Πώς οι drag queens έχουν επηρεάσει τις σύγχρονες γυναίκες

Δεν είχα συνειδητοποιήσει, λοιπόν, ότι σε αυτό το βίντεο, έβλεπα την πρώτη μου drag queen. Στην Ελλάδα, ο Τάκης Ζαχαράτος χαρακτηρίζεται μέχρι και σήμερα, ως ηθοποιός. Μεγαλώνοντας κατάλαβα ότι δεν υπάρχει και τόση μεγάλη διαφορά ανάμεσα στα δύο. Μια drag queen είναι πολυτάλαντη. Πρέπει να είναι καλή κωμικός, καλή ηθοποιός, καλή μοδίστρα και σχεδιάστρια, καλή μακιγιέζ, όλα. Πρέπει να μπορεί να τα κάνει όλα. Ο Τάκης Ζαχαράτος νομίζω ότι τα έκανε όλα αυτά, λίγο-πολύ. Τότε συνειδητοποίησα το τεράστιο ταλέντο που έχουν αυτοί οι άνθρωποι. Άνδρες (ή όποιο άλλο φύλο με το οποίο ταυτίζεται ο καθένας), που ντύνονται σαν γυναίκες ή σαν περσόνες που εκφράζουν το alter ego τους. Η δημιουργικότητα ανθρώπων σαν αυτών, δεν περιγράφεται με λόγια. Με τα χρόνια, ασχολήθηκα αρκετά με την τέχνη του drag, ειδικά όταν άρχισα να παρακολουθώ το πλέον φημισμένο τηλεοπτικό show, RuPaul’s Drag Race. Μια από τις πιο γνωστές drag queens του πλανήτη, ο RuPaul, πριν 14 χρόνια, ξεκίνησε ένα show στο οποίο συμμετέχουν drag queens και προσπαθούν να διεκδικήσουν τον τίτλο της καλύτερης drag queen στην Αμερική.

Ο πρωτοπόρος RuPaul

Ο RuPaul Charles, με αυτό το show κατάφερε να βγάλει την τέχνη του drag από το περιθώριο και να δημιουργήσει μια πλατφόρμα που αναδεικνύει το ταλέντο αυτών των ανθρώπων. Μετρώντας μια ήδη πετυχημένη καριέρα στα 90s, ο RuPaul καθοδηγεί τη νέα γενιά των drag queens, δίνοντάς τους την ευκαιρία να θριαμβεύσουν στον χώρο των τεχνών.

Για να το καταφέρει αυτό, ο RuPaul έπρεπε να δουλέψει σκληρά, σε μια εποχή που η οποιαδήποτε «διαφορετικότητα» ήταν σχεδόν απαγορευτική, για το ευρύτερο κοινό. Παρ’ όλα αυτά, ο χώρος της μόδας, της ομορφιάς, των clubs και της showbiz, αναγνώρισαν το ταλέντο του, επιτρέποντάς του να το εκφράσει, «σπάζοντας» τα ως τότε κοινωνικά ταμπού περί σεξουαλικότητας, ομορφιάς κ.ο.κ. Αυτό του έδωσε πολλές ευκαιρίες και πολλές στιγμές αναγνώρισης. Ανάμεσα στα πολλά επιτεύγματά του, ο RuPaul ήταν η πρώτη drag queen που πρωταγωνίστησε σε καμπάνια της MAC Cosmetics για τη σειρά Viva Glam. Με τα δίμετρα πόδια του “on display”, η καμπάνια ήταν και παραμένει iconic. Μια σημαντική στιγμή αναγνώρισης για την τέχνη του drag.

Το RuPaul’s Drag Race

Λίγα χρόνια μετά, ο ίδιος άλλαξε για πάντα την ποπ κουλτούρα με την τηλεοπτική εκπομπή που ξεκίνησε το 2008. Το show του, RuPaul’s Drag Race που έκανε πρεμιέρα 14 χρόνια πριν, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον τρόπο που σήμερα αντιμετωπίζουμε την -τότε- υποκουλτούρα των drag queens. Μέσα από το show επιβεβαιώθηκαν τα πολυτάλαντα και creative μυαλά των drag queens. Είδαμε πώς οι drag queens δεν πρόκειται για απλά για sex workers που δουλεύουν τα βράδια στους δρόμους, αλλά για δημιουργικούς ανθρώπους με πολλά ταλέντα. Περσόνες με C.U.N.T:  “uniqueness” (μοναδικότητα), “charisma” (χάρισμα), “nerve” (νεύρο) και “talent” (ταλέντο) όπως λέει και ο RuPaul στο show του.

“Ιf you can’t love yourself how the hell you’re gonna love somebody else”

Η τηλεοπτική εκπομπή, κάπου στην 8η-9η σεζόν, λόγω των social media και της νέας γενιάς που πρεσβεύει τη διαφορετικότητα στα γένη και σε όλες τις μορφές της, απέκτησε μεγαλύτερη προβολή. Τα πάντα άλλαξαν για την κοινότητα, που δεν αφορά μόνο τα LGBTQI άτομα, αλλά και τις drag queens. Για τους ανθρώπους αυτούς που βρίσκουν το θάρρος ή τη διαφυγή με το να ντύνονται σαν τα alter ego τους, με σκοπό να διασκεδάσουν. Μια drag queen μπορεί να κάνει φανταστικό stand up, μπορεί να είναι το απόλυτο style icon, να βάφει εκπληκτικά, να ράβει φανταστικά και γενικά να εμπνέει με την παρουσία και φυσικά την προσωπικότητά της. Εκπέμποντας θετικότητα και αυτοπεποίθηση, υπάρχουν πολλά που μπορούμε να «πάρουμε» από τις drag queens. Το βασικότερο; Όπως λέει και ο RuPaul: να αγαπήσουμε τον εαυτό μας. Γιατί αν δεν αγαπήσεις τον εαυτό σου, πώς θα αγαπήσεις κάποιον άλλο; 

Ο κοινωνικός αντίκτυπος

Βρίσκω, λοιπόν, το έργο των drag queens εξαιρετικά σημαντικό για την εξέλιξη της κοινωνίας. Ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε αυτά τα ταλέντα, ενώ μαθαίνουμε για τη συμβολή τους στην ποπ κουλτούρα, τη μόδα, την ομορφιά, την ηθοποιία κ.ο.κ., είναι ένα σημαντικό μάθημα για όλους μας. Μέσα από το RuPaul’s Drag Race, αλλά και μαθαίνοντας περισσότερα για την ιστορία του drag, βλέπουμε την τεράστια επιρροή της τέχνης αυτής στην ποπ κουλτούρα. Το θρυλικό hit της Madonna του ’90, Vogue, δεν θα υπήρχε χωρίς το drag, αλλά και την κουλτούρα των Balls που ξεκίνησε στη Νέα Υόρκη το ’90. Η Lady Gaga δεν θα είχε την καριέρα που έχει, αν δεν είχε τις επιρροές από την κοινότητα, με την ίδια να κάνει κι αυτή drag. Όταν μεταμορφώνεσαι σε μια άλλη περσόνα, όταν το στιλ σου έχει αυτή την extravagant και “all in” αισθητική, όλα προέρχονται από το drag. Τίποτα δεν θα ήταν το ίδιο, εάν δεν υπήρχε η τέχνη του drag. 

Η τέχνη του drag μέσα από τα κοστούμια τους

Drag queens, όπως η Sasha Velour ή η Sharon Needles είναι κινούμενα έργα τέχνης. Κάθε κοστούμι έχει λόγο ύπαρξης. Έχει αναφορές σε σχεδιαστές, σε κάποιο style και τέχνη. Απόδειξη αποτελούν τα iconic looks της Sasha Velour (νικήτρια της 9ης σεζόν του RuPaul’s Drag Race), που εμπνέονται από το Nosferatu.

Υπάρχει φυσικά και η άλλη πλευρά, που σχετίζει τις drag queens με τη μόδα. Προσωπικότητες όπως η Violet Chachki, η Bimini bob Boulash, η Symone είναι μερικές από τις πιο γνωστές fashion queens που το drag τους σχετίζεται αρκετά με τη high-end μόδα. Από τα κοστούμια που φοράνε, που μπορεί να εμπνέοντα από κάποια εποχή, σχεδιαστή, style ή iconic στιγμή στην ιστορία της μόδας, οι drag queens, πλέον, αποτελούν βασικό μέρος της μόδας του σήμερα. Τις βλέπουμε σε πασαρέλες μεγάλων οίκων μόδας, σε φωτογραφίσεις περιοδικών, σε καμπάνιες και editorials, ενώ το στιλ και η αισθητική τους επηρεάζει τις νέες γενιές των drag queens αλλά και των γυναικών, παγκοσμίως. Για παράδειγμα, η Violet Chachki έχει πρωταγωνιστήσει σε καμπάνια της Prada, έχει περπατήσει σε runways της Moschino και του Richard Quinn (μεταξύ άλλων), ενώ έχει ποζάρει και για τη συλλογή της makeup artist Pat McGrath.

Δημιουργώντας, λοιπόν, ένα καλό και διασκεδαστικό προϊόν μέσα από το οποίο ο κόσμος μαθαίνει την ιστορία του drag, o RuPaul κατάφερε να ανοίξει τον δρόμο για τους ανθρώπους. Άνθρωποι που με το ταλέντο τους έχουν επηρεάσει και συνεχίζουν να επηρεάζουν, έμμεσα ή άμεσα, την κοινωνία και την ποπ κουλτούρα, μέχρι τη μόδα. Οι τάσεις, ο τρόπος που βαφόμαστε, τα ρούχα που φοράμε ακόμα και οι εκφράσεις που χρησιμοποιούμε, προέρχονται αρκετά συχνά από την drag κοινότητα. Από catchphrases που έχουν ξεκινήσει οι drag queens, όπως το φημισμένο “Okkkrr” που χρησιμοποιεί συνέχεια η Cardi B, το “Come Thru” που χρησιμοποιούν πολλές celebrities όπως η Gigi Hadid, προέρχονται κι αυτά από το drag.

Το baking και το contouring δεν τα εφηύρε η Kim Kardashian

Πολλές γυναίκες έμαθαν την τεχνική του contouring μέσα από την Kim Kardashian. Αυτό δεν ισχύει, μιας και η τεχνική αυτή πάει πολλά χρόνια πίσω, όταν οι πρώτες drag queens προσπαθούσταν να δημιουργήσουν πιο γυναικεία χαρακτηριστικά. Χρησιμοποιώντας την τεχνική της σκιαγράφισης και του highlighting του προσώπου, με το contouring έκαναν τα πρόσωπά τους να δείχνουν πιο γυναικεία. Έτσι γεννήθηκε το contouring.

Το ίδιο ισχύει και για το baking το οποίο ξεκίνησε μέσω του drag, με σκοπό το μακιγιάζ τους να σταθεροποιείται με τη χρήση πούδρας και να παραμένει σταθερό για ώρες.

Οι επιρροές στη μόδα

Από τις τάσεις όπως τους έντονους κορσέδες που φοράει η Chachki, τα latex, βινύλ και διάφανα ρούχα, το over-accessoring μέχρι και τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τα φύλα μέσα από τη μόδα (βλ. Gucci που δημιουργεί ρούχα για ανθρώπους ανεξαρτήτως φύλου), όλα προκύπτουν, εν μέρει, από το drag.

Ζωντανό παράδειγμα της επιρροής που έχουν ασκήσει οι drag queens, είναι το θέμα του Met Gala το 2019. Το λεγόμενο “campy style” το οποίο ουσιαστικά είναι ένα τεράστιο κομμάτι που εκφράζει όλη τη φιλοσοφία του drag, ήταν ένα θέμα που πολλές γυναίκες απέτυχαν να υιοθετήσουν στο κόκκινο χαλί. Παρ’ όλα αυτά, το μήνυμα περάστηκε. Λόγω της προβολής που έχει το Met Gala πολύς κόσμος κατάφερε να μάθει τελικά τι εστί “camp” στη μόδα και πόσο τελικά σημαντικό είναι να υπάρχει το στοιχείο αυτό στις εμφανίσεις όλων μας.

Πως το να υπάρχει ένα στοιχείο ειρωνείας, που διακωμωδεί είτε τον ίδιο μας τον εαυτό, είτε κάποια άλλη κοινωνικοπολιτική κατάσταση, είναι κι αυτό ένας τρόπος αυτοέκφρασης, μέσα από τις εμφανίσεις μας.

Με το πολιτικό κλίμα του σήμερα και τους ηγέτες που διοικούν μερικές από τις ισχυρότερες χώρες του πλανήτη, το camp έχει περισσότερη δύναμη από ποτέ. Μιας, λοιπόν, και μέσα από τις εμφανίσεις μας εκφράζουμε ένα κομμάτι του εαυτού μας, γιατί να μην εκφράσουμε με ειρωνικό, τραγελαφικό και κωμικό, campy τρόπο ένα κοινωνικό φαινόμενο της εποχής;

Τι σημαίνει για εμάς τις γυναίκες το drag

Τo drag ξεκίνησε ως μια ωδή στη θηλυκότητα και το γυναικείο φύλο. Μέσα από την υπερβολή που «κρύβει» μέσα του το drag είναι κάπως πιο safe το να εκφράσει κανείς τη σεξουαλικότητα, τον ρομαντισμό και γενικά όλα αυτά τα κλισέ που θεωρείται ότι χαρακτηρίζουν τις γυναίκες. Πολλές drag queens (βλ. Valentina, Alyssa Edwards), λοιπόν, όταν κάνουν drag, εκφράζουν τη δική τους θηλυκότητα ή εμμέσως, όλα αυτά τα κλισέ που αφορούν το γυναικείο φύλο. Φυσικά, με την αποδοχή και την εκπαίδευση της κοινωνίας για τα φύλα, το drag έχει εξελιχθεί αρκετά και σε αυτό το κομμάτι, τα τελευταία χρόνια, με πολλές drag queens να εκπροσωπούν non-binary περσόνες μέσω της τέχνης τους.

Αυτό, επιτρέπει και στις γυναίκες, να απελευθερωθούν απ’ όλα τα κλισέ τα οποία αφορούν το γυναικείο φύλο. Μας επιτρέπει να δούμε τον εαυτό μας διαφορετικά και όχι ως ένα πράγμα μόνο. Ακόμα και τώρα υπάρχουν τόσα στερεότυπα που αφορούν τις γυναίκες. Μια γυναίκα δεν μπορεί να είναι butch, χωρίς να θεωρηθεί λεσβία. Μια γυναίκα αν είναι καλή και ευγενική, σημαίνει ότι είναι ευάλωτη. Όλα αυτά τα ζητήματα, το drag τα ξορκίζει. Γελάει μαζί τους και προσφέρει τελικά, μια πιο απελευθερωμένη εικόνα του πώς είναι μια γυναίκα. Αυτό και μόνο αρκεί για να λατρέψεις τις drag queens. Δεν είναι φανταστικό πως ένας άνθρωπος που ντύνεται σαν γυναίκα βοηθάει με τον τρόπο του, εσένα και εμένα ώστε να έχουμε μια διαφορετική θέση στην κοινωνία;