3 γυναίκες που έχουν περάσει στην (προ)εμμηνόπαυση, μιλούν- επιτέλους- ανοιχτά γι’ αυτό

Το πιθανότερο είναι, λοιπόν, πως δεν θα βιώσεις την (προ)εμμηνόπαυση όπως η κολλητή σου ή η συνάδελφός σου στο γραφείο, καθώς κάθε σώμα είναι διαφορετικό και μοναδικό. Υπάρχει όμως κάτι κοινό σε όλα αυτά. Αυτό είναι ότι πλέον μιλάς και μιλάμε γι’ αυτό το στάδιο της ζωής μας ελεύθερα.

Συζητάμε ελεύθερα για το σεξ, όταν μια γυναίκα μπαίνει στην εμμηνόπαυση, για τις εξάψεις, για τα mood swings, για την ξηρότητα της επιδερμίδας και για τις νυχτερινές εφιδρώσεις. Έχουν συνδράμει, ωστόσο, σε αυτό και διάσημες γυναίκες που έχουν μιλήσει και συνεχίζουν να μιλάνε ανοιχτά για την εμμηνόπαυση, τα beauty brands που κυκλοφορούν skincare σειρές για τις ανάγκες της επιδερμίδας σε αυτή τη νέα πραγματικότητα της ζωής μας αλλά και γυναίκες της διπλανής πόρτας που μοιράζονται την δική τους εμπειρία.

Η Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 18 Οκτωβρίου με σκοπό την ευαισθητοποίηση και με αφορμή αυτό ζητήσαμε από 3 γυναίκες να μας πουν τη δική τους εμπειρία.

Η Δώρα Χαϊδογιάννου ένιωθε μόνο εξάψεις

Η Δώρα Χαϊδογιάννου είναι 66 ετών. Μπήκε στην εμμηνόπαυση σταδιακά και το μοναδικό σύμπτωμα που είχε πριν της σταματήσει η περίοδος ήταν οι εξάψεις. «Δεν έδωσα ιδιαίτερη σημασία στις εξάψεις κυρίως επειδή σαν άνθρωπος ζεσταίνομαι πιο εύκολα. Γενικά η εμμηνόπαυση δεν ήταν κάτι που με είχε απασχολήσει και θα σου διηγηθώ μια ιστορία που δεν θα την ξεχάσω. Στην ηλικία των 25 έχω επισκεφθεί μια υπηρεσία στο κέντρο της Αθήνας. Μπαίνω στο ασανσέρ και είναι μια γυναίκα που φοράει Αύγουστο μήνα παλτό. Βγαίνουμε από το ασανσέρ -η κάθε μία πηγαίνει στη δουλειά της – και την πετυχαίνω ξανά φεύγοντας να έχει βγάλει το παλτό και να φοράει ένα τιραντάκι. Με είδε που την κοίταξα κάπως (άθελά μου) και τη θυμάμαι τότε να μου λέει “αχ παιδί μου είσαι μικρή ακόμα αλλά σε λίγα χρόνια θα με θυμηθείς”. Τότε δεν της έδωσα καμία σημασία, όπως καταλαβαίνεις, αλλά πράγματι όταν αργότερα ήρθαν τα χρόνια της εμμηνόπαυσης και αντιμετώπιζα εξάψεις κατάλαβα πως αυτή η γυναίκα είχε εναλλαγές στη θερμοκρασία».

Οι νυχτερινές εφιδρώσεις την ταλαιπώρησαν αρκετά και την ταλαιπωρούν ακόμη κάποιες φορές. «Θυμάμαι να μπαίνω στο φαρμακείο της γειτονιάς μου για να ψάξω κάποια συμπληρώματα με φυτοοιστρογόνα που κυκλοφορούσαν τότε και τα είχα ακούσει. Μόλις τα ζήτησα από τη φαρμακοποιό μου, μου λέει χαμογελώντας “Καλωσήρθες κι εσύ στο κλαμπ μας!“. Με βοήθησαν πολύ στις εξάψεις και στον ύπνο. Μία άλλη αλλαγή που παρατήρησα στο σώμα μου ήταν ότι ένιωθα ένα αίσθημα φουσκώματος στην περιοχή της κοιλιάς παρόλο που είμαι αδύνατη. Μετά από λίγο αυτό, ωστόσο, χάθηκε. Εκείνο που με βοήθησε, επίσης, και με βοηθάει έως σήμερα είναι το περπάτημα. Με κάνει να ξεχνιέμαι. Όσο για τις εξάψεις κυκλοφορώ πάντα με μια βεντάλια στο χέρι, κοιμάμαι με ανοιχτό παράθυρο ακόμη και μες στον χειμώνα και αργώ να φορέσω καλσόν.», μου λέει γελώντας.

«Τώρα κουβεντιάζουμε χωρίς ταμπού. Πριν από 20 χρόνια δεν ήταν έτσι τα πράγματα εδώ δεν μοιραζόμασταν πότε μας ήρθε η περίοδος ούτε μιλούσαμε για σερβιέτες. Η δική μου συμβουλή προς τις άλλες γυναίκες είναι να απευθύνονται πάντα στον γυναικολόγο τους. Να μιλάνε με άλλες γυναίκες να το μοιράζονται. Εγώ λέω στις φίλες μου να βγαίνουν έξω, τις παροτρύνω να ενημερώνονται και να θυμούνται πως η ζωή δεν τελειώνει με την εμμηνόπαυση. Μπορεί να κάνεις λίγες ρυτίδες παραπάνω, να λεπτύνουν λίγο τα μαλλιά σου, να χρειαστεί να ακολουθήσεις ειδική διατροφή αλλά η ζωή δεν τελειώνει όταν τελειώνει η περίοδός σου.».

H Αντωνία Βέλλιου δεν ήταν καθόλου προετοιμασμένη για αυτό που λέγεται εμμηνόπαυση

Η αφηγήτρια παραμυθιών Αντωνία Βέλλιου είναι 53 ετών. Όπως μου λέει, τα πρώτα σημάδια φάνηκαν γύρω στα 46 και στα 48 της χρόνια είχε ολοκληρώσει με την περίοδό της.

«Δεν το περίμενα καθόλου. Ήρθε και νωρίς. Αυτός ο ένας χρόνος (μεταξύ των 46-48) παίζει να ήταν ό,τι πιο δύσκολο έχω ζήσει στη ζωή μου. Είναι αυτό που λέμε “μ’ έπιασε στον ύπνο”. Αντιμετώπισα πάρα πολλές ορμονικές διαταραχές που εκδηλώνονταν σωματικά με έντονες εφιδρώσεις και εξάψεις. Θυμάμαι να είμαι στη μέση μιας παράστασης και σε δευτερόλεπτα να τρέχει ιδρώτας στο κεφάλι μου. Το χειρότερο όμως ήταν όλο αυτό που συνέβαινε στο μυαλό μου. Η κατάθλιψη, η ένταση, τα νεύρα είχαν στήσει πάρτι. Ένιωθα ένα απέραντο πένθος και το πιο παράλογο ήταν ότι παρόλο που μπορούσα να το αναγνωρίσω καθώς έχω κάνει χρόνια ψυχοθεραπεία και αρκετή δουλειά με τον εαυτό μου  δυσκολευόμουν πολύ να το διαχειριστώ.

Με την ομοιοπαθητική που έκανα χρόνια μπόρεσα και ρύθμισα τις ορμόνες μου τουλάχιστον στο ψυχολογικό κομμάτι. Τώρα το άλλο ήταν εύκολο. Είχα στο χέρι μου μια βεντάλια, την κουβαλάω ακόμη και σήμερα που δεν είναι τόσο απαραίτητη. Είπα στον εαυτό μου ότι θα το αποδεχτώ. Δεν θα κρυφτώ ακόμη κι αν κοκκινίζω ολόκληρη. Με την αποδοχή του έγινε πολύ πιο εύκολο. Με ανακούφιζε πάρα πολύ, επίσης, το να μιλάω συνέχεια με γυναίκες που είχαν περάσει στην εμμηνόπαυση και το βίωσαν δύσκολα όπως εγώ. Σκέψεις όπως το σεξ τελείωσε, το σώμα μου μαραίνεται δεν έχουν νόημα. Μπορώ να σου πω ότι οι φίλοι μου με βλέπουν και μου λένε “είσαι πιο σέξι από ποτέ”. Φρόντισα και φροντίζω την επιδερμίδα μου, κάνω μια πιο εντατική φροντίδα στο σώμα μου, έχω αποκτήσει πιο υγιεινές συνήθειες. Πρόσεξα πάρα πολύ τη διατροφή μου, έκανα έρευνα. Έβαλα την κίνηση στο πρόγραμμα ακόμη και τις ημέρες που ένιωθα χάλια. Έλεγα: “Σύρε τον εαυτό σου αν χρειαστεί“. Μια συνήθεια που την κρατάω έως και σήμερα.

Δεν τελειώνει τίποτα. Τελειώνει μονάχα ένα κομμάτι ζωής και καλό είναι να το ορίζουμε εκεί το πένθος. Όπως τελειώνει η εφηβεία και μπαίνεις στην ενήλικη ζωή έτσι η εμμηνόπαυση είναι μια μετάβαση. Το σώμα έχει μάθει επί πολλά χρόνια από τα 15 έως τα 46 σε μια συνθήκη η οποία τελειώνει. Θα έχει και το πένθος της όπως έχει κάθε μετάβαση.

Η δική μου συμβουλή στις άλλες γυναίκες είναι να μιλάνε. Να μην ντρέπονται και να ζητήσουν βοήθεια αν το περνάνε δύσκολα. Το να μιλάς σε βοηθάει να το βγάλεις από το κεφάλι σου».

Η Μίνα Μπιράκου μιλάει για την περιεμμηνόπαυση

«Αυτή τη στιγμή που μιλάμε έχω κανονικά περίοδο», μου λέει η Μίνα Μπιράκου. Είναι 48 ετών και βιώνει τα στάδια της περιεμμηνόπαυσης (προεμμηνόπαυσης). Στη συζήτηση που είχαμε μου εξηγεί τα on-off που παρατηρεί στην περίοδό της εδώ και ενάμιση χρόνο και πώς τα αντιμετωπίζει.

«Εμένα προσωπικά έχει τύχει η περίοδος να μην έρθει μέχρι και 7 μήνες ή μέσα σε έναν μήνα να μου έρθει δύο φόρες. Συνέπεσε, βέβαια, και με τα εμβόλια για τον Covid-19 που μετέπειτα δημοσιεύθηκε έρευνα ότι τελικά επηρεάζουν τον γυναικείο κύκλο. Νιώθω αλλαγές στη διάθεσή μου γιατί ενώ δεν σου έρχεται κανονικά η περίοδός σου όλο το υπόλοιπο (το να είσαι υπερευαίσθητη, το να έχεις νεύρα κάποιες στιγμές, οργανικές διαταραχές τύπου εφιδρώσεις το βράδυ κυρίως, κάποια πρηξίματα) είναι εκεί κανονικά. Το βράδυ που μπορεί να είμαι σε μια κανονική θερμοκρασία πετάω σεντόνια/παπλώματα.

Η περιεμμηνόπαυση είναι λίγο σαν προπόνηση. Σε βάζει ήδη σε μια διαδικασία σκέψης, φιλοσοφικής και πρακτικής. Δεν είναι ευχάριστο, παρατηρείς αρχικά αλλαγές στον μεταβολισμό σου. Αυτό που παλιά έτρωγες χάλια και μετά το έσωζες με δυο μέρες σαλάτα, τώρα δεν ισχύει. Μπορεί να τρως δυο μήνες σαλάτες και να χάσεις 200 γραμμάρια ενώ παράλληλα γυμνάζεσαι. Μετά παρατηρείς πως το δέρμα ή τα μαλλιά σου γίνονται πιο ξηρά και εύθραυστα. Σε ότι αφορά τη σκέψη σε βάζει σε μια διαδικασία να σκεφτείς αν γέρασες. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό στα μάτια ενός τρίτου;

Αν πεις σε κάποια παρέα ακόμη και στη δική σου “μπήκα στην εμμηνόπαυση”, επικρατεί παγωμάρα. Που μπορεί να είσαι ο ίδιος άνθρωπος με πριν 7 μήνες που δεν είχες εμμηνόπαυση αλλά ξαφνικά αυτό κάτι σημαίνει. Η αλήθεια είναι ότι εσύ ο ίδιος πρέπει να κάνεις μια δουλειά για το τι σημαίνει.

Και να πούμε εδώ ότι είναι πολύ διαφορετικό σε γυναίκες που έχουν κάνει την οικογένειά τους και σε γυναίκες όπως εγώ που έχουν επιλέξει να μην κάνουν. Αυτή η φάση σημαίνει επίσημα τη λήξη. Έχεις να κάνεις δουλειά με τον εαυτό σου και να σκεφτείς και το μετά. Και για το μετά υπάρχουν διάφορες σχολές γυναικολόγων. Αυτοί που σου λένε αν σου σταματήσει σε μικρή ηλικία να συνεχίσεις την περίοδό σου με ψευδο-οιστρογόνα και από την άλλη υπάρχει και η σχολή που σου λέει θα διαχειριστούμε απλά τα συμπτώματα. Ο δικός μου γυναικολόγος ακολουθεί τη δεύτερη λογική και νομίζω πως κι εγώ είμαι σε αυτή τη λογική. Με αγχώνει κάπως η ορμονοθεραπεία απλά για να συνεχίσω να έχω περίοδο ενώ είμαι σχεδόν 50. Δεν ξέρω αν τα συν που θα είναι νεανικότητα για λίγο παραπάνω διάστημα ισοφαρίζουν τα πλην που σχετίζονται με υποψίες για καρκίνο του μαστού αν έχεις προδιάθεση.

Πλέον έχει απενοχοποιηθεί πολύ περισσότερο. Θυμάμαι τη μαμά μου που πέρασε περιεμμηνόπαυση και εμμηνόπαυση στα 43 χωρίς στην πραγματικότητα να το ξέρουμε στο σπίτι. Μέσα σε 8 μήνες έκανε 3 μετακομίσεις, άλλαξε το σχολείο στο οποίο δούλευε, κάναμε ανακαίνιση στο εξοχικό μας. Οπότε με όλη αυτή την κατάσταση είχε 3 άτομα στο σπίτι να της λέμε “Τι φωνάζεις, γιατί έχεις νεύρα, γιατί βάζεις τα κλάματα”. Εμείς απλά βλέπαμε μπροστά στα μάτια μας έναν άνθρωπο μη φυσιολογικό, όπως τον ξέραμε. Εκείνη, επειδή προφανώς πίστευε ότι το θέμα ήταν ταμπού δεν μιλούσε. Περνούσε όλο αυτό το ζόρι μόνη της. Όταν αργότερα τη ρώτησα “ρε μαμά γιατί δεν μιλούσες και το πέρασες όλο αυτό μόνη σου”; Η απάντησή της ήταν γιατί «δεν συζητιόταν τότε το θέμα αυτό».

Ένα παραπάνω στοιχείο, επίσης, ότι έχει απενοχοποιηθεί είναι ότι δεν πας στον φαρμακοποιό και λες “Την Παπαρήγα την καλή”. Πας στο φαρμακείο και βλέπεις ειδική κατηγορία Menopause. Άρα αυτό σημαίνει ότι και οι εταιρείες πλέον το βγάζουν στην επιφάνεια. Είναι μια φάση της γυναίκας που θέλει ειδική φροντίδα και το αναγνωρίζουμε. Ευτυχώς μπορείς να πας και να βρεις κατάλληλα προϊόντα για εσένα που έχεις εμμηνόπαυση.

Τώρα, τουλάχιστον μπορείς να συζητήσεις για την (προ)εμμηνόπαυση. Να βάλεις εσύ τους όρους σου σε μια κουβέντα. Να το πεις, να το εξηγήσεις. Να εκπαιδεύσεις. Μπορείς ακόμη να μιλήσεις και με μεγαλύτερες γυναίκες για να ζητήσεις συμβουλές.  

Θέλω να πιστεύω πως οι άνθρωποι που βλέπουν μια γυναίκα στην εμμηνόπαυση και την αντιμετωπίζουν ως «γριά» αποτελούν σκοτεινές εξαιρέσεις. Ο άνθρωπος που βλέπεις μπροστά σου είναι ακριβώς ο ίδιος με εκείνον που πέρυσι δεν είχε εμμηνόπαυση. Απλώς περνάει κάπως δύσκολα, στήριξέ τον και λίγο παραπάνω.

Αν είναι να δώσω μια συμβουλή στον μελλοντικό μου εαυτό αυτή θα ήταν: “Θέλω να προσπαθήσω να θυμάμαι πως κάποιες αντιδράσεις μου δεν είμαι εγώ. Είναι οι ορμόνες μου και να τις συμμαζεύω όσο γίνεται!“.