H Βασιλική Τρουφάκου δεν θα σου πει αυτό που περιμένεις να ακούσεις

– Για άλλη μία χρονιά έχεις μία βαλίτσα γεμάτη με ρόλους…

Είναι καλή χρονιά και είναι και πολύ καλύτερες χρονιές μετά από αυτό που μας βρήκε με τον κορονοϊό. Πολλοί συνάδελφοι με τους οποίους μιλάω είναι σε πολύ καλύτερο σημείο. Μετά από 2,5 μήνες καλοκαιρινών διακοπών ναι, είναι πλήρης η κατάσταση. Το κάνω συχνά αυτό, αφήνω χρόνο να ξεκουραστώ. Νιώθω ότι δεν μπορώ να αποδώσω δημιουργικά αλλιώς. Έχω συνηθίσει να μπαίνω ορεξάτη σε ό,τι κάνω και μου κοστίζει να βαρυγκομώ στη δουλειά. Οπότε κάνω ό,τι μπορώ για να μην μου συμβαίνει.

– Νιώθω όμως ότι πάντα αναλαμβάνεις πολλά μαζί, όπως φέτος.

Η αλήθεια είναι ότι βγαίνουν πάρα πολλά μαζί. Ξεκίνησε η στΟργή στον ΣΚΑΪ που ήταν μία πολύ ωραία εμπειρία κι ένας ρόλος που μου άρεσε πάρα πολύ. Συνεργαστήκαμε με τον Ιωάννη Παπαζήση που θα είμαστε και στο θέατρο μαζί, θα κάνουμε Βόυτσεκ και θα είμαι η Μαρία του, σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη. Βγήκαν επίσης τώρα στην Cosmote TV οι Αόρατοι που είναι περσινή δουλειά. Τον τελευταίο καιρό, κάνω όσο μπορώ, πιο μίνι πράγματα. Φαίνονται πολλά, αλλά δεν είναι στην πραγματικότητα. Είναι 8 επεισόδια οι Αόρατοι, 4 η στΟργη κι έρχεται και μία νέα εβδομαδιαία σειρά στον Alpha που λέγεται Κωδικό Όνομα: Γιατρός.

Παράλληλα υπάρχει κι ένας φόρτος και αγωνία κι αγάπη θεατρική που έχει να κάνει με τον Βόυτσεκ και βεβαίως με την Ελένη του Ευριπίδη στην οποία συνεργάζομαι με την Ιόλη Ανδρεάδη με την οποία δουλεύουμε μαζί χρόνια. Κάνω κι αυτή την τρέλα που λέγεται θεατρικός μονόλογος πάνω στο Αρχαίο Δράμα. Κάνω όλους τους ρόλους, είναι μία τρέλα, αλλά μου είναι κάτι πολύ αγαπητό. Είναι ένα βουνό και νιώθω σαν αναρριχήτρια που παίρνω τον εξοπλισμό μου κάθε μέρα και ανεβαίνω. Νιώθω ότι είναι ένα εγχείρημα που σου μεγαλώνει την καρδιά, σου ανοίγει τις δυνατότητες και κάπου σπας τα μούτρα σου κιόλας. Τα σπάω και συνεχίζω (γέλια). 14,15 και 16 Οκτώβρη το παρουσιάζουμε  στο θέατρο Ροές, να έρθετε και να μου πείτε.

– Σταματάς ποτέ να σκεφτείς όσα κάνεις;

Σκέφτομαι διπλά και τριπλά πριν αναλάβω μία δουλειά. Επειδή εμείς δεν έχουμε κι ένα πλήρες τοπίο σε σχέση με τις δουλειές που αναλαμβάνουμε, μπορεί να πούμε ένα «ναι», αλλά να χρειαστεί να ξανασυζητήσεις κάποια πράγματα. Στη δική μας δουλειά, δεν είναι εύκολο να αντικατασταθείς. Δεν μπορεί να κάνεις μία σειρά και στο επεισόδιο 8 να πεις «κουράστηκα, φέρτε κάποιον άλλο». Έχει μία απόλυτη δέσμευση η δουλειά, οπότε προσπαθώ πριν την αναλάβω, να το έχω σιγουρέψει όσο μπορώ από παντού. Πάντα μου ξεφεύγουν πράγματα, βέβαια.

Και στη ζωή είμαι έτσι. Βέβαια στη ζωή δεν νιώθω το ίδιο, στο θέατρο και στην τηλεόραση μπορεί να γίνει θηλιά το πράγμα και δεν μπορείς να αποχωρήσεις, τουλάχιστον χωρίς τεράστιο κόστος.

Κάποιες φορές το θέατρο και η τηλεόραση έχουν μία πνιγηρή δέσμευση.

– Έχεις πει ότι δουλεύεις ανά περιόδους και ως Πολιτικός Μηχανικός. Σε ισορροπεί κάπως διαφορετικά αυτό;

Το χαίρομαι. Μου αρέσουν διάφορα γνωστικά αντικείμενα κι άλλωστε όλοι οι ηθοποιοί θα σου πουν ότι θέλουν πολλές εμπειρίες, πολλές δουλειές, πολλές ζωές. Θεωρώ ότι οι σπουδές είναι κάτι από το οποίο δύσκολα θα βγεις χαμένος. Εγώ πήγα σε δημόσιο σχολείο, σε δημόσιο Πανεπιστήμιο, Εθνικό Θέατρο, όλα δημόσια κι έχω να πω τα καλύτερα. Έχουμε πολύ καλές σχολές κι είναι κρίμα που τα δημόσια Πανεπιστήμια απαξιώνονται, βέβαια από ανθρώπους που δεν έχουν την εμπειρία του δημόσιου Πανεπιστημίου κι έχουν άποψη. Κι είναι Πανεπιστήμια με πολύ σοβαρούς καθηγητές, με φοβερά προγράμματα σπουδών. Ότι υπάρχουν παθογένειες, υπάρχουν, αλλά βγάζουν επιστήμονες. Η Ελλάδα εξάγει επιστήμονες στο εξωτερικό, αυτό κάνει.

– Στη στΟργή υποδύεσαι τον ρόλο της γυναίκας που έχει βιώσει την κακοποίηση. Πώς ένιωσες γι’ αυτό;

Χαίρομαι πάρα πολύ που μου προτάθηκε αυτός ο ρόλος και νιώθω ότι παρουσιάζουμε και μία πλευρά του πώς λειτουργεί ο κύκλος της βίας, βλέποντας το background του θύτη, αλλά και βλέποντας πώς μία γυναίκα που έχει κάνει τις σπουδές της, που έχει τη δουλειά της, που μπορεί να μην της λείπει τίποτα, παρ’ όλα αυτά μπορεί να επιλέγει έναν τέτοιο σύντροφο και να τον αγαπάει. Η κακοποίηση είναι ένας όρος ομπρέλα, μπαίνουν πάρα πολλά πράγματα από κάτω. Η Ειρήνη που υποδύομαι, δεν λέει ποτέ «Δεν φεύγω επειδή φοβάμαι ότι θα με σκοτώσει». Δεν φεύγει επειδή έχει τις δικές της προκαταλήψεις και αγκυλώσεις, τον αγαπάει, πιστεύει ότι θα αλλάξει, δικαιολογεί, δεν έχει υποστηρικτικό περιβάλλον.

– Είναι όλες οι απαντήσεις στο «γιατί δεν έφυγε» δηλαδή;

Ακριβώς. Μην πιστέψουμε ότι όλες οι γυναίκες έχουν ένα τρομερά υποστηρικτικό περιβάλλον που τους λέει «Φύγε, σε στηρίζω». Για παράδειγμα έχω μία σκηνή ως Ειρήνη που το λέει στη μητέρα της κι εκείνη το αντιμετωπίζει τρομερά παγερά, της λέει «Δεν φεύγουν για ψύλλου πήδημα». Και πόσες γυναίκες είναι πιθανόν να το έχουν ακούσει αυτό. Ο ρόλος του Ιωάννη Παπαζήση επίσης υποτίθεται ότι αγαπάει τη γυναίκα του και του λέει η Μαρία Ναυπλιώτου πολύ ωραία «Η αγάπη δεν τσακίζει, η αγάπη θεραπεύει». Δείχνει και πώς ένας άνθρωπος που πραγματικά θα ήθελε να μπορεί να αγαπήσει, δεν μπορεί, γιατί έχει τους δικούς του δαίμονες.

– Επιδίωξες να γνωρίσεις γυναίκες που έχουν υποστεί κακοποίηση;

Έχω μιλήσει κι έχουμε κάνει και στο παρελθόν με την επίσης σταθερή μου συνεργάτιδα Ελένη Ευθυμίου, μία solo performance στη Σουηδία που λεγόταν «Με χτύπησε στις 4.45». Βασιζόταν σε ένα βιβλίο της Έλενορ Μερσιέ, μίας κλινικής ψυχολόγου που κατέγραφε για 17 χρόνια την πρώτη φράση από τηλεφωνήματα που δεχόταν σε κέντρα υποστήριξης. Μία φράση ήταν «Βασικά, θα ήθελα να παραμείνω ανώνυμη», μία άλλη ήταν αυτή του τίτλου, μία ακόμα «Ο άντρας μου με ανάγκασε να φάω το γρασίδι» κι άλλες που δεν βάζει ο νους σας. Κάποια ελάχιστα τηλεφωνήματα ήταν και από άντρες. Έχω μιλήσει, λοιπόν, και στο περιβάλλον μου, όχι στο εγγύτερο, αλλά στο ευρύ. Γνωρίζω περιστατικά.

– Ως γυναίκα νιώθεις ποτέ ότι ζεις από τύχη;

Δεν έχω νιώσει προσωπικά την απειλή ποτέ, δεν έχω νιώσει ότι ένας καυγάς μπορεί να εξελιχθεί σε επίθεση, ευτυχώς.

Αλλά ως γυναίκα που περπατάω στους δρόμους της Αθήνας σε μέρη που έχουν μία αυξημένη επικινδυνότητα, όταν γυρνάω στο σπίτι μου, όταν βλέπω ειδήσεις, βέβαια. Αισθάνομαι ότι μπορεί να μου συμβεί κάτι, δεν είναι ίδια η επικινδυνότητα, υπάρχει και μία απλή, γενετήσια επίθεση που μπορεί να δεχτεί μία γυναίκα, που για τον άντρα είναι πιο σπάνια.

– Στο debate για τον όρο Γυναικοκτονία πού στέκεσαι;

Νομίζω έχει απαντηθεί πια από την ιστορία. Σαφώς και υπάρχει. Αν δεν ορίσουμε λίγο το πρόβλημα είμαστε σε άρνηση. Λένε έχουμε να κάνουμε με ανθρωποκτονία, ναι βεβαίως είναι άνθρωπος η γυναίκα κι αν θέλουν αυτοί που διαφωνούν με τον όρο, ας πουν κι ανδροκτονίες, να τις μετρήσουμε. Μπορεί εμένα αύριο να μου τη δώσει και να σκοτώσω τον αδερφό μου, τον σύντροφό μου κλπ. Ανδροκτονία θα είναι. Αν αυτό είναι δηλαδή το πρόβλημα ας το κάνουμε, γιατί είναι γυναικοκτονίες. Και δεν είναι ίδιο το ιδιοκτησιακό καθεστώς που αισθάνονται κάποιοι απέναντι στις γυναίκες. Έχει σχέση και με τον Βόυτσεκ αυτό, σκοτώνει τη Μαρία από ζήλια.

– Η τελευταία σου τηλεοπτική δουλειά (Ψέματα), τώρα η στΟργή, η Ελένη και ο Βόυτσεκ, όλα μιλούν όλα για τις αδικίες που έχουν υποστεί οι γυναίκες ανά τις χιλιετίες. Σε απασχολούν αυτά τα θέματα στην καθημερινότητά σου;

Βέβαια. Τώρα έχουμε και την επικαιρότητα της κοπέλας που δεν έβαλε καλά το χιτζάμπ στο Ιράν. Με απασχολεί και με απασχολεί γιατί ακούω για νεκρούς στις διαδηλώσεις και αναρωτιέμαι «Με αίμα πρέπει δυστυχώς, να αλλάξει κάτι;». Και δεν ξέρεις κι αυτό πώς μπορεί να το εκμεταλλευτούν γιατί δεν νομίζω ότι θα τους πάρει ο πόνος ξαφνικά και θα αλλάξει κάτι για τα δικαιώματα της γυναίκας εκεί. Όπως και στο Αφγανιστάν απαγορεύτηκε η δευτεροβάθμια εκπαίδευση, στις ΗΠΑ απαγορεύτηκαν οι αμβλώσεις. Νομίζω ότι θεωρούμε πράγματα σαν δεδομένα και σαν κεκτημένα για να έχουμε το ζωτικό peace of mind που χρειαζόμαστε για να πιστέψουμε ότι υπάρχουν σταθερές στη ζωή. Δεν υπάρχουν. Αύριο μπορεί να ισχύσει κάτι άλλο για μας.

Ποιος θα σου έλεγε ότι δεν θα έβγαινες από το σπίτι σου, ότι δεν θα έβλεπες τη μαμά σου για έναν χρόνο; Ποιος θα σου έλεγε ότι δεν θα μπορείς να βγάλεις λεφτά από την τράπεζα; Κανείς. Είναι όλα εν δυνάμει υπό αίρεση.

Αξίζει να ζούμε με έναν άλλο σεβασμό την πραγματικότητα, να γίνουμε λίγο παραπάνω υπεύθυνοι απέναντι στα δικαιώματά μας όταν αυτά αμφισβητούνται.

Μην περιμένουμε σαν το μικρό μικρό παιδάκι στα σκούρα την παρέμβαση της μαμάς και του μπαμπά. Να γίνουμε λίγο πιο ενήλικοι και λίγο πιο υπεύθυνοι. Να αναλάβουμε την ευθύνη των δικαιωμάτων που θέλουμε να έχουμε.

– Εκφράζεις δημόσια άποψη για ζητήματα που διχάζουν, όπως για το εμβόλιο παλιότερα. Έχει κάποιο κόστος για σένα αυτό;

Αυτά είναι από τα πράγματα που τα παίρνουν τα sites και αναδημοσιεύουν άλλ’ αντ’ άλλων. Πάντως δεν φοβάμαι, λέω τη γνώμη μου όταν το νιώσω. Απλά όπως μετράω τις κινήσεις μου στη δουλειά, μετράω και τα λόγια μου γιατί υπάρχει μία διάθεση δημιουργικής γραφής στα sites. Νιώθεις ότι περιμένουν μία λέξη από κάποιον, οπότε προτιμώ να μην την προσφέρω εγώ. Ταυτόχρονα όμως δεν είναι και ωραίο να σιωπούμε. Το κάνω εν πολλοίς, παλιά έγραφα περισσότερο και στο Facebook και σε αυτά, αλλά αναδημοσίευση στην αναδημοσίευση, νιώθω ότι τροφοδοτώ κάτι.

Δεν έχω ανάγκη να έχω την άποψη της ημέρας.

Κάποιοι άνθρωποι το κάνουν και νιώθουν καλά με αυτό. Εγώ έχω ανάγκη να έχω και λίγο την ησυχία μου. Είναι έτσι κι αλλιώς μεγάλη η έκθεση. Ήδη κρίνεσαι για τη δουλειά σου πάρα πολύ, δεν μπορώ να κρίνομαι για τα πάντα συνέχεια. Νιώθω την ανάγκη και λίγο να με προφυλάξω.

– Σε ψυχολόγο έχεις πάει ποτέ;

Ναι έχω κάνει ψυχοθεραπεία. Με βοήθησε πάρα πολύ. Θεωρώ ότι στο μέλλον η ψυχοθεραπεία θα είναι όπως είναι ο οδοντίατρος, ο γυναικολόγος, ο καρδιολόγος. Εννοώ ότι ίσως παλιά βλέπαμε ένα δόντι που χάλασε και το βγάζαμε μόνοι μας, τώρα θα πάμε να το σφραγίσουμε, να κάνουμε έναν καθαρισμό πριν το βγάλουμε. Ότι θα είναι κι αυτό σαν μία πρώτη γραμμή θεραπείας. Δεν υπάρχουν άνθρωποι που να μην έχουν έρθει πιο δύσκολες περίοδοι στη ζωή τους. Κι είναι άλλος ο ρόλος του φίλου, του γονέα, του συντρόφου κι άλλος ο ρόλος του ειδικού.

– Έχεις βιώσει σεξιστικές συμπεριφορές;

Δεν πιστεύω ότι υπάρχει εργαζόμενη γυναίκα που να μην έχει τέτοιες αναφορές.

Κι αυτό που για εμάς τις γυναίκες είναι κοινός τόπος, για τους άνδρες χρειάζεται λίγη ενσυναίσθηση για να το καταλάβουν. Κάποιοι το καταλαβαίνουν, κάποιοι όχι, κάποιους δεν τους ενδιαφέρει.

– Κατάφερες ποτέ να βάλεις ένα όριο σε πράγματα που αργότερα μπορεί να κατάλαβες ότι είναι σεξιστικά στη δουλειά;

Όχι. Το mansplaining ας πούμε που υπάρχει συνέχεια στις πρόβες, χρειάζεται να είμαι επινοητική κάθε φορά για το πώς στους άρρενες συναδέλφους θα πρέπει κάπως να υποστηρίξω τον εαυτό μου και για να κερδίσω το δικαίωμα του συνομιλητή έτσι όπως το έχει ένας άντρας συνάδελφος. Αλλά δεν το καταλαβαίνουν, το έχουν συνηθίσει τόσο πολύ.

– Τις ερωτήσεις πότε θα γίνεις μάνα τις δέχεσαι ή τις κόβεις πια;

Τις δέχομαι, απαντώ «θα δούμε». Η ζωή θέλει μία δημιουργική ισορροπία ανάμεσα στο «δεν με νοιάζει τίποτα» και στο «τα παίρνω όλα πολύ σοβαρά», γιατί μπορεί να τρελαθείς.

Οπότε για να μην τρελαθείς βάζεις τα πράγματα στην άκρη κι εγώ προσωπικά μιλάω με τη συνείδησή μου για να καταλάβω αν έχω γίνει αναίσθητη σε κάποια θέματα και δεν κάνω εκπτώσεις σε κάποια άλλα θέματα.

– Λειτουργεί αυτή η δημιουργική ισορροπία;

Προσπαθώ, κάποιες φορές τα βάζω με τον εαυτό μου και λέω «γιατί αυτό το άφησα έτσι;» ή «γιατί κάθισα σε αυτή την απαίσια συνεργασία;». Αλλά προσπαθώ να μην βλέπω αυστηρά τον παρελθοντικό μου εαυτό γιατί δεν έχει νόημα και να διδάξω στον παροντικό και τον μελλοντικό μου εαυτό να μην κάνει τα ίδια, να μάθει.

– Αν γυρνούσες πίσω στη Βασιλική Τρουφάκου του 2014 που γνώριζε την επιτυχία στο Κάτω Παρτάλι, αλλά και την κακή πλευρά αυτής της δουλειάς, με τα προβλήματα που υπήρξαν με τις αμοιβές σας από την παραγωγή, τι θα της έλεγες για τα επόμενα 10 χρόνια;

Η Βασιλική του 2022 και του 2014 είναι μία ίδια Βασιλική μέσα σε μία κρίση. Κρίση η Ελλάδα, κρίση ο κόσμος, κρίση το επάγγελμα. Δεν έχει αλλάξει κάτι. Αυτό ήταν ένα δημοφιλές σήριαλ όταν δεν γινόταν κανένα σήριαλ, το οποίο όμως δεν πληρώθηκε.

Η επιτυχία ακούγεται μία παρωχημένη λέξη.

Όταν είναι έτσι η ζωή και η κατάσταση υπάρχει και η οικονομική συνθήκη και η κοινωνική και η πολιτική και όλα. Δηλαδή πρόπερσι ήμουν σε μία παράσταση, ότι είχαμε κάνει πρεμιέρα και μας έκλεισαν. Εκτιμώ πάρα πολύ ότι έχω τη δυνατότητα και τη χαρά να κάνω κάποια πράγματα στη δουλειά μου που άλλοι άνθρωποι μπορεί να μην την είχαν, οκ αυτό μπορεί να είναι επιτυχία. Αλλά την επιτυχία με τους όρους άλλων χωρών ή άλλων ετών δεν μπορώ να τη συλλάβω.

Info: στΟργή, κάθε Παρασκευή στον ΣΚΑΪ στις 21.00

Ελένη του Ευρυπίδη, στο θέατρο Ροές σε σκηνοθεσία Ιόλης Ανδρεάδη (14,15 και 16 Οκτωβρίου)

Ευχαριστούμε πολύ για τη φιλοξενία το Noel (ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ 59Β – ΑΘΗΝΑ – +30 21 1215 9534 – [email protected]).