Η Δανάη Λουκάκη δεν είχε φανταστεί ούτε στα πιο τρελά της όνειρα να κάνει θέατρο με τη Nia Vardalos

Η Δανάη Λουκάκη με αυτή την αφορμή μιλάει στο LadyLike για την παράσταση, τη συνεργασία της με τη Nia Vardalos, τα δικά της μικρά, όμορφα πράγματα, το θέατρο στην εποχή του #MeToo και τις αντιλήψεις των ανθρώπων που ξεκινούν να αλλάζουν.

– Πώς ήρθε η πρόταση για το Tiny Beautiful Things;

Η πρόταση ήρθε από τον παραγωγό της παράστασης, τον Γιάννη Κεντ, ο οποίος με προσέγγισε και έπειτα από μία συνάντησή μας μού πρότεινε τη συμμετοχή μου σε αυτή την παράσταση. Έμεινα. Δεν θα το είχα φανταστεί ούτε στα πιο τρελά μας όνειρα. Μας διάλεξε η Nia Vardalos γι’ αυτή την παράσταση και έχω περιέργεια να μάθω που με έχει δει. Δεν έχω προλάβει ακόμα να της κάνω αυτή την ερώτηση. Έχουμε κάνει κάποιες συναντήσεις διαδικτυακές γιατί συν-σκηνοθετεί την παράσταση και παίζει κιόλας σε αυτή.

– Πώς είναι ως ώρας αυτή η διεθνής συνεργασία;

Είναι όλα άψογα. Εννοώ, πώς αλλιώς θα μπορούσε να είναι μία τέτοια συνεργασία; Είναι όλες οι προδιαγραφές σωστές και αυτό είναι υπέροχο. Είναι τόσο ωραίο να βλέπεις και άλλους τρόπους δουλειάς οι οποίοι έρχονται έξω από τα σύνορα αυτής της χώρας. Επικρατεί μία οργάνωση. Είναι άλλη η προσέγγιση στα πράγματα, πράγμα που είναι πολύ ωραίο. Εμείς προσπαθούμε να προσαρμόσουμε την ανοργανωσιά της Ελλάδας σε αυτό (γέλια). Δεν μιλάω για την παραγωγή του θεάτρου, είναι άψογη. Μιλάω για το γεγονός ότι ο καθένας μας κάνει 100.000 άλλα πράγματα στην Ελλάδα και προσπαθούμε να τα προσαρμόσουμε όλα για να κάνουμε αυτό. Αυτό είναι το δύσκολο κομμάτι.

– Γιατί δεν το φανταζόσουν ποτέ; Δεν έκανες τέτοιου είδους όνειρα;

Πρώτον δεν περίμενα ότι η Nia Vardalos θα ερχόταν στην Ελλάδα για να παίξει στα ελληνικά. Δεν είναι από τα πράγματα που συμβαίνουν καθημερινά. Είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει. Και δεύτερο δεν περίμενα κάτι τέτοιο επ ουδενί λόγο, με ενθουσιασμό το λέω.

«Έκανα όνειρα όταν μικρή, όταν έβλεπα ας πούμε τη Nicole Kidman στον κινηματογράφο. Αλλά μπαίνοντας στην ενηλικίωση και με την πραγματικότητα της Ελλάδας, όλα αυτά τα πράγματα είναι μακριά. Εγώ μεγάλωσα και ενηλικιώθηκα μέσα στην κρίση. Οπότε ποια διεθνή όνειρα να έκανα;»

– Ναι, συνάντησες τη σκληρή πραγματικότητα στο ξεκίνημά σου…

Ναι, η επαγγελματική μου πορεία από το τέλος των σπουδών μου στη Φιλοσοφική ξεκίνησε το 2010. Σηκώθηκα κι έφυγα μέσα στην κρίση, πήγα στο Λονδίνο και σπούδασα εκεί σκηνοθεσία. Και γυρνώντας το 2013 βρήκα όλο το πακέτο της κρίσης και της κοινωνικής απόγνωσης. Το έχω ζήσει.

– Αυτό που περιγράφεις είναι η δικιά μας γενιά που ξεκίνησε να εργάζεται μέσα στην κρίση και μας βλέπεις σήμερα όλους κατάκοπους γιατί έχουμε κάνει τη δουλειά 3ων ατόμων για τόσα χρόνια…

Ναι ή όπως στην περίπτωσή μου που πάντα έκανα 2- 3 δουλειές για να επιβιώσω. Γι΄αυτό έλεγα και πριν ότι ο καθένας από εμάς προσπαθεί να προσαρμόσει 2-3 διαφορετικά πράγματα. Ωστόσο εγώ νιώθω πάρα πολύ τυχερή που μπορώ και κάνω πολλά πράγματα αυτή τη χρονιά.

– Τι είναι το πιο διαφορετικό πράγμα που κάνεις φέτος;

Έκανα τη μετάφραση για την παράσταση Vanya στο Θέατρο Τέχνης με τον Γιώργο Καραμίχο. Προέκυψε από την συνεργασία μου με τον Αλέξανδρο Ραπτοτάσιο, τον σκηνοθέτη της παράστασης με τον οποίο συνεργαζόμαστε πολλά χρόνια από το Λονδίνο. Έχουμε κάνει επιμέλεια σε κάποιες μεταφράσεις του Αλέξανδρου στο παρελθόν, έχουμε κάνει προτάσεις σε φεστιβάλ, παίζω στις παραστάσεις του ως ηθοποιός και αυτό είναι ένα από τα έργα που σκεφτόμασταν. Σκεφτόταν ο Αλέξανδρος να ανεβάσει και μου εμπιστεύτηκε αυτό το κείμενο μαζί με τον παραγωγό μας Γιώργο Λυκιαρδόπουλος. Πορευτήκαμε με πλήρη σύμπνοια και κάναμε αυτή την παράσταση, η οποία αυτή τη στιγμή σκίζει και είναι out. Και ο Γιώργος Καραμίχος είναι σπουδαίος -ούτως ή άλλος σπουδαίος ηθοποιός και φοβερός άνθρωπος- και σε αυτή την παράσταση και είμαι πολύ περήφανη γι αυτό.

– Ποια είναι τα δικά σου μικρά όμορφα πράγματα;

Τα δικά μου μικρά, όμορφα πράγματα είναι τώρα πια οι φίλοι μου που τους έχω τρομερό στήριγμα στη ζωή μου. Τα ζωάκια μου που πολλά χρόνια με στηρίζουν και τα λατρεύω, Είναι η φύση και όλα όσα μου λείπουν. Η θάλασσα μου λείπει και η ξεγνοιασιά. Έχουν δυσκολέψει αρκετά τα πράγματα τα τελευταία χρόνια ή τουλάχιστον εγώ τα αντιλαμβάνομαι κάπως πιο δύσκολα.

– Εκεί βρίσκεις γαλήνη όταν το μυαλό σου κολλάει;

Ναι. Και μόνο που σκέφτομαι τις χαζομάρες που μπορεί να κάνει το σκυλί μου γελάω. Κάνει τόσο αστεία πράγματα και είναι τόσο αστείος τύπος που μου φτιάχνει κατευθείαν τη διάθεση. Χτες το βράδυ γυρνούσα από το θέατρο και σκεφτόμουν ένα πολύ αστείο πράγμα που έκανα μέσα στη μέρα και άρχισα να γελάω μόνη μου. Ναι, αυτό είναι ένα μικρό, όμορφο θαύμα.

«Τα ζώα μας είναι μικρά θαύματα τα οποία έχουμε στο σπίτι μας. Και τα χαζεύω και παίρνω μία τεράστια δύναμη, όπως και από τους ανθρώπους που αγαπώ και στηρίζω και με στηρίζουν, την οικογένειά μου».

– Η παράσταση, όπως και το βιβλίο στο οποίο βασίζεται μιλά για τη θεραπευτική αξία του μοιράσματος;

Ακριβώς αυτό: Η θεραπευτική αξία του μοιράσματος. Το πώς μέσα από αυτό κάνεις με έναν τρόπο ψυχοθεραπείας. Δηλαδή τα γράμματα τα οποία λαμβάνει ως Sugar και οι απαντήσεις που δίνει είναι ένα μοίρασμα ψυχοθεραπευτικό. Κι εκείνη νομίζω ξεπερνά τα μικρά αγκάθια της ζωής και του παρελθόντος της μέσα από αυτή τη διαδικασία.

– Εσύ έχεις μοιραστεί δημόσια το κομμάτι του σχολικού εκφοβισμού που έχεις βιώσει. Έχεις αντιληφθεί να σε έχει βοηθήσει αυτό το μοίρασμα;

Εμένα το μοίρασμα αυτό με έχει βοηθήσει σε προσωπικό επίπεδο. Δεν είναι ότι ότι το λέω δημόσια και το ότι αυτό με βοηθάει, εγώ το κάνω για να βοηθήσω άλλους ανθρώπους. Δηλαδή μία φορά που έχω αναφερθεί σε αυτό και μετά με ρωτούν αντιστοίχως σε συνεντεύξεις το λέω για να βοηθήσω άλλους ανθρώπους, παιδιά και γονείς.

Κατά τα άλλα έχω τη δική μου πορεία που είναι προσωπική και που δουλεύω με τον εαυτό μου τα τελευταία 10- 12 χρόνια. Οπότε το μοίρασμα αυτό της ψυχοθεραπείας είναι που με έχει βοηθήσει να εξελιχθώ και να ξεπεράσω πολλά πράγματα. Απλώς πιστεύω ότι όταν κάτι το λέμε δεν μας δημιουργεί νευρώσεις και φόβους. Απαλλασσόμαστε από αυτά και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό και απενοχοποιούν τα πράγματα και μπορούμε να βοηθήσουμε αντιστοίχως και κάποιον άλλο. Πιστεύω πολύ στο ότι όταν δεν λέγεται κάτι τότε είναι που δημιουργεί πρόβλημα. Όταν κρύβουμε κάτι, όταν δεν το εκφράζουμε, όταν σιωπούμε, ένα κάτι μας έχει πληγώσει ή στενοχωρήσει. Όταν όμως λες κάτι και το μοιράζεσαι, το ξεπερνάς.

– Γλιτώνεις κι από την υπερανάλυση έτσι, που συνήθως προηγείται πριν φτάσεις να μοιραστείς κάτι έτσι;

Αυτόματα. Είναι τεράστιο βασανιστήριο η υπερανάλυση κι αν κάποιος έχει μάθει σε αυτό είναι πολύ δύσκολο να το απωλέσει. Αλλά όσο υπάρχει συνειδητότητα και λες «ναι, εντάξει, το κάνει αυτό το σύστημά μου και προσπαθεί να το υπεραναλύσει» είναι ένα χάσιμο συναισθηματικού τύπου. Όταν εκεί μπει μία λογική που λέει ότι «ωραία, πάμε να αντιμετωπίσουμε τώρα το θέμα στον χρόνο του» γιατί κάθε πράγμα θέλει τον χρόνο του και κάθε άνθρωπος επίσης, τα θέματα λύνονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Εγώ νομίζω γενικά ότι η ζωή ξέρει καλύτερα και όπου και να σε βγάλει κάτι άλλο καλύτερο θα έρθει. Το πιστεύω πια αυτό.

– Η δουλειά είναι και θεραπευτικό εργαλείο για σένα;

Όχι, δεν νομίζω ότι είναι η σωστή προσέγγιση μίας τέτοιας δουλειάς, να τη χρησιμοποιήσεις για να θεραπευτείς. Θα τρελαθείς, θα βγεις χειρότερα. Όποιος κάνει θέατρο και νομίζει ότι κάνει ψυχοθεραπεία δημιουργεί χειρότερα προβλήματα και στον εαυτό του και στους γύρω του. Το θέατρο είναι θεραπευτικό για τους θεατές γι’ αυτό και στην αρχαιότητα λειτουργούσε και μέσα στα Ασκληπιεία. Ήταν ιατρική παροχή το θέατρο. Αλλά όποιος το επιτελεί δεν είναι εκεί για να θεραπευθεί ο ίδιος, απλά μέσα από αυτή τη διαδικασία μπορείς να εξελιχθείς και να γίνεις καλύτερος άνθρωπος. Εκπαιδεύεσαι, αλλά δεν είναι αυτοσκοπός αυτό.

– Είναι ένα από τα στερεότυπα που υπάρχουν για το θέατρο δηλαδή;

Ναι, αλλά αυτές είναι αντιλήψεις παλιών ανθρώπων.

– Βλέπεις αλλαγή στον χώρο ως πρός αυτές τις αντιλήψεις ή τις άλλες που ακούσαμε τον καιρό του #MeToo για το πόσα πρέπει να υπομένουν οι ηθοποιοί και πόσα να αντέχουν, ότι πρέπει να βασανιστούν οριακά για να θεωρθούν καλλιτέχνες;

Έχω δει αλλαγή στην αντίληψη των ανθρώπων. Στις αντιλήψεις των μεγαλύτερων συνάδελφων που αρχίζουν να αμφισβητούν όλα όσα έβλεπαν. Εννοώ για πράγματα που η γενιά μου δεν έχει ζήσει τόσο πολύ, Μερικά πράγματα μας φαίνονται απαράδεκτα όπως και στα νεότερα παιδιά. Τα παιδιά που είναι 20 ετών στις δραματικές σχολές θα έβαζαν τις φωνές και θα εξεγείρονταν για ό,τι συνέβαινε μέχρι τώρα και θα είχαν και δίκιο.

Έχουν αρχίσει να εξελίσσονται οι αντιλήψεις. Δυστυχώς πάντα βρίσκεις ανθρώπους και γυναίκες ακόμα ηθοποιούς που θα χλευάσουν το #MeToo και δεν καταλαβαίνω γιατί το κάνουν. Παντού θα βρεις τέτοιες αναχρονιστικές αντιλήψεις. Το θέμα είναι ότι το πράγμα πάει παρακάτω κι αυτό είναι το σπουδαίο.

Κάποιοι άνθρωποι δεν βάζουν μυαλό ως προς την αντίληψή τους. Δεν μιλάω για κακοποιητικές συμπεριφορές, αλλά δόξα τω Θεώ η πλειοψηφία κάπως έχει αρχίσει να αλλάζει αυτό στο οποίο πιστεύει και αλλάζει και το πώς οριοθετούνται τα πράγματα σιγά σιγά.

– Τα τελευταία αρκετά χρόνια δουλεύεις και σε τηλεοπτικές επιτυχίες που διαδέχονται η μία την άλλη. Τι αγαπάς πιο πολύ στην τηλεόραση;

Καταρχάς αγαπώ την τηλεόραση. Άκουγα παλιά που λέγανε ότι ο τάδε θεατρικός σκηνοθέτης δεν άφηνε τους ηθοποιούς του να κάνουν τηλεόραση κι εγώ, ευτυχώς δεν το έχω ζήσει αυτό. Εγώ βγήκα το 2016 από το Θέατρο Τέχνης και κατευθείαν μπήκα στην τηλεόραση, στον Alpha, στον Αστέρα Ραχούλας. Ήμουν πάρα πολύ τυχερή γιατί πέτυχα εκείνη τη φάση στην κρίση που αναγκαστικά οι θεατρικοί ηθοποιοί έκαναν τηλεόραση και τους γνώρισε και το ευρύ κοινό. Οπότε κατερρίφθη αυτό το στερεότυπο ότι το θέατρο είναι καλλιτεχνία και η τηλεόραση είναι άτεχνη, εμπορική.

Εγώ έχω ευτυχήσει μέσα στα γυρίσματα. Έχω γνωρίσει εξαιρετικούς ηθοποιούς, συναδέλφους, σκηνοθέτες, παραγωγούς. Μου αρέσει πάρα πολύ η τηλεόραση και μπορώ σε αυτή να κάνω και άλλα πράγματα. Υπάρχει αυτή η πολύ μεγάλη διαφορά της τηλεοπτικής μου εικόνας σε σχέση με τη θεατρική μου εικόνα πράγμα που το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον. Είναι απελευθερωτικό.

«Όποιος έρχεται στο θέατρο νομίζει ότι είμαι 45, 50 χρονών εξαιτίας των ρόλων μου στην τηλεόραση. Είναι πολύ αστείο γιατί παθαίνουν σοκ. Όταν ξεκίνησα τις Άγριες Μέλισσες ήμουν πολύ νέα, 30 χρονών κι έπαιζα μία αρκετά μεγαλύτερη γυναίκα».

Παθαίνουν σοκ, μού λένε «μα είσαι πιτσιρίκι». Δεν είναι κάτι το οποίο με δυσαρεστεί αυτό, γελάω.

– Πόσο συχνά γίνεσαι ο άνθρωπος στον οποίο έρχονται οι άλλοι για συμβουλές;

Δεν μου αρέσει να δίνω συμβουλές γιατί και εγώ δεν τα κάνω καλύτερα από τους άλλους. Είμαι ο άνθρωπος που θα πάρει πολύ συχνά τηλέφωνο να πει «έχω αυτό το πρόβλημα, πες μου πώς να το χειριστώ, έχω πελαγώσει». Ή μπορεί καμιά φορά να μην είμαι ψύχραιμη και να χρειάζομαι κάποιον φίλο μου να με ηρεμήσει και να μου πει ότι όλα θα πάνε καλά. Πιστεύω όμως πολύ στη συζήτηση και όχι στο να σου πω τι θα κάνεις. Να κάτσουμε να συζητήσουμε κάτι και μέσα από αυτή τη συζήτηση να καταλάβεις περισσότερα για τον εαυτό σου και τι θα σε κάνει να αισθανθείς καλύτερα. Αυτή είναι η συμβολή της ψυχοθεραπείας στη ζωή μου.

– Αν μπορούσες να πεις κάτι στον νεότερο εαυτό σου τι θα ήταν αυτό;

Μην ανησυχείς τόσο. Αυτό προσπαθώ να λέω και τώρα στον εαυτό μου γιατί αυτό είναι νομίζω χαρακτηριστικό μου. Μην ανησυχείς τόσο για τα πράγματα. Αφέσου λίγο ρε παιδάκι μου στη ζωή. Όχι ότι δεν πάω όπου με πάει δηλαδή, αλλά το κάνω ανησυχώντας παράλληλα. Με μία σχετική αγωνία που είναι και εξαντλητική.

*Info: Το Tiny Beautiful Things (Μικρά Όμορφα Πράγματα) είναι η θεατρική μεταφορά της Nia Vardalos στο ομότιτλο βιβλίο της Cheryl Strayed, που περιλαμβάνει τις επιστολές που έλαβε και τις απαντήσεις που έδωσε ως Sugar στη στήλη Dear Sugar που διατηρούσε στο online περιοδικό The Rumpus. Με τρυφερότητα και αισιοδοξία η Sugar έδινε συμβουλές για μικρές και μεγάλες προκλήσεις, ενώ οι επιστολές που έλαβε άλλαξαν και την ίδια. Η παράσταση έχει παρουσιαστεί ήδη στη Νέα Υόρκη και το Λος Άντζελες, ενώ τώρα έρχεται στην Αθήνα όπου θα ανέβει στην ελληνική γλώσσα με την ίδια και Έλληνες ηθοποιούς.

Tiny Beautiful Things (Μικρά Όμορφα Πράγματα), στο Θέατρο Παλλάς από τις 16 Μαΐου 2024 για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων. Προπώληση εισιτηρίων εδώ.