συμβουλές και γνώμες είναι από εντελώς αναχρονιστικές έως και παράλογες.
Όχι δεν μπορώ να ταυτιστώ και παρακαλώ περάστε έξω από το bubble μου κορίτσια που δηλώνετε καμαρωτά πως «ο μπαμπάς εδώ κι έναν χρόνο κοιμάται στον καναπέ για να έχουμε την ησυχία μας» ή που παροτρύνετε άλλες νέες μαμάδες να μην κουνήσουν ρούπι για μήνες από το σπίτι «γιατί το παιδί καταλαβαίνει και θα νομίζει ότι το εγκατέλειψες», άσε που, «δε θα έχεις και καμία όρεξη πλεόν να βγεις έξω».
Προσωπική άποψη, την υπογράφω και βάζω και σφραγίδα. Προτίμησε να ανταλλάξεις εμπειρίες και να ζητήσεις συμβουλές από φίλες και γνωστές σου που είναι πιο κοντά στο δικό σου μενταλιτέ και τρόπο ζωής.
Του baby τα blues
Κρίνοντας από μένα, που οι πνιγμοί σε μια κουταλιά νερό ήταν αλλεπάλληλοι το πρώτο διάστημα, η μία μέρα πλέον είναι αισθητά καλύτερη απ’ την άλλη. Και τη μελαγχολία σου θα έχεις- τα baby blues είναι μία απόλυτα φυσιολογική κατάσταση και σε καμία περίπτωση η εμφάνισή τους δε σε κάνει λιγότερο ικανή ή συνειδητοποιημένη μαμά- και το κλάμα σου θα ρίξεις άνευ λόγου και αιτίας.
Μια συμβουλή μόνο, να μιλάς, να τα βγάζεις από μέσα σου, σ’ εκείνον, στις φίλες, στη μάνα σου, στον ειδικό.
Η επιλόχειος κατάθλιψη για την οποία γίνεται λόγος ξανά και ξανά είναι μια πολύ σοβαρή κατάσταση την οποία περνάει μία στις δέκα από μας. Οπότε μην αυθυποβάλλεσαι, ίσως είναι απλά η φυσιολογική μελαγχολία, η προλακτίνη που ανεβαίνει τις πρώτες μέρες της λοχείας, η αβεβαιότητα που σου προκαλεί αυτή η νέα κατάσταση, το αναπάντεχο σοκ που σου προκαλεί το γεγονός ότι είσαι απόλυτα υπεύθυνη γι’ αυτό το ανθρωπάκι.
Αν δε σε φρικάρει αυτό, τότε τι; Και για τις βόλτες που χάνεις έχεις κάθε δικαίωμα να στεναχωρηθείς, και για τον ύπνο που σου λείπει να γκρινιάξεις και το μισό ίνσταγκραμ να σκυλοζηλέψεις την ώρα που ενώ εσύ βουλιάζεις σ’ έναν καναπέ για ώρες μ’ ένα ποντίκι στην αγκαλιά που δεν λέει να κοιμηθεί με τίποτα. Ειδικά αν δεν ανήκεις στη φυλή των σπιτόγατων, καλή ώρα.
«Δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν γίνει γονείς, πολύ πιο κουτοί από σένα και τα κατάφεραν μια χαρά». Αυτή η ατάκα πιάνει τόπο. Να την επαναλαμβάνεις όποτε νιώθεις ότι θες να πάρεις τα κλειδιά του αυτοκινήτου έτσι όπως είσαι με τις πυζάμες και να φύγεις, μόνη. Ναι, ίσως νιώσεις και αυτή την ανάγκη. Φυσιολογικό, αρκεί να μην σε πετυχαίνω στην με το κλειδί στο χέρι as we speak.
Για τα πρακτικά, ζήτα βοήθεια, δέξου τη απ’ όπου κι αν προέρχεται. Και κάπου εδώ να πω, πως, μαμάδες μας, σας ευχαριστώ.
Διάβασε ακόμα: Η εξέλιξη του άντρα μέσα στην οικογένεια όταν από σύζυγος γίνεται πατέρας
Εκείνος
Ο σύντροφος, το στήριγμά σου, χωρίς πολλά πολλά. Είναι η φάση που δείχνει πόσα απίδια βάζει ο σάκος. Θα τον έχεις ανάγκη όσο ποτέ άλλοτε. Αγκαλιές, καλές κουβέντες, κατανόηση, στήριξη, βοήθεια. Ο μπαμπάς θα πρέπει να σε καταλαβαίνει περισσότερο απ’ όσο εσύ τον εαυτό σου, ειδικά τώρα, ιδανικά πάντα. Αλλά κι εσύ το ίδιο, ο ερχομός ενός παιδιού αφορά και τους δύο σας. Κατάλαβε πόσο επηρεάζει κι εκείνον όλη αυτή η νέα πραγματικότητα. Μέρες παράξενες, θαυμάσιες μέρες και για εκείνον λοιπόν, ο οποίος ξυπνάει για να το νανουρίσει, να κάνει το άλλαγμα, να σου φέρει ένα νερό την ώρα που θηλάζεις.
Θα σου συμβούν πραγματάκια αστεία, γέλα μ’ αυτά. Με την επαναλαμβανόμενα αγουροξυπνημένη φάτσα σου στις 3, στις 4, στις 6 το πρωί. Αν είναι μπόμπιρας, πιθανότατα να σε κατουρήσει στα μούτρα ενώ τον αλλάζεις, μην το πάρεις προσωπικά. Ερωτεύσου το μουτράκι του που θα χαζογελάει στο άπειρο, όταν δε θα πεινάει/πονάει/νυστάζει. Σβήσε φωτογραφίες κι αρχεία απο το κινητό, θα χρειαστείς ελεύθερο χώρο, πού θα χωρέσουν οι 4,568 πιθανότατα παρόμοιες φωτογραφίες που αποκλείεται να μη βγάλεις το πλάσμα, και μιλάω για τον πρώτο καιρό μόνο. Τον πρώτο σου καιρό ως μαμά, που μόλις διένυσα κι εγώ, πιο συγκινημένη, σαστισμένη και πιο γεμάτη από ποτέ.