Ήβη Καϊσερλή, τρανς γυναίκα, σεξεργάτρια, ακτιβίστρια, ΑΝΘΡΩΠΟΣ
- 16 ΙΟΥΝ 2022
«Έπαψαν να με ενοχλούν τα αρνητικά σχόλια. Φτάνεις κάποια στιγμή και λες: ”ως εδώ. Ή θα ζήσω όπως θέλω εγώ ή θα ζήσω όπως όλοι οι άλλοι θέλουν”. Και τελικά επιλέγεις μετά από κόπο και δουλειά να ακολουθήσεις τον δικό σου δρόμο». Αυτή είναι η Ήβη Καϊσερλή. Μια γυναίκα που κατόρθωσε να κλείσει τα αυτιά της στα ουρλιαχτά και να ακούσει μονάχα της εσωτερική της φωνή. Τη φωνή που της έλεγε να ζήσει όπως εκείνη επιθυμούσε.
Η Ήβη Καϊσερλή γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κω. Πολύ νωρίς κατάλαβε πως ήταν ένα παιδί διαφορετικό από τα άλλα. Τότε δεν ήξερε. Τότε μόνο ένιωθε. Τότε μόνο ακολουθούσε το ένστικτό της.
Η Ήβη Καϊσερλή μεγάλωσε. Πάλεψε με εξωτερικούς εχθρούς, με δικούς της δαίμονες, με μια κοινωνία που την αντιμετώπιζε ως «αουτσάιντερ». Η Ήβη Καϊσερλή είναι μια τρανς γυναίκα με έντονη ακτιβιστική δράση.
Θα μπορούσα να γράφω λέξεις για να την περιγράψω. Μία όμως νομίζω αρκεί για να γίνει η γνωριμία. Η Ήβη Καϊσερλή είναι άνθρωπος. Σαν όλους εμάς. Ένας άνθρωπος που πληγώνεται, που πονά, που αγωνιά για το αύριο, που ζει το τώρα, που χαίρεται, που αγαπά, που αγαπιέται.
Μας μιλά για τη ζωή στην Κω, για την απόφαση να έρθει στην Αθήνα, για τους γονείς της, για τη σεξεργασία, για το ταξίδι προς την αυτογνωσία.
«Υπάρχουν άτομα που ντρέπονται, που δεν θέλουν να το μάθει κανείς. Εγώ μιλάω γιατί κουράστηκα να ντρέπομαι για κάτι που δεν είναι ντροπή».
Ας γνωρίσουμε την Ήβη Καϊσερλή
Κατάλαβα από πολύ νωρίς ότι κάτι είναι διαφορετικό με εμένα. Ήμουν στο Δημοτικό όταν το ένιωσα και φαινόταν και από τους έμφυλους ρόλους που επέλεγα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.
Ήταν κάτι αυθόρμητο, κάτι εγγενές, κάτι ενστικτώδες όλο αυτό που ένιωθα. Δεν μπορούσα τότε να το εξηγήσω, δεν είχα τα απαιτούμενα γνωστικά εργαλεία να το ερμηνεύσω.
Συγκρουσιακά και ενοχικά συναισθήματα είχα. Στις κλειστές κοινωνίες καλείται κανείς να μπει σε ένα πολύ συγκεκριμένο καλούπι, να συμπεριφέρεται με συγκεκριμένο τρόπο και να εκφράζεται επίσης με πολύ συγκεκριμένο τρόπο.
Ένιωθα την απόλυτη καταπίεση. Νιώθω σαν κάποιος να μου στέρησε την παιδική και εφηβική μου ηλικία. Δεν τις έζησα, όπως θα έπρεπε και όπως θα ήθελα. Οι συνθήκες τότε ήταν πολύ πιο δύσκολες απ’ ό,τι είναι τώρα.
Από πολύ νωρίς επικοινωνώ τα όσα αισθάνομαι και στους γονείς μου, χωρίς να ξέρω κι εγώ η ίδια ακριβώς τι μου συμβαίνει. Στην αρχή νόμιζα πως είμαι γκέι, αλλά μεγαλώνοντας αντιλήφθηκα πως δεν ήταν αυτό. Μίλησα από πολύ νωρίς, γύρω στα 15, και στους γονείς και στους φίλους μου.
Δεν ήταν τόσο μια ανοιχτή κουβέντα. Κατά τη διάρκεια ενός καυγά με τους γονείς μου έκανα την αποκάλυψή μου. Ήταν πολύ υποστηρικτικοί οι γονείς μου. Μου είπαν πως δεν έχουν κανένα πρόβλημα. Οι γονείς μου με αγαπούσαν πάρα πολύ, αλλά ήταν άνθρωποι φτωχοί χωρίς μόρφωση και δεν μπορούσαν να με καταλάβουν.
Δεν ήξεραν πώς να με αγαπήσουν σωστά. Έκαναν το καλύτερο που μπορούσαν. Μορφώθηκαν κι αυτοί μαζί με εμένα στην πορεία για να μπορέσουν να με πλησιάσουν.
Άργησα πολύ να ωριμάσω. Βρισκόμουν σε έναν συνεχή πόλεμο. Έβλεπα παντού εχθρούς και δεχόμουν από παντού επιθέσεις μέχρι να καταλάβω ότι υπάρχει και κάτι άλλο πέρα από αυτό. Οπότε, δεν νομίζω ότι με βοήθησε πολύ η αγάπη των γονιών μου. Είναι κρίμα που το λέω, αλλά δεν με βοήθησε πολύ.
Δεχόμουν συνεχείς παρενοχλήσεις και κακοποιητικές και παραβιαστικές συμπεριφορές. Δεν μου έφτανε να με αγαπάει η μαμά μου, ήθελα αποδοχή από πολύ κόσμο. Ακούγεται προνομιούχο, αλλά έτσι ένιωθα τότε. Ξέρω ανθρώπους που θα το αντάλλασσαν αυτό για τη γονεϊκή αγάπη.
Στην κλειστή κοινωνία του νησιού έρχομαι αντιμέτωπη με ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών. Κοροϊδία, προκατάληψη, συγκατάβαση. Εκ των υστέρων, μπορώ να πω πως πιο πολύ από όλα νομίζω με ενοχλούσε η συγκατάβαση.
Λύπηση και οίκτος. Κι αυτό το εισέπραττα. Ήταν ένα ανάμεικτο πράγμα όλο αυτό που ένιωθα. Όλο αυτό που με έκαναν να νιώθω.
Από την Κω φεύγω στα 18 για να έρθω στην Αθήνα να σπουδάσω Αρχές Εφαρμοσμένων Τεχνών και αργότερα Μόδα. Είχαν ήδη φύγει από το νησί οι δύο πολύ κοντινοί μου φίλοι οπότε αισθανόμουν πως δεν μπορώ άλλο και θέλω να γνωρίσω και κάτι διαφορετικό.
Στην Αθήνα η ζωή μου δεν ήταν και πάρα πολύ εύκολη. Ήταν σίγουρα δυσκολότερη απ’ ό,τι είχα φανταστεί ότι θα ήταν. Στην αρχή δεν είχα πού να μείνω. Δεν ήταν εύκολο να βρω σπίτι και λόγω της εξωτερικής μου εμφάνισης και λόγω της οικονομικής μου κατάστασης.
Η αρχή ήταν παράξενη και δύσκολη. Είχα έρθει από ένα χωριό, κουβαλούσα κι εγώ τις δικές μου προκαταλήψεις. Δεν ανοιγόμουν πολύ, δεν πήγαινα σε γκέι χώρους, δεν είχα κινηματική δράση, δεν είχα ταξική συνείδηση. Όλα τότε ήταν πολύ διαφορετικά. Και στην κοινωνία αλλά κυρίως μέσα μου.
Ήμουν φοβισμένη. Και φοβισμένα αντιμετώπιζα ανθρώπους και καταστάσεις.
Όταν ολοκλήρωσα τις σπουδές μου, επέστρεψα στην Κω. Έκανα διάφορα δουλειές για να σταθώ στα πόδια μου. Τότε ήταν που ξεκίνησα και τη διαδικασία της φυλομετάβασης, μετά τα 25 μου.
Ήμουν ένα πολύ ρομαντικό παιδί. Ήθελα να δουλέψω, να με δει ο κόσμος να προσπαθώ, να είμαι κοντά στην οικογένεια και τους φίλους μου, να μην φύγω από το περιβάλλον μου.
Στο νησί ήμουν πάντα αουτσάιντερ. Δεν κρυβόμουν, ζούσα πολύ ανοιχτά, δεν ντρεπόμουν να εκφραστώ και να εκφράσω την άποψή μου κι αυτό που σκέφτομαι. Στις μικρές κοινωνίες οι κώδικες είναι πολύ διαφορετικοί. Ένας άνθρωπος που λέει τη γνώμη του και αντιτίθεται στους πολλούς θεωρείται γραφικός. Κι ως τέτοιον άνθρωπο με αντιμετώπισαν αρκετές φορές.
Έχω βιώσει κι έχω γίνει αποδέκτης όλου του φάσματος των αρνητικών συναισθημάτων και συμπεριφορών. Σε κάποια φάση της ζωής μου αυτές οι συμπεριφορές με πείσμωσαν και είπα ότι εγώ θα κάνω αυτό που νομίζω κι όποιος μείνει δίπλα μου, ας μείνει και δεν με ενδιαφέρουν οι υπόλοιποι.
Φτάνεις σε ένα σημείο που πρέπει να αποφασίσεις αν θα ζήσεις μια ζωή όπως εσύ τη θέλεις ή θα προσπαθείς για πάντα να κάνεις και να γίνεις αυτό που θέλουν οι υπόλοιποι. Μου πήρε πολύ καιρό και να το συνειδητοποιήσω και να το αποφασίσω. Φτάνεις όμως και λες «ως εδώ». Η ζωή είναι πολύ μικρή για να είναι τόσο θλιβερή.
Λίγο μετά τα 25 μπαίνει στη ζωή μου η σεξεργασία. Έφτασα να κάνω τρεις δουλειές και πάλι δεν μπορούσα αντεπεξέλθω οικονομικά. Η φυλομετάβαση έχει μεγάλο κόστος.
Η σεξεργασία ήταν μια αναγκαστική επιλογή. Κάνοντας τη φυλομετάβαση βλέπεις ότι κλείνουν πολλές πόρτες. Κάπως απογοητεύεσαι κιόλας. Είναι πολλά τα ανοιχτά μέτωπα και δεν έχεις χρόνο να το φιλοσοφήσεις. Από τότε μέχρι και σήμερα δεν έχω καταφέρει να ξεκολλήσω από τη σεξεργασία. Μπήκα σε όλο αυτό για να καταφέρω να επιβιώσω και να φέρω την εικόνα μου σε ένα σημείο που θα ήθελα.
Μιλώντας για το σήμερα, η σεξεργασία με ζορίζει παραπάνω από όταν ξεκίνησα. Έχει μειωθεί η υπομονή μου, οι αντοχές μου κι έχω κουραστεί να προσπαθώ όλη μου τη ζωή. Έχω κουραστεί. Θα ήθελα σε αυτή τη φάση και σε αυτή την ηλικία να μπορώ να βιοπορίζομαι άνετα και να μπορώ να χαλαρώσω χωρίς να έχω συνεχή αγωνία για το τέλος του μήνα.
Σε αυτή τη δουλειά δεν φοβήθηκα. Έτυχε να μην μου συμβεί ποτέ κάτι περίεργο. Έχει τύχει να διαφωνήσω, να λογοφέρω αλλά μέχρι εκεί. Νομίζω, πως περισσότερο ανησυχεί κάποιος για τη δική του την υπόληψη αν συμβεί κάτι και βάλω τις φωνές. Ίσως για αυτό.
Δεν με ενδιαφέρουν πια τα αρνητικά σχόλια. Δεν με νοιάζουν καθόλου. Στα Χανιά έχω έναν δικό μου κύκλο ανθρώπων που τους έχω επιλέξει και με έχουν επιλέξει. Ο καθένας επιλέγει με ποιους θα συναναστρέφεται και ανάμεσα σε ποιους θέλει να ζει.
Η δουλειά με τον εαυτό μου δεν σταματά ποτέ. Είναι ένα ταξίδι που δεν τελειώνει ποτέ. Πρέπει συνεχώς να εξετάζουμε το προνόμιό μας, το πλαίσιό μας.
Το νομοθετικό πλαίσιο είναι πολύ δύσχρηστο και αφορά μόνο τους ανθρώπους που δουλεύουν σε οίκο ανοχής. Στην ουσία δεν εξυπηρετεί σε τίποτα και μάλιστα συντηρεί μαι παραοικονομία μεγάλη. Πάγιο αίτημα του κινήματός μας να γίνουν ριζικές αλλαγές. Το μεγαλύτερο μέρος των σεξεργατριών δεν είναι αυτό που απασχολείται σε χαρακτηρισμένα οικήματα. Θέλουμε να είμαστε νόμιμοι, να έχουμε κατοχυρωμένα δικαιώματα.
Θα ήθελα σεξουαλική αγωγή, διαφορετικού τύπου παιδεία στα σχολεία. Δεν μιλάμε για κάποιας μορφής κατήχηση αλλά για παροχή ουσιαστικής βοήθειας σε παιδιά σαν εμένα που κι αυτά από νωρίς έχουν ανησυχίες.
Να μάθουν τα παιδιά από μικρά πως δεν είναι κακό να έχεις διαφορετική σεξουαλικότητα, να γνωρίζουν για τη σεξουαλική υγεία, για το τι είναι συναίνεση. Όλα αυτά είναι πολύ βασικά. Από πού αλλού να το πιάσουμε, αν όχι από εκεί;
Υπάρχουν θεσμικοί και κοινωνικοί αποκλεισμοί που οφείλονται και στις προκαταλήψεις και στην ελλιπή νομοθεσία. Πρέπει να γίνουν αλλαγές. Οφείλω να αναγνωρίσω τις υπεράνθρωπες προσπάθειες που κάνουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τα σωματεία, όμως η ελληνική κοινωνία κινείται με πάρα πολύ αργούς ρυθμούς.
Δεν υπάρχει κυρίαρχο συναίσθημα στη ζωή μου. Είμαι ένας άνθρωπος του σήμερα, με όλες τις αγωνίες και τους φόβους που έχουν όλοι.