Ευδοκία Λιάκου-Σοφία Δενδρινού: Κάνουν χειροποίητες σοκολάτες

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΔΗΜΑ
18 ΝΟΕ 2022

Ζωογόνα όνειρα. Συνεργασίες δυνατές. Δεσμοί δυνατότεροι. Η Σοφία Δενδρινού και η Ευδοκία Λιάκου είναι δυο γυναίκες που τόλμησαν. Τόλμησαν να αντικρίσουν κατάματα τις επιθυμίες τους, να ξεβολευτούν, να χαράξουν νέα πορεία στη ζωή τους. Όλα στο «μαζί». Γιατί αν δεν είχαν η μία την άλλη στήριγμα όλα θα ήταν αλλιώς. Το όραμά τους γέννησε το ÉSOPHY, το σοκολατένιο «παιδί» τους που κρύβει μέσα του τη φιλοσοφία και των δύο.

Η Σοφία Δενδρινού και η Ευδοκία Λιάκου γνωρίστηκαν σε κοινό επαγγελματικό περιβάλλον. Πώς από το marketing βρέθηκαν να φτιάχνουν χειροποίητες σοκολάτες;

Το όραμα που λέγαμε. Η καλή συνεργασία που είχαν στο τότε εργασιακό τους περιβάλλον και η καλή επαγγελματική τους σχέση τις οδήγησε να θέλουν να υλοποιήσουν κάτι από κοινού. Οι σκέψεις και οι ιδέες πολλές όμως καμία δεν κατάφερε να νικήσει τη σοκολάτα.

Όταν πήραν τελικά την απόφαση να στήσουν την εταιρεία τους έγιναν και οι ίδιες chocolatiers. Ταξίδεψαν πολλές φορές στο Βέλγιο για να εκπαιδευτούν και να πάρουν την απαιτούμενη πιστοποίηση.

Μπήκαν στον κόσμο της σοκολάτας και έδωσαν τη δική τους νότα κάνοντας πειραματισμούς με υλικά που προσφέρει η Μεσόγειος. Αυτό θα ήταν το σήμα κατατεθέν τους. Το στοιχείο που τις διαφοροποιεί και τους ανοίγει τις πόρτες.

Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson

Η Σοφία Δενδρινού και η Ευδοκία Λιάκου δεν μοιάζουν καθόλου. Η Σοφία είναι ορθολογίστρια. Η Ευδοκία είναι παρορμητική. Η Σοφία θέλει τάξη και έλεγχο. Η Ευδοκία θέλει δημιουργία και απόλυτη ελευθερία.

Έχουν κάνει όμως μεταξύ τους μια ιδιότυπη σιωπηλή συμφωνία. Ξεχωρίζουν τα καλύτερα χαρακτηριστικά τους και τα μπλέκουν σε ένα κουβάρι που το υφαίνουν με επιμέλεια, λαχτάρα και αγάπη.

Ηθική, σεβασμός, κατανόηση, αποδοχή. Λέξεις πολύτιμες. Κομμάτια ενός παζλ που κουμπώνουν όμορφα και φτιάχνουν μια μεγάλη κοινή εικόνα.

Τα χείλη τους γέλασαν και τα μάτια τους βούρκωσαν πολλές φορές κατά τη διάρκεια της κουβέντας μας. Μόνο από χαρά. Και από περηφάνια για όσα κατάφεραν η μία στο πλευρό της άλλης. Μόνο χαρά και περηφάνια για την απόφαση να κυνηγήσουν τα όνειρά τους ενισχύοντας η μία τις ιδέες της άλλης.

Η Σοφία Δενδρινού και η Ευδοκία Λιάκου με τα δικά τους λόγια.

Η Ευδοκία Λιάκου θέλει κάθε σοκολάτα ÉSOPHY να μας ξυπνά αναμνήσεις

«Όταν εκπαιδευόμασταν αντιληφθήκαμε τι είδους σοκολατοποιία θέλουμε να φτιάξουμε. Έτσι προκύπτει και το ”με έμπνευση από τη Μεσόγειο”. Είδαμε ότι εμείς πρώτη ύλη δεν έχουμε. Δεν είμαστε στον Ισημερινό που υπάρχουν οι κόκκοι του κακάο. Κουλτούρα στη σοκολάτα στη λογική του Γάλλου, του Ελβετού, δεν έχουμε.

Τι έχουμε όμως; Έχουμε στη διάθεσή μας πάρα πολλά υλικά. Φρούτα, βότανα, ξηρούς καρπούς. Υλικά που λόγω του ευρύτερου κλίματος της Μεσογείου είναι σε αφθονία σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Είπαμε πάμε να φτιάξουμε σοκολάτες με αυτά τα υλικά. Έχουμε για παράδειγμα σοκολάτα με γιαούρτι και μύρτιλα με έμπνευση το πώς τρώμε στην Ελλάδα το γιαούρτι με γλυκό του κουταλιού ή με φρούτα.

Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης στο Βέλγιο φτιάχναμε σοκολάτες φέρνοντας υλικά από την Ελλάδα. Οπότε εκεί καταλάβαμε την υπεροχή και τη διαφορά των δικών μας πρώτων υλών. Καταλάβαμε ότι με αυτόν τον τρόπο θα είχαμε κάτι ξεχωριστό να πούμε.

Κάποια στιγμή στην αρχή μπήκαμε στη διαδικασία να σκεφτούμε να αφήσουμε το κομμάτι της παραγωγής σε κάποιον συνέταιρο μιας κι εμείς είχαμε το υπόβαθρο στο κομμάτι του μάρκετινγκ. Στην πορεία και στην πράξη καταλάβαμε πόσο δύσκολο ήταν κάποιος άλλος να οραματιστεί αυτό που εμείς είχαμε στο μυαλό μας.

Παράλληλα με τις δουλειές που είχαμε αρχίσαμε να κάνουμε την εκπαίδευσή μας. Απογεύματα, βράδια, ξημερώματα, ξενύχτια κάναμε δοκιμές στις σοκολάτες αφού πρώτα εμπεδώσαμε το θεωρητικό κομμάτι που ήταν απαραίτητο για να μάθουμε πώς «λειτουργεί» η σοκολάτα ως υλικό.

Ο κόσμος της σοκολάτας μάς σαγήνευσε για αυτό και αποφασίσαμε να εκπαιδευτούμε και στο πρακτικό κομμάτι. Η εκπαίδευσή μας γίνεται στο Βέλγιο στη διάσημη ”Ακαδημία σοκολάτας” σε διάστημα 4 ετών με πολλά πήγαινε έλα. Κάναμε πάρα πολλά courses συμπληρωματικά και σε διάφορα κομμάτια και επίπεδα. Όταν πια εκπαιδευτήκαμε και πιστοποιηθήκαμε αρχίσαμε να δουλεύουμε το κομμάτι των συνταγών οι οποίες χρειάζονταν και χρειάζονται πολλές δοκιμές.

Στις κουζίνες των σπιτιών μας, μετά τις δουλειές μας, αρχίζουν οι δοκιμές στη σοκολάτα. Όταν είπαμε πως θα ξεκινήσουμε τη δική μας εταιρεία, κάποιες εταιρείες μάς ζήτησαν να τους ετοιμάσουμε εταιρικά δώρα. Για να το καταφέρουμε αυτό επινοικιάσαμε ένα εργαστήριο για να φτιάξουμε τις παραγγελίες που ήδη είχαμε.

Η πρώτη παραγγελία που είχαμε ήταν για ένα πολύ ιδιαίτερο ρόφημα που έχουμε με ένα κουταλάκι που έχει στη βάση του σοκολάτα, μπαίνει στην κούπα και λιώνει. ”Μπορείτε να μου φτιάξετε 3000 κομμάτια για εταιρικά δώρά;” Εγώ είμαι ο τύπος ”ναι, φύγαμε, το ‘χουμε” επομένως είπα αμέσως ναι, ας το δοκιμάσουμε.

Για δύο εβδομάδες εκείνα τα Χριστούγεννα δεν κοιμηθήκαμε. Ήταν τέτοια η ένταση αλλά και η ανυπομονησία και η χαρά μας που το ευχαριστηθήκαμε. Και ήταν κι ένα σημάδι ότι σωστά έχουμε αποφασίσει, ότι ήμασταν στον σωστό δρόμο.

Τα πρώτα 3 χρόνια ήμασταν οι δυο μας. Η Σοφία κι εγώ. Κάναμε την παραγωγή, κάναμε τη λιανική, κάναμε τα οικονομικά κι ό,τι άλλο χρειαζόταν. Ήταν πολλές οι ώρες, πολλά τα Σάββατα. Η ανταμοιβή μας είναι ότι ο κόσμος πια έχει αρχίσει και ζητά διαφορετική σοκολάτα.

Αυτό έγινε Χριστούγεννα. Μάρτιο παραιτήθηκε η Σοφία και καλοκαίρι εγώ. Το πρώτο μας μαγαζί το ανοίξαμε τον Οκτώβριο του 2018.

Το κλειδί ήταν η συνεργασία μου με τη Σοφία. Ξέραμε και νιώθαμε και οι δύο πως ότι κι αν έχουμε μπροστά μας θα το λύσουμε μαζί. Η συνύπαρξή μας μάς δίνει σιγουριά. Η μία ξέρει πολύ καλά την άλλη σε τέτοιο βαθμό που η μία συμπληρώνει την άλλη ακόμα και στον χαρακτήρα. Ένα κι ένα δεν κάνουν δύο, κάνουν πολλά περισσότερα.

Η πολλή δουλειά σε κάτι που αγαπάς μόνο χαρά μπορεί να σου δώσει. Εμπόδια; Φυσικά και υπάρχουν εμπόδια.

Το επιχειρείν στην Ελλάδα δεν είναι εύκολο και μπορώ να σου πω ότι στην αρχή λέγαμε ”πόσο δύσκολο μπορεί να είναι;” Κι όμως είναι πολύ πιο δύσκολο απ’ ό,τι περιμέναμε. Η συνεργασία μας μάς έδειχνε ότι η επόμενη μέρα είναι εκεί έξω και μας περιμένει οπότε δεν μας πτόησε και δεν μας πτοεί καμία δυσκολία.

Το κάθε βήμα μας είναι μελετημένο και μας εκφράζει. Δεν κάνουμε εκπτώσεις. Έχουμε το ίδιο όραμα, την ίδια υπομονή, την ίδια όρεξη για δουλειά και δημιουργία.

Οι σχέσεις δεν τυχαίνουν. Οι σχέσεις δουλεύονται καθημερινά κι εμείς είμαστε πολύ τυχερές που συναντηθήκαμε και που συνεργαζόμαστε. Η συνεργασία είναι ένας γάμος. Όσο υπάρχει σεβασμός και ξέρεις ότι η ατζέντα είναι κοινή τότε δεν μπορεί να πάει τίποτα λάθος.

Οι συνταγές; Έχουμε πολύ μεγάλη φαρέτρα. Η Σοφία, δεν με αφήνει να τις βγάλω όλες (γέλια). Το κομμάτι της παραγωγής έχει πια πέντε άτομα. Είναι εντυπωσιακό το πώς νιώθουμε με την ομάδα που μεγαλώνει. Έχουμε πολύ ωραία ομάδα, είμαστε περήφανες.

Θέλουμε οι συνταγές μας να έχουν πίσω τους μια ιστορία. Να σου πουν κάτι, να σου θυμίσουν κάτι όταν τις δοκιμάσεις. Έχουμε μια σοκολάτα με φυσικό εκχύλισμα τριαντάφυλλο που όταν τη δοκιμάσεις θα σου προκαλέσει μια νοσταλγία γιατί την έχεις μέσα σου αυτή τη γεύση ως ανάμνηση. Όπως και η σοκολάτα με αλάτι και ελαιόλαδο».

Η Σοφία Δενδρινού δεν θα ξεχάσει ποτέ την πρώτη παραγγελία που έφτιαξαν

«Η αρχή έγινε με την πρώτη παραγγελία για τα εταιρικά χριστουγεννιάτικα δώρα. Η Ευδοκία είπε αμέσως ναι. Τη σκουντούσα κάτω από το τραπέζι (γέλια). Κάναμε μια ωραία παρουσίαση και μας ζήτησαν 3000 τεμάχια. Εμείς, τότε τα κάναμε όλα στο χέρι, δεν είχαμε επαγγελματικά μηχανήματα για αυτό και επινοικιάσαμε έναν χώρο που είχε μηχανήματα. Για εμάς το κομμάτι της ασφάλειας είναι πολύ σημαντικό.

Για να προλάβουμε, δεν κοιμόμασταν. Δεν ξέραμε τι σημαίνει 3000 τεμάχια. Δεν ξέραμε πώς θα τελειώσουμε. Ήμασταν μόνο οι δυο μας. Άγχος και χαρά μαζί.

Όση εμπειρία κι αν έχεις, όσα κι αν σκεφτείς εκ των προτέρων, πάντα κάτι θα προκύψει και θα πρέπει να το διαχειριστείς.

Δεν ξέραμε αν είναι μέρα ή νύχτα. Κι εκεί είπα ”δεν γίνεται, θα παραιτηθώ από τη δουλειά μου”. Στην αρχή λέγαμε θα τα καταφέρουμε παίρνοντας άδειες. Πού να προλάβουμε; Δεν είχαμε απλά να παράξουμε. Η παραγγελία ήταν ένα ολόκληρο κόνσεπτ. Παραδώσαμε την παραγγελία 22 Δεκεμβρίου, ήμασταν δυο ημέρες νωρίτερα έτοιμες από το άγχος μήπως και δεν προλάβουμε.

Το θυμάμαι σαν τώρα. Χτύπησε το τηλέφωνο 2 Ιανουαρίου από την εταιρεία που είχαμε παραδώσει την παραγγελία. Το πρώτο που σκέφτηκα; ”Να δεις που κάτι δεν πήγε καλά, είπα”. Το σήκωσα. ”Κορίτσια έχει γίνει χαμός, έχουν ενθουσιαστεί. Θέλουμε άλλα 500 τεμάχια”. Νιώσαμε πως και χώρος στην αγορά υπήρχε και αποδοχή είχαμε. Κάναμε τσεκ σε όλα αυτά που είχαμε εμείς θέσει εξαρχής ως στόχους.

Το κομμάτι του επιχειρείν είναι ένα άλλο κεφάλαιο, τελείως διαφορετικό. Είναι εκατό χιλιάδες πράγματα ταυτόχρονα, άλλα τεράστιας σημασίας κι άλλα τελείως ασήμαντα, τα οποία είναι όλα δικά σου και πρέπει να τα διαχειριστείς.

Αν είχαμε να συμβουλεύσουμε κάτι οποιονδήποτε ξεκινήσει κάτι δικό του – και μιλάω εξ ονόματος και των δύο- είναι να μην το τολμήσει αν δεν έχει δίπλα του συνεργάτες που να εμπιστεύεται.

Το τι θα κάνεις στη δουλειά θα το βρεις. Τη συνεργασία δεν μπορείς να βρεις. Το να υπάρχει σεβασμός, αποδοχή, κατανόηση, ηθική, καμία ατζέντα μεταξύ των συνεργατών χρειάζεται συνεχή δουλειά και προσπάθεια.

Το πιο απλό; Έχεις διαφορετική άποψη. Εμείς, είμαστε πολύ διαφορετικοί άνθρωποι στο τι πιστεύουμε ότι πρέπει να γίνει. 9 στις 10 φορές θα διαφωνήσουμε αλλά κάνουμε αμφότερες πίσω σε κομμάτια που ξέρουμε ότι η άλλη τα κατέχει περισσότερο.

Θα κάνουμε και λάθη αλλά δεν πειράζει, όλα είναι μέσα στο παιχνίδι. Ξέρουμε και οι δύο ότι το ÉSOPHY το αγαπάμε εξίσου και θέλουμε το καλύτερο. Για ‘μενα εκεί αρχίζει και τελειώνει, στη συνεργασία. Ούτε το πού θα βρεις τα λεφτά, ούτε το αν θα πάρεις τη σωστή απόφαση.

Αν θα το κάναμε μόνες μας; Εγώ, σίγουρα όχι, δεν θα το τολμούσα. Η Ευδοκία, λέει όχι, αλλά πιστεύω θα το έκανε. Ξέρεις πόσο ωραίο είναι να το μοιράζεσαι όλο αυτό; Και το καλό και το κακό. Πόσες φορές έχουμε κλάψει μαζί. Ακόμα και τα ξενύχτια είναι διαφορετικά όταν έχεις κάποιον δίπλα σου.

Δεν υπάρχει ανάμεσά μας εγωισμός και ανταγωνισμός. Υπηρετούμε και οι δύο το κοινό μας όραμα και έχουμε καταλάβει ότι και οι δύο χρειαζόμαστε στο μεγάλωμα του ”παιδιού” μας.

Ούτε για ένα δευτερόλεπτο δεν το έχουμε μετανιώσει.

Ήμουν νέα μαμά όταν είπαμε πάμε να το κάνουμε. Είχα πολλή υποστήριξη σε όλο αυτό και από την Ευδοκία και από την οικογένειά μου. Έβαλαν πλάτη κι αυτό είναι σημαντικό. Μπορεί να έχασα λίγο τον ύπνο μου αλλά τις βρήκα τις ισορροπίες μου. Γιατί και τελικά το παιδί σου τι θέλει; Μια ηρεμία στην οικογένεια, μια μαμά χαρούμενη και γεμάτη.

Δεν είναι απλή υπόθεση η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα. Είναι δύσκολη. Έχεις εκπλήξεις και δεν είναι και ξεκάθαρη στο τι πρέπει να κάνεις για να φτάσεις εκεί που θέλεις. Μπορεί να μπερδευτείς, να χάσεις τον δρόμο σου. Και μιλάω για τα διαδικαστικά του να στήσεις μια επιχείρηση.

Έχουμε κάνει βήματα για την αγορά του εξωτερικού που μπορεί να είναι πιο ανταγωνιστική αλλά ταυτόχρονα είναι πολύ πιο ώριμη. Μετά την πρώτη μας συμμετοχή στη food expo ξεκινήσαμε δειλά δειλά κάποιες συνεργασίες. Μας ενδιαφέρει πολύ το κομμάτι του εξωτερικού. Έχουμε μια πολύ σημαντική παγκόσμια συνεργασία με τη Rémy Cointreau (στην Ελλάδα της ανήκει το Metaxa). Φτιάχνουμε έξι κωδικούς, σοκολάτες και ντραζέ, για να συνοδεύσουν τα δύο premium ποτά Metaxa. Αυτές οι σοκολάτες διακινούνται σε δέκα χώρες. Αυτή ήταν μια πρώτη συνεργατική εξαγωγική δραστηριότητα που έχει πάει πολύ καλά.

Το καλοκαίρι κάναμε την πρώτη μας εξαγωγή στην Αμερική. Μας στέλνουν φωτογραφίες με τις σοκολάτες μας σε σταντ στην Αμερική. Είναι πάρα πολύ συγκινητικό να ξέρεις ότι το προϊόν σου έχει φτάσει τόσο μακριά.

Πριν καν φτιάξουμε τις συσκευασίες λέγαμε: ”φαντάσου να περπατάς μια μέρα στον δρόμο και κάποιος να περνά από δίπλα σου και να τρώει τη σοκολάτα μας”. Και τώρα μας έστειλαν φωτογραφίες από μαγαζιά στη Μασαχουσέτη με τις σοκολάτες μας. Ήρθε αυτή η στιγμή. Είπαμε η μία στην άλλη ”εμείς το έχουμε κάνει όλο αυτό”».

ÉSOPHY: Λεωφόρος Κηφισίας 357

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ