Όταν η μόδα γίνεται υπόθεση κοινωνικοπολιτική
- 15 ΙΟΥΛ 2015
Από τις διαδηλώσεις στα catwalks της Vivienne Westwood για τη προστασία του περιβάλλοντος μέχρι τα ημίγυμνα μοντέλα του Rick Owens, η μόδα ανέκαθεν υπήρξε μία ιδανική πλατφόρμα για πολιτικές δηλώσεις και ένα μέσο άμεσης προσέγγισης σημαντικών ιδεών. Ανδρικές φούστες, αντί-τρομοκρατικά slogans και videos των Pussy Riot, ανδρικά μόρια στα catwalks, φεμινιστικές διαδηλώσεις στη πασαρέλα και καμπάνιες κατά της γούνας, αυτές είναι οι πιο σημαντικές στιγμές στην ιστορία της μόδας.
Τα γυμνά μοντέλα της Peta
“Προτιμούμε να βγούμε γυμνές παρά να φορέσουμε γούνα.” γράφει η λεζάντα πάνω από τα κεφάλια της Naomi Campbell και άλλων διάσημων μοντέλων των 90s, στην πίο iconic καμπάνια της ΡΕΤΑ το 1994. Η φωτογραφία απεικονίζει μία απαρτία από τα πιο όμορφα μοντέλα της εποχής, όπως Christy Turlington, Elle McPherson και Cindy Crawford. H συγκεκριμένη καμπάνια αντιπροσωπεύει μία εξαιρετικά δραστική αλλαγή στον τρόπο διαδήλωσης για τα δικαιώματα των ζώων: αντί να κάνουν επίθεση σε άτομα που φορούν αληθινές γούνες με μπογιά ή ψεύτικο αίμα, προσπάθησαν (και τα κατάφεραν) να μετατρέψουν την ηθική μόδα σε κάτι super cool. H οργάνωση έχει παρουσιάσει κι άλλες εξστρατείες μέσω διάφορων σχεδιαστών, όπως τη Stella McCartney και Vivienne Westwood (η οποία έχει παρουσιαστεί σε video που μιλάει μέσα στο ντους για τη χορτοφαγία).
Τα πολιτικά slogans της Katharine Hamnett
Η πρωτοπόρος των πολιτικών slogans σε t-shirts, Katharine Hamnett, δημιούργησε κομμάτια με προκλητικό ύφος τα οποία υπήρξαν φερέφωνα για τα πιό σημαντικά πολιτικά γεγονότα των τελευταίων 4 δεκαετιών. Το πιό διάσημο είναι το πρώτο-πρώτο της σχέδιο, με το slogan “Choose Life” (Διάλεξε Ζωή) αλλά και ένα ακόμα, λίγο αργότερα, to “Use A Condom” (Χρησιμοποίησε Προφυλακτικό) το οποίο επίσης δημιούργησε σάλο οταν η Naomi Campbell το φόρεσε στο runway το 2003. Η ίδια η Hamnett έχει κάνει το δικό της κομμάτι στη καμπάνια, φορώντας ένα t-shirt με τη φράση “58% Are Opposed To Pershing” (58% Είναι Αντίθετοι Με Τα Pershing), αναφερόμενη σε ένα γκάλοπ που είχε γίνει περί της στάθμευσης πυρηνικών πυραύλων στο Ηνωμένο Βασίλειο και αυτό οταν συναντήθηκε την τότε πρωθυπουργό Margaret Thatcher το 1984. Η συγκεκριμένη φωτογραφία ήταν η πιό αναδημοσιευμένη φωτογραφία της χρονιάς.
Το “highland rape” του Alexander McQueen
Το Άνοιξη/Καλοκαίρι catwalk του Alexander McQueen, “Highland Rape”, βρήκε τον πρωτοποριακό σχεδιαστή να παρουσιάζει μία από τις πιό αμφιλεγόμενες collections όλων των εποχών. Μελανιασμένα και φαινομενικά ‘κακοποιημένα’ μοντέλα να περπατούν στο runway με ‘χαμένες’ εκφράσεις στο πρόσωπο και ντυμένες με σχεδόν ανύπαρκτα κομμάτια από καρό και δαντέλα. Μέσα στο show υπήρξαν αναφορές στη θυληκότητα αλλά και στη Βρετανική κληρονομιά. Φυσικά, υπήρξαν αντιδράσεις και υπόνοιες περί μισογυνισμού στις οποίες ο McQueen αντεπετέθει εξηγώντας πως θέλησε να ενδυναμώσει το γυναικείο φύλο απεικονίζοντας το τρόπο που η κοινωνία βλέπει τις γυναίκες, όχι όπως τις βλέπει εκείνος. Πέραν τα προφανή μηνύματα του show, τα ‘κακοποιημένα’ μοντέλα αποτελόυν και μία μεταφορά για το ‘βιασμό’ της Αγγλίας στη Σκωτία τον 18ο και 19ο αιώνα – μία εθνοκάθαρση από τις Βρετανικές δυνάμεις την οποία ο -αρκετά πατριωτικός- McQueen, δεν ήθελε να αφήσει να ξεχαστεί.
Οι ανδρικές φούστες του Jean Paul Gaultier
Όταν το κακό παιδί της μόδας, Jean Paul Gaultier, έστειλε άνδρες που φορούσαν φούστες στο catwalk, το 1984 στο Παριζιάνικο show του “And God Created Man”, δημιούργησε απίστευτο σάλο. Υπήρξε εξαιρετικός διχασμός απόψεων: συντάκτες της Vogue σηκώθηκαν απ’ τις θέσεις τους και έφυγαν απ’ το show φανερά αηδιασμένοι, ενώ άλλοι όπως ο Γάλλος σχεδιαστής Daniel Hechter, ενθουσιασμένος δήλωσε πως το event ήταν το πιό σημαντικό γεγονός που συναίβει στη μόδα τα τελευταία 20 χρόνια. Ο Gaultier αρνήθηκε πως η συλλογή -η οποία αποτελούταν από καρό φούστες και sneakers- ήταν μία προσπάθεια για να προκαλέσει το σύστημα. Εν αντιθέσει, χρησιμοποίησε ως έμπνευση παραδοσιακές ανδρικές στολές απ’ όλο το κόσμο: το Σκωτσέζικο kilt, το hakama των Samurai και τις μακριές ποδιές των Γάλλων σερβιτόρων.
Ο κόσμος της μόδας και οι Pussy Riot
O κόσμος της μόδας βίωσε μία ηχηρή απάντηση στην περιστολή της Ρωσίας για τα δικαιώματα της LGBT κοινότητας όταν ο Gareth Pugh, Nick Knight και Ruth Hogben δημιούργησαν μία σειρά από ταινίες μικρού μήκους για το SHOWstudio περιλαμβάνοντας γνωστούς σχεδιαστές, μοντέλα, συντάκτες και φωτογράφους με full-face μάσκες. Προγραμματισμένα για να συμπέσουν με την έναρξη των Ρωσικών Ολυμπιακών Αγώνων, Sochi 2014 και με την υποστήριξη της Διεθνούς Αμνηστίας, κάθε ασπρόμαυρο video ξεκινά με μία φιγούρα με full-face μάσκα (αναφερόμενη στην εμφάνιση των Pussy Riot, του punk-rock συγκροτήματος που φυλακίστηκε το 2012 για τo performance του σε εκκλησία της Ρωσίας). Όταν απομακρύνονται οι μάσκες αποκακλύπτονται τα πρόσωπα των ‘διαδηλωτών’, μεταξύ τους των Kate Moss, Katy England, Henry Holland και Shayne Oliver.
Οι φεμινίστριες της Chanel
‘Οταν ο Karl Lagerfeld έστειλε τα μοντέλα της Chanel στο catwalk κρατώντας πλακάτ με φεμινιστικά slogans στο show του για την Άνοιξη/Καλοκαίρι 2015, ο κόσμος της μόδας (και το Twitter) πήραν φωτιά. Με ένα μεγάφωνο στο χέρι, η Cara Delevingne οδηγώντας ένα ‘στρατό’ από επαναστατικά μοντέλα στο Boulevard Chanel, φωνάζοντας συνθήματα όπως “Feminist but feminine” και “Ladies First”, σε ένα από τα πιό πολιτικοποιημένα fashion catwalks όλων των εποχών. Κατακριτέος για κόλπο περί δημοσιότητας ο Lagerfeld υπερασπίστηκε το show λέγοντας πως “του αρέσει η ιδέα του φεμινισμού να είναι κάτι ‘ελαφρύ’, όχι ένα νταλικέρης για το φεμινιστικό κίνημα.”
Τα ημίγυμνα μοντέλα του Rick Owens
O πρωτοστάτης του kink, Rick Owens, έκανε αίσθηση
με το show του για το Φθινόπωρο/Χειμώνα
2015 όταν παρουσίασε menswear δημιουργίες οι
οποίες είχαν σε σχετικά εμφανή..θέα τα
ανδρικά γεννητικά όργανα των μοντέλων.
Αν και η αντίδραση μέσω των social media
παρουσίασε το catwalk ως μία από τις πιό
προκλητικές στιγμές στην πρόσφατη
ιστορία της μόδας, η έμφαση που δόθηκε
στα συγκεκριμένα σημεία ήταν ιδιαίτερα
λεπτή και όχι τόσο αδικαιολόγητη όπως
σχολιάστηκε από διάφορους συντάκτες
περιοδικών. Συγχρόνως, ο άνθρωπος πίσω
απ’ όλα, σχολίασε: “H γύμνια είναι η
πιό αρχέγονη χειρονομία – δίνει μία
γροθιά. Είναι ισχυρή.[..]Δηλώνει την
ανεξαρτησία.”