To “heroin chic” σώμα δεν θα είναι ποτέ της μόδας, αγαπητό New York Post
- 8 ΝΟΕ 2022
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, υπάρχει αυτή εδώ η στήλη του Size Matters. Για να αλλάξουμε το αφήγημα στη μία, στις δέκα, στις εκατό γυναίκες που μπορεί να την διαβάζουν. Υπάρχει η στήλη αυτή, υπάρχει το κίνημα του body positivity και ένα σωρό ακόμη κινήματα που υπερασπίζονται την ισότητα στα σώματα, γιατί ακριβώς, κάποιοι από τη βιομηχανία της μόδας, αποφάσισαν κάποτε να «πατήσουν» πάνω στα κοινωνικά στερεότυπα που αφορούν τις γυναίκες και το σώμα τους, με σκοπό να πουλήσουν. Γιατί σε περίπτωση που δεν το έχεις καταλάβει μέχρι τώρα, ένας βασικός λόγος που προμοτάρεται το αδύνατο σώμα και μόνο, στη μόδα, είναι το κόστος. Μικρότερο σώμα, μικρότερο κόστος παραγωγής στα ρούχα. Αλλά αυτή η άθλια «τάση» του heroin chic που «επιστρέφει» (δεν το πιστεύω ότι το γράφω αυτό), προμοτάρει τόσα κακά πρότυπα, κακές αντιλήψεις και όλα όσα είναι λάθος με τη μόδα και την κοινωνία μας σήμερα.
Το “heroin chic” σώμα (σε ελεύθερη μετάφραση το κομψό look της ηρωίνης), σύμφωνα με ένα καταστροφικό άρθρο της εφημερίδας New York Post, έχει επιστρέψει. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ονοματίζουμε μια «τάση» με το όνομα ενός σκληρού ναρκωτικού. Τι σημαίνει αυτό; Ότι τα γυναικεία σώματα έχουν τάσεις απ’ ό,τι φαίνεται (προσοχή, τα γυναικεία, όχι τα ανδρικά). Τι σημαίνει αυτό; Ότι υπονοούμε ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, στον βωμό του «αδύνατου». Τι σημαίνει αυτό; Ότι κάνουμε ξανά body shaming. Τι σημαίνει αυτό; Ότι βρίσκουμε τρόπους, ακόμα και σήμερα, εν έτει, 2022, να περάσουμε τα χειρότερα πρότυπα και στάνταρντ ομορφιάς στη νέα γενιά γυναικών. Όλα είναι τόσο λάθος με αυτό το άρθρο, που θα έπρεπε οι υπεύθυνοι της εφημερίδας να τιμωρηθούν ποινικά για τα πρότυπα που προμοτάρουν. Αλλά, με περισσότερη ψυχραιμία τώρα (από μέρους μου), ας δούμε τι σημαίνει το heroin chic και γιατί δεν πρέπει να ξεστομίσουμε ποτέ ξανά αυτό τον όρο.
Τι σημαίνει ο όρος heroin chic
Ο όρος αυτός επιβεβαιώνει ότι στα 90s, η βιομηχανία της μόδας ξεκίνησε από το τότε να προμοτάρει μια ανθυγιεινή εικόνα του γυναικείου σώματος. Τη δεκαετία εκείνη ήταν που ξεκινήσαμε να βλέπουμε την άνοδο των ανθυγιεινά, αδύνατων μοντέλων στην πασαρέλα. Τα σώματα δηλαδή, που έδειχναν κουρασμένα και αδύναμα, προβάλλοντας μια ανθυγιεινή εικόνα ενός αδύνατου σώματος. Με την έξαρση της εξάρτησης του σκληρού ναρκωτικού της ηρωίνης τότε, και με πολλά μοντέλα να συνδέονται με τις εξαρτήσεις στα ναρκωτικά, προέκυψε ο όρος αυτός. Ο χαρακτηρισμός “heroin chic” πήρε και επίσημα αυτή την ονομασία στις αρχές του 90′, λόγω της Gia Carangi. Ένα μοντέλο στα 90s, η οποία ήταν εξαρτημένη από τα ναρκωτικά και τελικά πέθανε από τον ιό HIV, στα 26 της. Το σώμα της Carangi ήταν πολύ αδύνατο, το πρόσωπό της είχε μαύρους κύκλους και αυτή η εικόνα ταυτίστηκε με το heroin chic. Η ονομασία αυτή υιοθετήθηκε ως τάση την εποχή εκείνη (μέχρι και ο τότε Πρόεδρος της Αμερικής, Bill Clinton την χρησιμοποίησε), στιγματίζοντας έτσι όχι μόνο τα πολύ αδύνατα μοντέλα, αλλά και όλους τους χρήστες ναρκωτικών που πασχίζουν από εξαρτήσεις.
Η τοξικότητα αυτού του χαρακτηρισμού είναι ένας από τους λόγους που πολλά μοντέλα και γυναίκες, προέβησαν σε extreme μεθόδους με σκοπό να αδυνατίσουν (ακόμα κι αν ήταν ήδη αδύνατες), ώστε να χωρέσουν στα άφταστα στάνταρντ της μόδας και της κοινωνίας.
Όταν μαχόμαστε τόσο, μα τόσο σκληρά, για την ισότητα στα σώματα, για μια υγιή εικόνα του γυναικείου σώματος (αδύνατου ή χοντρού), το γεγονός ότι η New York Post, παρουσιάζει αυτό ως τάση, είναι ανεπίτρεπτο.
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει μια μικρή αλήθεια σε όλο αυτό.
Είναι όντως το αδύνατο της μόδας;
Αυτό που προμοτάρεται μέσω του άρθρου της New York Post (κάτι το οποίο γίνεται με κάκιστο τρόπο), είναι η άποψη ότι τα πολύ αδύνατα σώματα είναι και πάλι της μόδας. Απόδειξη; το σώμα της Bella Hadid, φωτογραφίες της Kate Moss από τα 90s και φυσικά, τα σώματα των Kardashians και ο τρόπος που μέχρι και εκείνες προμοτάρουν πλέον, το αδύνατο σώμα (λες και προμόταραν ποτέ μια υγιή εικόνα αυτού). Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από τα βασικά. Τα γυναικεία σώματα δεν είναι επιφορτισμένα με τάσεις. Παρ’ όλα αυτά, στο μόνο πράγμα με το οποίο μπορώ ως ένα μικρό βαθμό να συμφωνήσω με το συγκεκριμένο άρθρο, είναι η ραγδαία πτώση εκπροσώπησης στις πασαρέλες, από τις πρόσφατες Εβδομάδες Μόδας.
Υπάρχουν διάφορες ενδείξεις που επιβεβαιώνουν ότι η μόδα κάνει πισωγυρίσματα, όσον αφορά τη συμπεριληψιμότητα. Αντί η βιομηχανία της μόδας να απομακρύνεται από όλες αυτές τις περιοριστικές αντιλήψεις που αφορούν τη γυναικεία εικόνα, επιστρέφει στις παλιές-κακές εποχές της. Πολλά τέτοια παραδείγματα είδαμε και τον Σεπτέμβριο, κατά τη διάρκεια του Μήνα της Μόδας. Ειδικά, στο Παρίσι, παρατηρήθηκε η μεγάλη έλλειψη εκπροσώπησης όλων των σωματοτύπων από τα fashion shows και έναν ιδιαίτερο σνομπισμό από τους μεγάλους οίκους μόδας. Όταν υπάρχει έλλειψη προβολής, λοιπόν, από τις πασαρέλες και τα περιοδικά μόδας, αυτό επηρεάζει αυτόματα τις αναφορές πολλών νέων κοριτσών.
Όταν βλέπουμε μόνο έναν συγκεκριμένο σωματότυπο να προβάλλεται, υπονοείται ότι αυτό είναι το μοναδικό αποδεκτό είδος ομορφιάς. Όταν όμως, υπάρχει διαφορετικότητα, τότε οι νέες γενιές μαθαίνουν σε αυτές τις εικόνες και εμπνέονται από αυτές, με έναν πιο υγιή τρόπο. Είναι σημαντικό όμως, σε κάθε περίπτωση, να μην στοχοποιούμε το σώμα κανενός.
Η τοξικότητα της κριτικής
Άλλο ένα κακό, με αυτό το άρθρο, λοιπόν, είναι γεγονός ότι βλέπουμε το body shaming να συμβαίνει μπροστά στα μάτια μας. Από τη μία, προμοτάρεται το ανθυγιεινό σώμα, και από την άλλη, υπονοεί ότι το αδύνατο σώμα της Bella Hadid ή το σώμα των Kardashians (όπως και αν έχουν επιλέξει να είναι αυτό) είναι κακό να το έχει κανείς.
Τα μικτά μηνύματα του άρθρου, μπερδεύουν και αυτό περνάει τα χειρότερα μηνύματα στις γυναίκες. Επειδή κάποιος είναι πολύ αδύνατος ή πολύ χοντρός, δεν σημαίνει ότι έχουμε δικαίωμα να το κρίνουμε, τελεία.
Όταν υπάρχουν τόσες γυναίκες που μάχονται με την εικόνα τους και με διατροφικές διαταραχές, όπως την ανορεξία- ή την παχυσαρκία- το να επαναπροβάλλεις μια παλιακή και προβληματική τάση του παρελθόντος, είναι σαν να δίνεις το πράσινο φως σε νέες γυναίκες (και όχι μόνο), να νιώθουν ότι πρέπει να αλλάξουν το σώμα τους με στόχο να είναι αδύνατες.
Όταν παλεύουμε τόσο σκληρά για να προβάλλουμε την υγιή εικόνα του γυναικείου σώματος, την ισότητα στη διαφορετικότητα των σωματότυπων, με σκοπό η βιομηχανία της μόδας να γίνει πιο συμπεριληπτική, άρθρα αυτού του είδους καταστρέφουν όσα προσπαθούμε να χτίσουμε και συνεχίζουν να υποβιβάζουν το γυναικείο φύλο. Δεν έχει σημασία αν είσαι χοντρός, αδύνατος ή κοντός. Η ισότητα στα σώματα είναι ευθύνη όλων των γυναικών, γιατί συνδέεται με την ισότητα στα φύλα.
Ας μην προωθούμε τέτοιες αντιλήψεις, όποιος κι αν είναι ο ρόλος μας στην κοινωνία. Ακόμα κι αν είναι μέσα από ένα σχόλιο που θα κάνουμε σε μια άλλη γυναίκα. Ας στηρίξουμε περισσότερο ή μια την άλλη, ειδικά τις στιγμές που η κοινωνία προσπαθεί να μας χωρίσει και να μας μειώσει.
Και, ας σκεφτούμε τον τρόπο που καταναλώνουμε τις ειδήσεις που βομβαρδίζουν καθημερινά τη ζωή μας και πώς επηρεάζουν την ψυχολογία μας. Ξεκινώντας από το να μην παίρνεις στα σοβαρά άρθρα που προωθούν το «σώμα ηρωίνης». Υπάρχουν καλύτεροι τρόποι να απασχολήσεις τον εαυτό σου, μέσα στη μέρα, απ’ αυτόν.
