Η Έλενα Μαυρίδου βρήκε δύναμη κι έμπνευση σε μία Πτέρυγα κυήσεων

Η Έλενα Μαυρίδου, συνιδρύτρια του θεάτρου Χώρος, σκηνοθέτις, ηθοποιός και μητέρα μίας κόρης, που απέκτησε πριν από 4 χρόνια με τον σύντροφό της, Δημήτρη Λάλο, μίλησε για την παράστασή Πτέρυγα στο LadyLike. Ανάμεσα σε γυρίσματα για δύο ταινίες και τις τελευταίες πρόβες της παράστασης μοιράστηκε τα δικά της βιώματα σε μία ανάλογη πτέρυγα νοσοκομείου, τη στιγμή της γέννησης της κόρης της, τη μητρότητα και το θέατρο που είναι ένα τεράστιο κομμάτι της ζωής της.

«Η ιστορία μας δεν είναι μόνο για τις μητέρες που γεννάνε, είναι για τους ανθρώπους που τις επισκέπτονται, τους συντρόφους τους, τον σεκιουριτά που περιμένει κάθε βράδυ έξω από τις πόρτες, για τους γιατρούς που κάνουν τα συμβούλια σε ένα δωματιάκι λίγο πιο πέρα και σκέφτονται τι θα κάνουν για την κάθε περίπτωση και ακούγονται οι φωνές τους, για τους ανθρώπους που περιμένουν έξω από τα νοσοκομεία. Δημιουργείται εκεί ένας ολόκληρος κόσμος, μία πραγματικότητα, αυτή του Νοσοκομείου, που κάπως φωτίζει κάποιες πλευρές δικές μας», εξηγεί η Έλενα Μαυρίδου.

«Είναι ένας κόσμος που όταν περνάμε αυτή την πόρτα και φεύγουμε θέλουμε να τον ξεχάσουμε και να μείνει πίσω μας. Αλλά είναι σαν αυτός ο κόσμος να φυλακίζει μέσα του μία ολόκληρη προσπάθεια για ζωή κι αυτό συμβαίνει εκεί για να μπορέσουμε εμείς να περάσουμε την πόρτα και να φύγουμε και να συνεχίζουμε να ζούμε. Το νοσοκομείο αυτό είναι ονειρικό στην παράσταση, ένας κόσμος που εμπεριέχει τις σκέψεις και τα όνειρα αυτών των ανθρώπων», προσθέτει η σκηνοθέτης της παράστασης Πτέρυγα.

– Είναι αρκετά πια τα χρόνια που καταπιάνεσαι με τη σκηνοθεσία . Τι σε έσπρωξε προς τα εκεί;

Εμείς μέσα στην λειτουργία μας ως εταιρεία θεάτρου Χώρος, δουλεύαμε σε αρκετά πόστα. Ενώ η κεντρική μου ενασχόληση ήταν η υποκριτική, αλλά ασχολήθηκα αρκετά και με τη δραματουργία και τη διασκευή έργων, για πολλά χρόνια. Περιοδεύαμε, κάναμε πολλές δουλειές οι οποίες ήταν in progress κι εξελίσσονταν με τα χρόνια, το θέατρο το χτίσαμε εμείς, οπότε είχαμε και μία λειτουργία και ως εργάτες. Η ενασχόληση μου με το θέατρο δηλαδή ήταν ολιστική.

Έχω και μία σχέση με τη διδασκαλία, διδάσκω πλέον και σε δύο δραματικές σχολές, έχουμε τα εργαστήρια του θεάτρου μας. Το κομμάτι το εκπαιδευτικό με ενδιαφέρει πάρα πολύ σοβαρά. Το πώς ένας ηθοποιός θα βρει το κέντρο του στη σκηνή και τον σκηνικό του εαυτό με δύναμη. Έτσι κάπως μοιραία κι η σκηνοθεσία ήταν ένα επόμενο κομμάτι. Ξεκίνησε από μία καλλιτεχνική ανάγκη και αναζήτηση με συγκεκριμένες θεματικές. Η πρώτη μου σκηνοθεσία ήταν το Περιμένοντας τον Γκοντό που ήταν όνειρό μου από τότε που ήμουν στη δραματική σχολή να ασχοληθώ με αυτό το έργο.

– Η Πτέρυγα είναι ένα κάπως πιο προσωπικό έργο;

Η Πτέρυγα προέκυψε μέσα από ένα προσωπικό βίωμα. Όταν έμεινα έγκυος στην κόρη μου νοσηλεύτηκα στο νοσοκομείο Αλεξάνδρα για ένα διάστημα κι εκεί είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω με ανθρώπους που βρίσκονται σε μία πτέρυγα κυήσεων, τους γιατρούς και τις νοσηλεύτριες, τις γυναίκες που ήταν εκεί και να ακούσω πολλές ιστορίες. Αυτός ο κόσμος με επηρέασε βαθύτατα. Οπότε, βγαίνοντας από το νοσοκομείο μπήκαμε σε μία διαδικασία συνεντεύξεων με γυναίκες που ήθελαν να μοιραστούν τις ιστορίες τους μαζί μας και με τους συντρόφους τους, που μας είπαν κι εκείνοι από τη δική τους την πλευρά. Έτσι υπήρξε μία πολύ μεγάλη συλλογή από αληθινές ιστορίες.

Υπάρχει ένα προσωπικό κομμάτι μέσα σε αυτό αν και δεν πρόκειται για μία καθαρά δική μου ιστορία πλέον. Είναι ορμώμενο από μία πραγματική ιστορία κι από πραγματικές ιστορίες άλλων γυναικών, αλλά μετεξελίχθηκε σε κάτι πλέον που ένα μέρος της δικής μου ιστορίας είναι κομμάτι από πολλές διαφορετικές ιστορίες μας.

– Τι ήταν αυτό που σε έκανε να θες να μοιραστείς τις ιστορίες γυναικών;

Μέσα στο νοσοκομείο, την Πτέρυγα, ο χρόνος διαστέλεται. Ο χρόνος που τρέχει στην κοινωνία και οι μηχανισμοί που έχουμε αναπτύξει για να μπορούμε να κινούμαστε στην καθημερινότητα μας, δεν υπάρχουν μέσα σε μία Πτέρυγα Νοσοκομείου.

Ένα νοσοκομείο έχει τον δικό του χωροχρόνο.  Υπάρχει μία αναμονή προκειμένου οι γυναίκες να φτάσουν στο να γεννηθεί ένα παιδί, να έρθει η ζωή. Όλες αυτές οι γυναίκες είναι πάρα πολύ δυνατές κι οι νοσηλεύτριες κι οι νοσηλευτές κι οι γιατροί, έχουν όλοι έναν κοινό τόπο.

Αυτό ήταν ιδιαίτερα συγκινητικό για μένα, αυτή η διαστολή του χρόνου, το ότι μπορεί να είσαι στο νοσοκομείο και να κοιτάζεις για πολλές ώρες πολλές στιγμές μέσα στην ημέρα την πόρτα, το επιβεβλημένο κάδρο της Παναγίας που υπάρχει στα δωμάτια μία εικόνα από το παράθυρο, αλλά κι ο κοινός τόπος ότι όλοι είναι εκεί για να μπορέσει να βρει δρόμο η ζωή, να έρθουν αυτά τα παιδιά στον κόσμο.

– Φαντάζομαι ότι ήταν ένα πολύ δύσκολο διάστημα.

Η αλήθεια είναι ότι απαιτεί μία ιδιαίτερη υπομονή και μία δύναμη, η οποία αντλείται από την ίδια τη φύση μας, την ύπαρξή μας καθώς είμαστε στη διαδικασία της κύησης. Εκεί που τα πράγματα είναι πολύ πολύ δύσκολα, ταυτόχρονα υπάρχει και μία αστείρευτη δύναμη, που μοιάζει να είναι ένας ποταμός αγάπης. Και για κάποιο λόγο κάτι μέσα σου συνεχίζει κι επιμένει να τα καταφέρει.

– Από εκεί αντλούσες θάρρος κι ελπίδα κατά τη νοσηλεία σου;

Ακριβώς κι ήταν και κατά κάποιον τρόπο κι η πηγή της έμπνευσής μου για όλο αυτό, όπως επίσης και οι άλλες γυναίκες γύρω μου που μου έδιναν φοβερή δύναμη και συγχρόνως τις θαύμαζα κι έβλεπα όλες αυτές τις ιστορίες. Ξέρετε, κάθε βράδυ σε μία πτέρυγα νοσοκομείου ακούγονται καρδιές μωρών, γιατί υπάρχουν συγκεκριμένες ώρες που μπαίνει ο καρδιοτοκογράφος και καταγράφει την καρδιά του μωρού. Αυτό ακούγεται σε όλα τα δωμάτια γιατί οι πόρτες είναι ανοιχτές.

Σκεφτείτε έναν διάδρομο που έχει μία πόρτα, που είναι η έξοδος για την κοινωνική ζωή που ζούμε όλοι μας, και μέσα στην πτέρυγα υπάρχει ένας άλλος χωροχρόνος όπου ακούγονται καρδιές μωρών. Είναι συγκλονιστικό.

– Τι είναι αυτό που θυμάσαι πιο έντονα από τον δικό σου τοκετό;

Η συγκίνηση είναι τεράστια. Είναι αυτό που έλεγα και πριν, ένα ορμητικό ποτάμι αγάπης που ξεχύνεται και σε παίρνει μαζί του, είναι μία στιγμή που συγκινείσαι βαθύτατα. Δεν ξέρεις τίποτα γι’ αυτό που έρχεται, αλλά με έναν τρόπο ξέρεις ότι κάτι καλό έχει ξεκινήσει. Θυμάμαι φυσικά και τη συγκίνηση της γιατρού μου και όσων ήταν μέσα στην αίθουσα που έχουν καταφέρει για μία ακόμα φορά να έρθει μία ζωή. Υπήρχε μεγάλη συγκίνηση στο δωμάτιο λόγω και της δυσκολίας του περιστατικού το ότι κατάφερε να φτάσει εδώ που ευχόμαστε όλοι να φτάσει.

Δεν καταλήγουν όλες οι εγκυμοσύνες έτσι. Το βράδυ σε μία Πτέρυγα ακούγονται φωνές γυναικών που φεύγουν και πάνε στην αίθουσα τοκετών και δεν τις ξαναβλέπουμε και ρωτάμε μετά πώς πήγε και τι συνέβη και υπάρχουν φοβερές ιστορίες που μπορεί κανείς να πει εκεί, από ιστορίες με δύσκολη έκβαση και κατάληξη μέχρι το πιο ευτυχισμένο γεγονός και θαύματα. Για μένα ευτυχώς όλα πήγαν πάρα πολύ καλά.

– Σε τι σε άλλαξε η μητρότητα;

Η μητρότητα είναι κάτι το οποίο μαθαίνεται καθώς πορεύεσαι μαζί του. Στην αρχή δεν ξέρεις τίποτα, αλλά σιγά σιγά μαθαίνεις. Η αγάπη για το παιδί είναι αυτό που θα σε διδάξει. Όλο λάθη κάνουμε, προσπαθούμε να βρούμε έναν μηχανισμό να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε. Άλλοτε κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε, άλλοτε όχι.

Σου φωτίζει με έναν τρόπο πώς να είσαι άνθρωπος. Δεν το κάνει μόνο η μητρότητα αυτό όμως. Είναι ένα πολύ σπουδαίο γεγονός στη ζωή της γυναίκας, αλλά δεν είναι το μοναδικό που μπορεί να της φέρει φως και ευλογία.

Γι’ αυτό και η παράστασή μας είναι και για γυναίκες που έχουν κυοφορήσει και για γυναίκες που έχουν χάσει παιδιά, που δεν έχουν κάνει παιδιά, που δεν θέλουν να κάνουν παιδιά. Είναι στην ουσία μία πορεία μέσα σε μία Πτέρυγα. Εκεί όπου είναι η ζωή κι ο θάνατος, είναι πολύ κοντά.

– Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σου σε σχέση με την κόρη σου;

Ανησυχία μου θα έλεγα, γιατί δεν καλλιεργείται μέσα μου σαν φόβος, είναι η κόρη μου να μάθει να πιστεύει στον εαυτό της και να αποδέχεται τον εαυτό της και τις επιθυμίες της. Καθώς θα πορεύεται στη ζωή να βρει έναν τρόπο να αγαπά και να αποδέχεται τον εαυτό της και να αντιλαμβάνεται πότε κάτι που κάνει είναι για το καλό της. Να φτιάξει έναν δικό της προσωπικό ηθικό κανόνα, να πορευτεί στη ζωή με μία κρίση για τα πράγματα. Να μάθει να μην αδικεί ούτε τον εαυτό της ούτε τους άλλους, να ακολουθήσει τον δρόμο της στα πράγματα που αγαπά αυτή.

Και φυσικά μεγαλύτερη ευχή που μπορεί να έχει ένας γονέας για το παιδί της είναι να έχει υγεία και καλή τύχη, με την έννοια του κακού απρόοπτου, όχι για το πόσα πράγματα θα πετύχει στη ζωή της. Ας πορευτεί και με ό,τι πετύχει να είναι ευτυχισμένη. Είναι 4 ετών και προς το παρόν είναι πολύ χαρούμενη με το να χορεύει.

– Με τον σύντροφό σου παρόλο που είστε άνθρωποι των ομάδων, δεν βρίσκεστε στην ίδια θεατρική ομάδα. Ήταν επιλογή αυτό;

Εμείς με τη Δήμητρα Κούζα έχουμε το θέατρο Χώρος κι ο Δημήτρης έχει το θέατρο Tempus Verum. Έχουμε δύο διαφορετικά θέατρα. Έχουμε μία οικογενειακή αίσθηση, ότι όλοι όσοι δουλεύουν στα θέατρά μας είμαστε κοντά και έχουμε μεγάλη αγάπη. Κάνουμε και κάποιες συνεργασίες βοήθειας μεταξύ μας και στήριξης έχοντας φτιάξει ένα δίκτυο ανθρώπων με τους οποίους κινούμαστε μαζί.

Έχουμε και ξεχωριστή πορεία με τον Δημήτρη μέσα στα χρόνια, έχουμε δουλέψει και μαζί. Δεν το αποκλείουμε να δουλέψουμε πάλι μαζί, με μεγάλη χαρά και αγάπη, χωρίς αυτό να είναι αυτοσκοπός.

Εμάς μας ενώνει η ζωή και ένας μεγάλος θαυμασμός μεταξύ μας για τη δουλειά μας ο καθένας ξεχωριστά. Δεν αποκλείουμε, δεν επιδιώκουμε, αφήνουμε τα πράγματα να έρχονται φυσικά με έναν τρόπο.

– Η περιγραφή του πώς δημιουργήσατε εσείς το θέατρο σας και η περιγραφή που έχει κάνει ο Δημήτρης Λάλος για το πώς δημιούργησε το Tempus Verum, είναι παρόμοια. Είναι ίδια η λογική σας;

Με έναν τρόπο ναι. Έχουμε κάτι κοινό με τον Δημήτρη, και με την Δήμητρα φυσικά με την οποία είμαστε μαζί στο Θέατρο Χώρος. Υπήρξαμε εργάτες του θεάτρου πολύ. Τα χτίσαμε τα θέατρα με τα χέρια μας. Κουβαλήσαμε, στήσαμε, κατασκευάσαμε και υπάρχει ακόμα αυτή η λογική μέσα μας. Είναι ένας κοινός τόπος καλλιτεχνικά. Έχουμε μία εκτίμηση στην εργατικότητα στο θέατρο, στην ανακάλυψη, στην έρευνα. Γι’ αυτό κι αν κάποιες φορές δουλεύουμε με διαφορετικό τρόπο υπάρχει φοβερή εκτίμηση, θαυμασμός και φοβερή κατανόηση. Κι αυτό είναι πολύ ωραίο.

– Πώς σου φαίνεται η αναγνωρισιμότητα που μπήκε στην κοινή σας ζωή, με την τηλεοπτική του επιτυχία;

Το χαιρόμαστε. Εγώ τον θαυμάζω, τον εκτιμώ, τον αγαπώ πάρα πολύ τον Δημήτρη και χαίρομαι με την επιτυχία του. Δεν έχουν αλλάξει πάρα πολλά στον τρόπο που ζούμε, γιατί έχουμε μία πορεία συγκεκριμένη στην οποία κινούμαστε σταθερά επί χρόνια. Απολαμβάνουμε την αγάπη του κόσμου και πορευόμαστε στα σχέδια τα οποία έχουμε με το θέατρο, τις δουλειές μας, τη ζωή μας κι όλα καλά.

– Το επιχειρηματικό κομμάτι του θεάτρου έφερε ποτέ δυσκολίες στη ζωή σου;

Το να έχεις ένα θέατρο αυτή την εποχή στην Ελλάδα δεν είναι εύκολο πράγμα. Το να μπορέσεις να το διαχειριστείς και να είναι βιώσιμο για όλους τους ανθρώπους είναι ένας Γολγοθάς, να μη λέμε ψέματα. Ιδίως με τον κορονοϊό έγινε αρκετά δύσκολο για εμάς για τα θέατρα. Γιατί ενώ είναι ένας τόπος με μεγάλη ασφάλεια, γιατί προσέχουμε τα πάντα, λόγω της πολύ δύσκολης εποχής που ζούμε, χτυπήθηκαν. Θέλει πολύ υπομονή κι επιμονή να μπορέσουμε να αντέξουμε αυτή την πολύ δύσκολη περίοδο και κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε.

– Διάβαζα μία ιστορία που είχες μοιραστεί για την καρφίτσα της Μελίνας Μερκούρη με την οποία είχες βραβευτεί και πώς την φύλαξες σε ένα κουτί με απορρυπαντικό και την βρήκα πολύ ζεστή και αστεία. Είσαι ένας ζεστός κι αστείος άνθρωπος;

Εγώ θεωρώ κωμικό τον εαυτό μου. Η σχέση μου με την κωμωδία είναι αρκετά έντονη. Η καρφίτσα αυτή όντως φυλάχτηκε σε ένα πάρα πολύ δροσερό και ωραίο μέρος. Έπρεπε να βρεθεί μία κρυψώνα που στο μυαλό μου εκείνη την περίοδο θα ήταν μη προβλέψιμη. Οπότε στην αγωνία μου να φυλάξω κάτι τόσο πολύτιμο και να μπορέσω να παραδώσω τη σκυτάλη στην επόμενη συνάδελφο αυτό το σημείο μου φάνηκε μάλλον ιδανική κρυψώνα. Κι όταν τη φόρεσα μετά μύριζε φρεσκάδα και δροσιά κι είχα την αίσθηση σαν να μύριζα λουλούδια.

– Τι ήταν τελικά τα βραβεία για σένα;

Ήταν ένα ευχαριστώ και μία επιβεβαίωση μέσα μου, σαν ένα αγκάλιασμα στην πλάτη για να συνεχίσω τον δρόμο που είχα επιλέξει. Για το πώς εμείς επιμένουμε να κάνουμε περιοδείες, να ερευνήσουμε πάνω σε έργα, να δοκιμάσουμε πράγματα, να δουλέψουμε με νέους ηθοποιούς. Σαν ένα χάδι μέσα μου που μου έλεγε «Μη σταματάς, συνέχισε», που είναι και μία ατάκα στο έργο αυτή, που τη λέει μία μαία σε μία ηρωίδα της παράστασης. Ήταν αυτή η χαρά.

Info: Η Πτέρυγα, Κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21.00 στο Θέατρο Χώρος. Εισιτήρια εδώ.