Διάνα Βουτυράκου, δασκάλα Ρομποτικής: “Έμαθα να αντιμετωπίζω ως πλεονέκτημα το ότι αποτελώ μειονότητα”

Διαβάζοντας, λοιπόν, το βιογραφικό της χαμογέλασα και έγνεψα αμέσως καταφατικά. Η Διάνα ήταν αυτό ακριβώς που έψαχνα για το #breakthestereotype αφιέρωμά μας. Είναι ένα νέο κορίτσι που έσπασε τα στερεότυπα, πήγε κόντρα σε όσους λένε πως οι θετικές επιστήμες -και πόσω μάλλον ο τομέας της ρομποτικής- ανήκουν στους άντρες και αποφάσισε να δουλέψει σκληρά για να πετύχει, έστω και ως μειονότητα. Άλλωστε, όπως τόνισε και στη συνέντευξή μας, οι μειονότητες ξεχωρίζουν ακόμα πιο εύκολα.

Όσο κι αν η ίδια δε θέλει να το παραδεχτεί, ήταν διαφορετικό παιδί από τα υπόλοιπα. Tη στιγμή που οι περισσότεροι συμμαθητές της έβγαιναν βόλτες και περνούσαν την ώρα τους διασκεδάζοντας, εκείνη διάβαζε και εργαζόταν σκληρά για να καταφέρει να διακριθεί σε κάποιον διαγωνισμό που κατά καιρούς έπαιρνε μέρος.

Όπως μου τόνισε, το μικρόβιο της ρομποτικής μπήκε μέσα της στην πρώτη γυμνασίου, όποτε και ο  καθηγητής της τεχνολογίας της αποφάσισε να δημιουργήσει πιλοτικά μία ομάδα ρομποτικής, για να συμμετάσχει στον πανελλήνιο διαγωνισμό, που γινόταν για πρώτη φορά τότε στη χώρα μας. Η νίκη σε εκείνο τον διαγωνισμό αποτέλεσε την όμορφη αρχή αυτού του ταξιδιού που μετρά ήδη πάρα πολλούς τίτλους και επιτυχίες. Από την συμμετοχή της στην Παγκόσμια Ολυμπιάδα στην Κορέα, μέχρι και σήμερα οι βασικοί της σταθμοί είναι οι εξής:

– Κέρδισε την 9η θέση στην Παγκόσμια Ολυμπιάδα Ρομποτικής στο Άμπου Ντάμπι, με το ρομπότ της που υπό κλίμακα προσέφερε έργο αναδάσωσης, μια ιδέα που εμπνεύστηκε από τις μεγάλες πυρκαγιές του 2007.

– Συμμετοχή στο Παγκόσμιο Συνέδριο Εκπαιδευτικής Ρομποτικής του WRO στη Μαλαισία όπου και μίλησε για την ενσωμάτωση των ρομπότ στην κοινωνία μας, παρουσιάζοντας την κατάσταση στην Ελλάδα μέχρι τότε.

– Συμμετείχε ως κριτής στην Παγκόσμια Ολυμπιάδα Ρομποτικής στη Ρωσία. Ήταν η πρώτη Ελληνίδα κριτής στην ιστορία του θεσμού και ταυτόχρονα η νεότερη της διοργάνωσης.

– Συμμετείχε επίσης ως κριτής στην Ολυμπιάδα του Κατάρ.

– Το 2014 συμμετείχε στον πανευρωπαΪκό διαγωνισμό Robomac, όπου και έλαβε τη 2η θέση.

– Το 2015 κέρδισε την 2η θέση στο πανευρωπαϊκό Workshop: PID, Follow the Line.

– Εκείνη και η ομάδα της κατέκτησαν την 7η θέση στην Παγκόσμια Ολυμπιάδα στην Κόστα Ρίκα το 2017.

– Τέλος, κατέκτησε με την ομάδα της την GRID την πρώτη θέση στην Παγκόσμια Έκθεση Νεανικής Επιστήμης & Τεχνολογίας στη Σαγκάη, τον Ιούλιο του 2018.

– Tαυτόχρονα με όλα αυτά, είναι founder της Unique Minds*, της πρώτης ΜΚΟ στην Ελλάδα που παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες ακαδημαϊκού προσανατολισμού στους μαθητές.

Οι παυλίτσες σταματούν κάπου εδώ. Ναι, είναι πάρα πολλές για ένα κορίτσι μόλις 23 ετών, όμως είμαι βέβαιη πως σε λίγα χρόνια δε θα σταματάμε να προσθέτουμε non stop πολλές ακόμα σπουδαίες παυλίτσες. Ας την αφήσουμε τώρα να μιλήσει: 

 

«Σπουδάζοντας κάτι που τόσο αγαπάω, δηλαδή τη ρομποτική, συνειδητοποίησα αρχικά πόσο σημαντικό είναι να σου αρέσει η σχολή σου και έπειτα πόσο θετικό μπορεί να είναι αυτό για το πανεπιστήμιό σου. Στην Ελλάδα υπάρχουν τόσα στερεότυπα με τα οποία θα έρθει αντιμέτωπο ένα παιδί όταν πρέπει να επιλέξει σπουδές. Να βρει μία σχολή με επαγγελματική αποκατάσταση, καλές οικονομικές απολαβές ή να ακολουθήσει το επάγγελμα των γονιών του για να έχει έναν πιο «στρωτό» δρόμο. Αν γράψει πολλά μόρια, να δηλώσει τις σχολές που είναι ψηλότερα σε βάση, για να μη «χαραμίσει» το βαθμό του, λες και οι βάσεις των σχολών είναι κάτι προσδιοριστικό για την ποιότητά τους. Και εγώ η ίδια βίωσα κάποια από αυτά, όταν συμπλήρωνα το μηχανογραφικό μου. Ήταν δύσκολο οι καθηγητές και γενικότερα ο περίγυρός μου να δεχθεί ότι θα έβαζα μόνο μία σχολή στο μηχανογραφικό μου. «Κι αν δεν περνούσα;», «Μα έξυπνο παιδί είμαι δε θα χαθώ, θα κάνω ένα μεταπτυχιακό και θα βρω το δρόμο μου», αυτά ήταν τα πιο συνηθισμένα πράγματα που άκουσα. Αλλά από τον πρώτο χρόνο στη σχολή ήξερα ότι η επιλογή μου να μην τους ακούσω ήταν σωστή. Στη σχολή όμως γνώρισα τόσα παιδιά που άκουσαν όλα αυτά τα στερεότυπα και ναι κάποια από αυτά ήταν τυχερά γιατί τελικά η σχολή τους άρεσε. Τι γίνεται όμως με όλα αυτά τα παιδιά που τελικά έκαναν λάθος επιλογή; Με τα παιδιά αυτά που για 4 και 5 χρόνια θα σπουδάζουν σε μια σχολή που δεν τους αρέσει;».

«Η ρομποτική για μένα είναι ένα εργαλείο για να μπορώ να δίνω υλική υπόσταση σε θεωρητικές ιδέες που έχω. Τώρα ως προς το τι είναι ρομποτική γενικότερα υπάρχουν αρκετοί ορισμοί και θεωρίες. Ο ορισμός που υιοθετώ εγώ είναι της ΙΕΕΕ(robots.ieee.org), που λέει πως ρομπότ είναι ένα οποιοδήποτε μηχάνημα, που μέσω αισθητήρων λαμβάνει μετρήσεις από το περιβάλλον του (sense), κάνει ανάλογους υπολογισμούς και αναπτύσσει αλγόριθμους (think) για να οδηγήσει σε ένα αποτέλεσμα/ενέργεια στον πραγματικό κόσμο (act). Είναι δηλαδή αυτός ο αέναος κύκλος εργασιών sense-think-act. Άρα γίνεται εύκολα κατανοητό ότι οι περισσότερες smart συσκευές που βρίσκονται για τα καλά στη ζωή μας μπορούν με την ευρεία έννοια να θεωρηθούν ρομπότ».

«Αυτό που σίγουρα θα ήθελα να σταματήσει ο κόσμος να φαντάζεται όταν ακούει ρομπότ είναι τα ανθρωπόμορφα μηχανήματα που μας έχουν συνηθίσει οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας τις οποίες και παρακολουθούμε. Ωστόσο θα ήθελα να θίξω και άλλο ένα πρόβλημα όταν σκεφτόμαστε ρομποτική που έχει γεννηθεί τα τελευταία χρόνια. Επειδή η μόδα της «εκπαιδευτικής ρομποτικής» άνθισε πολύ απότομα στη χώρα μας, με αποτέλεσμα εκεί που κάποτε ένα παιδί δημοτικού είχε ως hobby το καράτε, να λέει τώρα πως έχει τη ρομποτική, θα ήθελα απλά να πω ότι είναι αρκετά αισιόδοξη όλη αυτή η άνθιση αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να συγχέουμε τη ρομποτική με παιχνίδια lego, που συνήθως χρησιμοποιούνται σε τέτοιες ηλικίες. Είναι μεν ένα πολύ σωστό ξεκίνημα, μία βάση, όμως θα πρέπει όσο μεγαλώνουμε να ξεφεύγουμε από εκεί και να κατανοούμε το μαθηματικό υπόβαθρο, τη μηχανική και τον προγραμματισμό που απαιτείται στη ρομποτική. Γιατί σίγουρα είναι καλό ότι έγινε μία αρχή για την ενασχόληση των παιδιών με τη ρομποτική, ελπίζω όμως να αρχίσουν να μπαίνουν πιο σωστά θεμέλια. Και το λέω ακριβώς επειδή έχω εργασθεί αρκετά χρόνια σε αυτόν τον κλάδο».

«H ιδέα της Unique Minds* ξεκίνησε το 2016, όποτε, αφού είχαμε παρακολουθήσει, τόσο εγώ όσο και ο συνεργάτης μου Παύλος Σύμεντης, ειδικά προγράμματα αμερικανικών πανεπιστημίων, ανακαλύψαμε τη σημασία του ακαδημαϊκού προσανατολισμού, λέξη που δεν υπάρχει καθόλου στην Ελλάδα. Βλέπετε όλοι γνωρίζουμε τον επαγγελματικό προσανατολισμό, για αυτό και ο μαθητής ακούει από μικρό παιδί την ερώτηση : «Και τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;», όμως τι γίνεται με αυτό που θέλει να σπουδάσει; Τι γίνεται με αυτά τα 4+ χρόνια που θα περάσει στο πανεπιστήμιο; Εκεί ακριβώς έρχεται ο ακαδημαϊκός προσανατολισμός».

«Ουσιαστικά η Unique Minds είναι η πρώτη ΜΚΟ που παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες ακαδημαϊκού προσανατολισμού. Πιο συγκεκριμένα οι δράσεις μας χωρίζονται σε 3 κατηγορίες:

>UNIque Visits: Επισκεπτόμαστε σχολεία, φροντιστήρια, δήμους σε όλη την Ελλάδα με ομάδες φοιτητών και παρουσιάζουμε τις σχολές και τα επιστημονικά πεδία στα οποία ανήκουν.

>UNI Learning: Βίντεο-παρουσιάσεις από φοιτητές που λειτουργούν συμβουλευτικά σαν live οδηγός σπουδών και μπορούν οι μαθητές να τα παρακολουθήσουν στο κανάλι μας στο Youtube.

>UNIque Days: Οι μεγαλύτερές μας δράσεις, αφού για κάθε τέτοια ημερίδα δουλεύουν πάνω από 100 εθελοντές φοιτητές. Στις ημερίδες αυτές ανοίγουμε τα πανεπιστήμια σε μαθητές και παρουσιάζουμε όλα τα τμήματά τους,  με σκοπό ο μαθητής να καταλάβει τις διαφορές τους. Έπειτα ακολουθούν διάλογοι με φοιτητές για επίλυση αποριών και παρουσίαση βραβευμένων φοιτητικών ομάδων, ώστε ο μαθητής να γνωρίσει όσες ευκαιρίες θα του προσφέρει η μελλοντική σχολή του. Τέλος, το πιο σημαντικό κομμάτι της ημερίδας είναι τα workshops, οι προσομοιώσεις εργαστηρίων ειδικά σχεδιασμένες από φοιτητές με τη βοήθεια καθηγητών.

Ως τώρα έχουμε υλοποιήσει πάνω από 20 δράσεις σε όλη την Ελλάδα, έχουμε ενημερώσει σχεδόν 8000 μαθητές και έχουν βοηθήσει την προσπάθεια μας περίπου 700 φοιτητές».

«Εγώ θαυμάζω και εμπνέομαι περισσότερο από όλους τους ανθρώπους που έχω επιλέξει να βρίσκονται κοντά μου, δηλαδή τους φίλους μου. Όμως τα μεγαλύτερά μου πρότυπα είναι η οικογένειά μου, γιατί από αυτούς αντλώ δύναμη και είναι ένας από τους κύριους λόγους για όσα προσπαθώ να καταφέρω. Γιατί και σε κάποιες δύσκολες στιγμές που ίσως χάνεις την πίστη σου στον εαυτό σου και τις δυνάμεις σου θα γυρίσεις στο σπίτι σου και θα είναι αυτοί οι άνθρωποι που θα σε βοηθήσουν να συνεχίσεις. Από αυτούς ξεχωρίζω τη γιαγιά μου, που αν και η εποχή που μεγάλωσε ήταν διαφορετική οι διαδρομές και οι δυσκολίες μας μοιάζουν αισθητά. Η γιαγιά μου η Αθηνά, από την οποία έχω πάρει και το δεύτερό μου όνομα, μεγάλωσε σε μια εποχή που ήταν σπάνιο οι γυναίκες να τελειώνουν το σχολείο και παρόλα αυτά εκείνη σπούδασε πολιτικές επιστήμες και έπειτα νομική. Για να τα καταφέρει όμως δούλευε παράλληλα με τις σπουδές της. Αυτό που θαυμάζω σε εκείνη είναι πως ποτέ δεν επέτρεψε σε κανέναν να την αδικήσει, χωρίς να φοβάται ότι ήταν η μειονότητα των γυναικών που σπούδασε ή να ζητήσει ακόμα και από καθηγητή της να ξαναδεί το γραπτό της σε μάθημα που ήταν σίγουρη ότι πέρασε και αυτός την έκοψε. Κάτι που ακούγεται απλό τώρα, όμως τότε σίγουρα δεν ήταν. Έτσι, λοιπόν, όταν βιώνω κάποια αδικία ή χάνω το κουράγιο μου, ανατρέχω σε εκείνη και μου δίνει την ίδια συμβουλή που ακούγεται απλή αλλά κρύβει μέσα της τόση δύναμη: «Πιστεύεις ότι έχεις δίκιο; Αν ναι, αυτό φθάνει».

Θαυμάζω σπουδαίες γυναίκες όπως η Edith Clark ή η Ada Lovelace, όμως μου είναι δύσκολο να έχω ως πρότυπα γυναίκες που έζησαν σε άλλη εποχή, με άλλες δυσκολίες από εμένα και διαφορετικό κοινωνικό και οικονομικό background. 

«Είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι επιστήμονες ή ερευνητές Ρομποτικής είναι άνδρες. Στην αρχή αισθανόμουν περίεργα, κυρίως γιατί έβλεπα τη δυσπιστία σε κάποιον που με γνώριζε πρώτη φορά. Αυτή τη δυσπιστία του «Γιατί εσύ;», που πηγάζει από τη δυσκολία να σκεφτούν κάποια γυναίκα σε αυτόν τον κλάδο. Με δεδομένο ότι δουλεύω σε τεχνολογικούς κλάδους από τα 18 μου και ότι η σχολή μου ήταν όπως και όλες -σχεδόν- οι πολυτεχνικές, ανδροκρατούμενη, έχω πλέον μάθει να το βλέπω ως πλεονεκτημα το να ανήκω σε αυτή τη μειονότητα. Γιατί αν το δούμε από μία άλλη οπτική γωνία, όταν βρίσκεσαι διαρκώς στη μειονότητα είναι πιο εύκολο να ξεχωρίσεις. Το αν θα ξεχωρίσεις, λοιπόν, θετικά ή αρνητικά είναι στο χέρι σου. Θυμάμαι σε εργαστήρια που ήμασταν δυο τρεις κοπέλες στη σχολή και όλοι οι υπόλοιποι άντρες, ο καθηγητής μας μάθαινε με τα ονόματά μας στο πρώτο μισάωρο. Οπότε αν εσύ έδινες όλη σου την ενέργεια και συγκέντρωση, είχες πάει στο εργαστήριο προετοιμασμένη και ήξερες τις απαντήσεις ήσουν σε αρκετά πλεονεκτική θέση. Το ίδιο και σε μια δουλειά, ναι μεν θα υπάρχει μια καχυποψία και διστακτικότητα, όμως είναι στο χέρι σου να κερδίζεις τις εντυπώσεις. Αν τώρα βρισκόμαστε στη χείριστη περίπτωση που παρά τις προσπάθειές σου οι νοοτροπίες δεν αλλάζουν (δυστυχώς μου έχει συμβεί μία ή δυο φορές), τότε φροντίζεις να είσαι εντάξει με εσένα, να ξέρεις ότι δίνεις τον καλύτερό σου εαυτό και ή προσαρμόζεσαι ή αλλάζεις περιβάλλον.

Γιατί δε βλέπουμε πολλές γυναίκες σε αυτό το χώρο; Οι λόγοι που οδηγούν σε αυτή την κατάσταση είναι πολλοί. Δυστυχώς, υπάρχουν πολλές οικογένειες που θεωρούν ότι οι γυναίκες δεν είναι αρκετά καλές στις θετικές επιστήμες. Και αυτό είναι κάτι που έχω δει έντονα από τους μαθητές μου, καθώς τη φράση: «Οι γονείς μου λένε ότι τα κορίτσια δεν είμαστε τόσο καλά στα μαθηματικά», την έχω ακούσει αρκετές φορές. Έπειτα στο σχολείο δεν είναι τόσο σύνηθες να έχουμε γυναίκες καθηγήτριες σε μαθηματικά και φυσική, ενώ ταυτόχρονα οι καθηγητές θα αναφέρουν στο μάθημα πολλούς σπουδαίους επιστήμονες, όμως σπάνια έως ποτέ δεν θα αναφέρουν κάποια γυναίκα επιστήμονα. Έτσι τα κορίτσια συνδέουν τις θετικές επιστήμες με αντρικές φιγούρες. Ακόμα υπάρχει έλλειψη προτύπων ώστε νέες γυναίκες ή κορίτσια να ταυτιστούν ή να εμπνευστούν. Πέρυσι παρακολουθούσα σχεδόν όλα τα σεμινάρια: «Women in Tech» που υλοποιήθηκαν στην Αθήνα και παρατήρησα το εξής μοτίβο, οι ομιλήτριες ήταν συνήθως γυναίκες που ναι μεν δούλευαν σε τεχνολογικές εταιρείες όμως κατείχαν θέσεις σε τομείς HR, Marketing, PR κτλ, όχι δηλαδή τεχνολογικές θέσεις (μηχανικοί, προγραμματίστριες κα). Πιστεύω όλο αυτό οδηγεί στα κορίτσια να πείθουν τον εαυτό τους ότι δεν είναι αρκετά καλές με αποτέλεσμα να μη θέλουν καν να προσπαθήσουν. Το βλέπω και στις δράσεις μας με τη Unique Minds αυτό. Όταν έχουμε ημερίδα για τις Ανθρωπιστικές Σπουδές πάνω από το 70% των αιτήσεων είναι από γυναίκες. Όταν όμως έχουμε ημερίδα για Πολυτεχνικές Σχολές κάτω από το 30% των αιτήσεων έρχεται από γυναίκες. Αν, λοιπόν, οι ίδιες δεν δίνουν την ευκαιρία στον εαυτό τους να ενημερωθούν και να δοκιμάσουν, δε θα αλλάξει η κατάσταση αυτή».

Για μένα όλα αρχίζουν και τελειώνουν στο πόσο αγαπάς αυτό που κάνεις και πόσο πιστεύεις στον εαυτό σου. Δε νομίζω ότι υπάρχει κάποιο μάθημα να μοιραστώ με τα υπόλοιπα κορίτσια, πέραν από το να τους πω ότι αφού τα κατάφερα εγώ μπορούν σίγουρα και εκείνες. Πήγα σε δημόσια σχολεία και έπειτα δημόσιο πανεπιστήμιο, δούλευα παράλληλα με τις σπουδές μου και άρχισα από νωρίς να χαράζω την πορεία μου, χωρίς να τα παρατάω γιατί ήξερα πόσο πολύ το θέλω. Οπότε δεν με διαφοροποιεί τίποτα από κάθε κορίτσι γύρω μας. Η μόνη συμβουλή που μπορώ να τους δώσω είναι να βρουν ένα επάγγελμα που πραγματικά τις γεμίζει και τις εκφράζει γιατί θα είναι η καθημερινότητά τους για την υπόλοιπη ζωή τους και μόλις το βρουν να μην ασχοληθούν με το αν είναι ανδροκρατούμενο ή όχι. Μπορώ να δώσω και μία υπόσχεση, όμως, σε όλα τα νέα κορίτσια: θα κάνω ό,τι μπορώ για να βρουν λιγότερα προβλήματα από αυτά που είχα εγώ και δε θα διστάσω στιγμή αν χρειαστούν κάποια συμβουλή ή μια απλή ενθάρρυνση ένα «Μπράβο συνέχισε» να είμαι εκεί και να τα δώσω.

Αν τα νέα κορίτσια βρουν το δικό τους προσωπικό «γιατί», την ιστορία τους, θα συνδέσουν τις τελείες της ζωής τους και θα δημιουργήσουν όλες τις απαραίτητες προδιαγραφές για να πετύχουν.

«Ναι, δυστυχώς, ο σεξισμός είναι κάτι που το έχω βιώσει. Θα αναφερθώ σε ένα περιστατικό αν και μπορώ να σκεφτώ αρκετά, τα περισσότερα από τα οποία και συνέβησαν στον ίδιο οργανισμό με το παρακάτω. Για κάποια χρόνια δούλευα σε έναν οργανισμό εκπαιδευτικής ρομποτικής έχοντας αναλάβει πέραν από το να κάνω μαθήματα σε παιδιά και αρκετές διοικητικές υποχρεώσεις, να σχεδιάζω εκπαιδευτικά προγράμματα, προωθητικές ενέργειες κα. Πάντοτε στις συναντήσεις μας με όλους όσοι είχαν και διοικητικά καθήκοντα ένιωθα περίεργα, ούσα η μόνη γυναίκα στην ομάδα. Πολύ γρήγορα άρχισα να βλέπω πως οι ιδέες μου δεν ακούγονταν όσο θα ήθελα, αλλά λόγω και του νεαρού της ηλικίας μου το δικαιολογούσα στο ότι έχω λιγότερη πείρα. Τότε, λοιπόν, συνέβη ένα περιστατικό που ήταν και η αφορμή να σταματήσω να εργάζομαι στον συγκεκριμένο οργανισμό.

Στην αρχή εκείνου του έτους είχα προτείνει να δημιουργήσουμε στα πλαίσια προωθητικών ενεργειών που σχεδιάζαμε, βίντεο από μαθητές μας που θα εξηγούν πού βρίσκονται πλέον και πόσο τους επηρέασε στο τωρινό τους status η ενασχόλησή τους με τη ρομποτική. Εμπνευσμένη από τη δική μου ιστορία, που κατάφερε να μου αλλάξει τη ζωή, πίστευα ότι υπάρχουν και άλλες φωνές σαν τη δική μου, και ήθελα να τις αναδείξω. Η απάντηση που μου έδωσε ο πρόεδρος του οργανισμού ήταν να κάνω την έρευνά μου, να το προετοιμάσω και να το παρουσιάσω σε επόμενη συνάντησή μας. Επειδή πίστευα πολύ στην ιδέα κατάφερα να βρω παιδιά από αρκετά μέρη της Ελλάδας που μου έστειλαν κείμενα με τη σημασία της εκπαιδευτικής ρομποτικής στη ζωή τους. Έτσι τα παρουσίασα στη συνάντηση και δυστυχώς η ιδέα μου απορρίφθηκε, γιατί όσοι βρίσκονταν στη συνάντηση δεν μπορούσαν να δουν τη χρησιμότητά της. Φανταστείτε την έκπληξή μου όταν λιγότερο από ένα χρόνο μετά, παρουσιάστηκε από κάποιον άλλο (γένους αρσενικού) η ίδια ιδέα και καταχειροκροτήθηκε. Μου ζήτησαν μάλιστα να του στείλω και όλη την προεργασία που είχα κάνει, γιατί θα το αναλάμβανε εκείνος από εδώ και πέρα. Από εκείνη τη μέρα και μετά, αφού φυσικά παραιτήθηκα αμέσως, οι υπεύθυνοι του οργανισμού είναι και παραμένουν μόνο άντρες».

If something has to be done, take the responsibility and do it.

«Αυτό είναι το μότο μου. Το είχα διαβάσει πριν κάποια χρόνια και νομίζω χαρακτηρίζει την πλειονότητα των αποφάσεων και ενεργειών μου. Οι άνθρωποι συνηθίζουμε να μένουμε αδρανείς σε πράγματα που δε μας αρέσουν γύρω μας. Συνηθίζουμε, επαναπαυόμαστε και γκρινιάζουμε περιμένοντας κάποιος άλλος να τα αλλάξει για εμάς. Η κυβέρνηση, η κοινωνία, ο διπλανός μας, πάντως σίγουρα όχι εμείς. Το βλέπω καθημερινά κυρίως σε συνομηλίκους μου. Δε φταίμε εμείς για την κρίση, δε φταίμε εμείς για την ανεργία και εν τέλει γινόμαστε παθητικοί αποδέκτες μίας κατάστασης χωρίς να κάνουμε ποτέ την αυτοκριτική μας. Εγώ έχω αποφασίσει να βλέπω τα πράγματα διαφορετικά. Πρέπει να βιώσω μία κατάσταση άρα θα τη φέρω στα μέτρα μου, αλλάζοντας ό,τι δε μου αρέσει σε αυτή. Και είναι κάτι που το έκανα από μικρή. Για παράδειγμα στο Λύκειο που πήγαινα, το οποίο διέφερε κατά πολύ από το γυμνάσιό μου, δεν υπήρχαν όμιλοι, προγράμματα, ομάδες. Έτσι έφτιαξα εγώ μία ομάδα αειφορίας. Συλλέγαμε τρόφιμα και είδη ρουχισμού για άπορους, πηγαίναμε σε αναδασώσεις κα. Έπειτα, ακριβώς επειδή ήθελα να αλλάξω νοοτροπίες και να καταπολεμήσω στερεότυπα πήρα την απόφαση να δημιουργήσω τη Unique Minds».

«Οι περισσότερες θυσίες που έχω κάνει για να φτάσω εδώ που είμαι ήταν σε προσωπικό επίπεδο. Θυσίαζα χρόνο. Όμως νομίζω η ζωή μου διαμορφώθηκε όλη από τους στόχους μου, οπότε ποτέ δεν το είδα ως θυσία, αλλά σαν μία απαραίτητη προϋπόθεση για να πετύχω όσα ήθελα.

Έβλεπα αρκετά σπάνια τους φίλους μου, όμως ευτυχώς ακόμη κι αν τους δω μία φορά το μήνα ή και πιο σπάνια έχουμε τόσα να πούμε που είναι σα να μην πέρασε μια μέρα. Επίσης στο πανεπιστήμιο θα μπορούσα να είχα αρκετά καλύτερους βαθμούς σε πολλά μαθήματα, όμως σε κάθε εξεταστική εγώ έπρεπε να προετοιμάζομαι ταυτόχρονα και για έναν διαγωνισμό.

Σε πολλές στιγμές πίεσα αρκετά τον εαυτό μου. Λίγες ώρες ύπνου, αρκετή δουλειά, αυτό που νιώθεις ότι ποτέ δεν έχεις κάνει αρκετά γιατί μπορείς και καλύτερα.

Πριν λίγο καιρό παρακολουθούσα ένα σεμινάριο πάνω σε mental health και στο τέλος αυτού κάναμε κάποιες συναντήσεις με ειδικούς για να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε καλύτερα τον εαυτό μας. Αυτό που με ρώτησαν αρχικά με ταρακούνησε αρκετά: «Ναι, ωραία όσα κάνετε αλλά έχετε πει ένα μπράβο στον εαυτό σας; Ένα τα πήγες πολύ καλά;» και κατέληξαν να μου εξηγούν ότι η πίεση αυτή που ασκώ τον εαυτό μου και οι απαιτήσεις που συνεχώς αυξάνονται είναι μία μορφή bullying. Και θα χρησιμοποιήσω το ίδιο παράδειγμα που μου έθεσαν και εκείνοι για να το εξηγήσω, όταν ένας αθλητής βγει πρώτος σε ένα διαγωνισμό θα του πούν όλοι μπράβο. Αν το ξανακάνει και πάλι το ίδιο. Αν όμως βγαίνει κάθε χρόνο πρώτος και μετά από αρκετές φορές δε βγει, όλοι θα ρωτήσουν «Μα γιατί; Τι έγινε;», άσχετα πχ αν βγήκε δεύτερος που είναι εξίσου καλή θέση. Αυτό το «Μα γιατί; Τι έγινε;» πριν από τους άλλους το ρωτούσα εγώ στον εαυτό μου και μόλις τον τελευταίο καιρό έχω αρχίσει να περιορίζω τα βάρη που του προσθέτω».

«Η επιτυχία πιστεύω είναι μία πολύ προσωπική υπόθεση, γιατί εξαρτάται από τις απαιτήσεις που έχουμε από τον εαυτό μας και από τα θέλω μας. Κατά μία έννοια την έχω συνδέσει στο μυαλό μου με την ευτυχία. Όπως η ευτυχία μετριέται σε στιγμές, έτσι και η επιτυχία. Οπότε μπορώ να μιλήσω μόνο για την επιτυχία όπως την ορίζω εγώ. Γιατί για εμένα επιτυχία είναι να ασχολούμαι καθημερινά με κάτι που αγαπώ και με γεμίζει, επιτυχία είναι να καταφέρνεις πέραν από τη δουλειά, τον οργανισμό σου, τη σχολή σου να βρίσκεις και χρόνο για τον εαυτό σου, την οικογένειά σου, τους φίλους σου. Επιτυχία είναι να κερδίζεις ένα διαγωνισμό, όσο είναι και το να χάνεις από έναν εξαιρετικό αντίπαλο, και ίσως από το δεύτερο να οδηγηθείς και σε μεγαλύτερες επιτυχίες από ό,τι στο πρώτο.

Πιστεύω ότι το αντίθετο της επιτυχίας δεν είναι η αποτυχία, είναι η στασιμότητα.

Οπότε για την επιτυχία το πρώτο βήμα είναι να θέσεις στόχους. Τι είναι αυτό που θα σε κάνει χαρούμενο, που θα σε κάνει ευτυχισμένο; Το δεύτερο βήμα είναι να προσπαθήσεις να τους πετύχεις έχοντας πάντα στο μυαλό σου το «γιατί» που σε οδήγησε στο να τους θέσεις εξαρχής. Θα έρθουν πολλές μέρες που θα νιώθεις ότι προσπαθείς μόνος σου, ότι ίσως πρέπει να τα παρατήσεις και εκεί είναι που πρέπει να λες στον εαυτό σου: «Ναι, αλλά γιατί το ήθελα εξαρχής;». Και αυτό το γιατί θα είναι ο λόγος να ξυπνήσεις το επόμενο πρωί και να συνεχίσεις την προσπάθεια. Και τέλος να μην επαναπαύεσαι. Θα έρθει η μέρα που θα πετύχεις τους στόχους σου και εκείνη τη μέρα πες ένα μπράβο στον εαυτό σου και θέσε τους επόμενους, δώσε ένα λόγο να προσπαθήσεις ξανά». 

«Έχω πείσει τον εαυτό μου πως δε θα πω ποτέ «Ναι, πέτυχα όσα ήθελα στη ζωή μου» γιατί εμπεριέχει στασιμότητα. Έχω μάθει από μικρή να βάζω στόχους και μόλις τους πετυχαίνω να θέτω τους επόμενους.

 

Δε θα ήθελα να θέσω κάποιο άνω φράγμα, να πω ότι πέτυχα όσα ήθελα, γιατί αυτό το «Και μετά τι;» θα με κατατρώει. Ως μελλοντικούς στόχους όμως έχω θέσει για την ώρα τρεις, ο κάθε ένας σε διαφορετικό τομέα:

>Στη δουλειά μου θέλω να εργασθώ σε μεγάλα ερευνητικά κέντρα με σκοπό να βελτιωθούν τα ρομποτικά μηχανήματα όσο περισσότερο γίνεται και να εφαρμόζονται ευρέως, ενώ παράλληλα θέλω να μειώνεται το κόστος τους για να μπορεί κάθε πολίτης να διαθέσει χρήματα για μια ρομποτική επέμβαση.

>Στη Unique Minds θα ήθελα να δημιουργήσω γερά θεμέλια, ώστε και όταν δε θα μπορούμε να την λειτουργούμε εμείς, άλλοι φοιτητές να την αναλάβουν και να τη συνεχίσουν. Γιατί όταν ξεκινάς κάτι από το μηδέν και έχεις αντιμετωπίσει τόσες δυσκολίες για να μπορέσει να ευδοκιμήσει δεν μπορείς παρά να ονειρεύεσαι ότι δημιούργησες κάτι που ήρθε για να μείνει και να βοηθάει κάθε χρόνο όλο και περισσότερους μαθητές να έχουν αυτό που δεν είχαμε εμείς, ορθό ακαδημαϊκό προσανατολισμό.

>Εδώ και λίγο καιρό έχω επιλεγεί στο πρόγραμμα «Rising Women» από το «TheNewNow» και το «G(irls)20», ως μία από τις 9 κοπέλες παγκοσμίως που θα προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε ένα αρχείο-οδηγό για νέες γυναίκες που θέλουν να ξεκινήσουν κάτι δικό τους, ενώ παράλληλα λαμβάνουμε και καθοδήγηση για τις δικές μας ενέργειες για την ισότητα των γυναικών και αντρών. Εγώ αυτό που θέλω είναι αφενός με τη δική μου εμπειρία να παρακινήσω ή βοηθήσω άλλες νέες γυναίκες, τουλάχιστον ώστε να μην περάσουν τα ίδια προβλήματα και εμπόδια με εμένα και μετά σαν γυναίκα στο STEM, οραματίζομαι να συμβάλλω ώστε τα ποσοστά αντρών και γυναικών στον κλάδο μου να φθάσουν όσο γίνεται πιο κοντά στο 50-50. Για αυτό και ήδη έχω αρχίσει τις πρώτες ενέργειες ανάδειξης νέων γυναικών στο STEM, με τις οποίες και τα κορίτσια θα είναι εύκολο να ταυτιστούν και να εμπνευστούν.