#WhereIsMyName: Εκεί όπου οι γυναίκες γεννιούνται, ζουν και πεθαίνουν χωρίς όνομα
- 28 ΣΕΠ 2020
Αφγανιστάν, εκεί όπου το όνομα της μητέρας απουσιάζει από την ταυτότητα. Εκεί που το να αποκαλύπτει με οποιοδήποτε τρόπο μία γυναίκα το όνομά της σ’ έναν άγνωστο, θεωρείται προσβολή. Απαγορεύεται να το αναγράφει η συνταγή γιατρού και το κουδούνι του σπιτιού της. Ακόμα μια συμβολική απαξίωση των γυναικών, σε μία κοινωνία που επιμένει να εξελίσσεται αντίστροφα με τον κοινό νου και ό,τι ορίζει η σύγχρονη κοινωνία. Σήμερα αυτό αλλάζει, φέρνοντας μια μικρή μίκη τις γυναίκες της μουσουλμανικής κοινότητας για κάτι που στην πραγματικότητα δεν έπρεπε να υφίσταται έτσι κι αλλιώς.
Γυναίκες χωρίς όνομα
Η εκστρατεία #WhereIsMyName (που σημαίνει «πού είναι το όνομά μου») ξεκίνησε πριν από 3 χρόνια. Ήταν το 2017 όταν η νεαρή Laleh Osmany, απόφοιτη του Ισλαμικού Νόμου από το πανεπιστήμιο της Χεράτ, έλαβε πρόσκληση από έναν γνωστό Αφγανό συγγραφέα για να δώσει το «παρών» σε μια θρησκευτική τελετή προς τιμήν της συζύγου του η οποία είχε πεθάνει. Αυτό που της έκανε εντύπωση ήταν πως ο συγγραφέας δεν ανέφερε πουθενά το όνομα της γυναίκας του, παρά το γεγονός ότι η τελετή ήταν για εκείνη.
Σύμφωνα με την Osmany κάτι τέτοιο θεωρείται ντροπιαστικό για τους πιο πολλούς Αφγανούς, ακόμα και αν πρόκειται για έναν άνθρωπο των γραμμάτων. Την επόμενη μέρα η Osmany ξεκίνησε μέσω των social media μια εκστρατεία ενάντια σ’ αυτή την κραγαυλέα απαρχαιωμένη κουλτούρα του μισογυνισμού που κρατάει στην ανυπαρξία τόσες γυναίκες στη χώρα της. Η πρωτοβουλία της εξελίχθηκε σε κίνημα και έλαβε τη στήριξη πολλών μελών του κοινοβουλίου αλλά και διάσημων προσώπων με μουσουλμανική καταγωγή.
Όλα είναι εις βάρος τους
Βασικό αίτημα του #WhereIsMyName ήταν να αναγράφεται και το όνομα της μητέρας στα δελτία ταυτότητας. «Δεν υπάγεται στα γυναικεία, αλλά στα ανθρώπινα έννομα δικαιώματα» επισημαίνει η Osmany εξηγώντας πως για τα κορίτσια στο Αφγανιστάν ξεκινάει από τότε που γεννιούνται. Η ίδια τους η ύπαρξη θεωρείται προσβολή από την πατριαρχική κοινωνία. Οι Αφγανοί δεν αποκαλούν τις μάνες, τις αδερφές και τις γυναίκες τους δημόσια με το όνομά τους. Στα πιστοποιητικά γέννησης, το όνομα της μητέρας λείπει, τα κορίτσια καθυστερούν χαρακτηριστικά να αποκτήσουν όνομα. Οι συνταγές, τα προσκλητήρια των γάμων, το πιστοποιητικό θανάτου ακόμα και η ταφόπλακα δεν επιτρέπεται να γράφει το όνομά τους. Κατά συνέπεια, οι γυναίκες αποκλείονται από το κληρονομικό και κάθε άλλου είδους δικαίωμα.
Νίκη ή διακύβευμα;
Πολλοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης άρχισαν να χρησιμοποιούν το όνομα της μητέρας τους δίπλα από εκείνο του πατέρα τους. Η καμπάνια άσκησε πίεση για καιρό, ώσπου η εκστρατεία αυτή κατάφερε, επιτέλους, να ασκήσει ισχυρές πιέσεις στην κυβέρνηση του Αφγανιστάν και κάτι να αλλάξει προς το καλύτερο. Μια εξέλιξη που αντί να χαροποιεί, βιώνεται με αίσθημα ντροπής, οργής αλλά και ενοχής για αυτό που τόσους αιώνες ζουν οι γυναίκες σ’ αυτή τη μακρινή χώρα- και προφανώς όχι μόνο εκεί.Σύμφωνα με τη νέα τροπολογία που υπέγραψε ο πρόεδρος Ashraf Ghani- παρά τις αντιδράσεις πολλών απαρχαιομένων μελών του κοινοβουλίου, πλέον η χώρα θα επιτρέπει την αναγραφή του ονόματος της μητέρας στα δελτία ταυτότητας των παιδιών τους. Αυτό που για όλες εμάς είναι το αυτονόητο, κάπου μακριά θεωρείται μια μικρή επανάσταση στην αέναη μάχη των φύλων με τους θύτες γνωστούς και τα θύματα αιώνια.