Οι γυναίκες του Φωστήρα Καισαριανής βγάζουν κόκκινη κάρτα στα στερεότυπα για το ποδόσφαιρο

Εκεί συνάντησα τη γυναικεία ποδοσφαιρική ομάδα του Φωστήρα Καισαριανής. Μια νεοσύστατη ομάδα που βρίσκεται εντός γηπέδων τα τελευταία 3,5 χρόνια. Η σύνθεσή αποτελείται από αθλήτριες όλων των ηλικιακών ομάδων (από 13 ετών και πάνω). Στον Φωστήρα λειτουργεί και ακαδημία που απευθύνεται σε μικρότερα κορίτσια. Υπάρχουν 2 τμήματα: Από 7 χρονών έως 10 και μετά από 11 έως 15. Επόμενο βήμα είναι η ένταξή τους στη γυναικεία ομάδα.

Το πρώτο πράγμα που παρατηρώ πριν φτάσω στα αποδυτήρια όπου είχα δώσει ραντεβού με την προπονήτρια της ομάδας είναι τα ψηλά βράχια που περικυκλώνουν το γήπεδο με εντυπωσιακό τρόπο. Συνεχίζω την πορεία μου προς τα αποδυτήρια όπου με περιμένουν 4 γυναίκες. Η σεζόν 2023-2024 βρίσκει στο τιμόνι της γυναικείας ομάδας του Φωστήρα Καισαριανής που συνεχίζει την παρουσία του στο πρωτάθλημα της Γ’ εθνικής, την προπονήτρια, Κωνσταντίνα Κατσαΐτη. Η συζήτηση ξεκινάει με την ίδια και την πορεία της στο ποδόσφαιρο.

Κι από εδώ, η γυναικεία ομάδα του Φωστήρα Καισαριανής

«Έπρεπε να δώσουμε ραντεβού 1 ώρα νωρίτερα», μου λέει γελώντας η Κωνσταντίνα Κατσαΐτη που έχει χαράξει μια αξιοσημείωτη πορεία στον ποδοσφαιρικό κόσμο από τότε που ήταν μικρό κορίτσι. «Ήμουν σε ένα μικρό νησί όπου υπήρχε γυναικεία ποδοσφαιρική ομάδα. Μετά ήρθε το μπάσκετ και η ιστιοπλοΐα. Ξεκίνησα και 3 μαζί γιατί μου άρεσε αθλητισμός πάρα πολύ».

Κωνσταντίνα Κατσαΐτη: «Ακολούθησα το ποδόσφαιρο, το οποίο μου έφερε μια σημαντική διάκριση ως μέλος της Εθνικής Γυναικών το 1996».

«Τότε δεν υπήρχαν τμήματα κορασίδων και νεανίδων. Η ομοσπονδία αναγκάστηκε να φτιάξει νεάνιδες λίγους μήνες αργότερα, αλλά η ομάδα δεν συνέχισε. Εμείς ανοίξαμε και κλείσαμε αυτό το κεφάλαιο. Οπότε όσες συνεχίσαμε, πήγαμε όλες κατευθείαν στην ομάδα των γυναικών. Η ανανέωση της Εθνικής Ομάδας έγινε με εμάς. Και σε αυτή τη φάση ακολούθησα το ποδόσφαιρο.

Ακολούθησε η Ολυμπιακή ομάδα και στη συνέχεια ήρθε η προπονητική που μου άρεσε πάρα πολύ. Γι’ αυτό και έβγαλα δίπλωμα προπονητικής. Είχα ήδη στο πίσω μέρος του μυαλού μου ότι κάποια στιγμή θα ασχοληθώ και προπονητικά με το άθλημα. Όταν σταμάτησα την ενεργό δράση ως ποδοσφαιρίστρια, μου ήρθε κατευθείαν η πρόταση. Δεν υπήρξε μεταβατική περίοδος. Από ποδοσφαιρίστρια έγινα προπονήτρια», λέει η Κωνσταντίνα Κατσαΐτη.

Η Κωνσταντίνα Κατσαΐτη μεγάλωσε την Αίγινα και στην ηλικία των 10 ετών έπαιξε πρώτη φορά ποδόσφαιρο. Αγωνιζόταν για την γυναικεία εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Ελλάδας από το 1994 έως το 2014 και ήταν ένα από τα βασικά στελέχη της ολυμπιακής ομάδας ποδοσφαίρου γυναικών που αγωνίστηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα απέναντι στη Βραζιλία, τις ΗΠΑ και την Αυστραλία.

«Προσωπικό κατόρθωμα θεωρώ τη συμμετοχή μου στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2004 στην Αθήνα. Συλλογικό κατόρθωμα την πρόκριση με την ομάδα της Αίγινας στις 16 καλύτερες της Ευρώπης, όπου παίξαμε με μεγαθήρια όπως την Άρσεναλ και την Μπιλμπάο. Θα μου μείνουν αξέχαστες αυτές οι στιγμές για διαφορετικούς λόγους αλλά πάντα μέσα στα πλαίσια του ποδοσφαίρου», μου απαντάει όταν τη ρώτησα ποιο θεωρεί το highlight της καριέρας της.

Η κουβέντα συνεχίζεται με την Χαρά που είναι 30 ετών. Η αγάπη της για το ποδόσφαιρο ξεκίνησε μέσα στη γυναικεία ομάδα του Φωστήρα Καισαριανής. «Η επαφή μου με το ποδόσφαιρο ξεκίνησε πριν από περίπου ένα χρόνο. Έμαθα για τον Φωστήρα από μια φίλη μου. Ήθελα πάρα πολύ, πάντα να κάνω κάτι τέτοιο, αλλά δίσταζα επειδή δεν είχα την εμπειρία. Η φίλη μου με συμβούλευσε πως η καλή διάθεση αρκεί».

Χαρά: «Σαν παιδί δεν μου είχε δοθεί η επιλογή να παίξω ποδόσφαιρο. Σε όποιον το είχα πει δεν με είχε ενθαρρύνει κανείς. Από την οικογένεια μου προφανώς μέχρι και τους γυμναστές στο σχολείο. Πριν το 2000, ήταν λίγο περίεργα».

Τον λόγο παίρνει η Δήμητρα που είναι 32 ετών, αλλά έχει «προϋπηρεσία» στο ποδόσφαιρο. Η επαφή της με το ποδόσφαιρο ξεκινά από τότε που σπούδαζε στην Κρήτη. «Είχα δει μια ανακοίνωση από ένα σχολείο στην περιοχή που έμενα ότι δημιουργείται γυναικεία ομάδα. Έτσι ξεκίνησα. Μετά πήγα σε 2 ομάδες στην Κρήτη και συνέχισα στην Αθήνα».

Δήμητρα: «Η γυναικεία ομάδα του Φωστήρα Καισαριανής ξεκίνησε γιατί υπήρχε ζήτηση. Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει και αναπτύσσεται περισσότερο το γυναικείο ποδόσφαιρο».

«Από πολύ μικρή εννοείται έπαιζα ποδόσφαιρο και μπάσκετ με τα αγόρια του σχολείου αλλά όλοι ήταν αρνητικοί. Και φυσικά οι γονείς μου -και κυρίως η μητέρα μου. Το είχα απωθημένο. Όταν έμαθα ότι δημιουργείται μια γυναικεία ομάδα, ήμουν η πρώτη που πήγα».

Σειρά παίρνει η Σόφι. «Στα 37 μου έχω αντίστοιχα βιώματα, γιατί έχω γεννηθεί κι εγώ σε επαρχία. Ο μπαμπάς μου με έπαιρνε από πολύ μικρή στα γήπεδα οπότε κόλλησα το μικρόβιο από μωρό. Στην πόλη μου δεν είχαμε φυσικά ομάδα, αλλά ήμασταν όλοι μαζί στην αλάνα μετά το σχολείο. Αγόρια -κορίτσια. Ούτε ομάδες, ούτε τίποτα. Χρόνια μετά, ερχόμενη στην Αθήνα για σπουδές, πήγα σε κανονική ομάδα. Αυτό έγινε 6 χρόνια πριν».

Σόφι: «Τα πρώτα χρόνια, όταν λέγαμε ότι παίζουμε ποδόσφαιρο μας κοιτάζαν σαν εξωγήινοι». 

Σε αυτήν τη συζήτηση με τις ποδοσφαιρίστριες του Φωστήρα, η Κωνσταντίνα Κατσαΐτη παρεμβαίνει λέγοντας πως η ίδια δεν είχε αντιμετωπίσει ποτέ τέτοια συμπεριφορά, παρόλο που ξεκίνησε πολύ νωρίτερα από τις υπόλοιπες την ενασχόλησή της με το ποδόσφαιρο.

«Το νησί μου ήταν πάρα πολύ υποστηρικτικό προς τη γυναικεία ποδοσφαιρική ομάδα γιατί κάναμε και διάκριση», λέει η ίδια ίδια χαρακτηριστικά και συμπληρώνει: «Οι γονείς μου δεν είχαν πολύ επαφή με τον αθλητισμό, αλλά ήταν υποστηρικτικοί στο να είναι στο γήπεδο παρόλο που δεν καταλάβαιναν και πολύ από ποδόσφαιρο».

Σόφι: «Υπάρχει πολύς κόσμος που μπορεί να πω ότι παίζω ποδόσφαιρο και να ξαφνιαστεί».

Καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως το ευρύτερο περιβάλλον, κοινωνικό και οικογενειακό, παίζει ρόλο. Αλλά τελικά πόσο ισότιμο είναι το γυναικείο με το ανδρικό ποδόσφαιρο;

«Γενικά, σε όλα τα αθλήματα οι άντρες αθλητές αμείβονται καλύτερα», απαντάει η Χαρά καθώς η συζήτησή μας μετατοπίζεται στις έμφυλες διακρίσεις στο ποδόσφαιρο. «Τώρα από εκεί και πέρα είναι και θέμα διαφήμισης. Γιατί πλέον δεν τίθεται θέμα ζήτησης. Ακόμα και εγώ η ίδια, δεν περίμενα στα 29 μου να ασχοληθώ με το ποδόσφαιρο».

Χαρά: «Δεν περίμενα ότι τόσες γυναίκες ασχολούνται με το ποδόσφαιρο. Το γυναικείο ποδόσφαιρο δεν διαφημίζεται καθόλου. Δεν προβάλλεται».

Όσο για τα εμπόδια που καλείται να προσπεράσει η ίδια η ομάδα, αλλά και τα προβλήματα των ομίλων σε ένα γενικότερο πλαίσιο, η Κωνσταντίνα Κατσαΐτη σημειώνει πως η ομάδα αντιμετωπίζει κάποιες δυσκολίες λόγω ορισμένων ατυχών συμβάντων, αλλά «η ομάδα έχει θέσει τις βάσεις και τους στόχους μας για να ολοκληρωθεί η χρονιά φέτος».

Κωνσταντίνα Κατσαΐτη: «Σε οποιονδήποτε τομέα οι γυναίκες πρέπει να κάνουμε παραπάνω βήματα για να αποδείξουμε ότι μπορούμε. Πρέπει πάντα να προσπαθούμε περισσότερο»

Η Σόφι παίρνει τον λόγο για να μιλήσει για ένα ευρύτερο πρόβλημα των ομίλων. «Έχοντας αγωνιστεί και στις 3 κατηγορίες, θεωρώ ότι η Γ’ κατηγορία στην οποία ανήκουμε ως Φωστήρας, εξαιτίας του ότι είναι ερασιτεχνική κατηγορία και δεν πληρώνεται σε αντίθεση με την Α που κατά 90% είναι επαγγελματική, δεν μπορεί να εξελιχθεί πολύ. Η Γ’ κατηγορία θεωρείται ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο.

Αντίστοιχα, τα σωματεία δεν έχουν έσοδα. Οπότε μια ομάδα που δεν έχει έσοδα δεν μπορεί να επενδύσει στο 100%. Δεν πληρώνουμε αλλά δεν πληρωνόμαστε κιόλας. Οπότε αντίστοιχα θα χρειαστεί να συστεγαστεί στο ίδιο γήπεδο. Να χρησιμοποιεί τα ίδια αποδυτήρια, να προπονείται την ίδια ώρα».

Η Κωνσταντίνα Κατσαΐτη μιλάει για μια αντίθεση που η ίδια έχει παρατηρήσει. «Εδώ υπάρχει η διάκριση γυναίκες-άντρες. Ως πρώην μέλος της γυναικείας Εθνικής, έβλεπα ότι δεν τους ένοιαζε που ήμασταν Α’ Εθνική κατηγορία. Ήμασταν Α’ Εθνική κατηγορία που σημαίνει ότι ο πρώτος που θα βγει ο πρωταθλητής θα παίξει στο Champions League. Ωστόσο και πάλι, δεν έδιναν σημασία». 

Κωνσταντίνα Κατσαΐτη: «Η ομάδα θα έκανε προπόνηση στο μισό γήπεδο “γιατί έλα μωρέ, γυναίκες είναι”»

Μεταπηδώντας στο σήμερα, η προπονήτρια του Φωστήρα, ανέφερε ότι ο Δήμος που ανήκει το γήπεδο του συγκεκριμένου σωματείου, παρέχει ολόκληρο γήπεδο στις γυναίκες για να δουλέψουν σωστά. «Υπάρχουν όμως ομάδες -και δυστυχώς επειδή είμαστε γυναίκες- που δεν το παρέχουν», καταλήγει.

Σόφι: «Τα δικαιώματα δεν είναι τα ίδια, αλλά οι υποχρεώσεις είναι».

Μετά από όλα όσα αναλύσαμε, στο τραπέζι της συζήτησης πέφτουν οι λύσεις όσον αφορά τα προβλήματα στον ερασιτεχνικό, γυναικείο αθλητισμό αλλά και στις παρωχημένες πεποιθήσεις που αποτελούν τροχοπέδη στην εξέλιξη του γενικότερου κλάδου.

Η Κωνσταντίνα λέει πως, πλέον, «προσπαθούν να γίνουν κάποιες αλλαγές γιατί έχουν προκύψει πολλές μεγάλες ομάδες ανδρών. Νομίζω η νοοτροπία μας πρέπει να αλλάξει». Η Σόφι, με τη σειρά της, συμπληρώνει πως δεν υπάρχει καμία αμφιβολία στην εποχή μας πως «το ταλέντο υπάρχει. Ειδικά πλέον που υπάρχουν και ακαδημίες κοριτσιών. Ωστόσο, και πάλι είμαστε βήματα πίσω σε σχέση με χώρες του εξωτερικού».

«Τα κορίτσια μπορούν να παίξουν ποδόσφαιρο ακόμα και αν εργάζονται. Όποιος θέλει μπορεί. Όταν υπάρχει θέληση δεν υπάρχει ούτε απόσταση, ούτε δουλειά, ούτε κούραση, ούτε τίποτα», λέει η Κωνσταντίνα Κατσαϊτη για τα κορίτσια της ομάδας της.

Κωνσταντίνα Κατσαΐτη: «Τα κορίτσια δεν πληρώνονται. Εργάζονται κανονικά στις δουλειές τους και είναι εδώ κάθε βράδυ να τους φωνάζουμε και να τις πιέζουμε».

Η Σόφι λέει πως όλα έχουν να κάνουν με το κίνητρο. «Όταν πας κάπου ερασιτεχνικά, χωρίς να πληρώνεσαι και με τη θέλησή σου και βλέπεις ότι γίνεται ωραία δουλειά, το απολαμβάνεις. Θέλεις πηγαίνεις όλο και περισσότερο για να γίνεις όλο και καλύτερη σε οποιαδήποτε ηλικία. Η εξέλιξη δεν έχει ταβάνι.  

Σόφι: «Είμαστε ενωμένες σαν ομάδα και γενικά περνάμε καλά. Πετυχαίνουμε στόχους, εξελισσόμαστε». 

Οι φίλαθλοι της ομάδας είναι αρκετοί σε κάθε αγώνα. «Οι κερκίδες είναι γεμάτες από όλες τις ηλικίες. Μας υποστηρίζουν φανατικά μπορώ να πω. Έρχονται με κόρνες, πανό. Χαιρόμαστε που ο κόσμος μάς γουστάρει. Αυτό είναι νομίζω το σημαντικότερο έπαθλο», λέει η Δήμητρα.

Σόφι: «Εμείς που δεν έχουμε από πίσω κάποιο πολύ δυνατό όνομα ομάδας, μπορεί να τύχει να μας δουν μια φορά και να πουν ότι είδαν κάτι αντίστοιχα καλό με έναν ανδρικό αγώνα. Μπορείς να τους κερδίσεις στην πράξη. Οι άντρες φίλαθλοι έχουν μια προκατάληψη».

Τελικά, η Κωνσταντίνα Κατσαϊτη αισθάνεται πολύ περήφανη για την ομάδα της, πέρα από τους αγωνιστικούς λόγους. Γιατί ο αθλητισμός δεν έχει να κάνει μόνο με τις επιδόσεις, αλλά και το ποιόν του χαρακτήρα.

Κωνσταντίνα Κατσαϊτη: «Εκτός από το αγωνιστικό επίπεδο, τα κορίτσια μου είναι εξαιρετικές προσωπικότητες. Έχουν απίστευτη θέληση και σεβασμό σε αυτό που κάνουν»

«Έχουμε παίκτριες από όλη την Αττική που έρχονται 4 φορές την εβδομάδα, 9.30 ώρα τη νύχτα για προπόνηση. Γυρνούν σπίτι τους 12 η ώρα για να πάνε την επόμενη μέρα για δουλειά».

«Στον Φωστήρα έχουμε ένα πάρα πολύ μεγάλο ρόστερ και αυτό είναι προς τιμήν και του σωματείου, αλλά και των κοριτσιών που καταφέρνουν σε κάθε προπόνηση να είναι πάνω από 25 παίκτριες. Να συμμετέχουν με όλες τις δυσκολίες που μπορεί να υπάρχουν στην καθημερινότητά τους.

Κωνσταντίνα Κατσαΐτη: «Το να συμμετέχουν πάνω από 25 άτομα σε κάθε προπόνηση, είναι ένα πολύ δυνατό κομμάτι».

«Το μεγαλύτερο δώρο είναι το χαμόγελο τους και η μεγάλη αγκαλιά που γινόμαστε κάθε φορά που παίζουμε αγώνα», καταλήγει η Κωνσταντίνα Κατσαϊτη.