Patrick Demarchelier: Ο θρυλικός φωτογράφος που απαθανάτιζε την αλήθεια στα πρόσωπα των μοντέλων του
- 1 ΑΠΡ 2022
Τι είναι στην πραγματικότητα μια φωτογραφία; Είναι ένα κλικ. Είναι μια στιγμή. Μια στιγμή αλήθειας και αυθορμητισμού, αν είσαι τυχερός να το ζήσεις αυτό. Αν προλάβεις να απαθανατίσεις την αλήθεια, τότε στην λήψη αυτή δεν κρύβεται τίποτα. Δεν υπάρχει κανένα «τοίχος». Καμία άμυνα. Παρά μόνο ειλικρίνεια. Ο Patrick Demarchelier ήταν ένας φωτογράφος που είχε την αβίαστη, σχεδόν, ικανότητα να αποδίδει αυτό ακριβώς στις λήψεις του: την αλήθεια. Ακόμα και στα πιο εμπορικά editorials του που «πουλούσε» ρούχα, σε αυτά που τα μοντέλα χοροπηδούσαν από την τάχα μου χαρά και που πόζαραν ρουφώντας τις κοιλιές τους και είχαν τα χέρια τους στη μέση -πόζες που κανένας «θνητός» δεν μπορούσε να μιμηθεί γιατί ήταν physically impossible-, ο Demarchelier κατάφερνε να φωτογραφίζει το συναίσθημα της στιγμής. Ίσως γι’ αυτό να ήταν ένας από τους μεγαλύτερους φωτογράφους μόδας, που κατά τη διάρκεια της καριέρας του, απαθανάτισε μερικά από τα πιο γνωστά πρόσωπα της μόδας, της μουσικής, του κινηματογράφου, της socialite και η λίστα συνεχίζεται.
Ο Patrick Demarchelier, ο οποίος απεβίωσε την Πέμπτη 31 Μαρτίου 2022, σε ηλικία 78 χρονών, θα είναι πάντα ο φωτογράφος που «αιχμαλώτιζε» το πάθος και το συναίσθημα των μοντέλων του, παίζοντας με το φως και με τις σκιές, λες και ζωγράφιζε πίνακα. Όλα ξεκίνησαν όταν ο πατριός του, του χάρισε την πρώτη του φωτογραφική μηχανή.
Patrick Demarchelier: Τα πρώτα χρόνια και ο «δρόμος» προς την επιτυχία
«Ο πατριός μου, μου έδωσε μια Kodak φωτογραφική μηχανή όταν ήμουν 17 χρονών. Άρχισα να δουλεύω σε ένα φωτογραφείο της γειτονιάς, στο Le Havre της Γαλλίας, βγάζοντας φωτογραφίες διαβατηρίων και φωτογραφίζοντας γάμους», είχε πει σε συνέντευξή του στους Times, το 2008.
Αυτή η συνέντευξη, ήταν δυο χρόνια μετά την ταινία του David Frankel, “Devil Wears Prada”, όπου ο χαρακτήρας της Meryl Streep, ανέφερε πολλάκις το όνομα του Patrick Dermarchelier. H ατάκα “Get Patrick on the phone” από την ταινία, έκανε έναν ήδη αναγνωρισμένο φωτογράφο μόδας να αποκτήσει ακόμα περισσότερη προβολή. Αλλά τι προβολή ή επιβεβαίωση να χρειαζόταν ο φωτογράφος ο οποίος είχε φωτογραφίσει την Πριγκίπισσα Diana; Ο Demarchelier, το 2008, είχε ήδη κατακτήσει τον χώρο της μόδας και της φωτογραφίας, με την ικανότητά του να απαθανατίζει την αλήθεια στα πρόσωπα των μοντέλων του.
Όλα ξεκίνησαν με αυτή την Kodak φωτογραφική μηχανή στο Le Havre της Γαλλίας
Η ενασχόλησή του με τη φωτογραφία ξεκίνησε στα 17 του. Μερικά χρόνια μετά, μετακόμισε στο Παρίσι και άρχισε να δουλεύει σε φωτογραφείο που τύπωνε ασπρόμαυρες φωτογραφίες. Τότε ήταν που έμαθε καλύτερα την ασπρόμαυρη φωτογραφία, η οποία είναι από τα signature χαρακτηριστικά του στιλ φωτογραφίας του. Έπειτα, δούλεψε για ένα περιοδικό κινηματογράφου και λίγο μετά, άρχισε να πειραματίζεται με πορτραίτα, φωτογραφίζοντας γυναίκες. Ένας φωτογράφος τον προσέλαβε για βοηθό του και έτσι έμαθε όλα τα μυστικά του επαγγέλματος. Από τότε κι έπειτα, η πορεία του ήταν ανοδική. Μέχρι τα τέλη του 60 κι όλας, οι φωτογραφίες του είχαν ήδη φιλοξενηθεί στο Elle και το Marie Claire.
Αφού δούλεψε για 12 χρόνια στη Γερμανία και ήταν γύρω στα 70s που γνώρισε τον editor Alexander Liberman ο οποίος τον πρότεινε στην αμερικανική και βρετανική έκδοση της Vogue. Τότε ήταν που μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, και που καριέρα του αλλά και το στιλ φωτογραφίας του, πήραν τη μορφή που βλέπουμε σήμερα. Άρχισε να ασχολείται ενεργά με τη φωτογραφία μόδας αλλά και με τα πορτραίτα. Όσο ήταν στη Νέα Υόρκη, η δημοτικότητα του Patrick Demarchelier αυξανόταν διαρκώς. Σε τέτοιο βαθμό, ώστε να τραβήξει την προσοχή της Πριγκίπισσας Diana. Η γαλαζοαίματη είδε τη δουλειά του στη Vogue και το 1989 και τον προσέλαβε να την φωτογραφίσει. Οι δυο τους έγιναν καλοί φίλοι και ο Dermarchelier είναι υπεύθυνος για μερικά από τα πιο iconic πορτραίτα της.
«Μου άρεσε η ιδέα του να σπάω τους κανόνες του πρωτόκολλου. Την πρώτη φορά που την φωτογράφισα, πήγαμε στην εξοχή. Είχε μακριά μαλλιά και απαίσιο μακιγιάζ. Τη δεύτερη φορά που με κάλεσε, πρότεινα να της φέρω μαλλιά και μακιγιάζ, και είπε ναι», είχε αναφέρει σε συνέντευξή του.
Μέχρι το 1992, είχε ήδη αναγνωριστεί ως ένα από τους top φωτογράφους μόδας ο οποίος είχε συνεργαστεί με όλους τους σημαντικούς οίκους για τις καμπάνιες του. Από τον Calvin Klein, Dior, Yves Saint Laurent, Gucci, Dolce & Gabbana, Ralph Lauren, Versace, Chanel, Salvatore Ferragamo, Louis Vuitton, Armani και πολλούς ακόμη σχεδιαστές.
Η Naomi Campbell, το 1998, για το Harper’s Bazaar
Μέχρι το 2004, είχε γίνει ο επίσημος φωτογράφος του Condé Nast group, φωτογραφίζοντας αμέτρητα εξώφυλλα για τις εκδόσεις των περιοδικών. Μετρώντας αρκετές εκθέσεις φωτογραφίες και ένα σωρό τίτλους και βραβεία, ο Patrick Dermarchelier ήταν ήδη ένας θρύλος της μόδας.
H Anna Ewars το 2014
Το στιλ του
Με έμπνευση από εμβληματικούς φωτογράφους, από τον Richard Avedon, τον Irvin Penn και τον Frank Hovart, αλλά και τη ζωγραφική, στον Patrick Demarchelier άρεσε ο πειραματισμός. Πειραματιζόταν συνέχεια με το φως, με τις σκιές, με τις γραμμές, με την κίνηση του ανθρώπινου σώματος.
H Αmber Valletta το 1993 για το Harper’s Bazaar
Αναζητούσε τον αυθορμητισμό στις φωτογραφίες του γι’ αυτό και «δούλευε γρήγορα». Ήθελε να «πιάνει» τη στιγμή πράγμα που πρόσφερε αυτά τα powerful πορτραίτα, για τα οποία ήταν γνωστός.
«Η φωτογραφία είναι μια στιγμή. Χρειάζεται μισό δευτερόλεπτο για να βγάλεις τη φωτογραφία. Γι’ αυτό είναι καλό να απαθανατίζεις τους ανθρώπους όταν είναι ο εαυτός τους. Η ιδέα είναι να τους βοηθήσεις να εκφραστούν»
Αυτή του η φιλοσοφία, ήταν που έκανε το στιλ φωτογραφίας του πρωτοποριακό. Ένα στιλ το οποίο αποτέλεσε «σταθμό» στην ιστορία της μόδας και της φωτογραφίας και που θεωρείται μια μορφή τέχνης. Η ευαισθησία και το πάθος που έβγαζαν οι φωτογραφίες του ήταν από τους λόγους της επιτυχίας του σαν φωτογράφος.
Η Kate Moss το 1998 για το Harper’s Bazaar
To #ΜeToo και ο θάνάτος του
Το μεγαλύτερο εμπόδιο στην καριέρα και την κληρονομιά του, ήταν οι κατηγορίες περί σεξουαλικής παρενόχλησης. Το 2018, με την άνοδο του #MeToo κινήματος, ο Demarchelier (όπως και άλλοι φημισμένοι φωτογράφοι), κατηγορήθηκε από 7 γυναίκες για σεξουαλική παρενόχληση. Ο ίδιος αρνήθηκε τις κατηγορίες και το αποτέλεσμα ήταν η Condé Nast να λήξει τη συνεργασία του με τον φωτογράφο. Μέχρι και τον θάνατό του, ο φωτογράφος ζούσε με τη γυναίκα του, Mia, τους τρεις γιους και τα εγγόνια του.
Στα νέα του θανάτου του, πολλοί άνθρωποι από τον χώρο εξέφρασαν τη θλίψη και την αγάπη τους για τον τεράστιο αυτό φωτογράφο. Από μοντέλα, όπως η Bella Hadid και η Amber Valletta, μέχρι η κριτικός μόδας Suzy Menkes και πολλοί ακόμα. Όλοι ανέφεραν ότι επρόκειτο για έναν γλυκό και ταλαντούχο άνθρωπο. Αν και δεν θα μάθουμε ποτέ τι άνθρωπος ήταν και τι συνέβη πραγματικά με αυτές τις γυναίκες, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το ταλέντο του.
Η Christy Turlington για την αμερικανική Vogue, το 1991
Ο Patrick Demarchelier έδειχνε την «ψυχή» των ανθρώπων που φωτογράφιζε. Το συναίσθημα της στιγμής «ξεχείλιζε» από κάθε φωτογραφία του, είτε ο άνθρωπος που είχε απέναντι του ήταν γνωστός, είτε όχι. Ο δημοσιογράφος μόδας, Tim Blanks σε post του ανακαλεί την ημέρα που συνεργάστηκε με τον Γάλλο φωτογράφο: «Μπήκα στο στούντιο. Ένα απλό “μαλλιά και μακιγιάζ”. Κατευθείαν στο σετ. Άρχισα να σουλουπώνομαι. Άκουσα ένα “ευχαριστώ” (νομίζω). Ρώτησα: “Τι; Τελειώσαμε; Αυτό ήταν;”». Αυτός ήταν ο τρόπος με τον οποίο δούλευε ο Patrick Dermarchelier. Δεν «επέτρεπε» στον άνθρωπο που φωτογράφιζε να νιώσει άβολα. Όλα γινόντουσαν γρήγορα. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα απαθανάτιζε τον αυθορμητισμό και την πραγματικότητα του αντικειμένου του.
«Απαθανατίζεις τη στιγμή πριν καταλάβουν ότι τους φωτογραφίζεις και τους πιάνεις εξαπίνης. Δουλεύω πολύ γρήγορα με σκοπό να απαθανατίσω αυτή τη στιγμή».