Πώς τόλμησες και κακογέρασες, Julia Roberts. Εμάς μας ρώτησες;

Στην τελευταία της συνέντευξη στο Harper’s Bazaar η Julia Roberts δεν ντράπηκε να παραδεχθεί ότι πληγώθηκε όταν διάφοροι χρήστες του διαδικτύου σχολίασαν αρνητικά την εικόνα της σε μία φωτογραφία που είχε αναρτήσει η ανιψιά της, η Emma και απεικόνιζε τις δυο τους άβαφες να παίζουν χαρτιά στην κουζίνα του σπιτιού της, βραβευμένης με Όσκαρ, ηθοποιού. Για τους χρήστες του διαδικτύου δεν μετρούσαν ούτε Όσκαρ, ούτε η φυσική ομορφιά της οποίας όλοι δηλώνουν υπέρμαχοι, ούτε η εικόνα οικογενειακής ευτυχίας που είχαν μπροστά τους. Μετρούσε μόνο η διαφορά στην εικόνα της Julia στην κουζίνα του σπιτιού της με την εικόνα της Julia στο κόκκινο χαλί.

 

«Κάτι έγινε πρόσφατα στον λογαριασμό της ανιψιάς μου της Emma στο Instagram που νομίζω με έμαθε πολλά για το τι σημαίνει να είσαι νεαρός στη σημερινή κοινωνία. Ένα Σαββατοκύριακο η Emma κοιμήθηκε σπίτι μου και ξυπνήσαμε και πίναμε τσάι και παίζαμε χαρτιά και περνούσαμε ένα υπέροχο πρωινό και δυο τρεις μέρες μετά δημοσίευσε τη φωτογραφία μας. Και πόσοι άνθρωποι ένιωσαν υποχρεωμένοι να μιλήσουν για το πόσο χάλια έδειχνα -ότι δεν γερνάω καλά, ότι μοιάζω με άνδρα, πώς της ήρθε να ανεβάσει μία φωτογραφία όπου εγώ δείχνω τόσο απαίσια» άρχισε να περιγράφει στην Oprah Winfrey η Julia Roberts.

«Και εξεπλάγην με το τι ένιωσα. Είμαι μια 50χρονη γυναίκα και ξέρω ποια είμαι και παρ’όλα αυτά πληγώθηκα. Στενοχωρήθηκα που οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να δουν την ουσία, την γλύκα της στιγμής, την απόλυτη χαρά αυτής της φωτογραφίας. Και σκέφτηκα “Τι θα γινόταν αν ήμουν 15;”. Χάρηκα που συνέβη αυτό γιατί μου έδωσε μια νέα οπτική σε έναν τρόπο ζωής που δεν καταλάβαινα καθόλου. Πρέπει να βιώσεις κάποια πράγματα για να τα καταλάβεις και αυτό ήταν απλά ένα κόψιμο στο δάχτυλο από χαρτί μπροστά στο τι μπορεί να συμβεί πραγματικά με τα social media» ολοκλήρωσε η ηθοποιός τον προβληματισμό της.

 

Σκέψου, λοιπόν, αν ο ψυχισμός της Julia Roberts, μίας γυναίκας που έχει κατακτήσει Όσκαρ, έχει να περηφανεύεται για μια τεράστια καριέρα, έχει υπάρξει η πιο ακριβοπληρωμένη γυναίκα ηθοποιός για όλη την δεκαετία του 1990 -και λίγο ακόμα- και έχει αναδειχθεί η ομορφότερη γυναίκα εν ζωή από το περιοδικό People 5 φορές, κλονίζεται από ένα σχόλιο για την εμφάνισή της, τότε τι συμβαίνει με τα απρόσωπα σχόλια στα social media για την εμφάνιση ενός οποιουδήποτε «ανώνυμου» ανθρώπου, ενός οποιουδήποτε εφήβου;

Τα social media μπορούν να πληγώσουν και πληγώνουν, άλλους λιγότερο κι άλλους βαθιά, όπως εφήβους που οδηγούνται ακόμα και στην αυτοκτονία λόγω του επίμονου bullying που δέχονται μέσω αυτών.

Αν θεωρούμε ότι είναι διαφορετικό να σχολιάζουμε την εμφάνιση μίας ενήλικης που εκτίθεται, από την εμφάνιση ενός νέου που μπορεί να μην έχει κάνει επάγγελμα την έκθεση αλλά και πάλι εκτίθεται μπροστά στα μάτια των ακολούθων του, κι ότι αυτά τα δύο δεν συγκρίνονται, μάλλον απατόμαστε, αφού και τα δύο παρόμοια ζημιά προκαλούν στον ψυχισμό ενός ανθρώπου. Αν θέλουμε πάλι να μιλήσουμε για την ελευθερία της έκφρασης που επικαλούνται όσοι έχουν γράψει έστω και μισή φορά «Πώς είσαι έτσι;» κάτω από μία φωτογραφία στο Instagram, μετά χαράς: Ναι υπάρχει η ελευθερία έκφρασης και την προασπίζομαστε, αλλά αυτή φέρει και μία ευθύνη. Άσε που ίσως, ίσως λέω, αφορά πραγματικές απόψεις για πραγματικά ζητήματα κι όχι αν κάποιος έχει μια ρυτίδα παραπάνω, μια πιο στραβή μύτη από τα στάνταρ μας ή οτιδήποτε μπορεί να μας φαντάζει «κουσούρι».

Η γλώσσα ενέχει ευθύνη και αυτό μάλλον δυσκολευόμαστε να το κατανοήσουμε στη σύγχρονη εποχή της διαδικτυακής επικοινωνίας.

Υπάρχει ευθύνη όταν μιλάμε σε έναν γνωστό ή και σε έναν παντελώς άγνωστο και σχολιάζουμε κάτι για το οποίο δεν μας ζητήθηκε καν η γνώμη. Οι λέξεις μπορούν να πληγώσουν και όποιοι τις τοποθετούμε, όπου τις τοποθετούμε φέρουμε την ευθύνη τους. Κι αν δεν πασχίσουμε οι επόμενες γενιές, αυτές που αν τολμήσουν να απαρνηθούν τα social media θα καταλήξουν κοινωνικά αποκλεισμένες, να μάθουν την ύπαρξη αυτής της ευθύνης από νωρίς, τότε μάλλον δεν υπάρχει ελπίδα. Κι αυτά τα σχόλια που μας θυμίζουν εκείνη τη θεία μας, θα υπάρχουν στον αιώνα τον άπαντα, για να ισοπεδώνουν κάθε αγώνα υπέρ της αυτοαποδοχής, καθε αγώνα κατά του σεξισμού, κάθε ψήγμα ανθρώπινης ευαισθησίας.

Κεντρική φωτογραφία: Richard Shotwell/Invision/AP