Η Κωνσταντίνα Μιχαήλ το παλεύει υπέροχα
MAKE UP ARTIST – HAIR STYLING: ΙΩΑΝΝΑ ΜΕΘΕΝΙΤΗ
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΤΟ NOAH ATHENS
- 28 ΣΕΠ 2021
Γράφω και σβήνω μια πρόταση: Η Κωνσταντίνα Μιχαήλ είναι οι επιλογές της. Θέλω να την κρατήσω γιατί οι επιλογές της είναι πολύ ισχυρές για να νικηθούν από το οποιοδήποτε κλισέ- και αυτή η φράση είναι κλισέ-. Και θέλω να βρω μια άλλη για τους ίδιους ακριβώς λόγους. Τελικά πάω με τη 2η option κι επανορθώνω: Η Κωνσταντίνα Μιχαήλ δεν χωράει πουθενά, σε κανένα καλούπι και σε καμία «από ‘δω παν κι άλλες» πορεία. Είναι μια μάχιμη περίπτωση από μόνη της, στον χώρο της, στον κύκλο της, στα γνωστά και τα άγνωστά της, σε ό,τι την περιλαμβάνει άμεσα κι έμμεσα. Η τηλεοπτική της επαναφορά στάθηκε η καλύτερη αφορμή για να τα πούμε από κοντά.
Δεν γίνεται να μην ξεκινήσω ρωτώντας σε πώς νιώθεις για όλο αυτό που έχει συμβεί στον χώρο σου τον τελευταίο καιρό.
– Ότι έγιναν, έγιναν, ότι γίνονται, γίνονται, ότι θα γίνονται, θα γίνονται.
Πιστεύεις δηλαδή ότι δεν τελειώσαμε με αυτά;
– Ένα πράγμα που πολλοί εξ ημών φώναζαν από την αρχή ήταν να μην εξαντληθεί το κίνημα #metoo στον καλλιτεχνικό χώρο. Να μην σταματήσει εδώ. Αυτό που ξεκίνησε από εμάς, πρέπει να εξαπλωθεί και σε πιο αφανείς χώρους, εκεί που οι γυναίκες υφίστανται κάθε λογής παρενόχληση και κακοποίηση και δεν μιλάει κανείς.Τα όρια ανάμεσα στο φλερτ, την επίδειξη δύναμης, την παρενόχληση και τις κακοποιητικές συμπεριφορές δεν πρέπει να συνεχισουν να είναι ασαφή. Τα όρια πρέπει να μπουν παντού και να ισχύουν για όλους, όχι μόνο στο δικό μας το συνάφι. Πρέπει να ξεμπερδέψουμε ολιστικά, να καθαρίσουμε τις γκρίζες ζώνες γύρω από τις διαχωριστικές γραμμές. Ας γίνουν τα βασικά και ας μην εξαντλούμαστε σε «δεύτερες» τοποθετήσεις, όπως είναι το victim blaming.
«Το #metoo πρέπει να επεκταθεί και σε άλλους κλάδους. Στις καθαρίστριες, στις νοσοκόμες, στις υπαλλήλους, σε πιο ισχυρούς και πιο σκοτεινούς διαδρόμους από αυτούς του θεάτρου».
Και «Μόλις Χθες», επέστρεψες στην τηλεόραση και μάλιστα με καθημερινή σειρά, 6 χρόνια μετά την «Εθνική Ελλάδος».
– Είναι πολύ μεγάλη ευλογία που επέστρεψα στην τηλεόραση και εύχομαι να γυρίσουμε σύντομα και στο θέατρο. Το «Μόλις Χθες» είναι μία κοινωνική σειρά του ΣΚΑΪ, για δύο μεγάλες οικογένειες που τους χωρίζουν φόνοι, έρωτες και μίση, μικρότητες και εγωισμοί που μπορούν να πυροδοτήσουν μεγάλα δράματα. Ό,τι συμβαίνει πάνω κάτω και στην αληθινή ζωή. Υποδύομαι μια πλούσια γυναίκα, η οποία ζει περιχαρακωμένη στην οικογένειά της και σε κάτι που έχει συμβεί στο παρελθόν, κάνει τα πάντα για να προστατέψει τους δικούς της ανθρώπους και δεν βλέπει με καθαρά μάτια. Είναι μητέρα, είναι γιαγιά κι αν πρέπει κάτι να κρατήσεις κάτι από αυτό το δεδομένο είναι το γνωστό “Αμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα”.
«Είναι αποκαλυπτικό να είναι η γυναίκα μάνα, αλλά δεν είναι απαραίτητο να είναι μόνο αυτό. Εγώ απλώς είπα τα αυτονόητα».
Ήσουν από τις πρώτες ηθοποιούς μιας γενιάς που δήλωσαν ανοιχτά πως δεν θέλουν να ακολουθήσουν το κλασικό μοτίβο που θέλει τη γυναίκα μάνα. Αισθάνεσαι ικανοποίηση που σήμερα οι γυναίκες μιλούν και πράττουν πιο απενοχοποιημένα για τις προσωπικές τους επιλογές;
– Η ουσία της μάνας είναι η συνέχιση του κόσμου και δεν μπορεί να συγκριθεί με καμία καριέρα. Εγώ αγαπώ τα παιδιά και θαυμάζω τις μάνες που υπερβαίνουν το εγώ και περνούν σε ένα μόνιμο εμείς. Οι καλοθελητές που έχουν καταπιεί το πατριαρχικό πρότυπο μπορούν να πουν ότι έκανα μια επιλογή εγωιστική. Ωστόσο, ποτέ δεν είπα ότι η καριέρα της ηθοποιού, και καθε καριέρα, δεν συνδυάζεται με τη μητρότητα. Στη δική μου περίπτωση τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους φυσικά, δεν διάλεξα. Κάποτε λέγαμε «χτυπάει το ρολόι». Αποδεδειγμένα, δεν χτυπάει πάντα αυτό το ρολόι. Εγώ ήμουν πάντα στραμμένη προς την τέχνη μου.
Αφοσιώθηκα εκεί, δεν είχα χρόνο, ούτε μυαλό για κάτι άλλο. Η φύση δεν μας ετοιμάζει μόνο για να γίνουμε γονείς. Τα παιδιά είναι η βασική επιλογή, δεν είναι όμως και η μοναδική. Το παν είναι να βλέπεις καθαρά και συνειδητοποιημένα πού σε οδηγεί η ψυχική και πνευματική σου κλίση. Μπορούμε να έχουμε μητρικά ένστικτα προς τους φίλους μας, την οικογένειά μας, ακόμα και τους γονείς μας, οι οποίοι μεγαλώνοντας γίνονται τα παιδιά κι εμείς οφείλουμε να τους φροντίσουμε.
Μου αρέσει πολύ που πολλά νεαρά κορίτσια με συναντούν στον δρόμο και μου λένε «τι ωραια που τα λες, έλα να το πεις και στη μαμά μου που της λέω τα ίδια και δεν θέλει να με πιστέψει».
«Αυθόρμητα αισθάνομαι κι εγώ role model, ως ένας άνθρωπος σοβαρός που έκανε διαφορετικες επιλογές από ό,τι θεωρούσαμε πως μια “σοβαρή” γυναίκα πρέπει να κάνει».
– Οι γυναίκες δυνάμωσαν. Το αισθάνεσαι αυτό;
Οι γυναίκες ήταν πάντα πολύ καλές σε όλα, αλλά για αιώνες δεν εφεραν ούτε το δικαίωμα της ανεξαρτησίας ούτε το θάρρος της γνώμης τους. Γενικά οι πιο μεσογειακές χώρες ήταν και παραμένουν πίσω σε σχέση με τις βόρειες. Τα τελευταία χρόνια γίνονται σημαντικά βήματα. Είναι μια παράλληλη πορεία με τη θέση της γυναίκας στη μυθοπλασία, αν το παρατηρήσεις. Η γυναίκα πάλεψε σκληρά και παλεύει για το αυτονόητο. Ήρθε η ώρα πλέον να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους.
Θέλω να μου μιλήσεις λίγο για την απόφασή σου να γυρίσεις στα έδρανα και να πάρεις το πτυχίο 30 χρόνια αφού μπήκες στη Θεολογία. Δεν ξέρω τι ρωτήσω. Γιατί παράτησες τη σχολή; γιατί την ξαναξεκίνησες;
– Τις ίδιες ακριβώς ερωτήσεις μού έκανε και ο πατέρας μου. «Γιατί παρατάω το πανεπιστήμιο» όταν πήγα να γίνω ηθοποιός στη σχολή του Θεοδοσιάδη και «γιατί τώρα» όταν μετά από 30 χρονια γύρισα για να τελειώσω. Του απάντησα «γιατί τώρα μπορώ και τώρα θέλω». Γιατί στα 18 επρεπε να δηλώσω κάτι για να μην φύγω από την Αθήνα. Γιατί στα 18 δύσκολα ξέρεις τι θες να κάνεις και δεν είναι και καθόλου αυτονόητο να ξέρεις κιόλας. Αλλα καλό είναι να ψάχνεσαι, να μην χαζολογάς αποκλειστικά, να μην γκρινιάζεις μόνο. Όσο το ΄χεις, ψάχνε το.
Προσωπικά είχα σχέση με τη φιλοσοφία της θρησκείας, τη φιλολογία, τα βιβλία γενικότερα. Είπα λοιπόν κάνω και το χατίρι των γονιών μου γιατί ως γνωστόν «το δημόσιο είναι μια ασφαλής επιλογή». Μέχρι τότε δεν μου είχε περάσει καν από το μυαλό να γίνω ηθοποιός. Αλλά ήθελα να κινηθώ, να δράσω. Ώσπου κάποιοι άνθρωποι μού έβαλαν την ιδέα. Πήρα λοιπόν ένα βιβλίο, το «Κάνουμε Θέατρο για την Ψυχή μας», του Κουν και εκεί στα 25 με πήρε στα φτερά της η υποκριτική, γιατί αποφάσισα πως αυτός ήταν ο τρόπος που θέλω να επηρεάζω τη ζωή και τους ανθρώπους γύρω μου.
Αυτή η δουλειά όμως, όπως πολλές ακόμα είναι φτερό στον άνεμο, είναι «αέρας», που σημαίνει πως δεν έχεις δουλειά πάντα, πως δεν σε θέλει συνέχεια. Υπάρχει η ανασφάλεια πως το τηλέφωνό σου δεν θα ξαναχτυπήσει ποτέ. Και καθώς περνάει ο καιρός αυτό βιώνεται ως πανικός.
«Υπήρξε περίοδος που ένιωσα άχρηστη, αλλά δεν αφέθηκα. Τότε αναρωτήθηκα αν είχα αφήσει κάτι στη μέση και πήγα και πέρασα 35 μαθήματα στο Καποδιστριακό. Σιχαίνομαι την αεργία».
Έκανα πιο μικρές δουλειές στο θέατρο, έκανα θέατρο με τα παιδιά, πράγματα που δεν έφτασαν στο ευρύ κοινό. Είμαι πιο πολύ με τους αντιήρωες. Είμαι της λάμψης, της καλοπέρασης και του λούσου, αλλά το μητρικό μού βγαίνει στον φουκαρά, τον πονεμένο, σε εκείνον που δεν έχει τις ευκαιρίες που είχα εγώ. Είναι στοιχείο του χαρακτήρα μου να κανακέψω, να φροντίσω. Είμαι κι εγώ μαμά αλλά με τον τρόπο μου.
«Το περιθώριο και το διαφορετικό μάς διδάσκουν το νόημα της ζωής».
Όταν έπαιζες στο ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης, σκηνοθέτησες και παραστάσεις παιδιών με αναπηρίες. Έχεις δηλώσει ότι για σένα, η φιλανθρωπία είναι τρόπος ζωής.
Ήταν για Κέντρο Αποθεραπείας παιδιών, την Κιβωτό, στην Κοζάνη. Να σου πω τι πιστεύω; Έχουμε γίνει τόσο πολύ επιφανειακοί τύποι που δεν προλαβαίνουμε να εμβαθύνουμε. Όσοι έχουμε την υγεία μας τη θεωρούμε τόσο αυτονόητη, που η ενασχόληση με τη διαφορετικότητα φαντάζει ένας τόπος πολύ μακριά από εμάς. Θεωρώ πολύ φυσική κίνηση την αλληλεγγύη προς τον συνάνθρωπο. Αυτό με έμαθαν οι γονείς μου, αυτό διδάχτηκα στο σχολείο κι αυτό ακολούθησα. Όπου μπορείς, πρέπει να στηρίζεις.
Βαφτίστηκε φιλανθρωπία αλλά αυτή η λέξη για μένα είναι διφορούμενη, γιατί πολλοί από εκείνους που ονομάσαμε έτσι ήταν φιλάνθρωποι κατ’ επίφαση. Φωτίζοντας αυτά τα παιδιά, ανακαλύπτεις γιατί ο Θεός και η φύση φέρνουν στη ζωή σε αυτά τα μοναδικά πλάσματα. Αυτό που είδα στις παραστάσεις που έκανα είναι πως τα παιδιά που γεννιούνται με σύνδρομα είναι το μέσο για να ανακαλύψεις ποια είναι η αξία της ανθρώπινης ζωής. Γνώρισα παιδάκια με ημιπληγίες και μυαλό ξυράφι, ψυχικό κόσμο τεράστιο. Ένα παράδειγμα για όλους μας.
«Ο κόσμος νόμιζε ότι ήμουν έτσι, σαν τη Λίλη».
Ας μιλήσουμε για τη Λίλη, τον ρόλο που σε έκανε ευρέως γνωστή, στη σειρά Λαβ Σόρρυ. Θα μου επιτρέψεις να σου πω ότι κρίνοντας από το πώς εξελίχθηκες, μπαίνοντας στα παπούτσια σου νιώθω πως ο ρόλος αυτός σού προκάλεσε πρόβλημα. Έχω διαβάσει πως σου είχαν κολλήσει την ταμπέλα της ανάλαφρης.
-Το λες πολύ χαλαρά. Την ταμπέλα της ξενέρωτης, της ανόητης και της ακατανόητης. Πολλοί δεν ήθελαν να με βλέπουν. Κάπνιζα το τσιγάρο μου στην καφετέρια κι ερχόταν ο κόσμος και μου έκανε παρατήρηση, “Λίλη καπνίζεις;” άρπαζαν το τσιγάρο και μου το έσβηναν. Αυτό με συνέθλιψε, όχι μόνο ως άνθρωπο αλλά και σαν επαγγελματία. Μπήκα στον χώρο και έλεγαν «τι είν’ τούτο», ρωτούσαν συναδέλφους για εκείνο το κορίτσι που παίζει στο Λαβ Σόρρυ και δεν ήξεραν τι να πουν. Κι όλα αυτά γιατί; επειδή ήμουν κομπλαρισμένη. Ψαράκι.
Πώς το αντιμετώπισες;
-Δεν γινόταν να επαναπαυτώ, μου έκοβε από μικρή, οπότε όταν πήγα να παίξω στο «Και οι Παντρεμένοι έχουν Ψυχή» και είδα πως η πρώτη εκδοχή της κυρίας Ρένας κουβάλαγε κάποια στοιχεία από Λίλη, δειλά δειλά τον άλλαξα. Άρπαξα την ευκαιρία να δείξω τι αξίζω, να αποδείξω ότι δεν είμαι αυτό. Πρόσφατα με ρώτησε μια νέα συνάδελφος πώς τα κατάφερα και ξέφυγα από τη Λίλη και απάντησα «με κλάματα και φωνές». Κάπως έτσι, ξύπνησε η κυρία Ρένα. Όλα θέλουν διεκδίκηση, πάθος, πειθαρχία. Έδωσα προσωπική μάχη για να ξεφύγω από τη Λίλη.
«Δεν είμαστε αριθμοί, ούτε ηλικίες. Ας ξεφύγουμε από το κλισέ».
Θέλω να μου πεις πώς αισθάνεσαι όταν βλέπεις τίτλους του στιλ «Η Κωνσταντίνα Μιχαήλ ποζάρει στα 51 της με μπικίνι και ρίχνει το Instagram».
Εγώ δεν συγκινούμαι ιδιαίτερα από αυτά, δεν με ρίχνουν. Κολακεύεσαι όταν θεωρείς κάτι πολύ σημαντικό ή δεν το περιμένεις. Εγώ ξέρω ότι το σώμα μου το δουλεύω από μικρή. Έχω στο μυαλό μου ότι και μετά από τα 50 είναι φυσικό να είσαι έτσι και όχι να αφήνεσαι. Όλα παλεύονται, κι όπου μπορεί και θέλει να το φτάσει ο καθένας μας. Δεν κολακεύομαι, γιατί κι αυτός είναι ένας προσωπικός αγώνας μου. Ευχαριστώ λοιπόν αλλά ναι- κι αυτό το παλεύω.
Ποια αρετή θεωρείς υπερτιμημένη;
Εμείς οι σύγχρονοι δεν τα πάμε και πολύ καλά με τις αρετές. Να σου πω την αλήθεια, πιστεύω πως δεν έχουμε ιδέα από αυτές. Θα σου πω την τελειότητα, γιατί όπως είπε και ο Νταλί, «μην ανησυχείς γι’ αυτήν, δεν θα την φτάσεις ποτέ».