Γράμματα από τη Μόρια: Η 17χρονη Parwana Amiri θα αλλάξει τον κόσμο με την πένα της. Μας αφηγείται την ιστορία της

Η Parwana Amiri γεννήθηκε στην επαρχία Χεράτ του Αφγανιστάν. Έχει τέσσερις αδερφές και δύο αδερφούς και είναι το πέμπτο μέλος της οικογένειας. Εξαιτίας των πολιτικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε ο πατέρας της έφυγαν από το Αφγανιστάν.

Πέρασαν τα σύνορα μέσω του Πακιστάν, του Ιράν και τη Τουρκίας και έφτασαν στη Λέσβο. Στις 18 Σεπτεμβρίου του 2019 μπήκαν στο προσφυγικό στρατόπεδο της Μόριας.

«Όλα έγιναν πολύ ξαφνικά. Δεν περιμέναμε ποτέ ότι θα χρειαστεί να φύγουμε. Για μένα ήταν σοκαριστικό. Δεν ήταν ξεκάθαρο πού θα πηγαίναμε. Παίρνουμε τον δρόμο με μοτοσικλέτες, αγροτικά, φορτηγά μαζί με πάρα πολλούς άλλους που πορεύονται κι εκείνοι μέσα σε πετρώδεις ερήμους. Περπατάμε πολλά χιλιόμετρα ανεβαίνοντας βουνά και διασχίζοντας ποτάμια. Περνάμε από φράχτες και διασχίζουμε θάλασσες.

Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την αστυνομία, τους στρατιώτες, τους λαθρέμπορους, τους κλέφτες. Περνάμε τις νύχτες έξω χωρίς να γνωρίζουμε πού είμαστε. Χωρίς κουβέρτες, μέσα στο κρύο, τη βροχή ή το χιόνι. Δίχως φαγητό και νερό. Μας πυροβολούν, μας ληστεύουν, μας απειλούν, μας βιάζουν. Βλέπουμε νεκρούς ανθρώπους στον δρόμο. Δεν είναι μία εύκολη επιλογή αυτή η πορεία προς της ελευθερία.

Ο δρόμος στον οποίο τα όνειρά μας πνίγονται και οι ‘’τυχεροί’’ καταλήγουν στην κόλαση της Μόριας. 1 χρόνος και 6 μήνες στην Τουρκία και μετά στην Ελλάδα. Το πιο δύσκολο κομμάτι της διαδρομής ήταν όταν έπρεπε να περάσουμε από το Πακιστάν στο Ιράν. Όλα ήταν πολύ σκληρά, φοβόμασταν διαρκώς» μας αφηγείται η Parwana Amiri για τις συνθήκες που επικράτησαν όταν η οικογένειά της αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι της εν μία νυκτί.

Η Parwana είναι ένα κορίτσι δυνατό. Ένα κορίτσι υπερήφανο. Ένα 17χρονο κορίτσι που βρήκε το νόημα της ζωής της μέσα στις στάχτες. Η ζωή της στη Μόρια, όπως και όλων των υπόλοιπων προσφύγων, ήταν μία ατελείωτη ουρά αναμονής. Στην ουρά για φαγητό, για φάρμακα, για περίθαλψη, για μπάνιο. Με την καρδιά γεμάτη αισιοδοξία, προχωρά.

«Όταν φτάσαμε εδώ είδα τα καθημερινά προβλήματα όλων και δεν μπορούσα να μείνω με τα χέρια σταυρωμένα. Έχω βαθιά πίστη στις λέξεις και στην επίδρασή τους. Ήξερα ότι το να χρησιμοποιώ λέξεις, για να περιγράψω την πραγματικότητα, ήταν ο μόνος δρόμος για την αλλαγή.

Είναι θέμα δικό σου πώς θα δεις τον κόσμο. Αν θα βρεις το μονοπάτι της ζωής σου ή θα χαθείς. Στη Μόρια έμαθα ότι ακόμα και στα πιο σκοτεινά σημεία μπορείς να βρεις την ελπίδα».

Δεν έχει σημασία πού και πώς ζεις, σημασία έχει να αντιστέκεσαι και να θυμάσαι πως η επόμενη μέρα που θα ξημερώσει θα είναι ηλιόλουστη.

Η Parwana Amiri έρχεται κοντά με τους ανθρώπους που ζουν μαζί της στη Μόρια και με τον καιρό αρχίζουν να την εμπιστεύονται και να της διηγούνται τις ιστορίες τους. Η Parwana αρχίζει να γράφει. Τα βράδια, όταν όλοι έχουν κοιμηθεί, ανοίγει το φακό της και αφήνει τις σκέψεις της να ξεχυθούν. «Τα γράμματα γράφτηκαν κυρίως τη νύχτα με φακό στη σκηνή. Δεν ήξερα ποιος θα διαβάσει όσα έγραφα. Ήταν για μένα όμως ένα καταφύγιο.

Όταν τα βράδια καθόμουν να γράψω για τη δύσκολη ημέρα που πέρασα τότε μέσα μου κάτι φωτιζόταν και ένιωθα λιγότερη πίεση. Το πολύτιμο συναίσθημα του να νιώθεις πως αποσυμπιέζεσαι με έκανε να συνεχίσω να γράφω» αναφέρει.

Γράφει για ιστορίες προσφύγων που άκουγε και έβλεπε καθημερινά, για να ακουστούν δυνατά οι φωνές τους. Γράφει για έναν ασυνόδευτο ανήλικο, για μία έγκυο μητέρα που έπρεπε να φροντίσει τα άρρωστα παιδιά της, για έναν εθελοντή-μετανάστη, για ένα ανήλικο κορίτσι που ζούσε με τον φόβο, για ένα διεμφυλικό αγόρι που υπέφερε από τη ρατσιστική αντιμετώπιση. Γράφει τη δική της ιστορία.

Τα γράμματα της Parwana γίνονται βιβλίο και κυκλοφορούν από τις Ακυβέρνητες Πολιτείες υπό τον τίτλο «Η πένα μου δεν θα σπάσει, τα σύνορα είναι που θα σπάσουν. Γράμματα στον κόσμο από τη Μόρια». Λέξεις γραμμένες με πόνο. Λέξεις γραμμένες με πίστη και επιμονή.

«Όταν εκδόθηκε το βιβλίο, η πρώτη σκέψη που πέρασε από το μυαλό μου ήταν πως αυτό είναι ό,τι ακριβώς ονειρεύτηκα τα βράδια που έγραφα. Οι λέξεις μας διακινήθηκαν παντού. Η αλληλεγγύη των ανθρώπων με έκανε να βρω τον δικό μου δρόμο. Να δίνεις, να μοιράζεσαι, να προσφέρεις, αυτό είναι το νόημα της ζωής. Επιθυμώ ειρήνη στον κόσμο. Επιθυμώ έναν κόσμο χωρίς σύνορα.

Έναν κόσμο όπου τα παιδιά δεν θα πεθαίνουν από τον υποσιτισμό και οι γυναίκες δεν θα πεθαίνουν από τη βία. Θέλω να ζήσω σε έναν κόσμο όπου θα είμαστε όλοι ίσοι. Τα όνειρά μας θα γίνουν πραγματικότητα μόνο αν επικοινωνήσουμε μεταξύ μας. Θέλω να γίνω ένας σύνδεσμος που θα ενώνει τους ανθρώπους, ακόμα και τις ηπείρους. Η ελευθερία είναι μία διαρκής πάλη. Θα συνεχίσω να γράφω με τρόπο ενεργό και θα ήθελα να δώσω φωνή στους ανθρώπους» μας λέει η Parwana.

Τη ρωτώ ποιο ήταν το κυρίαρχο συναίσθημα στη Μόρια. Η απάντησή της, δυστυχώς, ήταν η μόνη που περίμενα. «Σε κάθε στιγμή της ζωής σου στη Μόρια, φοβάσαι. Ο φόβος έγινε κομμάτι της ζωής μου». Δεν λύγισε. «Ονειρεύομαι κάθε μέρα. Οι δυσκολίες που αντιμετώπισα και αντιμετωπίζω δεν θα σταματήσουν τα όνειρά μου. Τα όνειρά μας μάς κρατούν δυνατούς. Ο αγώνας της ζωής μπορεί να είναι συναρπαστικός και όμορφος αν έχεις στόχο, αν διατηρείς την ελπίδα σου κι αν συνεχίζεις να ονειρεύεσαι».

Η Parwana βρίσκεται πια στο camp της Ριτσώνας και πρωτοστατεί στο Young Refugees Movement. Έμαθε να μιλά και να γραφεί ελληνικά, διαβάζοντας μόνη της. «Απέχω από την εκπαίδευση περίπου τρία χρόνια. Είναι σκληρό να το σκέφτομαι. Φυσικά και θα ήθελα να σπουδάσω. Διαβάζω καθημερινά μόνη μου. Η φιλοσοφία, η οικονομία και οι πολιτικές επιστήμες με ενδιαφέρουν ως πεδία γνώσης».

Ένα λαμπερό κορίτσι που μετέτρεψε τις αντιξοότητες και τους κινδύνους σε ευκαιρία ζωής. Μιας ζωής που δημιουργήθηκε για να απλώνει το χέρι όπου υπάρχει ανάγκη. Στο βιβλίο της αναφέρει: «Μπες στη θέση μας. Δεν δραπετεύσαμε από τις πατρίδες μας για να μείνουμε κρυμμένοι και παγιδευμένοι. Δεν περάσαμε τα σύνορα και διακινδυνεύσαμε τις ζωές μας για να ζούμε με τον φόβο.

Το πρώτο πράγμα που θέλω να σας πω είναι ότι δεν ήρθαμε στην Ευρώπη για χρήματα, ούτε για να γίνουμε Ευρωπαίοι πολίτες. Ήρθαμε απλώς για να ανασάνουμε, για να ζήσουμε μία ημέρα με ειρήνη. Δεν είμαστε άνθρωποι κατώτερης ποιότητας. Δεν είμαστε διαφορετική κατηγορία, διαφορετικό είδος ανθρώπων. Είμαστε διαφορετικοί άνθρωποι με χίλιες διαφορετικές ιστορίες. Αυτό που μας ενώνει είναι ότι έπρεπε να φύγουμε από τα σπίτια μας.

Σήμερα, όταν περισσότερο από ποτέ, χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλο, φοβόμαστε ο ένας τον άλλο. Σήμερα, αντί να θεραπεύουμε τις πληγές μας μαζί, βάζουμε αλάτι ο ένας στις πληγές του άλλου».

Το κίτρινο είναι το πιο φωτεινό από όλα τα χρώματα. Είναι το χρώμα του ήλιου. Το χρώμα της αισιοδοξίας και της δημιουργικότητας. Το κίτρινο είναι το αγαπημένο χρώμα της Parwana, ενός λαμπερού και γενναίου κοριτσιού με όνειρα.

Κι αν σήμερα έψαχνες ένα πρότυπο, το βρήκες στα μάτια και στην ψυχή της Parwana Amiri η οποία λέει:

Οι πιο σκληρές πέτρες είναι εκείνες που δημιουργήθηκαν μέσα στην υψηλή θερμότητα των ηφαιστείων.