Η πολιτικοποίηση της μόδας το 2020

Σε μια από τις πιο κρίσιμες εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στις 3 Νοέμβρη, κάθε φιλελεύθερο μέσο ενημέρωσης προσπαθεί να πείσει τους αμερικανικούς πολίτες για το αυτονόητο: να ψηφίσουν. Η τεράστια αποχή στις προηγούμενες εκλογές, ήταν, εν μέρει, ένας λόγος που εκλέχθηκε Trump.

Για να αποφευχθεί όμως το ίδιο, κάθε δημοκρατικός, είτε πρόκειται για influencer, σταρ του Χόλιγουντ, είτε σχεδιαστή μόδας, προσπαθεί να χρησιμοποιήσει την πλατφόρμα του για να τονίσει τη σημαντικότητα της ψήφου στον αμερικανικό λαό. Αυτό έχει φέρει και την άνοδο μιας από τις μεγαλύτερες (και ίσως σημαντικότερες) τάσεις της χρονιάς: τα πολιτικού περιεχομένου fashion items. Τι σημαίνει αυτό; Πολλοί fashion designers και brands κυκλοφορούν ρούχα, από t-shirts, μέχρι και κάλτσες, που αναγράφουν τη σημαντικότερη λέξη της περιόδου.VOTE.

Αυτό είναι ένα ξεκάθαρο δείγμα της πολιτικοποίησης της μόδας, κάτι που πιστεύω ότι πάντα ίσχυε για τον χώρο της μόδας. Φυσικά, φέτος, με τις επερχόμενες αμερικανικές εκλογές και τις διαμαρτυρίες του Black Lives Matter κινήματος, η μόδα καλείται να πάρει θέση. Οι σχεδιαστές καλούνται να χρησιμοποιήσουν την πλατφόρμα τους, απαιτώντας δικαιοσύνη. Και αυτό ξεδιπλώνει το κουβάρι που δείχνει την άμεση συσχέτιση μόδας και πολιτικής.

Η μόδα ως πολιτικό μέσο

Η μόδα αποτελούσε πάντα πολιτικό μέσο. Δεν ήταν ποτέ apolitical. Η μόδα και η πολιτική ήταν πάντα δυο έννοιες συνυφασμένες μεταξύ τους. Από τότε που το ανθρώπινο είδος άρχισε να φοράει ρούχα. Ένα πολύ απλό παράδειγμα, είναι ο σχολιασμός των ρούχων των πολιτικών προσώπων. Από τα κοστούμια της Margaret Thatcher, μέχρι και πιο πρόσφατα τις τσάντες της Alexandria Osacio-Cortez (ό,τι τσάντα κρατάει βγαίνει sold out), τα πολιτικά πρόσωπα σχετίζονταν πάντοτε με τα ρούχα που φορούσαν. Και σ’ αυτό δεν οφείλονται μόνο τα πρόσωπα καθ’ αυτά. Είναι και ο αντίκτυπος που έχει η ίδια η μόδα στον κόσμο. Ένα καλό παράδειγμα, είναι ο μονόλογος της Miranda Prisley στην ταινία, “The Devil Wears Prada” και το παράδειγμα με το “cerulean blue” πουλόβερ της πρωταγωνίστριας. Ό,τι φοράς έχει ξεκινάει από την ιδέα κάποιου σχεδιαστή που έγινε τάση, που έγινε mainstream και που πλέον φοράνε εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο. Ακόμα και η μη ενασχόληση ενός ανθρώπου με τη μόδα, είναι ένας είδος πολιτικού statement.

Η πολιτικοποίησης της μόδας το 2020 είναι πιο ξεκάθαρη

Και ενώ η ιδέα της πολιτικοποίησης της μόδας ξεκινάει αιώνες πριν, τα τελευταία χρόνια, η αντίληψη αυτή γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρη. Σ’ αυτό έχει συμβάλλει αρκετά η κουλτούρα των social media. Υπάρχει μια διαφορετική αντιμετώπιση της πολιτικής σε γενικότερο επίπεδο, λόγω της τεχνολογικής επανάστασης που διανύουμε. Μέσω των social media υπάρχει η “call-out” κουλτούρα που, λίγο-πολύ, σε βάζει στη «θέση» σου, αν δεν πάρεις θέση. Αυτό σημαίνει ότι η κουλτούρα της νεολαίας σήμερα, είναι πολύ διαφορετική απ’ αυτή των παλαιότερων γενιών.

Σήμερα, οι νέοι ασχολούνται με την πολιτική και απαιτούν από τα fashion brands και designers να πάρουν θέση, ειδικά όταν υπάρχει ένα ανάστατο πολιτικό κλίμα. Διαφορετικά σε «κράζουν» ή σε «ακυρώνουν», αν δεν ζητήσεις-επιδιώξεις τη δικαιοσύνη μέσω του brand σου.

Η πολιτική είναι της μόδας

Σ’ αυτό οφείλεται και η άνοδος της τάσης των fashion items πολιτικού περιεχομένου. Τα φημισμένα φεμινιστικού περιεχομένου t-shirts της Maria Grazia Chiuri για τον οίκο Dior, που κυκλοφόρησαν το 2016, επανέφεραν στη μόδα τα λεγόμενα “political t-shirts”. Οτιδήποτε σχετίζεται με ένα κίνημα ή το τρέχον πολιτικό κλίμα (βλ. Τα “F$%& Trump” και “VOTE” t-shirts), επιβεβαιώνουν την πολιτικοποίηση της μόδας.

To WGSN, μια εταιρία που προβλέπει τις τάσεις της μόδας, είχε αναφέρει στο Refinery 29, την άνοδο της πολιτικής μέσω της μόδας. «Η άνοδος της πολιτικοποιημένης μόδας σχετίζεται με την άνοδο της εξωτερίκευσης των προσωπικών απόψεων και πεποιθήσεων», είχε πει η Francesca Muston, WGSN Director of Fashion. «Τα social media έχουν διευκολύνει το γεγονός αυτό, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, σε όλο τον κόσμο, οι άνθρωποι είναι πιο πολιτικοποιημένοι, επιστρατεύοντας ανθρώπους και τις ιδέες τους που είναι πλέον πιο πιθανό να μοιραστούν δημόσια».

Φεμινισμός, body positivity, sustainability, ΒLM

Οποιαδήποτε μορφή διαμαρτυρίας, έχει πολιτικό περιεχόμενο. Και όταν η μόδα γίνεται πιο sustainable, πιο body positivity friendly ή προσλαμβάνει περισσότερες γυναίκες και μαύρους στις επιχειρήσεις, πολιτικοποιείται.

Την τελευταία δεκαετία, πολλοί fashion designers παίρνουν θέση υπέρ αυτών των κινημάτων. Και φυσικά, αυτό έχει ως αποτέλεσμα -σε συνδυασμό σαφώς με τα πολιτικά και κοινωνικά συμβάντα-, η μόδα να χρησιμοποιεί τη «φωνή» της υπεράσπισης. Μην πας μακριά. Πέρσι, όταν απαγορεύτηκαν οι αμβλώσεις στην Αλαμπάμα των Η.Π.Α., ο οίκος Gucci αφιέρωσε την Cruise 2020 συλλογή του, εξυμνώντας την ελευθερία της γυναίκας να κάνει ό,τι θέλει με το σώμα της. Ένα jacket που ανέγραφε “My body, my choice”, έδειχνε την ανάγκη προς υπεράσπιση του Alessandro Michele και φυσικά, τις πολιτικές δηλώσεις που γίνονται συχνά στις πασαρέλες.

Όσο, λοιπόν, κι αν υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι της μόδας που χαρακτηρίζεται για την επιφανειακή του διάθεση, για τα ανούσια και περιστασιακά trends που μόνο σκοπό έχουν να ενισχύσουν τους ήδη κερδοφόρους ομίλους μόδας, υπάρχει και ένα άλλο που βρίσκεται στο πλευρό της δικαιοσύνης.

Το τρέχον πολιτικό κλίμα σε μια υπερδύναμη, όπως είναι η Αμερική, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, βοηθάει στο να αποκτήσει και η μόδα πιο ξεκάθαρη θέση απέναντι στην πολιτική. Αυτό φυσικά, δεν έχει πάντα τον θετικότερο αντίκτυπο -ο χώρος της μόδας δεν είναι αμιγώς φιλελεύθερος εξάλλου. Υπάρχει όμως ενημέρωση μέσω αυτής και σίγουρα υπάρχει διάλογος. Ο διάλογος που ξεκινούν τώρα τα fashion brands; Vote.