Οι γόβες επιστρέφουν: Η εμμονή της μόδας για τα παπούτσια που σεξουαλικοποίησαν το γυναικείο σώμα
- 15 ΜΑΡ 2023
«Φοράς ψηλά τακούνια και αλλάζεις. Χρησιμοποιώ ό,τι θεωρώ ότι είναι σέξι στις δημιουργίες μου», έχει πει ο Manolo Blahnik. Ένας από τους πιο γνωστούς υποδηματοποιούς που σχεδιάζει, σχεδόν, αποκλειστικά γόβες και ψηλοτάκουνα για τις γυναίκες.
Ένας από τους πολλούς οίκους υποδημάτων που σχεδιάζουν γυναικεία ρούχα αλλά έχουν ιδρυθεί από άνδρες. Από ανθρώπους δηλαδή, που στην πλειοφηφία τους, δεν φοράνε γόβες ή ψηλοτάκουνα. Αν όμως, σκεφτεί κανείς την ιστορία της γόβας και την εξέλιξή της, μπορεί να καταλάβει γιατί το παπούτσι αυτό είναι ενδεικτικό της πατριαρχικής κοινωνίας στην οποία ζούμε. Αιώνες πριν, πολύ πριν ξεκινήσει το φεμινιστικό κινήμα και οι αγώνες υπέρ της ισότητας στα δυο φύλα, οι γυναίκες αντιμετωπίζονταν, όπως αντιμετωπίζονται πολλές φορές και σήμερα στην Ελλάδα: ως ιδιοκτησία των ανδρών. Οι γόβες, λοιπόν, και τα ψηλά τακούνια στόχευαν στη σεξουαλικοποίηση της γυναίκας που την έκανε να δείχνει ως τρόπαιο.
Ακόμα, λοιπόν, κι αν αυτό το παπούτσι ξεκίνησε ως ανδρικό υπόδημα, δεν άργησε να ταυτιστεί με τη γυναικεία σεξουαλικότητα. Όλα αυτά τα χρόνια, από τον 10ο αιώνα κι έπειτα (που εφευρέθηκαν οι πρώτες γόβες) μέχρι και τη σύγχρονη κοινωνία, τα παπούτσια αυτά δεν έχουν μόνο ταυτιστεί με το γυναικείο ένδυμα, αλλά αποτελούν και ένα κλασικό κομμάτι της γκαρνταρόμπας. Αυτό το παπούτσι, λοιπόν, που έχει τόσο μεγάλη ιστορία, αναγεννιέται μέσα από τις Fall 2023 συλλογές ως μια από τις It τάσεις της επόμενης σεζόν. Με αφορμή το comeback τους, λοιπόν, αναρωτιέμαι το εξής: τα φοράμε ή όχι;
Οι γόβες επιστρέφουν και επίσημα στην γκαρνταρόμπα μας. Η εξέλιξή τους στα χρόνια
Όπως οι κορσέδες στον 17ο αιώνα, έτσι και οι γόβες είναι άμεσα συνδεδεμένες με το γυναικείο ντύσιμο. Αν και οι γόβες, που πρωτοεμφανίστηκαν στην Περσία τον 10ο αιώνα, ήταν ένα παπούτσι που φορούσαν άνδρες και γυναίκες, έγινε ένα σύμβολο ταυτισμένο με τη γυναικεία σεξουαλικότητα, με το που προστέθηκαν τακούνια σε αυτό. Ο λόγος που συνέβη αυτό ήταν απλός: για να δείχνουν οι άνδρες και οι γυναίκες που τα φορούσαν, πιο ψηλοί. Όταν, λοιπόν, οι πιο ευκατάστατοι Πέρσες άρχισαν να ταξιδεύουν στην Ευρώπη, έφεραν αυτή τη μόδα και σε άλλες χώρες. Μέχρι και τον 17ο αιώνα, την εποχή του Μπαρόκ, οι γόβες έγιναν ένα στιλ παπουτσιού που φορούσαν όλοι.
Αυτό όμως, που κατέληξε να διαφοροποιεί τις γυναικείες γόβες από τις ανδρικές, ήταν τα τακούνια. Τα τακούνια υπήρχαν στις γόβες και των δυο, όμως στα γυναικεία ήταν πιο ψηλά και πιο λεπτά. Αυτό συνέβη όταν οι υποδηματοποιοί συνειδητοποίησαν όταν κάνουν το γυναικείο σώμα να δείχνει πιο θηλυκό. Από τότε, τα παπούτσια των γυναικών είχαν πάντα τακούνι (χαμηλό ή ψηλό) και τα ανδρικά έγιναν φλατ, άρα και πιο πρακτικά και άνετα.
Αλλά ήταν αυτό το illusion που πρόσφερε στα γυναικεία σώματα, που καθόρισε τελικά, την εξέλιξη των παπουτσιών σε κοινωνικό επίπεδο. Όταν οι άνδρες άρχισαν να βλέπουν τα γυναικεία σώματα να «αλλάζουν» κάθε φορά που οι γυναίκες φορούσαν ψηλοτάκουνες γόβες, άρχισαν να γοητεύονται από την εικόνα αυτή. Έτσι, τα γυναικεία παπούτσια άρχισαν να σεξουαλικοποιούνται και ταυτίστηκαν με τον ερωτισμό και το σεξ. Φυσικά, αυτό τελικά, οδήγησε σε ένα σωρό στερεότυπα που τέθηκαν για τις γυναίκες και το ντύσιμό τους. Για πολλά χρόνια, όσες γυναίκες φορούσαν ψηλοτάκουνες γόβες χαρακτηρίζονταν ως εύκολες ή πρόστυχες, ενώ η εμμονή της μόδας με τα ψηλοτάκουνα δεν βοήθησε την κατάσταση.
Οι σχεδιαστές άρχισαν να βάζουν σε προτεραιότητα τη μόδα και όχι την πρακτικότητα, σταματώντας να σχεδιάζουν άνετα παπούτσια τα οποία έκαναν εύκολο το περπάτημα για τις γυναίκες. Η εμμονή των designers με τις άβολες γόβες έγινε τάση, ειδικά με την εφεύρεση των στιλέτο.
Το «φετίχ» των σχεδιαστών με τα ψηλοτάκουνα
Αυτή η επιμονή της μόδας με τις γόβες και τα καθόλου άνετα παπούτσια, έγινε φετίχ για πολλούς σχεδιαστές στα σύγχρονα χρόνια. Αν δεις πώς αντιμετωπίζουν τις γόβες σχεδιαστές όπως ο Manolo Blahnik, ο Roger Vivιer αλλά και ο Jimmy Choo τότε βλέπουμε πώς διαιωνίζεται η σεξουαλικοποίηση της γυναίκας μέσω των παπουτσιών αυτών.
Υπάρχουν βέβαια και άλλα παραδείγματα, που αντιμετωπίζουν τα ψηλοτάκουνα περισσότερο ως έργα τέχνης, παρά ως ένα πρακτικό παπούτσι που μπορούν όντως να φορέσουν οι γυναίκες: τα φημισμένα, «εξωγήινα» Armadillo shoes του Alexander McQueen από τη Spring 2010 συλλογή του, αλλά και τα Pointer shoes του Christian Louboutin που σχεδίασε σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη David Lynch, για την έκθεσή τους “Fetish” (2007), είναι μερικές περιπτώσεις στις οποίες η φαντασία ξεπερνάει την πρακτικότητα.
@2023 Bebeto Matthews/AP Images
Παρ’ όλα αυτά, με το κίνημα του φεμινισμού να μεγαλώνει και τις γυναίκες να διεκδικούν όλο και πιο ενεργά τα δικαιώματά τους, οι γόβες και η ταύτισή τους με τη γυναικεία σεξουαλικότητα, απενεχοποιείται. Αν και για πολλούς (άνδρες) δεν θα σταματήσουν να αποτελούν ένα σέξι παπούτσι που τους κ@@@@@@@, υπάρχει και ο υπόλοιπος κόσμος που βλέπει την άλλη πλευρά του νομίσματος. Αυτή της πλευράς, που καθιερώνει τις γόβες ως ένα must της γυναικείας γκαρνταρόμπας, όπως είναι και τα φλατ μοκασίνια ή τα αθλητικά, γιατί είναι απλούστατα, ένα διαχρονικό στιλ παπουτσιού.
Launchmetrics Spotlight
Όσο, λοιπόν, κι αν η σχέση μας τις γόβες μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας προβληματικής κοινωνίας που ήθελε, αρχικά τουλάχιστον, να φορέσει ταμπέλες στο γυναικείο φύλο, υπάρχει και αυτή που δεν περιπλέκει τόσο τα πράγματα. Και που δίνει την ευκαιρία στις γυναίκες να τις φορέσουν για εκείνες και γιατί τις βοηθούν να ανακαλύψουν νέες πτυχές του εαυτού τους και της αυτοπεποίθησής τους. Αν, λοιπόν, μια γυναίκα θέλει να φορέσει γόβες γιατί την κάνουν να νιώθει σέξι ή δυναμική ή απλά θεωρεί ότι ταιριάζουν με το σύνολό της, μπορεί να το κάνει για όλους αυτούς τους λόγους. Και όχι απαραίτητα γιατί θέλει να αρέσει σε έναν άνδρα (που και αυτός να είναι ο σκοπός, είναι δικαίωμά της).
Αν ανήκεις στην κατηγορία των γυναικών που της αρέσει να φοράει γόβες, τότε σε ενδιαφέρει να μάθεις ότι το στιλ αυτό, επιστρέφει. Μέσα από τις Fall 2023 συλλογές, βλέπουμε την άνοδο αυτού του classic.
Οι γόβες μέσα από τις Fall 2023 συλλογές
Αν και πρόκειται για ένα κλασικό στιλ παπουτσιού που δεν φεύγει ποτέ από τη μόδα, πολλοί οίκοι κηρύττουν την επιστροφή της γόβας. Οι γόβες κυριάρχησαν στις πασαρέλες των Fall 2023 συλλογών, όπου παρουσιάστηκαν μέσα από διάφορες ενδιαφέρουσες εκδοχές.
Από αριστερά: Gucci, Prada / Launchmetrics Spotlight
Στις φθινοπωρινές συλλογές, λοιπόν, είδαμε τις γόβες μέσα από πιο κλασικά slingback styles με χαμηλό τακούνι (Gucci), αλλά και μέσα από πιο δημιουργικά σχέδια με ενδιαφέρουσες υφές (Acne Studios, Givenchy).
Aπό αριστερά: Givenchy, Acne Studios / Launchmetrics Spotlight
Στις πασαρέλες όμως, είδαμε να γιορτάζεται και το απόλυτο classic: η μαύρη γόβα (Carolina Herrera, Prada).
Από αριστερά: Carolina Herrera, Prada / Launchmetrics Spotlight
Άλλα styles, όπως τα κομψά Mary Janes έκαναν κι αυτά την παρουσία τους αισθητή σε shows, όπως αυτά των οίκων Dior και Rodarte, ενώ είδαμε μέχρι και γόβες με παγιέτες στη συλλογή του Christopher Kane.
Από αριστερά: Dior, Rodarte / Launchmetrics Spotlight
Από αριστερά: Dior, Rodarte
Από αριστερά: Christopher Kane, Saint Laurent / Launchmetrics Spotlight
Metallic αποχρώσεις, σαν τις γόβες στο show του Sergio Hudson, πρόσφεραν μια πιο statement διάθεση στο κλασικό αυτό στιλ παπουτσιού. Οι ασπρόμαυρες δε, με τα studs στη συλλογή Valentino ήταν η πιο edgy διάθεση της γόβας. Από την άλλη, οι γόβες με κροκό εφέ στη συλλογή Saint Laurent, μας ταξίδεψαν στα 80.
Από αριστερά: Sergio Hudson, Valentino / Launchmetrics Spotlight
Σε ό,τι αφορά τη μύτη και τα τακούνια δε, και εκεί υπάρχει ποικιλία. Στη συλλογή Tory Burch είδαμε τετράγωνα σχέδια, ενώ τα kitten heels μάς επιβεβαιώνουν ότι δεν είναι μόνο τα ψηλοτάκουνα της μόδας.
Aπό αριστερά: Lanvin, Stella McCartney / Launchmetrics Spotlight
Από αριστερά: Maison Margiela, Christian Siriano / Launchmetrics Spotlight
Και κάπως έτσι, μέσα από τις διαφορετικές επιλογές και τους διαρκείς αγώνες για την ισότητα στα δυο φύλα, ο κόσμος και η μόδα εκπαιδεύεται και παρουσιάζει το γυναικείο ντύσιμο πιο απελευθερωμένα. Ίσως κάποτε οι γόβες να θεωρούνταν ένα άβολο παπούτσι που πρέπει να φορέσουν οι γυναίκες για να δείχνουν ωραίες, αλλά πλέον, αυτή είναι μια αντίληψη που έχουν εγκαταλείψει πολλοί. Η μόδα βοηθάει πλέον, σε αυτό, επιβεβαιώνοντας ότι οι μάχες μας δεν γίνονται μάταια. Υπάρχουν πολλά ακόμα που πρέπει να διεκδικήσουμε, αλλά είναι και αυτό μια αρχή.
