Η Δανάη θα σου δείξει πώς μπορείς να σώσεις έναν άνθρωπο, όπως σώθηκε κι εκείνη

Όλα αυτά βέβαια δεν αποτελούν τη θεραπεία της ασθένειας, αλλά την καθημερινότητα ενός ανθρώπου με μεσογειακή αναιμία. Συχνές εξετάσεις, μεταγγίσεις αίματος και αποσιδήρωση. Με τα χρόνια, ο οργανισμός κουράζεται κιόλας, οπότε αυτές οι μεταγγίσεις μπορεί να φτάσουν να γίνονται και ανά δέκα μέρες. Δεν το λες και πολύ εύκολο. Η μοναδική θεραπεία για τη μεσογειακή αναιμία είναι η μεταμόσχευση μυελού των οστών. Δεν έχει βρεθεί κάτι μονιμότερο πέρα από την προσπάθεια όλων για βελτίωση της ζωής των παιδιών αυτών. Την ίδια μέθοδο θεραπείας ακολουθούν επίσης και πολλές μορφές καρκίνου.

Η Δανάη, μέσα στην ατυχία της να γεννηθεί με τη μεσογειακή αναιμία, ήταν αρκετά τυχερή ώστε να έρθει σε επαφή με τον κύριο Γραφάκο, τότε διευθυντή της μονάδας μεταμόσχευσης μυελού των οστών, ο οποίος και την κατεύθυνε στην αναζήτηση δότη: “Ανήκω στο 30% που για πολύ καλή μου τύχη ήταν μέσα στην οικογένειά μου, ο 8χρονος αδερφός μου, με απόλυτη συμβατότητα“.

“Μέσα σε ένα χρόνο από τη μέρα που το συζητήσαμε, μπήκα μέσα στη μονάδα. Ήταν αρχές Ιουνίου. Άρχισα θεραπευτική αγωγή χαλαρά, η οποία όμως εντατικοποιήθηκε τις τελευταίες μέρες με αποκορύφωμα το σχήμα χημειοθεραπείας. Μια αγωγή πολύ δυνατή, αφού πρέπει να σταματήσει ουσιαστικά να λειτουργεί ο δικός σου μυελός των οστών, για να μπορέσεις να δεχτείς τον καινούριο”.

Έπεσαν τα μαλλιά, κόπωση, αδυναμία να φάω, δεν είχα αιμοσφαιρίνη, αιμοπετάλια, έπρεπε οι τιμές στις αιματολογικές εξετάσεις να είναι όλες μηδενικές. Παρόλ’ αυτά είχα πάρα πολύ καλή ψυχολογία. Ήταν και μια απόφαση που στα 13 δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί να πάρει κάποιος, αλλά την πήρα εγώ η ίδια κι όχι οι γονείς μου για μένα. Δηλαδή η μαμά μου ακολούθησε τελευταία απ’ όλους, ήταν η πιο διστακτική.

Ο αδερφός της Δανάης μπήκε στη μονάδα μόλις το βράδυ πριν από το χειρουργείο. Η μόνη μέθοδος μεταμόσχευσης μυελού των οστών τότε ήταν η παρακέντηση. Του πήραν το μόσχευμα από τα οστά της λεκάνης με ολική νάρκωση και με το που τελείωσε, μέσα στο επόμενο δίωρο ξεκίνησε να το παίρνει η Δανάη. “Περίπου για τρεις ώρες έπαιρνα σταγόνα σταγόνα το μόσχευμα. Δεν καταλάβαινα κάτι, μιλούσα κανονιά, έβλεπα τηλεόραση και από εκεί και πέρα σταδιακά άρχισε και η ανάκαμψη. Πήγαν όλα καλά και δεν παρουσίασα καμία αντίδραση σε τίποτα. Από την επόμενη μέρα άρχισε να χτίζεται και να λειτουργεί ξανά και ο δικός μου μυελός των οστών σταδιακά. Μέσα σε δεκαπέντε μέρες λειτουργούσε πλήρως και βγήκα και από την απομόνωση, ενώ μέχρι τότε τα πάντα που έμπαιναν στο δωμάτιό μου ήταν αποστειρωμένα κι εγώ δε μπορούσα να βγω απ’ αυτό. Ακολούθησαν αντιβιώσεις και φαρμακευτική αγωγή για ένα χρόνο προκειμένου να μην απορρίψει ο οργανισμός μου το μόσχευμα.

Το πιο κρίσιμο στάδιο είναι οι πρώτες 100 μέρες, όπου και ήμουν μια χαρά κι επέστρεψα στη Θεσσαλονίκη. Πάνω στον χρόνο, επέστρεψα σχεδόν σε κανονικούς ρυθμούς ζωής.

Σήμερα, δεκαεννέα χρόνια μετά τα γεγονότα των παραπάνω γραμμών, η Δανάη χαίρει άκρας υγείας. Το ίδιο και ο αδερφός της. Εκείνη είναι εθελόντρια δράσης στο Όραμα Ελπίδας, κι εκείνος εγγεγραμμένος εθελοντής δότης μυελού των οστών.

Πώς ακριβώς γίνεται αυτό;

Κάνεις μια αίτηση με τα στοιχεία σου, και δίνεις ένα σύντομο ιατρικό ιστορικό. Σου παίρνουν δείγμα απ’ το σάλιο σου με μπατονέτα και έτσι έχεις καταχωρηθεί στον οργανισμό δοτών μυελού των οστών. Μπορείς να γραφτείς και ταχυδρομικά. Ακόμα και το δείγμα το παίρνεις εσύ ο ίδιος και το ταχυδρομείς. Σου στέλνουν τα υλικά και το κάνεις μόνη σου αν δε θες να πας σε ένα νοσοκομείο. Τα έξοδα αποστολής τα καλύπτει το Όραμα Ελπίδας. Στη σπάνια περίπτωση που είσαι συμβατός δότης με κάποιον, οι τρόποι για τη μεταμόσχευση είναι δύο και ο δότης επιλέγει ποιον θα ακολουθήσει: υπάρχει ο παλιός με την νάρκωση που παίρνουν το μόσχευμα από τα οστά της λεκάνης και ο δεύτερος και πιο διαδεδομένος τρόπος είναι σαν αιμοδοσία: κάθεσαι και από το ένα χέρι σου παίρνουν τα κύτταρα που θέλουν και στο άλλο χέρι σου επιστρέφουν το ίδιο σου το αίμα γιατί δεν το χρειάζονται όλο και για να μην εξαντλείσαι κι εσύ. Απλά δεν κρατάει σαν μια απλή αιμοδοσία, χρειάζεται δύο με τρεις ώρες.

“Κάπως έτσι μπορείς να σώσεις τη ζωή ενός ανθρώπου. Μου ακούγεται απλό, αλλά για κάποιους είναι τρομακτικό. Ίσως φταίει που στη χώρα μας δεν υπάρχει σωστή ενημέρωση”, μου λέει η Δανάη, φροντίζοντας αμέσως να συμπληρώσει το θετικό του πράγματος που είναι ότι τα τελευταία χρόνια αυξάνονται όλο και περισσότερο οι εθελοντές δότες. “Η τράπεζα δοτών της Κύπρου είναι παράδειγμα. Είναι πρώτη στα παγκόσμια δεδομένα σε αναλογία πληθυσμού της χώρας και εγγεγραμμένων δοτών”.

Η μεταμόσχευση μυελού των οστών μπορεί να θεραπεύσει πολλές ασθένειες του αίματος, όπως ο καρκίνος, τα λεμφώματα, η μεσογειακή αναιμία, η δρεπανοκυτταρική αναιμία και όλο αυξάνεται η λίστα αυτή. Πρέπει να είσαι από 18 έως 45 ετών και σαν δότης παραμένεις ανώνυμος στον λήπτη. Μόνο αν περάσουν δύο χρόνια και το επιθυμούν και οι δύο πλευρές να γνωριστούν, γνωστοποιούνται τα στοιχεία τους.

Γιατί διστάζει ο κόσμος να γίνει εθελοντής δότης μυελού των οστών;

Η διαδικασία είναι κάτι παραπάνω από απλή, ενώ το καλό που μπορεί κανείς να κάνει μπαίνοντας στην τράπεζα των δοτών είναι τεράστιο. Παρόλ’ αυτά κι εγώ που πληκτρολογώ αυτή τη στιγμή τις γραμμές αυτές δεν έχω μπει στη διαδικασία να το κάνω. “Τι φταίει τελικά και δεν το κάνουμε τόσο εύκολα;”, ρωτάω τη Δανάη.

Αυτό που αγχώνει πολλούς είναι αν θα είναι κατάλληλοι να δώσουν. Θέλουν να είναι σίγουροι για τον εαυτό τους ότι δε θα κάνουν πίσω τελευταία στιγμή. Αυτό είναι καλό, δεν είναι σωστό να γραφτεί κάποιος για την πλάκα του και να δει τι θα κάνει αν του συμβεί να είναι συμβατός δότης για κάποιον.

“Πολύς κόσμος αγχώνεται επίσης γιατί υπάρχει παραπληροφόρηση για τον τρόπο λήψης του μοσχεύματος. Έχουν ακούσει δηλαδή ότι τρυπάνε τη σπονδυλική στήλη, ότι μπορεί να μείνεις παράλυτος. Υπάρχει μια παραφιλολογία. Το μόσχευμα λαμβάνεται από τα στα οστά της λεκάνης, οι γιατροί είναι έμπειροι και δεν υπάρχει κανένας τέτοιος κίνδυνος. Ο οργανισμός σε 2-3 εβδομάδες αναπληρώνει πλήρως τα κύτταρα που σου παίρνουν. Γι’ αυτό και μπορείς να γίνεις δότης περισσότερες φορές κι όχι μόνο μία. Επίσης, δε χρειάζεται κανείς να βγει εκτός Ελλάδος. Η πλατφόρμα είναι παγκόσμια. Πας στο κοντινότερο νοσοκομείο και η μεταφορά του μοσχεύματος δεν είναι πια υπόθεση του δότη. Τέλος, τα πάντα γίνονται δωρεάν και το Όραμα Ελπίδας καλύπτει μέχρι και τις άδειες, τα έξοδα μετακίνησης που μπορεί να χρειαστεί ώστε να πας για παράδειγμα μέχρι το νοσοκομείο”.

Μια δότρια μου είπε «Το φαντάζεσαι; Είμαι η μοναδική που μπορεί να σώσει τη ζωή αυτού του ανθρώπου» με ένα τεράστιο χαμόγελο. Νομίζω μόνο χαρά μπορεί να προσφέρει το να ξέρεις ότι είσαι ο μοναδικός άνθρωπος που μπορεί να σώσει κάποιον άλλον.

Αντί επιλόγου, θα παραθέσω απλά τη σελίδα που θα σε οδηγήσει στο Όραμα Ελπίδας προκειμένου να αποτελέσεις κι εσύ κομμάτι του παζλ που μπορεί να σώσει έναν, κάποιον, οποιονδήποτε άνθρωπο πάνω στη Γη.