Οι φιόγκοι είναι η νέα τάση που απενοχοποιεί τη θηλυκότητα

ΚΕΛΛΥ ΝΟΒΑΚ
12 ΙΑΝ 2024

Σε μια πρόσφατη επίσκεψή μου στην Αμβέρσα και το life changing μουσείο MoMu Antwerp, είχα την τύχη να επισκεφθώ την έκθεση με τίτλο Echo. Wrapped in Memory. Μια έκθεση αφιερωμένη στη σύνδεση ανάμεσα στις αναμνήσεις μας από την παιδική και την ενήλικη ζωή και το ένδυμα. Μια έκθεση που δείχνει τη «γέννηση» του φεμινισμού, μέσα από τις τέχνες, επικοινωνώντας το έργο της καλλιτέχνιδας Louise Bourgeois, της σχεδιάστριας Simone Rocha και της χορεύτριας Anne Teresa de Keersmaeker.

οπτικοακουστική έκθεση, είχα την ευκαιρία να δω από κοντά μερικές από τις δημιουργίες της αγαπημένης μου Simone Rocha, η οποία μέσω των ενδυμάτων της «μιλάει» για τις δυσκολίες της μητρότητας και πώς εκείνη βίωσε τη δική της εμπειρία, ενώ συχνά την απασχολεί η γυναικεία ενδυνάμωση μέσω των ενδυμάτων της. Στην έκθεση είδα από κοντά μερικά κομμάτια από την powerful Fall/Winter 2023/2024 συλλογή της μέσω των οποίων χρησιμοποίησε ένα απροσδόκητο αξεσουάρ για να απενοχοποιήσει τη γυναικεία υπόσταση και θηλυκότητα: τους φιόγκους.

Δημιουργίες της Simone Rocha από την έκθεση του MoMu Antwerp, “Echo. Wrapped in Memory”

Κόκκινοι φιόγκοι τοποθετήθηκαν στα πρόσωπα των μοντέλων, θυμίζοντας δάκρυα και σαν να έδειχναν την μετάβαση μιας γυναίκας από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση (και τις δυσκολίες αυτής της αλλαγής). Ένας εκπληκτικός παραλληλισμός με τον οποίο μέσω του ρούχου (ή του αξεσουάρ σε αυτή την περίπτωση), η Rocha τιμάει την αθωότητα της παιδικής ηλικίας, αλλά και της θηλυκότητας, όπως αυτή ορίζεται τουλάχιστον με τον παραδοσιακό τρόπο. Οι φιόγκοι της Simone Rocha, είναι ένα καλό παράδειγμα και μια σημαντική υπενθύμιση ότι το να θέλουμε να είμαστε “girlie girls” και να είμαστε γλυκιές, να ντυνόμαστε στα ροζ και να φοράμε φιόγκους, δεν υποβιβάζει τον δυναμισμό που κρύβουμε μέσα μας.

Οι φιόγκοι θέλουν να γιορτάσεις την κοριτσίστικη πλευρά σου

Σε μια εποχή που ειδικά στην Ελλάδα, οι γυναίκες «πέφτουν» σαν τις μύγες από τους κακοποιητικούς συντρόφους τους, οι οποίοι δεν μπορούν ακόμα να κατανοήσουν την ισότητα ανάμεσα στα δυο φύλα, είναι σημαντικό να βρίσκουμε τρόπους να επαναστατούμε με τον δικό μας τρόπο. Η μόδα αποτελούσε πάντα πολιτικό μέσο και οι φιόγκοι, είναι ένας φανταστικός τρόπος για να υπενθυμίσουμε στον κόσμο ότι η ευαλωτότητα μιας γυναίκας δεν ταυτίζεται με την αδυναμία. Ήρθε η στιγμή να καταλάβουμε ότι αν μια γυναίκα ντύνεται κοριτσίστικα ή ρομαντικά, δεν σημαίνει ότι δεν είναι ισχυρή ή ότι δεν μπορεί να προστατεύσει η ίδια τον εαυτό της.

Οι φιόγκοι, έτσι όπως τους παρουσιάζουν οι οίκοι μόδας, αντιστέκονται στα στερεότυπα και δείχνουν πώς μπορεί μια γυναίκα που της αρέσει να εκφράζει την θηλυκότητά της -με τον παραδοσιακό-, να είναι το ίδιο δυναμική όσο κι όταν φοράει κοστούμι.

Πρέπει να σταματήσουμε να συνδέουμε τον δυναμισμό μιας γυναίκας επειδή φόρεσε ένα κοστούμι (ένα ρούχο ταυτισμένο με τον πατροπαράδοτο ανδρισμό) και να διερευνήσουμε την έννοια αυτή, μέσα απ’ όλα τα είδη ντυσίματος.

Στις πασαρέλες των Fall/Winter 2023/2024 συλλογών (και σε παλαιότερες συλλογές ήδη) γίνεται αυτό ακριβώς. Σε μια περίοδο που το γυναικείο ντύσιμο συνεχίζει να κριτικάρεται (ακόμα και σε περιπτώσεις βιασμών), οι φιόγκοι είναι ένα βήμα προς την γυναικεία απελευθέρωση μέσω του ντυσίματος. Ναι, το ξέρω δεν τους φαίνεται.

Η θηλυκότητα, λοιπόν «απενοχοποιείται» και αποκτά νέο πρόσωπο μέσα από τους ρομαντικούς, τους edgy, τους sporty, τους elegant, τους σοφιστικέ φιόγκους. Γιατί οι πασαρέλες μάς δείχνουν το τεράστιο εύρος που έχουν φιόγκοι οι οποίοι όπως και οι γυναίκες, δεν είναι ένα και μόνο πράγμα.

Οι φιόγκοι στις πασαρέλες των 2024 συλλογών

Με την άνοδο του babydoll style, του schoolgirl style, του balletcore και της γενικότερης στροφής της μόδας προς τον ρομαντισμό, οι φιόγκοι είναι ο νέος τρόπος που οι σχεδιαστές γιορτάζουν τη γυναικεία θηλυκότητα. Μεγάλοι ογκώδεις φιόγκοι, σουέντ και βελούδινα υφάσματα, τυπώματα με φιόγκους σε φουσκωτά μπουφάν, παστέλ αποχρώσεις και διακοσμητικά στοιχεία: όλα αυτά τα στοιχεία δείχνουν το versatility των φιόγκων αλλά και τη νέα γενιά τους η οποία δεν περιορίζεται μόνο στους όμορφους, κοριτσίστικους φιόγκους.

Αλλά αυτό είναι και το νόημα: να γεφυρώσουμε το χάσμα μεταξύ της αθωότητας της παιδικής ηλικίας και της γυναικείας ενηλικίωσης. Μέσα από μια πιο προοδευτική ματιά βλέπουμε πως οι φιόγκοι απελευθερώνονται, «θολώντας» ταυτόχρονα τα όρια ανάμεσα στο γυναικείο και ανδρικό ντύσιμο.

(Α-Δ): Balmain Fall/Winter 2023/2024, Valentino Couture Fall 2023

Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι κάποτε οι φιόγκοι ήταν ένα gender fluid αξεσουάρ που φορούσαν άνδρες και γυναίκες. Πρωτοβλέπουμε τους φιόγκους στα αρχαία χρόνια, ένα σύμβολο που εκπροσωπούσε όλα τα φύλα.

Επί ρομαντισμού και Ροκοκό οι φιόγκοι φοριούνται από άνδρες και γυναίκες και ήταν βέβαια, η 14χρονη τότε Μαρία Αντουανέτα που κλήθηκε να κυβερνήσει μια ολόκληρη χώρα που άλλαξε την εικόνα που υπήρχε ως τότε γι’ αυτούς. Οι φιόγκοι της νεαρής Γαλλίδας βασίλισσας ταυτίστηκαν, υπό μια έννοια, με την επιπολαιότητα του κυβερνητικού της συστήματος.

kirsten dunst in marie antoinette…that’s the tweet pic.twitter.com/GGANbgYOHn— m. (@itsglxriana) April 22, 2020

Αιώνες μετά, εν έτει 2024, και σε ένα εξίσου ταραχώδες πολιτικό κλίμα, η μόδα έρχεται να υπερασπιστεί τους φιόγκους και να διεκδικήσει τη χαμένη γυναικεία θηλυκότητα μέσα από το πάλαι ποτέ «κοριτσίστικο» αξεσουάρ.

(Α-Δ): Bronx and Branco Fall 2022. Carolina Herrera Fall 2022

Κάποτε «φοβόμασταν» τις γυναίκες που ντυνόντουσαν με πανκ ρούχα και που φορούσαν καρφιά και δερμάτινα. Τώρα, να τις «φοβάσαι» όλες, ακόμα κι αυτές που φοράνε φιόγκους, που είναι ευγενικές και ευάλωτες και που κλαίνε εύκολα. Ο δυναμισμός μιας γυναίκας δεν περιορίζεται στα στερεότυπα και σίγουρα όχι στα ρούχα που φοράει.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ