Κωνσταντίνα Ντιναπόγια: «Η ζωή είναι χορός»

Η Κωνσταντίνα Ντιναπόγια μιλά στο LadyLike για τη σχέση της με τον χορό, για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει μία γυναίκα χορεύτρια στην Ελλάδα, τη σημαντικότερη συμβουλή που έχει κρατήσει από τους δασκάλους της και μας καλεί να παρακολουθήσουμε το πρωτότυπο project #COVereD στον ανανεωμένο ιστορικό ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ ΑΒ την Πέμπτη 15 Ιουλίου στις 9.00 μ.μ.

Στο πλαίσιο της στήριξης του πολιτισμού από τον Δήμο Αθηναίων και τους φορείς του, μέσω του Culture Is Athens / Ο πολιτισμός είναι η Αθήνα, ο ΑΒ, από τις 2 Ιουλίου 2021, έχει ανοίξει τις πόρτες του και φωτίζει τη γειτονιά των Άνω Πατησίων, κυριολεκτικά και μεταφορικά.

Τι είναι ο χορός για εσένα; Τι σημαίνει;

Η ζωή είναι χορός. Ξεκινώ την ημέρα μου ξυπνώντας το σώμα μου, οργανώνω τις κατευθύνσεις μου, εναλλάσσω τις ταχύτητες, τις ποιότητές μου και χρησιμοποιώ παύσεις όταν τις έχω ανάγκη. Αν έχεις μυηθεί στην τέχνη του χορού, χορεύει ακόμη και η ανάσα σου.

Αν έχεις εθιστεί στην τέχνη του χορού και είσαι κλεισμένος σε ένα άδειο δωμάτιο έχεις έναν πολύτιμο χρόνο να αξιοποιήσεις χρωματίζοντας την ψυχή σου. Ο χορός είναι η λύτρωση, η συγχώρεση, η προσευχή, η εκτόνωση και η αποδοχή. Είναι μια ιστορία που θέλεις να αφηγηθείς, αλλά καμία λέξη δεν την εκφράζει καλύτερα απ’ ό,τι η κίνηση.

Πότε κατάλαβες ότι θα ασχοληθείς επαγγελματικά με τον χορό;

Από πολύ μικρή είχα το όνειρο του να γίνω χορεύτρια και να ταξιδεύω με διάφορες ομάδες. Έτσι ένιωθα από 3,5 χρόνων όπου φόρεσα τα πρώτα μου ballet slippers. Τη μοιραία απόφαση να ασχοληθώ επαγγελματικά με τον χορό, την πήρα μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, κατά τη διάρκεια ενός μαθήματος που παρακολουθούσα στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πατρών από όπου αποφοίτησα.

Συγκεκριμένα, ήταν το μάθημα της ιστορίας χορού, όπου η καθηγήτριά μας πρόβαλε μια από τις σύγχρονες εκδοχές της λίμνης των κύκνων. Αναγνωρίζω πως πρόκειται για μια σχολή που στήριξε τα βήματά μου στον χορό όσο αφορά στη δραματουργία, την performance, τη χορογραφία καθώς και το γενικό ιστορικό υπόβαθρο που πρέπει να έχει ένας καλλιτέχνης, ωστόσο μου έλειπε ο χορός.

Ο χορός είναι επανάσταση που ενεργοποιεί το σώμα και την ψυχή;

Ακριβώς, ο χορός μαρτυρά βαθύτερα πράγματα για εμάς. Η Pina Bausch έλεγε «δεν με ενδιαφέρει πώς κινούνται οι άνθρωποι αλλά τι τους κινεί». Η κίνηση δεν διαχωρίζει το σώμα από τον νου και την ψυχή, είναι όλα ένα.

Ο σύγχρονος χορός σε έκανε να νιώθεις μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης;

Σαφώς. Θα προσθέσω πως ο σύγχρονος χορός είναι κυρίως ο λόγος που συνεχίζω να χορεύω. Μου χαρίζει την ελευθερία να μοιραστώ τους προβληματισμούς μου. Άλλωστε ο ρεαλισμός έχει τις πτώσεις και τις επαναφορές του.

Όλα τα επαγγέλματα έχουν δυσκολίες. Ποιες είναι οι δυσκολίες του δικού σου επαγγέλματος;

Η πρωταρχική δυσκολία του χορού ως επάγγελμα είναι ακριβώς ότι δεν αντιμετωπίζεται σαν επάγγελμα, αλλά σαν χόμπι στη χώρα μας. Η Ελλάδα έχει ένα πολύ δυνατό χορευτικό δυναμικό, αλλά δεν έχει καταφέρει να το κρατήσει. Πολλοί χορευτές αναζητούν καλύτερη επαγγελματική αποκατάσταση στο εξωτερικό. Οι χορευτές που παραμένουν στη χώρα μας ζουν από περισσότερες από μία δουλειές και δεν είναι λίγοι αυτοί που δεν κάνουν οικογένεια αφού προσπαθούν οι ίδιοι να εξασφαλίσουν τη δική τους επιβίωση.

Μια χορεύτρια από τη στιγμή που αποφασίζει ότι θα ασχοληθεί με αυτό το επάγγελμα επενδύει τα χρήματά της για χρόνια πέραν των σπουδών, σε σεμινάρια αφού πρόκειται για μια τέχνη που συνεχώς εξελίσσεται. Τα έσοδα μιας χορεύτριας δεν ξέρω αν ανταποκρίνονται ποτέ στα συνολικά έξοδα και τον κόπο της.

Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισες, μέχρι στιγμής, στην καριέρα σου;

Η μεγαλύτερη πρόκληση μέχρι στιγμής ήταν το έργο που αφιέρωσα στην Ελένη Τοπαλούδη. Το χοροθέατρο “404 Permission Not Found” αποτελούνταν συνολικά από πέντε συντελεστές καθένας εκ των οποίων είχε διαφορετική δράση επί σκηνής. Καθ’ ότι ο βοηθός μου, Luis Mestre, βρισκόταν στην Πορτογαλία οι πρόβες μαζί του ήταν διαδικτυακές γεγονός που με έκανε να αναλάβω πολλές ευθύνες πέραν του σκηνοθετικού-χορογραφικού μέρους αλλά και ευθύνες διαδικαστικές που αφορούσαν την παραγωγή, το θέατρο, την επικοινωνία και την προώθηση, τα οποία έπρεπε να διευθετήσω η ίδια.

Ένας σκηνοθέτης-χορογράφος καλείται να αντεπεξέλθει σε μεγάλες προσδοκίες, κυρίως όταν αναλαμβάνει μόνος του το στήσιμο μιας ολόκληρης παράστασης. Πέραν αυτού, η θεματική του έργου ήταν τέτοια που η έρευνά μας κινήθηκε σε βιαιοπραγίες εις βάρος γυναικών σε κάθε μεριά του πλανήτη. Τα περιστατικά που καταγράψαμε ήταν τόσα πολλά αλλά και τόσο ποικίλα που ήταν εύλογο αυτό το έργο να με στιγματίσει αφού αντιλήφθηκα πως ζω σε μια κοινωνία όπου η θέση της γυναίκας απειλείται καθημερινά σε πολλούς τομείς.

Η σημαντικότερη συμβουλή που κράτησες από τους δασκάλους σου;

Έχω κρατήσει τη λέξη “more”. Την έχω γράψει με κεφαλαία τεράστια γράμματα χρώμα κόκκινου σε λευκό χαρτόνι και την έχω κολλήσει στην ντουλάπα μου ώστε να τη βλέπω κάθε μέρα. Το «περισσότερο» αφορά την προσπάθεια που πρέπει να καταβάλω ακόμη και όταν αισθάνομαι ότι κάτι είναι έτοιμο. Πάντα υπάρχουν τα περιθώρια βελτιστοποίησης, τα όρια είναι για να καταρρίπτονται και εκεί συνειδητοποιείς πως δεν υπάρχουν όρια. Μπορείς να είσαι δώδεκα ώρες σε μια επαναλαμβανόμενη performance και μετά την ολοκλήρωσή της να έχεις αστείρευτη ενέργεια.

Πώς μπορεί ένας χορευτής να θωρακίζει τον εαυτό του -ψυχικά και σωματικά- για να αντεπεξέλθει μπροστά στο κοινό;

Αρχικά, όταν νοσεί το σώμα και η ψυχή είναι καλό να δίνουμε τον χρόνο επούλωσης που χρειάζεται. Το σώμα μας είναι το εργαλείο της δουλειάς μας όπως και η ψυχική μας υγεία. Αν τα αψηφήσεις, τότε το αποτέλεσμα θα φέρει μεγαλύτερη βλάβη. Πέραν των μαθημάτων ή προβών μας, οφείλουμε να επικεντρωνόμαστε στην προετοιμασία του σώματός μας, την αποθεραπεία του καθώς και την ξεκούρασή του.

Εξίσου σημαντικό είναι να φιλτράρουμε την άποψη του κοινού, ή των συναδέλφων μας και να μην σκεφτόμαστε ή δρούμε ανταγωνιστικά σε σχέση με αυτούς, αλλά να προσπαθούμε για την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Στο πρόσφατο έργο μου με τίτλο «Υπο|Μονη» που παρουσίασα στο Patras Art Festival – PAF αναφέρομαι στην αντιπαλότητα που υπάρχει ως και τις μέρες μας μεταξύ των γυναικών. Μια έχθρα που αναπαράγεται με τα χρόνια από την πατριαρχία και δεν είναι εύκολα ορατή.

Η κάθε χορογραφία χρειάζεται να έχει ένα δραματουργικό ρόλο όταν προσπαθεί να περάσει κάποιο μήνυμα;

Κάθε χορογράφος που επιχειρεί να περάσει ένα μήνυμα χρειάζεται όχι μόνο τη δραματουργία ως βοήθημα, αλλά και να είναι πιστή σε αυτήν όσο το δυνατόν περισσότερο γίνεται, χωρίς να επηρεάζεται από προσωπικές αισθητικές ή επιθυμίες.

Πώς βλέπεις την εξέλιξη του χορού στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια;

Σε γενικές γραμμές η Ελλάδα όσο αφορά στον χορό κινείται με αργούς ρυθμούς. Αν κάτι έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια προς το καλύτερο θα έλεγα πως είναι οι ίδιες οι χορεύτριες που αποφασίζουν να πορευτούν μόνες τους ξεκινώντας το δικό τους εγχείρημα στις επαρχίες. Χάρη σε αυτές τις γυναίκες είχα κι εγώ τη δυνατότητα να αποφοιτήσω από την Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού της Πάτρας, στην πόλη όπου έζησα. Μάλιστα, τα τελευταία καλοκαίρια πραγματοποιείται το Φεστιβάλ Χορού Lab the Dance Patras και πρόσφατα το Φεστιβάλ Τεχνών Patras Art Festival-PAF.

Πες μας λίγα λόγια για το ξεχωριστό project #COVereD. Τι θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε;

Το πρωτότυπο project #COVereD αποτελείται από δεκαπέντε Video Dance έργα-μαρτυρίες για την πανδημία. Δέκα καλλιτέχνες από την Ελλάδα και την Πορτογαλία αφηγούνται τις δικές τους ιστορίες με ειλικρίνεια μέσω της κίνησης, της εικόνας και του ήχου. Είχα τη χαρά να σκηνοθετήσω και να χορογραφήσω δέκα υπέροχους συνεργάτες με πολλές ιδέες και μεγάλη ανάγκη να εκφράσουν τον εγκλεισμό όπως τον βίωσε ο καθένας τους ξεχωριστά.

Η απόσταση δεν μας εμπόδισε καθώς χάρη στις διαδικτυακές μας συναντήσεις καταφέραμε στη διάρκεια τριών μηνών να ολοκληρώσουμε το έργο μας. Να ευχαριστήσω το Danzarin για την παραχώρηση του χώρου προβών καθώς και τον Δήμο Αθηναίων, την Τεχνόπολη και το «Ο Πολιτισμός είναι η Αθήνα» για τη φιλοξενία του έργου μας στον ανανεωμένο ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ ΑΒ (Θεοτοκόπουλου 36, Άνω Πατήσια).

Η προβολή θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 15 Ιουλίου στις 9.00 μ.μ. με διάρκεια 90’.

Director/Choreographer: Konstantina Ntinapogia

Performers: Athena Geraniou, Annathalia Karampela, Dimitris Matrakidis, Dionysia Korovesi, Konstantina Ntinapogia, Mirto Krasaki, Niki Boti, Nikola Mikeli, Alexandra Mateus, Gisela Ferreira, Joana Pinto, Matilde Tarrinha.

Ηλεκτρονικά εισιτήρια μέσω Viva.gr: www.viva.gr/tickets/dance/ab-cinema/covered/