Υπήρξα θύμα της ζυγαριάς, αλλά (εγώ) νίκησα
- 28 ΙΟΥΝ 2017
Νευρική ανορεξία. Μια ασθένεια που σου θολώνει το μυαλό και σε κάνει να βλέπεις φαντάσματα. Κοιτάζεσαι στον καθρέφτη και βλέπεις ότι είσαι πολύ χοντρός, ενώ στην πραγματικότητα είσαι πάρα πολύ αδύνατος. Τουλάχιστον έτσι λένε οι ειδικοί, γιατί όσοι και όσες το έχουν πάθει δύσκολα μιλάνε γι' αυτήν. Λογικό, γιατί πρώτα πρέπει να αποδεχθείς ότι έχεις νευρική ανορεξία, να το συνειδητοποιήσεις, ώστε να καταλάβεις ότι τη βιώνεις.
Στέκομαι στα λόγια της Νανάς Καραγιάννη σε συνέντευξη που είχε δώσει στο παρελθόν, τότε που ακόμη προσπαθούσε να νικήσει τον ύπουλο εχθρό. «Στην αρχή, δεν έδινα σημασία. Μετά κολακευόμουν. Σκεφτόμουν “Τι ωραία! Αδυνατίζω χωρίς να το προσπαθώ”. Έβλεπα ότι τα ρούχα άρχισαν να μου πέφτουν, αλλά ένιωθα πιο όμορφη. Άργησα πολύ να καταλάβω ότι “λιώνω”».
Πριν βιαστείς να κρίνεις τη Νανά, όπως έχουν κάνει δεκάδες άτομα από χθες σε συζητήσεις στο διαδίκτυο, τονίζοντας ότι εκείνη ευθύνεται για το θάνατό της, θα σε βάλω λίγο σε σκέψεις.
Εσύ δεν έχεις χαρεί ποτέ κοιτάζοντας τον εαυτό σου στον καθρέφτη παρατηρώντας το τζιν σου να γίνεται πιο φαρδύ; Γιατί εγώ το έχω κάνει. Όπως και οι περισσότερες φίλες μου, η αδερφή μου, οι συνεργάτιδές μου.
> Πόσες φορές έχεις αναφωνήσει ένα ζωηρό ”Mπράβο” στη φίλη σου που αδυνάτισε; Άραγε της έχεις πει ποτέ ”Μπράβο πάχυνες, είσαι ακόμη πιο κούκλα, συνέχισε έτσι;”.
> Πόσες φορές έχεις σχολιάσει αρνητικά κάποιον παχύσαρκο άνθρωπο και πόσες φορές πάλι έχεις θαυμάσει ένα αδύνατο κορμί στο δρόμο, στα περιοδικά, στην τηλεόραση, στο διαδίκτυο;
> Πόσες φορές έχεις χαζέψει τα εξώφυλλα διάσημων ηθοποιών, τραγουδιστών, μοντέλων που ποζάρουν με μαγιό και έχεις πει από μέσα πως θα ήθελες να έχεις αντίστοιχο κορμί;
> Πόσες φορές έχεις κάνει δίαιτα στη ζωή σου, έχεις καταπιεστεί να μη φας το αγαπημένο σου γλυκό, έχεις στερηθεί το σουβλάκι που τόσο λαχταράς, έχεις ξεχάσει τι πάει να πει pizza για να καταφέρεις να βγεις στην παραλία με το κορμί που ονειρεύεσαι;
Τι; Όλα αυτά σου ακούγονται κάπως; Τι να πω, αν δεν έχεις κάνει ποτέ δίαιτα, δεν έχεις χαζέψει ποτέ ένα όμορφο, αδύνατο κορμί και έχεις πει ένα ειλικρινές μπράβο στη φίλη σου που πάχυνε, τότε συγχαρητήρια.
Εγώ από την άλλη, έχω θαυμάσει πολλές φορές αδύνατα σώματα, έχω πιάσει τον εαυτό μου να θέλει να σχολιάσει αρνητικά μια κοπέλα με πολλά παραπανίσια κιλά και φυσικά έχω προσπαθήσει επίσης αμέτρητες φορές να αδυνατίσω, που σημειωτέον δεν το έχω ανάγκη. Όλα είναι μια λεπτή γραμμή. Πραγματικά δεν μπορείς να αντιληφθείς τα παιχνίδια του μυαλού σου και είναι πολύ πιο εύκολο από όσο νομίζεις να πέσεις στην παγίδα των κιλών.
Θυμάμαι τον εαυτό μου, πριν από περίπου 7-8 χρόνια, να έχω πάρει αρκετά κιλά απολαμβάνοντας καθημερινά brownies στο αγαπημένο μου στέκι. Τη στιγμή που οι φίλες μου παρήγγελναν καφέ, εγώ έτρωγα καθημερινά γλυκό. Όχι, δε βίωνα κάποια ερωτική απογοήτευση, δεν είχα άγχος και δεν αντιμετώπιζα κανένα οικογενειακό πρόβλημα. Είχα μια υγιή σχέση, ήμουν φοιτήτρια, περνούσα ανέμελες στιγμές και πολύ απλά είχα κολλήσει με το συγκεκριμένο γλυκό το οποίο και γούσταρα να απολαμβάνω χωρίς σταματημό. Το αποτέλεσμα; Να παχύνω πολύ γρήγορα και να ξυπνήσω ένα πρωί ξενερωμένη με τη νέα μου εικόνα. Αν με έβλεπε ένας άνθρωπος που δε με γνώριζε σίγουρα δε θα με αποκαλούσε τσουπωτή. Εγώ όμως, έχοντας συνηθίσει όλα τα χρόνια της ζωής μου να είμαι αδύνατη και γυμνασμένη, με έβλεπα πολύ παχιά (για τα δεδομένα μου).
Αμέσως γράφτηκα γυμναστήριο και ξεκίνησα να προσέχω τη διατροφή μου. Δεν πήγα ποτέ σε διατροφολόγο για να μου δώσει συμβουλές και να ακολουθήσω κάποιο υγιεινό πρόγραμμα. Ως ξερόλας που είμαι έβγαλα μόνη μου το ωραιότατο προγραμματάκι μου. Πρόσεχα πολύ τι έτρωγα και γυμναζόμουν πάνω από 2 ώρες την ημέρα. Μέχρι εδώ όλα καλά. Δεν έκανα άλλωστε κάτι περίεργο. Έκανα ό,τι κάνει ένας άνθρωπος που θέλει, ακόμα και αν δεν πρέπει, να αδυνατίσει. Τουλάχιστον έτσι πίστευα.
Σημείωνα καθημερινά τι τρώω σε ένα ημερολόγιο. Ένα ποτήρι γάλα με δημητριακά ολικής άλεσης, δύο φρούτα, 1 φιλέτο κοτόπουλο με λίγο ρύζι, 6 αμύγδαλα, 1 φρούτο, 1 πράσινη σαλάτα με άφθονη ποικιλία λαχανικών και ελάχιστο λάδι. Σαν τώρα θυμάμαι τη μητέρα μου να μου λέει ”Πρόσθεσε παιδί μου στη σαλάτα σου λίγο παραπάνω ελαιόλαδο, καλό θα σου κάνει. Τι το φοβάσαι;”. Γλυκό έβαζα σπάνια στο στόμα μου. Από εκεί που έτρωγα καθημερινά brownies με μία μπάλα παγωτό βανίλια, κατέληξα να απολαμβάνω γλυκό μία φορά στους 2 μήνες. Για τηγανιτά και παχυντικές τροφές ούτε λόγος.
Θυμάμαι βγαίναμε μεγάλη παρέα σε ταβέρνες και εστιατόρια και απορούσα που έτρωγαν ασταμάτητα πατάτες γεμάτες λάδι. Δε ζήλευα καθόλου. Ειλικρινά. Δεν έλεγα ”μακάρι να έτρωγα κι εγώ μερικές”. Αντιθέτως μέσα μου τους έκρινα που δεν προσέχουν και τρώνε τόσο ανθυγιεινά και απορούσα μαζί τους για τα γουρουνιάσματά τους.
Το καμπανάκι για εμένα χτύπησε ένα βράδυ που έφαγα μια γενναία δόση γεμιστών και ένιωσα τύψεις. Τύψεις για τις ώρες που σπατάλησα στο γυμναστήριο και τώρα πήγαν χαμένες. Η αντίδρασή μου; Άφησα να περάσουν μερικές ώρες και ανέβηκα γρήγορα στο λευκό ποδήλατο που είχα στο δωμάτιό μου. Δε σταμάτησα να κάνω πετάλι μέχρι να γράψει το σωστό αριθμό θερμίδων. Έπρεπε να κάψω αυτό που έφαγα βραδιάτικα. Όφειλα.
Το γεγονός ότι είχα εκ φύσεως γυμνασμένο σώμα δε με βοηθούσε να δω ότι άρχιζα να χάνω την μπάλα. Είχα αδυνατίσει πολύ, αλλά το σώμα μου έδειχνε υγιές. Το γεγονός ότι το καταπονούσα με αμέτρητες ώρες στο γυμναστήριο και διατροφή χαμηλή σε λιπαρά είναι άλλη ιστορία. Στα δικά μου μάτια δεν υπήρχε καμία υπερβολή σε όλο αυτό. Έτρωγα κανονικά, γυμναζόμουν και ακολουθούσα ένα σωστό πλάνο ζωής. Πού το κακό;
Πέρασε αρκετό διάστημα για να καταλάβω ότι όλο αυτό μου έκανε κακό. Γιατί κακό; Γιατί η ζωή που ακολουθούσα είχε μέσα της αρκετή δόση υπερβολής σε ό,τι έκανα και όπως καλά γνωρίζεις η υπερβολή δεν είναι ποτέ καλή.
Διαβάζοντας μερικά χρόνια μετά άρθρα για τη διατροφή, έπεσα πάνω στον όρο ”ορθορεξία”. Μου έκανε αμέσως εντύπωση ο όρος και ξεκίνησα να διαβάζω για αυτόν. Μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα, λοιπόν, είχα βρει τι ακριβώς είχα. Όπως πληροφορήθηκα η ορθορεξία είναι η ακραία ενασχόληση με την αποφυγή τροφίμων που θεωρούνται ανθυγιεινά και θα μπορούσαν να καταναλώνονται σε πιο τακτά χρονικά διαστήματα. Όπως ανάφερε χαρακτηριστικά ο Dr. Steven Bratman, συγγραφέας του βιβλίου «Health Food Junkies: Overcoming the obsession with healthful eating» όταν ο άνθρωπος ξεπεράσει το μέτρο και επιτρέψει σε μια προτίμησή του ή συνήθειά του να κατέχει κυρίαρχο ρόλο στη ζωή του, αποτελώντας η συνήθεια αυτή και η εκπλήρωσή της ένα μεγάλο μέρος της πνευματικής και σωματικής δραστηριότητάς του, τότε είναι και το «κομβικό σημείο» στο οποίο η συνήθεια αυτή έχει πλέον μετατραπεί σε εμμονή.
Αυτό είχα, μια εμμονή, την οποία ευτυχώς νίκησα και τώρα πια τρώω τα πάντα και έχει σταματήσει και η μητέρα μου να μου β(γ)άζει το λάδι. Το κατάφερα μόνη, χωρίς να με βοηθήσει κάποιος. Όχι, δεν έχω αδιάφορους γονείς, φίλους κλπ., απλά δεν είχα αφήσει κάποιον να δει την υπερβολή που βίωνα. Όπως προείπα έτρωγα κανονικές ποσότητες και ήμουν υγιής. Δεν περνούσε σε κανενός το μυαλό ότι όλο αυτό που έκανα ίσως με οδηγούσε σε άλλα μονοπάτια. Ή μπορεί και να τους είχε περάσει και απλά να ήλεγχαν την κατάσταση σιωπηλά. Δεν ξέρω.
Αυτό που πραγματικά θα ήθελα να καταλάβουμε όλοι είναι ότι δεν είναι απαραίτητο να αντιμετωπίζει κάποιος σοβαρά προβλήματα στην προσωπική ή επαγγελματική του ζωή για να πέσει θύμα της ζυγαριάς, του καθρέφτη, του εαυτού του. Πολλές φορές κάποια πράγματα απλά συμβαίνουν. Γίνεται απλά μια αρχή την οποία μερικοί είναι δυνατοί να τη σταματήσουν και άλλοι όχι.
Γύρω μας, δυστυχώς, υπάρχουν πολλά άτομα που αντιμετωπίζουν διατροφικά προβλήματα. Σε μερικούς το βλέπεις, σε άλλους όχι. Υπάρχουν πολλοί εκεί έξω που παλεύουν με τους δαίμονές τους, όπως έκανε η Νανά Καραγιάννη. Ας γίνει αυτή η απώλεια η αφορμή, για να ενημερωθούμε καλύτερα για το φάσμα των διαταραχών και ας χτυπήσουμε τον εαυτό μας στην πλάτη με τα είτε λεπτά, είτε όχι, δαχτυλάκια μας και ας του πούμε κι ένα Σ’αγαπώ. Ποτέ δεν είναι αργά άλλωστε.