Foodbag: Πώς να σώσεις τον πλανήτη τρώγοντας 75% φθηνότερα

Η Ελλάδα είναι ένα από τα λιγότερο ανεπτυγμένα ευρωπαϊκά κράτη μέλη όσον αφορά τις υποδομές και τις μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων. Γενικά. Το ίδιο ισχύει και για τα στατιστικά που αφορούν τη σπατάλη τροφίμων, η οποία είναι μη εμπεριστατωμένη και σε σημαντικό βαθμό ελλιπής. Έπειτα από σχετική έρευνα, πάντως, διαπίστωσα πως υπάρχει ένας Α αριθμός σχετικών ακαδημαϊκών ερευνών που έχουν διεξαχθεί τμηματικά ανά τη χώρα ή με γνώμονα συγκεκριμένο αριθμό ατόμων. Αυτές οι έρευνες ναι μεν βοηθούν στον εμπλουτισμό του περιορισμένου ερευνητικού πεδίου, αλλά σίγουρα δεν μπορούν να οδηγήσουν στη δημοσίευση ενός γενικού ποσοστού σε σχέση με τα επίπεδα της σπατάλης τροφίμων στην Ελλάδα. Εξάλλου, η ίδια η σπατάλη τροφίμων έχει διαφορετικά στάδια (στάδιο καλλιέργειας, στάδιο παραγωγής, στάδιο μεταφοράς και ούτε καθεξής).

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι αριθμοί είναι απογοητευτικοί. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Eurostat που δημοσιεύτηκαν το 2023, πάνω από 58 εκατομμύρια τόνοι απορριμμάτων τροφίμων (131 κιλά ανά κάτοικο) παράγονται ετησίως. Την ίδια στιγμή πάνω από 37 εκατομμύρια άνθρωποι δεν διαθέτουν την οικονομική άνεση για ένα ολοκληρωμένο γεύμα κάθε δεύτερη μέρα που περνά. Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το 1/3 του συνολικού αποθέματος τροφίμων που παράγεται για ανθρώπινη κατανάλωση χάνεται ή σπαταλάται, ενώ το 28% της παγκόσμιας καλλιεργήσιμης γης χρησιμοποιείται για την παραγωγή τροφής που τελικά δεν τρέφει κανένα στόμα.

Το ζήτημα της σπατάλης τροφίμων είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό ηθικό, αλλά όχι μόνο. Το οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος είναι υψηλό, επηρεάζοντας σημαντικά τη ζωή και την καθημερινότητά μας. Πέρα από το γεγονός πως η πλεονάζουσα τροφή που καταλήγει στους κάδους θα μπορούσε να ταΐσει εκατομμύρια στόματα, λοιπόν, δημιουργούνται από αυτήν την τροφή υπέρογκα απόβλητα σε παγκόσμιο επίπεδο, επιδεινώνεται η κλιματική αλλαγή, επηρεάζονται τα αποθέματα φυσικών πόρων (όπως του πόσιμου νερού και της καλλιεργήσιμης γης) και βλάπτεται η βιοποικιλότητα.

Όσο για την Ελλάδα, μπορεί τα διαθέσιμα δεδομένα να είναι ελάχιστα, αλλά σύμφωνα με στοιχεία του γενικού διευθυντή του Ιδρύματος για την Καταπολέμηση της Πείνας και της Σπατάλης Τράπεζα Τροφίμων, Δημήτρη Νέντα, η χώρα μας καταλάμβανε το 2022 την 3η χειρότερη θέση σε σπατάλη τροφίμων ανάμεσα στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με όσα ο ίδιος είχε δηλώσει, σχεδόν η μισή ποσότητα φαγητού καταλήγει στα σκουπίδια από τα ίδια τα νοικοκυριά.

Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό; Η απάντηση είναι πολύπλευρη και η μια πλευρά αφορά σίγουρα την ελλιπή περιβαλλοντική ενημέρωσή μας γύρω από τις επιπτώσεις της σπατάλης τροφίμων, τη στιγμή που σε άλλες χώρες της Ευρώπης έχουν ήδη ληφθεί μέτρα και οι πολίτες είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένοι ως προς το ζήτημα (βλέπε την περίπτωση της Δανίας). Ως προς αυτό συμφωνούν και οι άνθρωποι πίσω από τη FoodBag, την καινοτόμα εφαρμογή που πλέον μάχεται κατά της σπατάλης τροφίμων στην Ελλάδα, φέρνοντας σε επαφή καταναλωτές και επιχειρήσεις.

Με αφορμή, λοιπόν, τη Διεθνή Ημέρα Γης, το LadyLike δίνει φωνή σε 4 νέους ανθρώπους που ένωσαν τις δυνάμεις τους και την αγάπη τους για το περιβάλλον για να «φέρουν» στην Ελλάδα κάτι που εδώ και πολύ καιρό χρειαζόταν, με το αντίστοιχο παράδειγμα στην Ευρώπη να έχει ήδη σημειώσει τεράστια επιτυχία.

Η FoodBag είναι ένα sustainable food app που «σώζει» φρέσκιες μερίδες φαγητού από καταστήματα που δεν πρόλαβαν να τις πουλήσουν εντός του ωραρίου λειτουργίας τους, όπως φούρνοι, ξενοδοχειακές μονάδες, super market μανάβικα και εστιατόρια. Πρόκειται, ουσιαστικά, για μια εφαρμογή που ακολουθεί το παράδειγμα της αντίστοιχης εφαρμογής (Too Good To Go) που λειτουργεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες εδώ και χρόνια, δίνοντάς σου τη δυνατότητα να αποκτήσεις μια γεμάτη σακούλα με φαγητό (που σε διαφορετική περίπτωση θα πήγαινε στα σκουπίδια) σε πολύ οικονομική τιμή. Η έκπτωση μιας γεμάτης με καλούδια FoodBag ξεκινάει από 55% και φτάνει ως και 75% της αρχικής της τιμής. Ο λόγος στους ιδρυτές της.

«Εγώ και η Λάουρα ζούσαμε στο εξωτερικό αλλά σε διαφορετικές χώρες. Εγώ ήμουν στη Σκωτία και η Λάουρα στη Δανία», λέει στην αρχή ο Κωνσταντίνος, ένας εκ των ιδρυτών της FoodBag. «Είδαμε αυτή την ιδέα σε αυτές τις χώρες. Εκεί το concept λειτουργεί σε άλλο level. Το κοινό έχει ουσιαστικές γνώσεις πάνω στη σπατάλη τροφίμων. Γνωρίζουν τι σημαίνει foodwaste», προσθέτει στη συνέχεια και τον λόγο παίρνει η Λάουρα, το δεύτερο ιδρυτικό μέλος της FoodBag. «Αναγνωρίζουν το πρόβλημα, οπότε ξέρουν ήδη και ποια είναι η λύση. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, ξεκινάει τα τελευταία χρόνια να συμβαίνει στην Ελλάδα».

«Στο εξωτερικό είναι γενικότερα πολύ πιο ενημερωμένοι. Οι Έλληνες πλέον μπαίνουν σιγά σιγά στο μοτίβο και εξοικειώνονται με την ιδέα της μη σπατάλης τροφίμων.»

Ο Κωνσταντίνος σε αυτό το σημείο πήρε ξανά τον λόγο για να τονίσει τον εκπαιδευτικό ρόλο της FoodBag. «Στην Ελλάδα δεν υπάρχει αυτό το επίπεδο ενημέρωσης και γνώσης. Εμείς ταυτόχρονα με το έργο που κάνουμε, εκπαιδεύουμε το καταναλωτικό μας κοινό για το τι σημαίνει σπατάλη τροφίμων». Εκτός από CEO της FoodBag, ο Κωνσταντίνος ασχολείται με το Business Development και είναι Marketing Director στο μεγαλύτερο αθλητικό ερασιτεχνικο πρωτάθλημα της Ευρώπης, ενώ στο παρελθόν έχει περάσει από ελληνικές και ευρωπαϊκές ομοσπονδίες στο τομέα του Marketing και της Επικοινωνίας. Η Λάουρα που έχει τον ρόλο της CMO στη FoodBag, δραστηριοποιείται παράλληλα στο χώρο του Digital Marketing και του Business Development και είναι ιδιοκτήτρια Digital Marketing πρακτορείου.

Η μεγαλόπνοη ιδέα του Κωνσταντίνου και της Λάουρας, λοιπόν, έγινε πραγματικότητα όταν μοιράστηκαν την ιδέα τους με ακόμα 3 ευαισθητοποιημένα άτομα. Όλοι μαζί αποφάσισαν πως αξίζει να επενδύσουν τον χρόνο και τις γνώσεις τους σε ένα εντελώς νέο για τα δεδομένα της Ελλάδας επιχειρηματικό βήμα. Μια εφαρμογή που δεν έχει κλείσει ακόμα έναν χρόνο λειτουργίας, αλλά έχει ήδη ξεκινήσει να αλλάζει τα δεδομένα γύρω από τη σπατάλη τροφίμων των επιχειρήσεων, «ακονίζοντας» παράλληλα την περιβαλλοντική συνείδηση του κόσμου.

«Αυτή τη στιγμή αριθμούμε περίπου 27.000 ενεργά μέλη, ενώ τα καταστήματά μας αυξάνονται σε εβδομαδιαία βάση. Βλέπουμε μια πολύ μεγάλη δυναμική».

Αυτά τα 3 άτομα για τα οποία μιλήσαμε παραπάνω είναι ο Θοδωρής, ο Γιάννης και ο Δημήτρης που ενστερνίστηκαν την αρχική ιδέα του Κωνσταντίνου και της Λάουρας. Ο καθένας συνεισφέρει στη FoodBag πάνω στην ειδικότητα του. Ο Θοδωρής ως CTO της εταιρίας, βοήθησε στην υλοποίηση της ιδέας από την πρώτη μέρα μέσα από τη δημιουργία της εφαρμογής της FoodBag και πλέον είναι υπεύθυνος για τα τεχνικά θέματα.

Ο Γιάννης είναι ο Financial Advisor και ο Δημήτρης ο Product Designer. «Σιγά σιγά αρχίσαμε να μαζευόμαστε. Γίναμε μια πολύ δυνατή ομάδα. Ήρθε ο Δημήτρης, ήρθε ο Γιάννης και στήριξαν όλη αυτή την προσπάθεια. Δουλεύαμε όλοι πάρα πολύ πάνω στο project και την αρχιτεκτονική της εφαρμογής», λέει η Λάουρα.

Εκτός από τα ιδρυτικά μέλη, αυτήν τη στιγμή υπάρχουν άλλα 4 άτομα που εργάζονται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη για λογαριασμό της FoodBag, ενώ η ομάδα σιγά σιγά θα αρχίσει να μεγαλώνει όσο η ανταπόκριση του κόσμου και των καταστημάτων αυξάνεται. Η ηλικιακή βεντάλια των FoodBaggers «πιάνει» μια ευρεία ηλικιακή ομάδα ατόμων από 18 έως 45 ετών.

Το main target group δεν είναι οι πολύ νεαρές ηλικίες αλλά οι ηλικίες 25-35 ετών που είναι και οι πιο ενημερομένες.

O Κωνσταντίνος λέει πως «είναι το πιο δυναμικό και εκπαιδευμένο κοινό σχετικά με τα περιβαλλοντικά προβλήματα, αλλά και το πιο ώριμο που μπορεί να αντιληφθεί την αξία της όλης διαδικασίας».

Πώς προκύπτουν, όμως, οι συνεργασίες μεταξύ καταστημάτων και FoodΒag; «Τα μαγαζιά είτε επικοινωνούν μόνα τους μαζί μας, διότι μας μαθαίνουν σιγά σιγά, αλλά έχουμε και ένα δίκτυο συνεργατών που ουσιαστικά μιλάει μαζί τους και τους γνωστοποιεί το project μας», απαντά η Λάουρα.

Πέρα από την τιμή και τις ώρες που μπορεί να κάνει κάποιος παραλαβή μιας FoodBag από ένα συνεργαζόμενο κατάστημα, το περιεχόμενο της σακούλας είναι ενδεικτικό.

Το τι ακριβώς θα βρει ένας FoodBagger μέσα στη σακούλα είναι άγνωστο γιατί ουσιαστικά προκύπτει από την πλεονάζουσα τροφή του εκάστοτε μαγαζιού που δεν έχει πουληθεί.

Και αυτό είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που έχει να αντιμετωπίσει η FoodBag. «Αυτό είναι το μεγαλύτερο challenge. Το να καταλάβει ο καταναλωτής ότι το φαγητό που θα πάρει είναι 100% φρέσκο. Προπληρώνεις κάτι χωρίς να γνωρίζεις τι ακριβώς», επισημαίνει ο Θοδωρής. «Παρ’ όλα αυτά οι FoodBaggers αναγνωρίζουν σιγά σιγά τα μαγαζιά και όταν ψωνίζουν από τα ίδια ξέρουν πάνω κάτω τι θα παραλάβουν μέσα από την τσάντα έκπληξη», συμπληρώνει η Λάουρα και αμέσως μου δημιουργείται μια απορία στο μυαλό: Εάν είσαι vegan τι κάνεις;

«Σε δεύτερο χρόνο θελουμε να συνεργαστούμε με καταστήματα που είναι 100% vegan και vegetarian, αλλά και να ορίσουμε ποιες Foodbags -που προσφέρονται από τα ήδη συνεργαζόμενα καταστήματα- είναι αποκλειστικά γεμισμένες με vegan προϊόντα». Όσο για αλλεργίες και δυσανεξίες, ο Θοδωρής μας λέει πως «όποιος θέλει μπορεί να επικοινωνήσει μαζί με το κατάστημα για να πληροφορηθεί για το τελικό περιεχόμενο της FoodBag».

«Θα θέλαμε να είμαστε σε όλη την Ελλάδα. Είναι ο βασικός στόχος να επεκταθούμε και να γνωρίζουν όσο περισσότεροι άνθρωποι γίνεται το έργο μας, αλλά και τη σπουδαιότητα του να μην σπαταλάμε τροφή», μας λέει ο Κωνσταντίνος.

«Οι περισσότερες συνεργαζόμενες επιχειρήσεις αυτήν τη στιγμή βρίσκονται στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Η επαρχία, φυσικά, είναι ακόμα ένας στόχος των ιδρυτικών μελών της FoodBag», αναφέρει η Λάουρα.

«Δεν έχουμε δοκιμαστεί τόσο πολύ στην επαρχία για να πούμε αν δουλεύει εύκολα ή δύσκολα αλλά τα δείγματα που έχουμε είναι θετικά. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ισχυρά δίκτυα καταστημάτων σε μικρές περιοχές ώστε ο υποψήφιος FoodBagger να έχει επιλογές ώστε να μην χρειαστεί να πάρει όχημα μέχρι το μαγαζί και να επιβαρύνει έξτρα το περιβάλλον».

«Δεχόμαστε πάρα πολλά μηνύματα από ανθρώπους που ζουν σε μικρές κοινωνίες. Εκεί οι αποστάσεις είναι και μικρότερες, οπότε η διαδικασία είναι αυτόματα πιο εύκολη», προσθέτει ο Γιάννης.

Η εκπαίδευση παραμείνει, επίσης, ύψιστος στόχος της FoodBag: «Θέλουμε να κάνουμε πολλές εκπαιδευτικές δράσεις. Ήδη έχουμε κάνει 2 μεγάλες εκδηλώσεις με τον Δήμο Χαλανδρίου, με γνωστό Έλληνα σεφ δείχνοντας στον κόσμο πως μπορεί να μαγειρέψει με zero food waste με πράγματα που μας έχουν μείνει στο ψυγείο».

«Σε μια άλλη εκδήλωση που κάναμε, καλέσαμε ουσιαστικά οικογένειες και παιδιά και τους μάθαμε πώς να κάνουν διαδραστικά τη ζωή τους πιο eco-friendly», λέει η Λάουρα και ο Κωνσταντίνος συμπληρώνει πως έδωσαν ένα πράσινο μήνυμα.

Μπορείς να κατεβάσεις δωρεάν την εφαρμογή της FoodBag στο Apple Store και το Google Play.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ