Ανθή Ευστρατιάδου: «Αν η κοινωνία είναι μαμά, το παιδί της δεν το φροντίζει»

-Πώς και δεν έχεις social media; Γιατί τέτοια άρνηση;

Κι αυτό είναι και το πρώτο smartphone που παίρνω να φανταστείς. Και το πήρα επειδή τα παλιά κινητά πια χαλάνε πάρα πολύ εύκολα. Κάθε μήνα έχανα όλες τις επαφές μου. Κάπως είχα ξεμείνει στα προηγούμενα και δεν είχα και ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ζέση να πάω στο επόμενο στάδιο. Δεν είναι τόσο άρνηση, αλλά αν το πολυσκεφτώ μπορεί να έχει να κάνει με την προσβασιμότητα ή ότι πρέπει ανά πάσα στιγμή να έχεις το focus σου σε κάτι τέτοιο.

Κάπως με φόβιζε όλο αυτό. Με φοβίζει που μπορεί να μου στείλεις κάτι και να πρέπει να σου απαντήσω ή το να δίνω αναφορά, αυτό δεν το μπορώ με τίποτα. Και πάντα σκεφτόμουν ότι επηρεάζει πάρα πολύ και την ίδια την επικοινωνία. Ότι βγαίνεις για έναν καφέ, ένα ποτό, ένα φαγητό και είσαι εκεί, αλλά πάντα υπάρχει το μυαλό σε ένα κινητό. Είναι ένα άλλο είδος επικοινωνίας στο οποίο δεν μπήκα ποτέ και θα έλεγα ότι με άγχωνε.

-Πόσο χρόνο σου εξασφαλίζει το να μην έχεις social media;

Δεν ξέρω αλήθεια γιατί δεν είχα και ποτέ. Ούτως ή άλλως όμως, εμένα μου λείπει ο χρόνος της αναμονής. Δεν μπορώ να τον έχω τώρα στην καθημερινότητα που τρέχει, όπως και οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύω. Αλλά μου αρέσει πολύ αυτός το χρόνος που δεν κάνω τίποτα, κοιτάζω το κενό, το ταβάνι. Είναι πολύ δημιουργικός χρόνος αυτός και στην παιδική ηλικία. Θεωρώ ότι είναι πολύ χρήσιμο και γόνιμο το να αφήνεις τη σκέψη σου ελεύθερη, γιατί εκεί βγαίνουν και πολλά πράγματα: οι ανησυχίες, οι φόβοι, οι ενοχές, οι δημιουργικές σκέψεις, η φαντασία εξελίσσεται.

Δεν λέω ότι είναι εύκολη διαδικασία, δεν είμαι υπεράνω. Είναι όμως και αυτό που με έναν τρόπο κάνουμε στο θέατρο. Κάνω επίσης και ψυχοθεραπεία πολλά χρόνια, που είναι μία διαδικασία τέτοια. Οπότε όχι μόνο με ενδιαφέρει, αλλά πιστεύω ότι εξελίσσεσαι κιόλας σαν άνθρωπος έτσι.

-Θεωρείς ότι αποδέχεσαι τον εαυτό σου;

Είναι πολύ μεγάλη δήλωση το «αποδέχομαι». Νομίζω ότι αυτό είναι κάτι που διαρκεί σε όλη τη ζωή και δεν ξέρω αν μπορεί να το πει και ποτέ κανείς αυτό. Γιατί νομίζω ότι δεν μπορείς να δεις στο 100% ολόκληρο τον εαυτό σου. Οπότε δεν μπορώ με τίποτα να το πω βασικά γιατί δεν τον γνωρίζω. Σίγουρα όμως, έχει διαφορά από το παρελθόν. Κάποια πράγματα γίνονται λίγο πιο εύκολα και τα έχω αποδεχθεί όχι μόνο για τον εαυτό μου, αλλά και για τους γύρω μου, την οικογένειά μου και τις σχέσεις μου.

-Τι απολαμβάνεις στην κωμωδία;

Δεν έχω κάνει πολλή κωμωδία και μου αρέσει. Έχω κάνει κάποια πράγματα που δεν ήταν καθαρή κωμωδία, απλά είχαν κωμικά στοιχεία, αν και όλα τα πράγματα έχουν και ένα κομμάτι τέτοιο μέσα και ένα πολύ βαθύ ή πολύ σκοτεινό ταυτόχρονα. Με ανακουφίζει το ότι ασχολούμαι με κάτι διαφορετικό και τόσο ανάλαφρο και θετικό και σε στιγμές υπερβολικό ή τρελό.

Ούτως ή άλλως εμένα με ανακουφίζει και το να αλλάζω, να μπαίνω από το ένα πεδίο στο άλλο, από κάτι θεωρητικά πιο ανάλαφρο σε κάτι πολύ βαθύ και τρομακτικό.

-Έχεις υπάρξει «Στέλλα Κομνηνού» ανά περιόδους της ζωής σου;

Αν πιάσουμε το κομμάτι του αν θέλει κάποιος παιδί, ναι, έχω υπάρξει να μην θέλω παιδί ή να θέλω να κάνω τη ζωή μου. Αλλά δεν ήμουν ποτέ τόσο του «δεν θέλω να μπω σε κανόνες επιβεβλημένους».

«Η Στέλλα φαίνεται να μην θέλει καθόλου τη δέσμευση. Εγώ πάντα ήθελα με έναν τρόπο τη συντροφικότητα. Μπορεί να έβαζα εμπόδια στον εαυτό μου, αλλά πάντα ήθελα να συμπορευτώ».

Εκείνη φαίνεται να μην θέλει οτιδήποτε που να της θυμίζει την τριβή της πραγματικότητας, ιδιαίτερα όσον αφορά τις σχέσεις. Θέλει περισσότερο το πάθος, το φαντασιακό, το σεξουαλικό, το ερωτικό, χωρίς να μπαίνει στο τι πάει να πει «ζω με έναν άνθρωπο».

-Είχες πει ότι θα γινόσουν μαμά μόνο από ρομαντισμό…

Ναι δεν ήταν συνειδητός στόχος. Προέκυψε. Και είναι μεγάλη ευτυχία που προέκυψε. Αλλά ναι, ήμουν περισσότερο απορροφημένη από τη δουλειά μου, από τις σχέσεις μου, είτε φιλικές είτε ερωτικές. Έψαχνα περισσότερο να βρω τον εαυτό μου για πάρα πολλά χρόνια. Όχι και πάλι, όπως είπαμε, ότι τον βρήκα, αλλά ήμουν σε μία αναζήτηση.

-Πόσο αντισυμβατική έχεις υπάρξει σε σχέση με τις κοινωνικές προσδοκίες;

Που επιτάσσουν τι; Ότι μία γυναίκα πρέπει να γίνει μητέρα και πρέπει να είναι και τα πάντα και επιτυχημένη επαγγελματίας και μία σωστή σύντροφος και μία καλή κορη; Στο κομμάτι αυτό δεν πιστεύω ότι έχω κινηθεί με στόχο, με ανάγκη να υπάρξω σώνει και ντε σε αυτούς τους ρόλους. Περισσότερο από μία αντίδραση να βρω τον εαυτό μου ή να διώξω πράγματα που με καταπιέζουν ή που τα θεωρώ τοξικά πορεύομαι στη ζωή μου. Και το γεγονός ότι αποφάσισα να κάνω το επάγγελμα αυτό ήταν πολύ σημαντικό για μένα, που δεν συμβαδίζει απαραίτητα με τις κοινωνικές επιταγές. Είναι ένα δύσκολο επάγγελμα για να το συνδυάσεις με τους διαφορετικούς κοινωνικούς ρόλους που απαιτούνται. Το κάνεις κυρίως από μία επιθυμία. Θα έλεγα, λοιπόν, ότι έχω πάει κόντρα σε κάποια κομμάτια, ενώ σε άλλα κομμάτια όχι.

Σίγουρα έχω αντιδράσει σε καταστάσεις που θεωρούσα πολύ καταπιεστικές. Το έχω κάνει αυτό αρκετά στη ζωή μου. Το να είσαι αντιδραστικός ή αντισυμβατικός ακούγεται ρομαντικό, αλλά όταν το κάνεις έχει τεράστιο κόστος. Σου δίνει βέβαια και μια μεγάλη δύναμη αν το κάνεις συνειδητά κι όχι επειδή έχεις παρασυρθεί από κάτι άλλο.

«Κάθε επιλογή στη ζωή έχει το κόστος της αλλά εγώ είμαι ικανοποιημένη από το κόστος που έχω αναλάβει».

-Ως μαμά μίας κόρης σε προβληματίζει ο νεοσυντηρητισμός που υπάρχει στον κόσμο;

Πολύ. Αλλά περισσότερο με προβληματίζει ότι δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον κοινωνικό για το ίδιο το παιδί. Για το πώς διαμορφώνονται οι νέες γενιές, για τα ερεθίσματα, για το τι πάει να πει «ζω με κάποιον άλλο σε αυτό το σύνολο που λέγεται κοινωνία;». Για το πώς επηρεάζει η τεχνολογία που λέγαμε, τα social media; Αναρωτιέμαι. Πάντα όμως έχω μία ελπίδα ότι κάθε γενιά βρίσκει τον τρόπο της να αντιδράσει.

Γνωρίζω βέβαια ότι η δική μας γενιά δεν τα κατάφερε, αλλά ταυτόχρονα κάθε γενιά το λέει κι αυτό. Δεν ξέρω, μου φαίνεται ταυτόχρονα πολύ ανθρώπινο, τραγικό και κωμικό μαζί. Σαν να προσπαθείς να ελέγξεις κάτι που δεν ελέγχεται με τίποτα και φτάνεις, μεγαλώνεις και λες μπορώ να αλλάξω κάτι εν τέλει και πώς; Αυτό ας πούμε είναι κάτι που με προβληματίζει και με στενοχωρεί βαθιά.

-Στο κομμάτι που είναι στον έλεγχό σου, πχ τα ερεθίσματα, που δίνεις στο παιδί, είσαι η μαμά που διαβάζει συνεχώς τι μπορεί να κάνει ή το πας ενστικτωδώς;

Ξεκίνησε με το να διαβάζω. Αλλά ακριβώς επειδή ζούμε σε μία εποχή που είναι επηρεασμένη από την ψυχοθεραπεία, χωρίς να έχουμε τα ψυχαναλυτικά εργαλεία όλοι μας, έχουν δημιουργηθεί και απόλυτες κατευθύνσεις. Δηλαδή είτε απόλυτα εναλλακτικές κατευθύνσεις είτε απόλυτα παραδοσιακές. Αυτό ήταν κάτι το οποίο κάποια στιγμή με ενόχλησε οπότε άρχισα περισσότερο να ακούω το ένστικτό μου.

«Αντιστέκομαι να έρθει το παιδί μου σε επαφή με την τεχνολογία, με την έννοια του να βλέπει από πολύ μικρό βιντεάκια ή να ασχολείται με το κινητό. Σε κάποια πράγματα είμαι δηλαδή απόλυτη, αλλά γνωρίζοντας ότι θα κάνω και πάρα πολλά λάθη ταυτόχρονα».

Ο έλεγχος είναι κομβικό σημείο για μένα. Νομίζεις ότι θα ελέγξεις τα ερεθίσματα που θα πάρει το παιδί, αλλά δεν ξέρεις ακριβώς πώς θα το επηρεάσουν. Και με τα ψυχαναλυτικά εργαλεία που έχουμε ξέρεις τι είναι κακό να κάνεις κι από την άλλη έχει δημιουργηθεί και μία τεράστια ενοχή στους γονείς που πάνε να θέσουν ένα όριο στο παιδί. Είναι αρκετά δύσκολο.

-Είναι κάτι για το οποίο δεν είσαι έτοιμος, φαντάζομαι, ποτέ…

Με τίποτα. Δεν σου περνάει από το μυαλό από τι δικαδικασίες μπαίνεις και πολύ όμορφες και πολύ δύσκολες, γιατί αναμετριέσαι και με τον ίδιο σου τον εαυτό. Σου βγαίνει η παιδική σου ηλικία, σου βγαίνουν αφιλτράριστα λόγια που σου τα έχουν πει ή αντιδράσεις ή κινήσεις. Αν σε ενδιαφέρει όμως, μπορεί να σε βοηθήσει να εξελιχθείς κι εσύ ο ίδιος με τρόπο που δεν συμβαίνει εύκολα αν δεν έχεις παιδί.

-Υποθέτω καταστάσεις που έχεις δει στη σειρά σού θυμίζουν πράγματα που έχεις ζήσει με την 3χρονη κόρη σου;

Εννοείται, απλά στην κωμωδία αναδεικνύεις πολύ την κωμική κι όχι τη στενάχωρη πλευρά. Όλα τα κομμάτια των δυσκολιών, τις αΰπνίες, τις οικονομικές δυσκολίες, το να μην σε ακούει ένα παιδί. Πάνω κάτω συνέχεια για τα όρια μιλάμε, για το πώς ένα παιδί μπορεί να το μάθεις να συμβιώνει αρμονικά με τους γονείς, για το πώς επηρεάζεται η κοινωνική ζωή των γονιών, πώς είναι η καθημερινότητα, οι τόνοι, τα πάντα. Και κάποια κομμάτια είναι και αυτούσια όπως τα ζεις.

Ας πούμε θυμάμαι σε ένα επεισόδιο στην παιδική χαρά, που αυτό το ότι πρέπει οι γονείς κάθε μέρα να πηγαίνουν εκεί, ξεκινάει ως κάτι πάρα πολύ όμορφο γιατί λες «Α, είναι η πρώτη φορά που θα πάω το μωρό μου στην παιδική χαρά» κι όταν γίνεται κάθε μέρα καταλήγει στο «δεν αντέχω άλλο, δεν θέλω να ξαναπάω ποτέ».

-Ποιες είναι οι προκλήσεις του να μεγαλώνεις παιδιά στο κέντρο της Αθήνας, όπου ζεις κι εσύ;

Αχ, τι να πρωτοπώ! Νομίζω ότι τα λέει όλα ότι δεν υπάρχει καμία κοινωνική μέριμνα. Από το πεζοδρόμιο στο κέντρο που είναι ανύπαρκτα, από τους παιδικούς σταθμούς που είναι πολύ λίγοι κι έχουν πάρα πολλά παιδιά, από το πώς είναι οι παιδικές χαρές που αναφέραμε, που τις κλείσανε κιόλας το καλοκαίρι για να τις αναδιαμορφώσουν κι απλά τις ξανάνοιξαν κι είχαν κάνει τελικά κάτι ελάχιστο. Με στενοχωρεί όλο αυτό είναι κάπως σαν τα παιδιά να είναι αφρόντιστα.

«Αν η κοινωνία είναι μαμά, το παιδί της δεν το φροντίζει. Δεν την ενδιαφέρει επί της ουσίας. Δεν την ενδιαφέρει αν ένα σχολείο έχει θέρμανση και πάρα πολλά δεν έχουν, όπως το δημοτικό στη γειτονιά μου. Αυτό με εξοργίζει».

-Είχες πει ότι με το βραβείο Μελίνα Μερκούρη θα πλήρωνες κάποια νοίκια. Πόσες φορές έχεις περάσει δύσκολα με την επιλογή να βιοποριστείς από την τέχνη;

Δεν το θυμάμαι αλλά για να το είχα πει, γιατί ψέματα δεν λέω, θα το έκανα. Δεν χρωστάω πια (γέλια). Στην πραγματικότητα για μένα πάντα ήταν μία εξαιρετικά δύσκολη ισορροπία να μπορείς να κάνεις επιλογές που καλλιτεχνικά να σε γεμίζουν, αλλά και να μπορείς να επιβιώσεις. Και επειδή όλα αυτά τα τελευταία χρόνια δεν έχουμε περάσει καλά ως κοινωνικό σύνολο εννοώ, είναι πραγματικά δύσκολο να επιβιώσεις. Αλλά πάντα είχα και τη βοήθεια των γονιών μου, οι οποίοι δεν είναι ότι είναι οικονομικά εύρωστοι, αλλά πάντα με είχαν στον νου τους και τους ευχαριστώ.

Αυτό έχει οδηγήσει πολλούς ανθρώπους πια να είναι συνέχεια από πρόβα σε παράσταση και να μην μπορούν να πάρουν ανάσα ποτέ και για κανέναν λόγο, ακριβώς επειδή δεν υπάρχει στήριξη άλλη από το κράτος. Πρέπει συνέχεια να αγωνιάς, αν και είναι και η φύση του επαγγέλματος τέτοια. Κι αν σκεφτεί κανείς το κομμάτι με τα νοίκια, τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή, ότι ακόμα δεν έχει υπογραφεί η συλλογική σύμβαση στον ιδιωτικό τομέα και πόσο είναι ο μισθός στους κρατικούς φορείς, θα καταλάβει ότι υπάρχει πρόβλημα τεράστιο.

-Έχεις τη στήριξη της οικογένειάς σου, οπότε δεν αντιμετώπισαν την απόφαση να γίνεις ηθοποιός ως κάποια ανατροπή;

Ήταν ανατροπή γιατί πρώτα απ’ όλα εγώ δεν είχα αποδεχθεί τι μου άρεσε. Ήταν κάτι που έγινε πολύ σταδιακά. Οι γονείς πάντα ήθελαν με έναν τρόπο να με «τακτοποιήσουν» κάπου. Αυτή ήταν η ανατροπή, ότι εγώ επέλεξα κάτι τελείως «άτακτο».

Πήγα σε πανεπιστημιακή σχολή που μου έδωσε πολύ χρόνο να δοκιμάσω διαφορετικά πράγματα μέσα στο είδος του θεάτρου. Κι επειδή από μικρή πάλευα με το αν μου αρέσει ή όχι το επάγγελμα και αν κάνω ή όχι γι’ αυτό γιατί υπάρχουν και πολλοί μύθοι σε σχέση με το τι προσωπικότητα έχει ένας ηθοποιός και πώς πρέπει να είναι, τα περισσότερα χρόνια που δουλεύω πάλευα με αυτά. Πολύ πρόσφατα θα έλεγα, σε σχέση και με το κομμάτι της αποδοχής που λέγαμε πριν, κατέληξα να πω «Καλά εμένα αυτό το επάγγελμα μου αρέσει πάρα πολύ».

-Σου δίνονται μεγάλοι ρόλοι, όπως η Ιφιγένεια το καλοκαίρι ή η Έντα Γκάμπλερ τώρα. Πώς το αισθάνεσαι αυτό;

Ποτέ δεν κοίταζα τους ρόλους, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι δεν με ενδιαφέρει. Με ενδιαφέρει να υπάρχει μία πρόκληση, να μου φαίνεται κάτι πολύ δύσκολο κι αυτό είναι κάτι που επίσης έχω αποδεχτεί τελευταία για τον εαυτό μου, ότι μ’ αρέσει κάτι που δεν θα βαρεθώ. Αυτό δεν έχει να κάνει όμως με το μέγεθος του ρόλου. Έχει να κάνει με την πρόκληση. Δεν με ενδιαφέρει να είμαι μία ηθοποιός των πρώτων ρόλων γιατί κι αυτό είναι μία ανοιχτή επιλογή. Εμένα αυτό που με ενδιαφέρει περισσότερο είναι το συνεργατικό πλαίσιο. Σίγουρα, αυτό που λέμε μεγάλοι ρόλοι είναι προκλητικοί γιατί έχουν μία μεγάλη πορεία. Δεν προσπαθώ δηλαδή να μειώσω την αξία αυτών των χαρακτήρων και των κειμένων.

-Σκεφτόμουν συνειρμικά όταν μίλησες για τον χρόνο της αναμονής την Έντα Γκάμπλερ που είναι μία γυναίκα που πλήττει…

Εγώ τώρα έρχομαι σε επαφή με την ηρωίδα κι είναι πολύ φρέσκο και τόσο σύνθετο, που μου φαίνεται ίσως το πιο δύσκολο κείμενο που έχω διαβάσει και καλούμαι με έναν τρόπο να φανταστώ. Επειδή είναι ένας ρόλος που έχει παιχτεί και πολλές φορές και έχουν γραφτεί πάρα πολλά, υπάρχουν πολλές απόψεις και πολλές αναλύσεις και όλα αυτά μπορεί να είναι πολύ περιοριστικά σε σχέση με το πώς θα συνδεθώ πολύ προσωπικά με αυτό. Είναι και τόσο ανοιχτό στις ερμηνείες, ο τρόπος που είναι γραμμένο από τον Ιψέν. Οπότε προς το παρόν έχω μία αντίσταση να χαρακτηρίσω αυτή την ηρωίδα.

*Info: «Έχω παιδιά» Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00 στο Mega.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Το σύμπαν ακούει πάντα την Ευγενία Σαμαρά

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

H Κάτια Γκουλιώνη έζησε τον «Νόμο του Μέρφυ» πριν πρωταγωνιστήσει σε αυτόν

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Η Έλενα Παπαβασιλείου βρήκε καλύτερες ισορροπίες στη ζωή της